Χαρτογραφώντας τα ναργιλετζίδικα

Ο Χαρίλαος Τρουβάς κατέγραψε την Αθήνα τις ώρες που καπνίζει ο λουλάς.

Οι γειτονιές του κέντρου της Αθήνας που εκτείνονται από την Οµόνοια και κάτω για αρκετούς αποτελούν terra incognita. Η κάτω Αθήνα σε αντίθεση µε το ιστορικό τρίγωνο είναι τόπος για τον οποίο υπάρχουν συγκριτικά λίγες καταγραφές. Κι αυτό γιατί σε µεγάλο µέρος του είναι χωνευτήρι. Οχι µε την µποέµ έννοια, αλλά µε εκείνη της έκτασης όπου κατοικούν και εργάζονται κυρίως άνθρωποι χαµηλών εισοδηµάτων, µεταξύ των οποίων πρόσφυγες και µετανάστες. Αυτά µέχρι πρότινος, καθώς το gentrification πλέον κερδίζει έδαφος µε γοργούς ρυθµούς – είδαµε να ανοίγει ακόµη και boutique hotel στη συµβολή Πειραιώς και Ζήνωνος, ενός δρόµου µε όχι τόσο λαµπρό βιογραφικό.

Αυτό το κοµµάτι της πόλης επισκεπτόταν για καιρό ο Χαρίλαος Τρουβάς και συγκεκριµένα τα ναργιλετζίδικα που υπήρχαν στην ευρύτερη περιοχή την περίοδο που ακολούθησε την οικονοµική κρίση του 2008. Αφορµή ήταν ένα ταξίδι που είχε κάνει στην Πόλη όπου είχε έρθει σε επαφή µε την κουλτούρα του ναργιλέ. Oχι µε την τουριστική πλευρά της, όπως εξηγεί, αλλά την αυθεντική µέσα από τα µαγαζιά των µερακλήδων.

Τα χρόνια που ακολούθησαν ο Τρουβάς έγινε αρχικά µόνιµος θαµώνας της Νούρας στη Μεγάλου Αλεξάνδρου και από εκεί ξεκίνησε να χαρτογραφεί τα ναργιλετζίδικα όλης της Αττικής, από τη Γλυφάδα έως το Πέραµα και από τον Σταθµό Λαρίσης στην αραβοµάνα, όπως την αποκαλεί, Καλλιθέα. Σε αυτά τα µαγαζιά γνώρισε κόσµο, µεταξύ άλλων και τον άρτι αποδηµήσαντα εθνολόγο Ζάχο Παπαζαχαρίου, και άκουσε πολλές ιστορίες τις οποίες θέλησε να καταγράψει ώστε να µη χαθούν. Μέσα από ένα κείµενο βιωµατικό, το οποίο κινείται µεταξύ πραγµατείας και αστικής λαογραφίας, καταφέρνει να αποδώσει το κλίµα των µαγαζιών αυτών. Ο λόγος του ωραίος και ρέων, βιωµατικός αλλά όχι αυτοαναφορικός, αποτυπώνει τις εικόνες αλλά και τα συναισθήµατα.

Με αφορµή τον ναργιλέ µιλάει µεταξύ άλλων για τα ταξικά σύνορα που, αν και άτυπα, υπάρχουν στην Αθήνα. ∆εν λείπουν τα σχόλια για την τουριστική πλευρά της πόλης, αυτήν που αντιµετωπίζεται από τους ξένους επισκέπτες ως φόντο για φωτογραφίες selfie. Ωστόσο δεν ωραιοποιεί ούτε το αθέατο κοµµάτι της Αθήνας, εξηγώντας πως την εποχή που καταγράφει στις γειτονιές όπου υπήρχαν τα ναργιλετζίδικα του κέντρου γίνονταν και φασαρίες, ακόµη και φονικά. Στη µόλις 144 σελίδων έκδοση ο Τρουβάς έχει εντάξει µια ανθολογία τραγουδιών µε θέµα τον ναργιλέ καθώς και σχετικά αποσπάσµατα από το έργο του Ηλία Πετρόπουλου, του Τέου Ρόµβου, του Γιώργου Ιωάννου αλλά και του Παύλου Νιρβάνα και του Αλέξανδρου Παπαδιαµάντη.

INFO

Το βιβλίο «Ο αττικός ναργιλές» του Χαρίλαου Τρουβά κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μετρονόµος.