Έχουν περάσει κιόλας πάνω από δέκα χρόνια από τότε που γράφτηκε το «Βαλς του Ορφέα» σε στίχους του ποιητή Στρατή Πασχάλη και μουσική της Κατερίνας Πολέμη.
Η «Ευρυδίκη» της Sarah Ruhl σε σκηνοθεσία Δημήτρη Τάρλοου ανέβηκε στο Θέατρο Πορεία το 2020 αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές και βραβεία. Αναμφίβολα μέρος της επιτυχίας της το οφείλει στη μετάφραση του βραβευμένου με το παράσημο του «Ιππότη των Γραμμάτων και των Τεχνών» Στρατή Πασχάλη.
Ο ποιητής επιλέγοντας τον τίτλο «Το Βαλς του Ορφέα» να κοσμήσει την πιο πρόσφατη δουλειά του αποδίδει φόρο ζωής στο θέατρο και στους ανθρώπους του. Δεν είναι τυχαίο ότι το αφιερώνει στους ηθοποιούς κι ούτε είναι τυχαία η εκτίμηση που οι ηθοποιοί τρέφουν στο πρόσωπο του.
Το «Βαλς του Ορφέα» κυκλοφόρησε τον Φεβρουάριο του 2024, από την Κάπα Εκδοτική, και συγκεντρώνει τα σημαντικότερα τραγούδια, ποιήματα και στιχουργήματα που έγραψε για τη σκηνή, από την αρχή της σταδιοδρομίας του μέχρι σήμερα.
Ο ποιητής σταχυολόγησε όσα ακούστηκαν, μελοποιημένα ή πλαισιωμένα από μουσική κορυφαίων και σημαντικών συνθετών, σε γνωστές και σε λιγότερο γνωστές παραστάσεις θεάτρου και χοροθεάτρου, και άλλα που, ενώ γράφτηκαν για θεατρική χρήση, έμειναν αχρησιμοποίητα. Πλάι σε αυτά, και στίχοι ή ποιητικά κείμενα που γεννήθηκαν με αφορμή το ίδιο το θέατρο, ως τέχνη και ως αίσθηση, ανέκδοτα μέχρι τώρα.
Από την ωδή της Μαρίνας στη «Μεγάλη Χίμαιρα», την παρλάτα του Στρατή Στρατοκόπου από ένα παραμύθι του Γκριμ, μέχρι τη Φαίδρα και τον Ορέστη, ο Στρατής Πασχάλης συνδυάζοντας τη μουσικότητα και τον λόγο παραδίδει στην ελληνική δραματουργία ένα θησαυρό-διαμάντι για το ελληνικό θέατρο.
Οι «Στίχοι γραμμένοι στη σκηνή» αναπηδούν από την ποίηση συνομιλώντας απευθείας με τον αναγνώστη μεταμορφώνοντας τον από απλό παρατηρητή, κοινωνό μιας γνώσης που μετατοπίζεται πάνω στο σανίδι.
Η μετάφραση ενός θεατρικού έργου είναι από τις πιο απαιτητικές εργασίες αφού ο μεταφραστής καλείται να αναγνωρίσει το γλωσσικό περιβάλλον του κειμένου και με τη σειρά του να αναδείξει όλε τις εννοιολογικές λεπτομέρειες που θα διεγείρουν τον νέο αναγνώστη.
Διαβάζοντας ξανά και ξανά το «Βαλς του Ορφέα» μου αποκαλύφθηκαν οι πρώτες λέξεις, ο πρώτος λόγος που αποτυπώνεται σε κάθε στίχο αυτής της ποιητικής-θεατρικής πραγματείας.
Λόγος οικουμενικός, ελληνικός, καμωμένος με τέτοιον τρόπο που υπερασπίζεται τις λέξεις σε μια εποχή που οι ήχοι μοιάζουν ξένοι και η επικοινωνία είναι πιο δύσκολη από ποτέ.
Με μαεστρία ο Στρατής Πασχάλης γεννάει τέχνη μέσα από την ήδη υπάρχουσα τέχνη διατηρώντας αναλλοίωτη την αισθητική αξία του πρωτότυπου έργου.
Αυτό είναι το επίτευγμα της μεταφραστικής διαδρομής του Στρατή Πασχάλη, η ικανότητα του να συνομιλεί με το τώρα ξανά συστήνοντας στο κοινό αριστουργήματα του παγκόσμιου θεάτρου κάνοντάς τα αθάνατα.
INFO
Εκδόσεις: Κάπα Εκδοτική
Συγγραφέας: Στρατής Πασχάλης
Χρονολογία: Φεβρουάριος 2024
Σελίδες: 118
Τιμή: 12,00 ευρώ (συν ΦΠΑ 6%)
Διαβάστε επίσης:
Ο Ρυουνόσουκε Ακουταγκάβα και η εποχή του
Βιβλίο: Ο Πολ Όστερ για την οπλοκατοχή και το αιματοβαμμένο έθνος