Το ουρλιαχτό του κτήνους

Tα πρωτόγνωρα εφέ του Ρικ Μπέικερ στην ταινία του Τζον Λάντις «Ενας Αμερικανός λυκάνθρωπος στο Λονδίνο» άφησαν εποχή

Με αφορμή την ταινία του Λι Γουανέλ θυμόμαστε τους πιο εμβληματικούς λυκανθρώπους της μεγάλης οθόνης.

Η ιστορία του λυκανθρώπου έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα. Εντοπίζεται για πρώτη φορά στο «Επος του Γκιλγκαμές», ενώ και ο Ηρόδοτος περιέγραψε τους Νεύρους, μια φυλή νομάδων στη Σκυθία που μεταμορφώνονται σε λύκους, σε μια συνέχεια της ελληνικής μυθολογίας που είχε αρκετά παραδείγματα μεταμόρφωσης ανθρώπων και θεών σε πλάσματα της φύσης. Στον Μεσαίωνα ήταν από τους πιο δημοφιλείς ευρωπαϊκούς λαϊκούς μύθους (ειδικά στη Γερμανία) πυροδοτώντας τη φαντασία ποιητών και συγγραφέων, ενώ στο σινεμά υπήρξαν ταινίες με λυκανθρώπους από την εποχή του βωβού κινηματογράφου. Η Universal έφτιαξε τον πρώτο σημαντικό «Λυκάνθρωπο» το 1935 («Werewolf of London » του Στιούαρτ Γουόκερ) με πρωταγωνιστή τον Χένρι Χαλ κι έκτοτε ακολούθησαν δεκάδες ταινίες με σήμα το… ουρλιαχτό του λυκανθρώπου, από τις οποίες σταχυολογούμε τις πλέον ξεχωριστές.

Ο λυκάνθρωπος
The wolf man, 1941

Εξι χρόνια μετά τον πρώτο «Λυκάνθρωπο» η Universal δίνει την εντολή στον Τζορτζ Βάγκνερ να φτιάξει ένα πιο σκοτεινό θρίλερ που θα πατάει γερά στον μύθο του καταραμένου τέρατος. Ο σκηνοθέτης μένει πιστός στις λαϊκές δοξασίες για την πανάρχαια κατάρα που ζωντανεύει κάθε πανσέληνο και δίνει στον Λον Τσάνεϊ Τζ. τον βασικό ρόλο. Η εμπορική επιτυχία του φιλμ οδηγεί στην άναρχη σειρά ταινιών πάσης φύσης (γυρίστηκαν ακόμη και κακέκτυπα υβρίδια, όπως εκείνο του 1943 με τίτλο «Frankenstein meets the wolf man» όπου ο Λον Τσάνεϊ τα βάζει με τον Μπέλα Λουγκόζι, ο οποίος υποδύεται το τέρας του παρανοϊκού επιστήμονα) που οδήγησαν σε πλήρη απαξίωση τον κινηματογραφικό «Λυκάνθρωπο».

Η κατάρα του λυκανθρώπου
The curse of the werewolf, 1961

H βρετανική εταιρεία Hammer στην εποχή της μεγάλης της δόξας (1957-1974) γύρισε δεκάδες θρίλερ με τον Δράκουλα, τον Φρανκενστάιν και άλλους θρύλους του τρόμου αλλά μόλις μία για τον λυκάνθρωπο. Αυτή όμως ήταν αρκετή για να αποκατασταθεί η φήμη του ξεπεσμένου τέρατος χάρη στην υποδειγματική καλλιτεχνική διεύθυνση του έμπειρου Τέρενς Φίσερ. Ο Ολιβερ Ριντ με τη δραματική του ερμηνεία προσδίδει περισσότερη ψυχολογική αγωνία στην προσωπικότητα του τέρατος, ενώ σε όλο το δεύτερο μέρος του φιλμ οργιάζει ο τρόμος, σβήνοντας μερικές ανορθογραφίες (η αίσθηση απειλής αργεί να πάρει μπροστά, ενώ υπάρχει και αδεξιότητα ως προς το πού θέλει να πάει η ιστορία) του πρώτου μισού.

Ενας Αμερικανός λυκάνθρωπος στο Λονδίνο
An American werewolf in London, 1981

Δύο νεαροί Αμερικανοί που κάνουν τουρισμό στην Αγγλία αναγκάζονται να εγκαταλείψουν… νύχτα μια αφιλόξενη παμπ βρετανικού χωριού και δέχονται επίθεση από λύκο. Ο Τζον Λάντις είναι στα ντουζένια του (την ίδια εποχή γυρίζει και το πρωτοποριακό βιντεοκλίπ του Μάικλ Τζάκσον «Thriller») και υπογράφει ένα από τα πιο δημοφιλή φιλμ των 80s. Η ταινία, χάρη στη σκηνοθετική φρεσκάδα, τις ρηξικέλευθες ιδέες (το χιούμορ βασίζεται κυρίως στις πιασάρικες ατάκες του νεκρού ήρωα που υποδύεται ο Γκρίφιν Νταν) και στα πρωτόγνωρα εφέ του Ρικ Μπέικερ στην καρέ καρέ μεταμόρφωση του ήρωα (Ντέιβιντ Νότον) σε λυκάνθρωπο, μπαίνει άνετα στο πάνθεον των πιο απολαυστικών εκπροσώπων του μεταφυσικού.

Wolf
1994

Ο Μάικ Νίκολς υπογράφει μια μοντέρνα παραλλαγή του αρχετυπικού μύθου βάζοντας τον Τζακ Νίκολσον –που σε αρκετές σκηνές θυμίζει… λύκο– στον ρόλο ενός διευθυντή εκδόσεων που δαγκώνεται από λύκο κι έκτοτε βλέπει τη ζωή του να αλλάζει προς το καλύτερο («νιώθω πιο ζωντανός από ποτέ» λέει στη Μισέλ Φάιφερ που αποτελεί το ερωτικό αντικείμενο του πόθου του). Το σενάριο μιλά για ένα χάρισμα που καταλήγει να γίνει κατάρα, σε μια παραβολή για την αλαζονεία των γιάπηδων και την αδιαπραγμάτευτη λατρεία τους για το χρήμα. Στα ειδικά εφέ και πάλι ο Μπέικερ κάνει παπάδες, ενώ η μουσική υπογράφεται από τον Ενιο Μορικόνε.

Ο λυκάνθρωπος
The wolfman, 2010

Ριμέικ της κλασικής ταινίας του 1941, με τον σκηνοθέτη Τζο Τζόνστον («Τζουμάντζι») να ακολουθεί κατά γράμμα την πρωτότυπη ιστορία που έγραψε ο Κερτ Σιόντμακ κι αφορούσε την περιπέτεια του Λόρενς Τάλμποτ που επιστρέφει στο πατρικό του ύστερα από πολυετή απουσία για να ερευνήσει τον θάνατο του αδελφού του. Ο Μπενίσιο ντελ Τόρο είναι ταμάμ για τον ρόλο του λυκανθρώπου, το γοτθικό στοιχείο προσδίδει βαρύτητα στην απόκοσμη ατμόσφαιρα που εντείνεται από το πεσιμιστικό μουσικό σκορ του Ντάνι Ελφμαν και οι Αντονι Χόπκινς, Εμιλι Μπλαντ και Χιούγκο Γουίβινγκ εκτελούν υποδειγματικά τα υποκριτικά τους καθήκοντα. Αν και η ταινία δεν ευτύχησε εμπορικά στην εποχή της, σήμερα θεωρείται από τις πιο άρτιες μεταφορές της ιστορίας του λυκανθρώπου στην οθόνη.

Ετικέτες