Το τρικ της επενδυτικής βαθμίδας

Στην κυβέρνηση ετοιμάζονται για πανηγύρια. Κάτι χρειάζονται ως επικοινωνιακό πυροτέχνημα για να μη φαίνεται το μαύρο μοτίβο που διαγράφουν οι καμένες εκτάσεις και η ακρίβεια όταν ο πρωθυπουργός θα μιλά το ερχόμενο Σάββατο από το βήμα της ΔΕΘ για την πορεία της οικονομίας. Ακριβώς επειδή το καλάθι των παροχών σβήνει στις αρχές του 2024 λόγω της κατάργησης της ρήτρας διαφυγής και η δανεισμένη παροχολογία των προηγούμενων ετών είναι πλέον αδύνατη, θα πρέπει να βρεθεί κάτι άλλο. Το «άλλο», για να αρχίσουν τα πανηγύρια, ονομάζεται «επενδυτική βαθμίδα».

Στις 8 Σεπτεμβρίου, μία ημέρα προτού μιλήσει ο Κυριάκος Μητσοτάκης στη ΔΕΘ, ο καναδικός οίκος DBRS θα ανακοινώσει την αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας. Απολύτως διασταυρωμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι θα βαθμολογήσει την ελληνική οικονομία σε ΒΒΒ low high με σταθερές προοπτικές. Αυτό σημαίνει ότι για τον συγκεκριμένο οίκο η Ελλάδα θεωρείται επενδυτικά ασφαλής.

Τι σημαίνει επενδυτική βαθμίδα

Για το παγκόσμιο σύστημα μέσα από το οποίο οι επενδυτές αγοράζουν κρατικά ομόλογα ή επενδύουν σε μια οικονομία, η επενδυτική βαθμίδα είναι το επίπεδο της πιστοληπτικής αξιολόγησης μιας χώρας. Ολα αυτά μετρούν οι οίκοι αξιολόγησης, οι οποίοι θεωρούνται ανεξάρτητοι. Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι ότι υπάρχει μεγάλος αριθμός ιδιωτικών εταιρειών αξιολόγησης. Στο παγκόσμιο στερέωμα οι εξέχουσες εταιρείες είναι οι Standard & Poor’s (S&P), Moody’s, DBRS και Fitch. Μια από αυτές θα ανακοινώσει ότι πλέον η ελληνική οικονομία ανακτά την επενδυτική βαθμίδα ύστερα από 12-13 έτη που βρέθηκε στον κύκλο των μνημονίων εξαιτίας των πολιτικών των κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ (κυρίως Σημίτης) και ΝΔ (Καραμανλής 2004-09).

Παρότι η γερμανική Scope έχει αναβαθμίσει την Ελλάδα σε επενδυτική βαθμίδα, για τους επενδυτές μετρούν οι τέσσερις μεγάλες και η πρώτη που αναβαθμίζει είναι η DBRS. Ακολουθεί στις 15 Σεπτεμβρίου η Moody’s και στις 20 Οκτωβρίου η S&P θα αναβαθμίσει την Ελλάδα σε BBB με σταθερές προοπτικές. Τελευταία αναμένεται, την 1η Δεκεμβρίου, ο Fitch, με τις έως τώρα εκτιμήσεις να κάνουν λόγο για άρνησή της να εισαγάγει σε επενδυτική βαθμίδα την Ελλάδα.

Μηδενικό αποτύπωμα

Τι σημαίνει όμως για την κοινωνία και την πραγματική οικονομία η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας; Πρόκειται για μηδενικού αποτυπώματος εξέλιξη. Ως αναφέρθηκε, δύο είναι οι λόγοι που η επενδυτική βαθμίδα δημιουργεί ευνοϊκό περιβάλλον. Αφενός για να επενδύσουν στην πραγματική οικονομία κάποιοι. Αυτό δεν πρόκειται να συμβεί όσο η φορολόγηση αλλάζει κάθε τρεις και λίγο και όσο η γραφειοκρατία δεν αφήνει να υπάρξει άμεση λειτουργία επιχειρήσεων. Από την άλλη, η αγορά ομολόγων και το επιτόκιο δανεισμού λίγο θα επηρεαστούν. Αυτήν τη στιγμή το δεκαετές ελληνικό ομόλογο έχει απόδοση 3,8%, στα όρια της πτώχευσης δηλαδή. Οι επενδυτές γνωρίζουν ότι η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται κατά 3,5% ετησίως επειδή δανείζεται και υπερφορολογεί, οπότε καίτοι το 74% του χρέους είναι παγωμένο και διαπραγματεύονται μόνο 40 δισ. ευρώ, δύσκολα θα μειωθεί το επιτόκιο δανεισμού. Ολα αυτά δεν συνιστούν πραγματική ανάπτυξη.

Από την άλλη, ένας τεράστιος οργανισμός, απείρως μεγαλύτερος από τους οίκους αξιολόγησης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, έχει εν τοις πράγμασι δώσει επενδυτική βαθμίδα στην Ελλάδα ήδη από το 2020, όταν και άρχισε να αγοράζει ελληνικά ομόλογα. Μέχρι τώρα έχει αγοράσει 40 δισ. ευρώ. Πλέον όμως τα λουριά έχουν σφίξει. Η επενδυτική βαθμίδα συνιστά ακόμη ένα επικοινωνιακό τρικ για τον Κυρ. Μητσοτάκη…