Στόχος η Ευρώπη χωρίς ενεργειακό αποτύπωμα έως το 2050
Η Ευρώπη προχωρά, αλλά υπερβολικά αργά, όταν δεν οπισθοδρομεί επιστρέφοντας στο εθνικό κράτος – σε συνθήκες πολλές φορές άγριας λιτότητας. Ωστόσο θέτει και στόχους και μάλιστα προς τη σωστή κατεύθυνση, τους οποίους πολλοί θεωρούν ακόμη και μαξιμαλιστικούς. Οπως αυτός του Green Deal που ανακοίνωσε μόλις την περασμένη Πέμπτη στο Ευρωκοινοβούλιο η νέα πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Τι είναι όμως αυτή η Πράσινη Συμφωνία, τι επιδιώκει και πόσο αναμένεται να αλλάξει την καθημερινότητα εκατομμυρίων πολιτών τις επόμενες δεκαετίες; Πρόκειται για συμφωνία με στόχο την περιβαλλοντική ουδετερότητα της Ευρώπης έως το 2050. Η ίδια η πρόεδρος τη χαρακτήρισε «νέα στρατηγική ανάπτυξης της Ευρώπης» και μάλλον δεν είχε άδικο.
Η φιλόδοξη αυτή συμφωνία εδράζεται σε σειρά δράσεων τις επόμενες δεκαετίες, οι οποίες μάλιστα θα προσαρμόζονται διαρκώς. Ο σχεδιασμός προβλέπει στις αρχές του 2020 να ανακοινωθεί από την Επιτροπή ο μηχανισμός μετάβασης προς τον στόχο, ο οποίος θα αποκτήσει νομική υπόσταση και θα περιλαμβάνει και αντίστοιχο ταμείο μετάβασης. Για την ακρίβεια, εντός των επόμενων επτά ετών θα διατεθούν περί τα 100 δισ. από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και από τον ιδιωτικό τομέα. Συνολικά η μετάβαση μέχρι το 2030 υπολογίζεται ότι θα χρηματοδοτηθεί με 260 δισ. ευρώ! Πρόκειται φυσικά για τεράστια κονδύλια αντίστοιχα του φιλόδοξου στόχου.
Με αυτά τα κονδύλια η επιτροπή φιλοδοξεί να πετύχει τη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα και να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας, τουλάχιστον αντίστοιχες με εκείνες που αναμένεται να χαθούν. Οι προτάσεις θα υποβάλλονται από
τις αρχές του 2020 με προοπτική τον ενδιάμεσο στόχο μείωσης των εκπομπών το 2030 καθώς και συγκεκριμένες μειώσεις σε κάθε κλάδο της οικονομίας αλλά και τη χρηματοδότηση των περιοχών που θα αποδεσμευτούν από τον άνθρακα. Οπως είναι φυσικό, στην Ελλάδα κοινοτικές χρηματοδοτήσεις θα λάβουν η δυτική Μακεδονία και η Μεγαλόπολη, στο πλαίσιο της απεξάρτησης της ΔΕΗ από τον λιγνίτη.
Από την πλευρά του ο νέος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της ΕΕ, Βέλγος Σαρλ Μισέλ, στην επιστολή πρόσκλησης πριν από το τελευταίο για φέτος συμβούλιο κορυφής κάλεσε όλα τα κράτη-μέλη να στηρίξουν τα μεγαλεπήβολα σχέδια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το Green Deal προκειμένου μέχρι το 2050 η Ευρώπη να καταστεί «ουδέτερη» όσον αφορά το ενεργειακό της αποτύπωμα.
Αυτό το deal όμως ή θα γίνει με όλους ή δεν θα γίνει. Την ώρα που η νεαρή ακτιβίστρια για το κλίμα Γκρέτα Τούνμπεργκ μιλούσε στη Μαδρίτη ενώπιον των μελών της Διάσκεψης για το Κλίμα, ορισμένοι στους διαδρόμους των Βρυξελλών αναρωτιούνται ποια και πόση αντίσταση θα προβάλουν η Πολωνία, η Ουγγαρία, η Τσεχία και άλλες χώρες της ανατολικής Ευρώπης. Χώρες όπου τα ορυκτά καύσιμα παίζουν πιο ενεργό ρόλο στην οικονομία (όπως και στην Ελλάδα) ζητούν από τις Βρυξέλλες οικονομική στήριξη για να δώσουν τη συγκατάθεσή τους στις αυστηρότερες περιβαλλοντικές προδιαγραφές στη βιομηχανική παραγωγή.