Το πρωτοποριακό «Killing» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ

Το πρωτοποριακό «Killing» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ

Μια από τις σημαντικότερες επανεκδόσεις του φετινού καλοκαιριού προβάλλεται αυτές τις μέρες στα θερινά σινεμά. Ο λόγος για την μόλις τρίτη ταινία που σκηνοθετούσε ο άγνωστος τότε (1956) Στάνλεϊ Κιούμπρικ.

Στα 50s ο Στάνλεϊ Κιούμπρικ είχε αρχίσει να κάνει τα πρώτα δειλά βήματα του στην σκηνοθεσία βάζοντας σε δεύτερη μοίρα την αρκετά πετυχημένη καριέρα του φωτογράφου (εργαζόταν σε σταθερή βάση με το περιοδικό Look) που φαινόταν ότι θα είχε. Ο αμερικανός σκηνοθέτης το 1956 είναι μόλις 28 ετών όταν αποφασίζει να κάνει το μεγάλο βήμα στη ζωή του. Η πραγματοποίηση της τρίτης ταινίας του (έχει ήδη υπογράψει δύο φιλμ μεγάλου μήκους, το «Fear and desire» με θέμα τις περιπέτειες τεσσάρων στρατιωτών, όπου ένας από τους πρωταγωνιστές ήταν ο σκηνοθέτης Πολ Μαζούρσκι, και το νουάρ «Killer’s kiss») εμπεριέχει για τον φιλόδοξο σκηνοθέτη ένα υψηλό ρίσκο του τύπου «όλα ή τίποτα». 

Το «Killing» είναι ένα heist movie κόστους μόλις 320.000 δολαρίων. Η ιδέα για το φιλμ προέκυψε όταν ο κινηματογραφικός παραγωγός Τζέιμς Χάρις πρότεινε στον ταλαντούχο σκηνοθέτη τη διασκευή ενός αστυνομικού μυθιστορήματος του Λάιονελ Ουάιτ. Ο Κιούμπρικ έγινε συμπαραγωγός στο φιλμ και προσέλαβε τον συγγραφέα νουάρ μυθιστορημάτων Τζιμ Τόμπσον για να χτενίσει τους διαλόγους. Η United Artists που ανέλαβε τη διανομή του φιλμ κάλυψε τα έξοδα του πρωταγωνιστή Στέρλινγκ Χέιντεν και μιας ομάδας ακόμη ηθοποιών, ενώ η τότε σύζυγος του Κιούμπρικ Ρουθ Σομπότκα μόνταρε.Ο μετέπειτα διευθυντής φωτογραφίας  του Σαμ Πέκινπα, ο πολύς Λούσιεν Μπάλαρντ ανέλαβε τη διεύθυνση φωτογραφίας. 

Στα 80 λεπτά που διαρκεί η ταινία γινόμαστε μάρτυρες μιας περίπλοκα σχεδιασμένης ληστείας, που δίνεται αρκετά ψυχρά και με την μονότονη φωνή του αφηγητή να περιγράφει αναλυτικά τη διαδρομή κάθε μέλους της σπείρας από το πρωί της ίδιας μέρας έως την ώρα της πραγματοποίησης της ληστείας. Η καταπληκτική φωτογραφική κάλυψη των εξωτερικών χώρων, ο πρωτοποριακός κατακερματισμός του χρόνου και η ασυνήθιστη αλλά επεξεργασμένη άψογα μέχρι την ύστατη λεπτομέρεια της αφήγηση, έκαναν αίσθηση στους κύκλους των σινεφίλ που διαπίστωσαν την ικανότητα του Κιούμπρικ να αναδεικνύει ειρωνικά και αισθαντικά τις καθοριστικές συμπτώσεις στην πορεία των αντιηρώων του. Παρότι η ταινία όταν βγήκε στις αίθουσες δεν γνώρισε καμιά ιδιαίτερη επιτυχία, κατάφερε να τραβήξει την προσοχή κάποιων κριτικών που την συμπεριέλαβαν στις λίστες με τα καλύτερα φιλμ της χρονιάς. Το πιο κρίσιμο σημείο είναι όταν οι άνθρωποι της MGM διαπίστωσαν τα χαρίσματα του «πειραγμένου» αυτού νουάρ και αποφάσισαν να προσλάβουν τον νεαρό Κιούμπρικ για τους «Σταυρούς στο μέτωπο» – ένα έργο που έγινε χάρη στην επιμονή του Κερκ Ντάγκλας- που γυρίστηκε την επόμενη χρονιά. 

Το «Killing» που βγήκε στις ελληνικές αίθουσες τον Δεκέμβριο του 1956 με τίτλο «Η κλοπή» (στις επόμενες προβολές του φιλμ στη χώρα μας θα αποκτήσει τον τίτλο «Το χρήμα της οργής») θα αποκτήσει με το χρόνο διαστάσεις καλτ δημιουργίας και θα επηρεάσει αρκετούς σκηνοθέτες. Πιο χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του Κουέντιν Ταραντίνο που θα ισχυριστεί ότι το «Reservoir Dogs», η πρώτη του ταινία δηλαδή, δεν θα μπορούσε να είχε γίνει αν δεν είχε «συναντηθεί» με εκείνη την ταινία του Κιούμπρικ. 

Ήρωας του φιλμ είναι ο πρώην κατάδικος Τζόνι Κλέι (Στέρλινγκ Χέιντεν) ο οποίος οργανώνει μια παράτολμη ληστεία στον ιππόδρομο, που αν πάει καλά θα καταφέρει να εξασφαλίσει σε κείνον και τους συνεργούς του μια πλουσιοπάροχη ζωή. Τα πάντα είναι σχεδιασμένα με ακρίβεια ρολογιού, όμως το φαινομενικά τέλειο σχέδιο, θα κινδυνεύσει από τυχαία περιστατικά. 

Documento Newsletter