Το παρασκήνιο πίσω από το αδιέξοδο στο δείπνο των ηγετών της ΕΕ: Το ΕΛΚ, η Μελόνι και το δίλημμα Μακρόν

Τελικά, οι αρχικές εκτιμήσεις για μια εύκολη επί της αρχής συμφωνία για το «μοίρασμα» των θέσεων των ανωτάτων ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων για την επόμενη πενταετία διαψεύστηκαν και η συζήτηση μετατέθηκε για την τακτική Σύνοδο Κορυφής στις 27-28 Ιουνίου.

Πάντως, τα ονόματα των «Big 4», των φαβορί για τα κορυφαία αξιώματα παραμένουν τα ίδια: Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για την προεδρία της Κομισιόν, Αντόνιο Κόστα για το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, Ρομπέρτα Μετσόλα για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Κάγια Κάλλας για τη θέση του Ύπατου Εκπροσώπου για θέματα εξωτερικής πολιτικής.Οι προσδοκίες ήταν υψηλές, καθώς οι 27 αρχηγοί των χωρών του μπλοκ συναντήθηκαν στις Βρυξέλλες με την ελπίδα να μοιράσουν τις τέσσερις κορυφαίες θέσεις εργασίας στην ΕΕ μεταξύ του εν ενεργεία συνασπισμού του κεντροδεξιού Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), των Σοσιαλιστών και των Φιλελεύθερων.

Μετά τη συντριβή του κόμματος του Μακρόν από την Ακροδεξιά στις ευρωεκλογές, η απόφασή του να «πατήσει το κουμπί» διαλύοντας τη Βουλή και προκηρύσσοντας πρόωρες εκλογές, είχε φαινομενικά επιταχύνει τις συζητήσεις για τα κορυφαία αξιώματα, αφού συνήθως, οι διαπραγματεύσεις αυτές χρειάζονται εβδομάδες για να ολοκληρωθούν.

Ωστόσο, η στάση του ΕΛΚ, που επιθυμεί να έχει ανθρώπους του σε τρεις από τις τέσσερις κορυφαίες θέσεις εργασίας της ΕΕ τα επόμενα πέντε χρόνια, φαίνεται πως επιβράδυνε την όποια πρόοδο θα μπορούσε να έχει σημειωθεί.

Με βάση όσα ανέφερε ένας διπλωμάτης υπό τον όρο της ανωνυμίας στο Politico, οι διαπραγματευτές συμφώνησαν σε τρία ονόματα, αλλά οι ηγέτες θα συνεχίσουν τις συζητήσεις, πιθανώς στην επόμενη συνάντησή τους στις 27-28 Ιουνίου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το ΕΛΚ, εκτός από την εξασφάλιση μιας δεύτερης θητείας για την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και άλλα 2,5 χρόνια για τη Ρομπέρτα Μετσόλα ως πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, διεκδικεί και μέρος της προεδρίας του Συμβουλίου.

Συγκεκριμένα, επιθυμεί να υπάρξει δέσμευση ότι ο Αντόνιο Κόστα θα πραγματοποιήσει μόνο μία θητεία – δηλαδή δυόμισι χρόνια – και αρνείται να δεσμευτεί για συνολικά πέντε χρόνια παραμονής του στην προεδρία – όπως ο νυν πρόεδρος, ο Βέλγος Φιλελεύθερος Σαρλ Μισέλ.

Άλλες πληροφορίες από ευρωπαίους αξιωματούχους, αναφέρουν πως η ιδέα του διαχωρισμού της θέσης του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου διατυπώθηκε από τον πρωθυπουργό της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς, σε εσωτερική συνεδρίαση του ΕΛΚ.

Σημειώνεται, ότι η θητεία του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι επισήμως 2,5 έτη και στη συνέχεια πρέπει να ανανεωθεί από τους ηγέτες της ΕΕ, αλλά συνήθως ένας πρόεδρος υποστηρίζεται από τους ηγέτες για δύο θητείες.

Ένας άλλος λόγος για τον οποίο «ναυάγησαν» προσωρινά οι συνομιλίες για την επιλογή των προσώπων, ήταν επειδή η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι ήταν δυσαρεστημένη με το πώς εξελίχθηκε η βραδιά, σημείωσαν αρκετοί Ευρωπαίοι διπλωμάτες μιλώντας στο Politico.

Η Μελόνι, η οποία ήταν ένας από τους λίγους ηγέτες που βγήκαν από τις ευρωπαϊκές εκλογές με μεγάλη νίκη, ήταν δυσαρεστημένη από τις προσπάθειες των άλλων ηγετών της ΕΕ να την αποκλείσουν από τις διαπραγματεύσεις.

H πρωθυπουργός της Ιταλίας υποστήριξε «ότι η άτυπη συνάντηση θα έπρεπε να αντιπροσωπεύει τη στιγμή κατά την οποία θα συζητούσαμε τι πρέπει να κάνουμε υπό το φως των σημάτων από τις ευρωεκλογές και στη συνέχεια, από αυτό το σημείο εκκίνησης, να ξεκινήσουμε τη συζήτηση για τα ονόματα για τις κορυφαίες θέσεις εργασίας, και όχι το αντίστροφο»,  δήλωσε ένας αξιωματούχος που γνωρίζει τη συζήτηση.

Παρούσα η φον ντερ Λάιεν παρά το σαμποτάζ από Μισέλ

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση για να λάβει την επιβεβαίωση για δεύτερη θητεία στην προεδρία της Κομισιόν – λόγω της εκλογικής επιτυχίας του ΕΛΚ του οποίου είναι η υποψήφια – συμμετείχε τελικά στις συζητήσεις, αλλά βγήκε από την αίθουσα όταν ξεκίνησαν οι συνομιλίες για τα πρόσωπα που θα ηγηθούν των ανωτάτων ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων.

Υπενθυμίζεται, ότι ο Σαρλ Μισέλ επιχείρησε να βάλει νέες «τρικλοποδιές» στη Φον ντερ Λάιεν, καθώς δεν ήθελε να την προσκαλέσει στην άτυπη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ, σύμφωνα με το Politico. Σε συνομιλίες με τους ηγέτες και τους βοηθούς του, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είχε προτείνει να αποκλειστεί η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής από τη συνάντηση.