To «Tack» του ελληνικού #MeToo

VANIA TURNER/TACK July 2023

Η ταινία της Βάνιας Τέρνερ «Tack» με θέμα την πρώτη δίκη-ορόσημο του ελληνικού #MeToo, έχει ως βάση τη γενναία εξομολόγηση της Σοφίας Μπεκατώρου τον Ιανουάριο του 2021. 

Όταν η Ολυμπιονίκης Σοφία Μπεκατώρου αποκάλυψε δημόσια τον βιασμό της από ισχυρό παράγοντα της Ελληνικής Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας, έδωσε τη δύναμη σε εκατοντάδες γυναίκες να σπάσουν τη δική τους σιωπή. Μία από αυτές είναι η Αμαλία, νεαρή πρωταθλήτρια της ιστιοπλοΐας, η οποία αποφάσισε να καταγγείλει τον πρώην προπονητή της για τη συστηματική κακοποίηση που υπέστη από εκείνον όταν ήταν 11 ετών. Η ταινία της Βάνιας Τέρνερ αποτελεί μια παραγωγή του Onassis Culture και έχει θέμα την πρώτη δίκη-ορόσημο του ελληνικού #MeToo. Μετά από την παρουσίαση του φιλμ στο πρόσφατο φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, ήρθε η ώρα για την αθηναϊκή πρεμιέρα του στο Δαναό από το Cinedoc, την ερχόμενη Δευτέρα 25 Νοεμβρίου που συμπίπτει με την Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη της Βίας κατά των Γυναικών. Στο «Tack» οι ζωές της ολυμπιονίκη ιστιοπλόου Σοφίας Μπεκατώρου και της νεαρής Αμαλίας διασταυρώνονται όταν η δεύτερη της στέλνει μήνυμα λίγες ημέρες μετά τη δημόσια μαρτυρία της για τον βιασμό της από ισχυρό παράγοντα της ιστιοπλοΐας. Τότε ξεκινά ένας δικαστικός αγώνας εναντίον του πρώην προπονητή της Αμαλίας που την κακοποιούσε από τα 11 της, που παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον λόγω των αναταράξεων που προκαλεί στην ελληνική κοινωνία. Ο φακός παρατηρεί για δύο χρόνια τις περίπλοκες δικαστικές διαδικασίες, τις προσπάθειες των δύο γυναικών για δικαίωση καθώς και τις αντιδράσεις που δέχονται από τον κοινωνικό αλλά και (δυστυχώς) τον οικογενειακό περίγυρο.

Για το φιλμ η σκηνοθέτρια λέει: «Παρατηρούσαμε τις δύο γυναίκες επί δύο χρόνια περίπλοκων και επώδυνων δικαστικών διαδικασιών. Οι ζωές τους στην ταινία εκτυλίσσονται παράλληλα: Άρχισα να κινηματογραφώ τη Σοφία, ενώ γινόταν εθνικό σύμβολο, χωρίς να γνωρίζω τι θα ακολουθήσει κι ενώ το κύμα των καταγγελιών είχε μόλις αρχίσει να ξεδιπλώνεται. Λίγο μετά γνώρισα την Αμαλία και ξεκίνησα να περνάω χρόνο μαζί της και να κινηματογραφώ την ίδια και την οικογένειά της. Αναπτύχθηκε μεγάλη οικειότητα μεταξύ μας, καθώς και με τις οικογένειές τους. Ιδιαίτερα στο διάστημα της δίκης, η κάμερά μου έγινε κατά κάποιον τρόπο αποθετήριο των δικών τους σκέψεων και συναισθημάτων. Έτσι, μου ανοίχτηκε ένα παράθυρο στον κόσμο του σύνθετου ψυχικού τραύματος και στο πώς αυτό επηρεάζει τα θύματα και τους κοντινούς τους ανθρώπους – κανείς δεν μένει αλώβητος όταν γίνεται ένας βιασμός. Θέλησα όμως να προχωρήσω και πέρα από τη ζωή των πρωταγωνιστριών, για να αφηγηθώ την ιστορία ενός σαθρού συστήματος ποινικής δικαιοσύνης και πώς αυτό κατακερματίζει τα θύματα. Μέσα από αυτή την οδυνηρή καταγραφή, ελπίζω να προβληματίσω για την έλλειψη ειδικής εκπαίδευσης των δικαστών και συνηγόρων σε θέματα έμφυλης βίας και παιδικής κακοποίησης, αλλά και την απουσία ενός γενικού πλαισίου προστασίας των θυμάτων. Ελπίζω ακόμα να δημιουργήσω ερωτήματα για το πώς οι σεξιστικές αντιλήψεις, η κυρίαρχη κουλτούρα, η τοξικότητα και η νοσηρότητα απομονώνουν, στιγματίζουν και φιμώνουν τα θύματα, ακόμα και όταν αυτά είναι παιδιά».

Trailer

Trailer: TACK της Βάνιας Τέρνερ

Η πρεμιέρα στον Δαναό την ερχόμενη Δευτέρα θα γίνει παρουσία της σκηνοθέτιδας και των συντελεστών, ενώ θα ακολουθήσει συζήτηση που θα συντονίσει η σκηνοθέτιδα Εύα Στεφανή. Από τις 28/11 οι προβολές του «Tack» στο Δαναό θα πλαισιωθούν με θεματικές συζητήσεις με καλεσμένες ομιλήτριες από τον τομέα της δικαιοσύνης, της ψυχικής υγείας, του αθλητισμού και της εκπαίδευσης. Στόχος των θεματικών αυτών προβολών είναι να αναδειχθούν οι πολλαπλές, καθημερινές πτυχές της έμφυλης βίας και οι ελλείψεις σε ό,τι αφορά την ειδική εκπαίδευση των δικαστών και συνηγόρων σε θέματα παιδικής και έμφυλης κακοποίησης, να τονιστεί η σπουδαιότητα θεσμοθέτησης ενός προστατευτικού πλαισίου για τα θύματα έμφυλης βίας, καθόλη τη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας και βέβαια, η ανάγκη ύπαρξης μαθημάτων σεξουαλικής αγωγής στο σχολικό πλαίσιο.