Ψηφίστηκε την Πέμπτη 17 Δεκεμβρίου το αντιεκπαιδευτικό νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας που βάζει βόμβα στα θεμέλια της Δημόσιας Επαγγελματικής εκπαίδευσης και των δικαιωμάτων των εκπαιδευτικών.
Για άλλη μια φορά είδαμε την εργαλειοποίηση της Πανδημίας από την Κυβέρνηση των «αρίστων». Όπως ακριβώς έγινε και με το ν. 4692 για τη Γενική Εκπαίδευση, ψηφίστηκε ένας νόμος εν μέσω καραντίνας χωρίς κανένα διάλογο με την ΟΛΜΕ και χωρίς φυσικά Γενικές Συνελεύσεις για να συζητήσει ο κλάδος το σχέδιο. Είναι ενδεικτικό της τακτικής του Υπουργείου ότι το ΝΣΧ που κατατέθηκε προς διαβούλευση περιείχε 97 άρθρα, αυτό που κατατέθηκε στη Βουλή περιείχε 151 και αυτό που τελικά ψηφίστηκε 171, με 74 επιπλέον άρθρα χωρίς καν την προσχηματική διαβούλευση που ορίζει ο νόμος και οι δημοκρατικές αρχές! Τόσο απλά… τόσο επιτελικά! Η υπουργός Παιδείας, με περισσή έπαρση και αλαζονεία, στη συζήτηση αυτών των ημερών, δήλωσε ότι δεν καταλαβαίνει την κριτική που της ασκείται, ενώ σχετικά με τη διάταξη που εξοβελίζει τους αιρετούς εκπροσώπους των εκπαιδευτικών από τα υπηρεσιακά συμβούλια, τόνισε ότι οι εν ενεργεία αιρετοί θα μπορούσαν να κάνουν αίτηση και να επιλεγούν από τη διοίκηση για τα νέα συμβούλια ενώ δεν αναγνωρίζει κανένα πρόβλημα από τις διαδικασίες αυτές! Το ηχηρό ΟΧΙ που εισέπραξε από το 93% των εκπαιδευτικών στις εκλογές-παρωδία του Νοεμβρίου και στην επιχείρηση απαξίωσης των δημοκρατικών διαδικασιών και του θεσμού του αιρετού ούτε συγκίνησε ούτε πτόησε την υπουργό, η οποία, ζώντας στο παράλληλο σύμπαν της, έχει περάσει σε νέα, πρωτοφανή επίπεδα αυταρχισμού. Τη στιγμή που οι εκλογές σε όλο το Δημόσιο Τομέα αναβλήθηκαν μεσούσης της σοβαρότατης υγειονομικής κρίσης, με αντίστοιχη παράταση της θητείας των αιρετών, η κ. Υπουργός απέρριψε την τροπολογία που κατατέθηκε για την παράταση της θητείας των αιρετών στα ΥΣ των εκπαιδευτικών. Το «επιτελικό» κράτος σε στιγμές μεγαλείου!
Ο αντιδημοκρατικός κατήφορος της υπουργού συνεχίζεται χωρίς να βλέπει κανένα πρόβλημα! Πώς είναι δυνατόν, άλλωστε, να αναγνωρίσεις μια προβληματική κατάσταση, όταν το πρόβλημα είσαι εσύ ο ίδιος; Δεν καταλαβαίνει λοιπόν η υπουργός, τα προβλήματα που έχουν προκύψει στο «θαυμαστό» κόσμο της:
• Την εξίσωση επαγγελματικά και ακαδημαϊκά των αποφοίτων των ιδιωτικών κολλεγίων με τους πτυχιούχους ΑΕΙ, παραβιάζοντας το άρθρο 16 του συντάγματος. Πόσο τυχαία είναι η τροπολογία-πρόκληση κατά τη συζήτηση του τελευταίου ΝΣΧ που υποχρεώνει τους επαγγελματικούς φορείς (Τεχνικό, Οικονομικό Επιμελητήριο) να εγγράφουν πτυχιούχους κολεγίων, ώστε να έχουν τα ίδια δικαιώματα άσκησης επαγγέλματος με αυτά των πτυχιούχων των δημόσιων ΑΕΙ χωρίς να ελέγχουν τυπικά και ουσιαστικά προσόντα; Πλέον, εκατοντάδες χιλιάδες επαγγελματίες, απόφοιτοι των πανεπιστημίων μας (μηχανικοί, οικονομολόγοι κ.ά.) θα υποσκελίζονται από αποφοίτους κολεγίων τριετούς φοίτησης οι οποίοι, σε αμφίβολες κατά κανόνα συνθήκες, αποκτούν ίδια επαγγελματικά δικαιώματα! Τόσο απλά…
• Με τον Νόμο 4692/2020 «Αναβάθμιση του σχολείου και άλλες διατάξεις» είχαμε, ενδεικτικά, την επαναφορά της τράπεζας θεμάτων και τη μετατροπή του σχολείου σε έναν εξοντωτικό εξεταστικό μηχανισμό, την εισαγωγή νέων τιμωρητικών μέτρων για τους αναπληρωτές, την αύξηση του αριθμού μαθητών στην Πρωτοβάθμια, εν μέσω πανδημίας μάλιστα, τα πρότυπα σχολεία της αριστείας, τα θεμέλια για την αξιολόγηση, την επαναφορά της αναγραφής της διαγωγής στους τίτλους σπουδών. Μόλις πρόσφατα στη Βουλή η υπουργός, αρνήθηκε να αναβάλει την εφαρμογή της Τράπεζας Θεμάτων, που θα ισχύσει κανονικά για τα παιδιά της Α΄ Λυκείου! Δε δίστασε μάλιστα να πει ότι: «οι κοινωνικοί ανελκυστήρες για μας είναι πολλοί, με πολλές εναλλακτικές διαδρομές» και θέλησε να μας αποδείξει ότι οι μαθητές που μπαίνουν στα πανεπιστήμια είναι πολλοί και αυτό πρέπει να σταματήσει. Και γι αυτό πρέπει να μπουν φραγμοί με διπλές βάσεις εισαγωγής και «κλιμακωτή βαθμολογία».
• Την ίδια στιγμή βέβαια συνεχίζει τα δωράκια στα ιδιωτικά κολέγια, ενώ επιτρέπει στους αποφοίτους των ΙΕΚ να εισέρχονται στα ΑΕΙ με κατατακτήριες ή καλύτερα «παρακαμπτήριες» εξετάσεις! Ο νέος νόμος που ψηφίστηκε από τους βουλευτές της ΝΔ, υποβαθμίζει πλήρως τον τομέα της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (αλλά και ουσιαστικά το δημόσιο σχολείο στην ολότητά του), προωθεί τη στρατηγική για την αποκέντρωση και την αυτονομία των εκπαιδευτικών μονάδων, εξωθεί πρόωρα μεγάλη μερίδα του μαθητικού πληθυσμού σε φτηνά και ευέλικτα προγράμματα κατάρτισης και μαθητείας και στην ανήλικη εργασία, κλείνει το μάτι για ακόμα μια φορά στα ιδιωτικά συμφέροντα μέσω των πρότυπων ΕΠΑΛ, δίνει τη δυνατότητα στους σχολάρχες των ιδιωτικών ΙΕΚ να θησαυρίσουν, καταργεί στην ουσία μεγάλο αριθμό δημοσίων ΙΕΚ μέσω της εισαγωγής ορίων στον αριθμό σπουδαστών, θεσμοθετεί ελαστικές μορφές εργασίας και ανοίγει τον δρόμο για την ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης και την εισβολή των επιχειρηματικών συμφερόντων στην παιδεία. Η εκπαίδευση δεν πρέπει για το νεοφιλελεύθερο αφήγημα της ΝΔ να αποτελεί μηχανισμό κοινωνικής εξέλιξης αφού μάλιστα η ανισότητα κατά τον κ. Μητσοτάκη αποτελεί φυσική εξέλιξη της κοινωνίας!
• Τα νέα ωρολόγια προγράμματα που καθιέρωσε το υπουργείο απέκλεισαν από το Λύκειο τα καλλιτεχνικά μαθήματα, τα μαθήματα έρευνας και κοινωνικών επιστημών προβάλλοντας ένα σχολείο μονοκαλλιέργειας ως ασφυκτικό εξεταστικό κέντρο και προθάλαμο των Πανεπιστημίων! Μάλιστα τα ωρολόγια προγράμματα ήρθαν σε μια περίοδο που βρίσκονταν σε εξέλιξη οι διαδικασίες των υπηρεσιακών μεταβολών, προκαλώντας επιπλέον τεράστια αναστάτωση στις εργασιακές συνθήκες αλλά και τις ζωές χιλιάδων εκπαιδευτικών!
• Με το νόμο 4713/2020, τα ιδιωτικά σχολεία αποκτούν χαρακτηριστικά μεγάλων επιχειρήσεων, ένα είδος μεγάλων εκπαιδευτικών σούπερ-μάρκετ, με δυνατότητα να “εμπορεύονται” κάθε είδους υπηρεσία που έχει άμεση ή έμμεση σχέση με την εκπαίδευση, από την προσχολική εκπαίδευση ως τη διά βίου κατάρτιση. Χτίζεται έτσι σταδιακά η θεσμική υποδομή που θα αναλάβει να στηρίξει τα επόμενα βήματα ιδιωτικοποίησης και εμπορευματοποίησης βασικών τομέων της εκπαίδευσης. Την ίδια στιγμή απελευθέρωσε τις απολύσεις, και μάλιστα χωρίς αιτιολόγηση, και έλεγχο από ανεξάρτητη επιτροπή (όπως γινόταν μέχρι σήμερα στη χώρα μας αλλά και στην Ευρώπη) και ελαστικοποίησε τις εργασιακές σχέσεις, αφήνοντας τους ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς έρμαια στους εργασιακούς εκβιασμούς των σχολαρχών (επίσημοι χρηματοδότες του κόμματος της ΝΔ)! Επισημοποιείται πλέον η αδήλωτη και «εθελοντική» εργασία απογεύματα, Σαββατοκύριακα, αργίες και διακοπές και νομιμοποιείται ακόμη και η εξαναγκασμένη παραίτηση (με την απειλή της απόλυσης) από μέρος του ωραρίου του ιδιωτικού εκπαιδευτικού, ίσως η πλέον απροσχημάτιστη και χυδαία ρύθμιση που έχει επιβληθεί από κυβέρνηση για εργαζόμενους στην περίοδο της Μεταπολίτευσης.
• Στον ίδιο Νόμο είδαμε την περίφημη τροπολογία για την τοποθέτηση των «άριστων προσωρινών» διευθυντών εκπαίδευσης χωρίς καμία μοριοδότηση, χωρίς συμμετοχή αιρετών στο συμβούλιο επιλογής και χωρίς κανένα ουσιαστικό κριτήριο πέρα από την επίδειξη «γαλάζιας» ταυτότητας. Με τον ίδιο Νόμο αποφασίστηκε η ανασύσταση των υπηρεσιακών συμβουλίων με την αντικατάσταση των τακτικών μελών από διευθυντές σχολικών μονάδων με την εξωφρενική αιτιολόγηση ότι «ο απλός εκπαιδευτικός δεν μπορεί να διαχειριστεί τα σύνθετα θέματα που απασχολούν τα ΠΥΣΠΕ/ΠΥΣΔΕ». Το επιτελικό κράτος σε πλήρη λειτουργία… Ήταν το πρώτο βήμα στην μεθόδευση για τον πλήρη έλεγχο των υπηρεσιακών συμβουλίων από τη διοίκηση. Ο νέο-φιλελευθερισμός με ό,τι αυτό σημαίνει για το χτύπημα της Δημόσιας Δωρεάν Εκπαίδευσης δεν τους αρκεί. Η «κανονικότητα» και η «αριστεία» που διατυμπάνιζαν ένα στόχο είχε: «να έρθουν στα πράγματα ως κομματικοί» και να μετατρέψουν τη Δημόσια Διοίκηση σε κομματικό λάφυρο.
• Στο διάστημα των αρκετών μηνών που μεσολάβησαν ανάμεσα στα δύο κύματα της πανδημίας, είχαμε πλήρη έλλειψη οποιασδήποτε στοιχειώδους προετοιμασίας για την ασφαλή επαναλειτουργία των σχολείων το Σεπτέμβρη. Σε αντίθεση με το παράδειγμα άλλων χωρών, καμία απόπειρα για αύξηση του αριθμού αιθουσών, προσλήψεις εκπαιδευτικών για τη στελέχωση των σχολείων ή μείωση του αριθμού μαθητών. Το φιάσκο με τις μάσκες, η πλήρης ασυνεννοησία ανάμεσα σε ΥΠΕΣ και ΥΠΑΙΘ, η παντελής έλλειψη οποιουδήποτε μέτρου για τη διαφύλαξη της υγείας μαθητών και εκπαιδευτικών (κανένα τεστ σε σχολικές μονάδες, παρά μόνο ελάχιστα δειγματοληπτικά, λίγες μέρες πριν τη δεύτερη γενική καραντίνα), ανέδειξε πανηγυρικά την αποτυχία της κυβέρνησης στην αντιμετώπιση της πανδημίας (όσον αφορά την εκπαίδευση, αφού η αποτυχία καθρεφτίζεται στην πλήρη απαξίωση του ΕΣΥ και των δημόσιων νοσοκομείων και τους πανηγυρισμούς ότι τα πάμε καλύτερα από το Βέλγιο, τη στιγμή που είχαμε 100 θανάτους την ημέρα). Βασικό όπλο στην ιδεολογική φαρέτρα της κυβέρνησης είναι το αφήγημα περί ατομικής ευθύνης και, φυσικά, η θωράκιση της συντριπτικής πλειοψηφίας των κυβερνητικών Μ.Μ.Ε. μέσα από διαφημιστικές επιχορηγήσεις.
• Κατά τη διάρκεια της πρώτης και δεύτερης καραντίνας, έχουμε τη διαδικασία της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, για την οποία η απόπειρα απόκρυψης της πραγματικότητας από πλευράς του υπουργείου είναι εντυπωσιακή και ταυτόχρονα εξοργιστική. Με χιλιάδες μαθητές να αποκλείονται από την εκπαίδευση λόγω έλλειψης πρόσβασης ή μέσων, η υπουργός προχώρησε σε αναζήτηση δωρεών, σε υπογραφή σύμβασης με ιδιωτική εταιρεία, σύμβαση την οποία επί μήνες, ακόμα και μέχρι σήμερα, αρνείται πεισματικά να εμφανίσει ενώπιον του κοινοβουλίου, ενώ ταυτόχρονα μας βομβαρδίζει σε τακτική βάση με αριθμούς που αναπαριστούν «τα εκατομμύρια των λεπτών μαθημάτων που πραγματοποιήθηκαν και τις δεκάδες χιλιάδες ψηφιακές τάξεις», έχοντας χάσει προφανώς κάθε επαφή με την πραγματικότητα, χωρίς να θέλει στην ουσία να δει τι πραγματικά συμβαίνει στην καθημερινότητα των μαθητών, εκπαιδευτικών και γονέων κατά την τηλεκπαίδευση, με τα ατελείωτα και καθημερινά προβλήματα, τα οποία έχουν στην πράξη φέρει τους μαθητές και τους γονείς (ειδικά των μαθητών μικρότερων ηλικιών) σε απόγνωση. Για τον περιβόητο εξοπλισμό με δεκάδες χιλιάδες φορητές συσκευές, ο οποίος είναι καθ’ οδόν εδώ και μήνες, τι μπορεί να πει κανείς; Πιθανότατα το υπουργείο τον φαντάζεται ως χριστουγεννιάτικο δώρο που θα φτάσει στους μαθητές μετά τη χειμερινή διακοπή και με χιλιάδες ώρες ουσιαστικής διδασκαλίας χαμένες.
• Οι σχολικές μονάδες Ειδικής Αγωγής έχουν εξαιρεθεί από τη γενική ρύθμιση αναστολής λειτουργίας και συνεχίζουν να λειτουργούν. Παρόλα αυτά, στα σχολεία αυτά και ιδιαίτερα στις ΣΜΕΑΕ, δεν έχουν ληφθεί επαρκώς τα αναγκαία μέτρα, για την καταπολέμηση της εξάπλωσης της πανδημίας και τη λειτουργία των εκπαιδευτικών δομών σε συνθήκες ασφάλειας και υγείας (διενέργεια τεστ covid19, ελλείψεις νοσηλευτικού προσωπικού, μειωμένο αριθμό μαθητών/τριών ανά τμήμα, όπως επίσης και στις μετακινήσεις τους, διορισμοί εκπαιδευτικών, επάρκεια προσωπικού καθαριότητας, μέσα απολύμανσης, μάσκες κ.α.). Καμία παιδαγωγική μέριμνα για τους μαθητές με Ειδικές Εκπαιδευτικές Ανάγκες που υποστηρίζονται με Παράλληλη Στήριξη, οι οποίοι έχουν αφεθεί στη μοίρα τους και η στήριξη τους γίνεται χάρη στο φιλότιμο και την ευσυνειδησία των αναπληρωτών που έχουν αναλάβει την υποστήριξή τους.
• Στο ίδιο νομοσχέδιο, με το άρθρο 114 σχετικά με την πρόσληψη ωρομισθίων εκπαιδευτικών, έχουμε την επιστροφή στο παρελθόν (στις παλιές, καλές εποχές της Πρόσθετης Διδακτικής Στήριξης και της πρόσληψης εκπαιδευτικών από τον Διευθυντή Εκπαίδευσης) με την παγίωση της απαράδεκτης εργασιακής σχέσης του ωρομισθίου, ενώ με το χουντικής έμπνευσης άρθρο 123 έχουμε την εκδίωξη των αιρετών από τα υπηρεσιακά συμβούλια, τα οποία μετατρέπονται σε αμιγή εκτελεστικά όργανα της κυβερνητικής πολιτικής, χωρίς την παραμικρή δυνατότητα αντίδρασης από την πλευρά των εργαζομένων μέσω των αιρετών εκπροσώπων τους. Άλλωστε ποιος δεν πίστευε ότι η απαξίωση κάθε μορφής συνδικαλιστικής δράσης και η αποσιώπηση κάθε φωνής αντίδρασης ήταν στρατηγικός στόχος εξαρχής της υπουργού; Μια υπουργός, ωστόσο, που δε θα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως τίποτα άλλο παρά επέκταση της κυβερνητικής πολιτικής της ΝΔ και του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη, ο οποίος άλλωστε, σε πρόσφατη τοποθέτησή του, παρείχε πλήρη έγκριση και κάλυψη των αντιεκπαιδευτικών, αντιδημοκρατικών επιλογών της ηγεσίας του υπουργείου Παιδείας.
• Η πρόσφατη εγκύκλιος της υφυπουργού Παιδείας, για την αξιολόγηση κατά τη διάρκεια της εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, καλεί ουσιαστικά τους εκπαιδευτικούς να προχωρήσουν κανονικά με τη διεξαγωγή των διαγωνισμάτων του Α’ τετραμήνου, αγνοώντας επιδεικτικά το γεγονός της αδυναμίας μεγάλης μερίδας των μαθητών, όχι απλώς να συμμετέχουν ουσιαστικά στην εκπαιδευτική διαδικασία, αλλά να έχουν πρόσβαση σε αυτή εξαρχής. Το ίδιο το υπουργείο, το οποίο κατά το πρώτο κύμα της πανδημίας ισχυριζόταν ότι «η τηλεκπαίδευση χρησιμοποιείται μόνο για να διατηρείται η επαφή των μαθητών με το σχολείο και μέσω αυτής δεν μπορεί να προχωρήσει η ύλη και ως διδαχθείσα χαρακτηρίζεται μόνο η ύλη που έχει καλυφθεί δια ζώσης», τώρα φαίνεται πως το μόνο που το απασχολεί είναι η διαδικασία της αξιολόγησης των μαθητών, προφανώς σε μια προσπάθεια να συνεχιστεί το αφήγημα ότι «όλα βαίνουν τέλεια και η εκπαιδευτική διαδικασία προχωράει απρόσκοπτα».
Μπροστά σε αυτό το δυστοπικό σκηνικό η κ. Κεραμέως -ζώντας στο παράλληλο σύμπαν της- δεν αντιλαμβάνεται την κριτική που της ασκείται μιας και έχει λύσει όλα τα προβλήματα! Απέναντι στη νεοφιλελεύθερη κυβερνητική πολιτική, τη διάλυση της δημόσιας εκπαίδευσης, την καταπάτηση των εργασιακών δικαιωμάτων και τις αντιδημοκρατικές και αντιεκπαιδευτικές πολιτικές του υπουργείου Παιδείας, χρειάζονται ξεκάθαρες και δυναμικές απαντήσεις από την εκπαιδευτική κοινότητα. Η «κανονικότητα» τους, εστιάζεται στην κατάργηση όλων των κατακτήσεων των εκπαιδευτικών της περιόδου 2015-2019, τη στιγμή που αναπαράγει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της ΝΔ, με την αποθέωση της αγοραίας λογικής στην εκπαίδευση όχι ως κοινωνικού αγαθού αλλά ως εμπορεύματος που απευθύνεται σε «πελάτες»!
Το συνδικαλιστικό κίνημα με την αποστομωτική απάντηση που έστειλε στις 7 Νοεμβρίου, απέδειξε, ότι στις δύσκολες στιγμές, ο κλάδος μέσω της ενεργούς συμμετοχής, της συσπείρωσης και της αλληλεγγύης έχει δώσει δύσκολες μάχες και τις κέρδισε. Έτσι επιβάλλεται να κάνουμε και τώρα. Παρότι η παρούσα συγκυρία καθιστά πολύ δύσκολη τη ζύμωση, την ανταλλαγή απόψεων και την καθημερινή επαφή των εκπαιδευτικών στα σχολεία, πρέπει να παλέψουμε και να μην επιτρέψουμε να μας στερήσουν ότι με αγώνα και θυσίες κατακτήσαμε. Πίσω από τις μάσκες έχουμε φωνή και δύναμη για τους μεγάλους αγώνες που είναι μπροστά μας! Για ένα ποιοτικό δημόσιο σχολείο που θα χωρά όλα τα παιδιά, όλους τους εκπαιδευτικούς και όλη τη γνώση!
Ο Νεκτάριος Κορδής είναι αιρετό μέλος του ΚΥΣΔΕ με τις ΣΥΝ.Ε.Κ/Συνεργαζόμενες Εκπαιδευτικές Κινήσεις