Το Brexit σημαίνει έξοδο από την ενιαία αγορά, ανακοίνωσε σήμερα η βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι,
η οποία τάχθηκε υπέρ ενός «ξεκάθαρου» διαζυγίου από την Ευρωπαϊκή Ένωση ώστε η χώρα της να ανακτήσει τον έλεγχο της μετανάστευσης, τερματίζοντας έτσι τις εικασίες ότι το Λονδίνο μπορεί να ζητούσε ένα «ήπιο Brexit».
Η ομιλία της Τερέζα Μέι, πολυαναμενόμενη εδώ και μήνες για να αποσαφηνιστεί η αοριστία, χαιρετίσθηκε από τους ευρωσκεπτικιστές και ανέβασε αμέσως την ισοτιμία της στερλίνας, η οποία είχε σημειώσει πτώση την προηγουμένη.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο δεν μπορεί να συνεχίσει να αποτελεί μέρος της ενιαίας αγοράς», δήλωσε η Μέι αποκαλύπτοντας τις προτεραιότητές της όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν.
Ενώ προέβλεπε να αρχίσει τη διαδικασία του διαζυγίου έως τα τέλη Μαρτίου, προοίμιο των συνομιλιών που αναμένεται να διαρκέσουν δύο χρόνια, ανακοίνωσε επίσης ότι θα υποβάλει την τελική συμφωνία στην ψήφο του βρετανικού κοινοβουλίου, όπως ζητούσαν πολλοί βουλευτές.
Για την Μέι, η παραμονή στην ενιαία αγορά των 500 εκατ. καταναλωτών είναι ασύμβατη με την υπ’ αριθμόν ένα προτεραιότητα του Λονδίνου: τον έλεγχο της μετανάστευσης. «Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι μια χώρα ανοικτή και ανεκτική, όμως το μήνυμα του λοαού ήταν πολύ σαφές: το Brexit πρέπει να μας επιτρέψει να ελέγχουμε τον αριθμό των Ευρωπαίων που έρχονται στο Ηνωμένο Βασίλειο», υπογράμμισε χωρίς να μπει σε λεπτομέρειες.
Στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου 2016, 52% των Βρετανών ψήφισαν υπέρ μιας εξόδου από την ΕΕ και πολλοί επικαλέσθηκαν ως κύριο κίνητρο για την ψήφο τους το ζήτημα της μετανάστευσης.
«Δυσκολεύομαι να πιστέψω πως η πρωθυπουργός χρησιμοποιεί πλέον τις φράσεις και τις λέξεις που επί χρόνια με κατηγορούσαν ότι χρησιμοποιούσα. Μια αληθινή πρόοδος», σχολίασε ευτυχής ο Νάιτζελ Φάρατζ, ο πρώην ηγέτης του κόμματος UKIP και υποστηρικτής του Brexit.
«Επιτέλους λίγη σαφήνεια»
«Θέλουμε μια νέα δίκαιη σύμπραξη (…) όχι ένα καθεστώς εν μέρει μέλους ή συνδεδεμένου μέλους της ΕΕ, που θα μας άφηνε κατά το ήμισυ μέσα ή κατά το ήμισυ έξω», επέμεινε η Μέι, τασσόμενη επίσης υπέρ μιας «νέας συμφωνίας» τελωνειακής ένωσης.
«Επιτέλους λίγη σαφήνεια» σχετικά με το Brexit, δήλωσε εκφράζοντας την ικανοποίησή του ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Φρανκ-Βάλτερ Σταϊμάιερ, ο οποίος ζήτησε να υπάρξουν «όσο το δυνατόν πιο καλές, στενές σχέσεις» μετά την επισημοποίηση του Brexit.
«Για πρώτη φορά, το Ηνωμένο Βσίλειο αποδέχεται την ακαμψία της ΕΕ όσον αφορά τις τέσσερις ελευθερίες», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Στίβεν Μπουτ, διευθυντής της δεξαμενής εγκεφάλων Open Europe. Η ΕΕ εκτιμά πως η ελευθερία κυκλοφορίας των αγαθών είναι αδιάρρηκτα δεμένη με αυτή των προσώπων, των κεφαλαίων και των υπηρεσιών.
Η Μέι δήλωσε πάντως ότι θα επιδιώξει «να επιτύχει τη μεγαλύτερη δυνατή πρόσβαση» στην ενιαία αγορά, καθώς το 44% των βρετανικών εξαγωγών το 2015 πήγαν στην ΕΕ.
Και για να αποφευχθεί «μια υπερβολικά βίαιη αλλαγή», πρότεινε «τη σταδιακή εφαρμογή» της συμφωνίας που θα επιτευχθεί με την ΕΕ στο τέλος των διαπραγματεύσεων για την έξοδο της Βρετανίας.
«Η επιτυχία της ΕΕ είναι προς το συμφέρον του Ηνωμένου Βασιλείου», είπε. Η Βρετανία θα παραμείνει συνεπώς «ο καλύτερος φίλος των ευρωπαίων εταίρων μας», υποσχέθηκε, προειδοποιώντας τους Ευρωπαίους να μην θελήσουν να τιμωρήσουν τη χώρα της.
«Θα είστε πάντα ευπρόσδεκτοί σ’ αυτή τη χώρα όπως ελπίζουμε ότι και οι πολίτες μας θα εξακολουθήσουν να είναι ευπρόσδεκτοι σε σας», είπε η συντηρητική πρωθυπουργός ενώπιον των πρεσβευτών των 27 χωρών της ΕΕ που είχαν κληθεί στο Λάνκαστερ Χάουζ.
Όμως η Βρετανία θα γίνει επίσης «μια χώρα που κοιτάζει και πέραν των συνόρων της Ευρώπης», πρόσθεσε πλέκοντας το εγκώμιο του σχεδίου για ένα «μεγάλο εμπορικό έθνος σε παγκόσμια κλίμακα».
«Ανοικτή στον κόσμο»
Έπειτα από μήνες αβεβαιότητας σχετικά με τις προθέσεις της, η σημερινή ομιλία της Μέι σηματοδοτεί επίσης μια αληθινή ρήξη, καθώς βάζει τη χώρα στην οδό ενός «σκληρού» Brexit.
Και κινδυνεύει να σκοντάψει στην αδιαλλαξία άλλων ευρωπαίων ηγετών, με πρώτη την γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ, που αρνούνται μια «Ευρώπη α λα καρτ».
Μερικές ώρες πριν από την ομιλία της Μέι, η πρωθυπουργός της Πολωνίας Μπεάτα Σίντλο επανέλαβε την προτίμησή της σε ένα «ήπιο» Brexit το οποίο να εγγυάται «τα δικαιώματα των πολωνών και ευρωπαίων πολιτών».
Ο αυστριακός υπουργός Εξωτερικών Γεργκ Σέλινγκ δήλωσε από την πλευρά του ότι «το Brexit θα πάρει πέντε χρόνια μάλλον, παρά δύο». «Ουδείς γνωρίζει τι ακριβώς θα συμβεί», πρόσθεσε.
«Οι ευρωπαίοι ηγέτες χαίρονται που έχουν λίγες περισσότερες λεπτομέρειες για τις ερχόμενες διαπραγματεύσεις», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Άναντ Μένον, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο King’s College του Λονδίνου. «Όμως», πρόσθεσε, «θα είναι λιγότερο χαρούμενοι με τις απειλές» που εκτόξευσε η Μέι, κυρίως όταν είπε ότι η Βρετανία θα είναι ελεύθερη να προτείνει ένα «ανταγωνιστικό» σύστημα φορολόγησης.
Ε.Ε.: «Ρεαλιστική» η ομιλία
Η ομιλία της Βρετανίδας πρωθυπουργού Τερέζα Μέι για το Brexit ήταν “τουλάχιστον πιο ρεαλιστική”, εκτίμησε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ με μήνυμά του στο Twitter, επισημαίνοντας ότι τα υπόλοιπα 27 μέλη της ΕΕ παραμένουν ενωμένα και έτοιμα να διαπραγματευτούν.
“Λυπηρή διαδικασία, σουρεαλιστική εποχή αλλά τουλάχιστον πιο ρεαλιστική ανακοίνωση για το Brexit” έγραψε ο Τουσκ, ο οποίος θα επιβλέψει τις διαπραγματεύσεις της εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ εκ μέρους των υπολοίπων χωρών μελών.
“Οι 27 της ΕΕ ενωμένοι και έτοιμοι να διαπραγματευτούν μετά το άρθρο 50”, πρόσθεσε αναφερόμενος στις διαπραγματεύσεις που θα ξεκινήσουν αφού η Μέι προσφύγει επισήμως στο συγκεκριμένο άρθρο της Συνθήκης της Λισαβόνας για να ξεκινήσει η διαδικασία της αποχώρησης.
Γερμανία: Είναι πιο σαφές τώρα
Ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας της Γερμανίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ χαιρέτισε τις ανακοινώσεις που έκανε σήμερα η πρωθυπουργός της Βρετανίας Τερέζα Μέι για το Brexit, λέγοντας ότι έφεραν λίγη περισσότερη σαφήνεια στα σχέδια του Λονδίνου για την αποχώρηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
“Είναι καλό που υπάρχει επιτέλους τώρα λίγη περισσότερη σαφήνεια για την κατεύθυνση που ακολουθεί η Βρετανία” ανέφερε ο Γκάμπριελ σε μηνύματα που έστειλε σε δημοσιογράφους. “Είναι επίσης σαφές ότι δεν θα υπάρξει κάποια επιλεκτική εφαρμογή (σ.σ. του Brexit). Όποιος επιθυμεί την πρόσβαση στην κοινή αγορά θα πρέπει επίσης να είναι μέλος της πολιτικής ένωσης”, υπογράμμισε.
Ο Γκάμπριελ υπενθύμισε ότι οι διαπραγματεύσεις με τη βρετανική κυβέρνηση δεν θα ξεκινήσουν μέχρι να υποβάλει η Βρετανία το επίσημο αίτημα αποχώρησής της από την ΕΕ.
“Είναι επίσης καλό που η Βρετανίδα πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι θέλει να συνεχίσει τη στενή συνεργασία της με την ΕΕ. Η Βρετανία θα παραμείνει τμήμα της Ευρώπης και φίλη χώρα με την οποία θέλουμε να έχουμε στενή συνεργασία και την οποία χρειαζόμαστε για να μας βοηθήσει να επιλύσουμε τα παγκόσμια προβλήματα της εποχής μας”, κατέληξε.
Γιούνκερ: Θα μιλήσει στο τηλέφωνο με την Μέι
Ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ θα μιλήσει αργότερα σήμερα με την πρωθυπουργό της Βρετανίας Τερέζα Μέι, ανακοίνωσε ο εκπρόσωπός του.
“Ο πρόεδρος Γιούνκερ ενημερώθηκε για την ομιλία της πρωθυπουργού Μέι με ενδιαφέρον. Βρίσκεται σε τακτική επαφή με την πρωθυπουργό” της Βρετανίας, είπε ο Μαργαρίτης Σχοινάς κατά την ενημέρωση των δημοσιογράφων, εξηγώντας ότι είναι προγραμματισμένη μια τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ των δύο αργότερα σήμερα.