Το νέο θερινό σινεμά του Πολεμικού Μουσείου- Όταν το δημόσιο «ξεχνάει» να ενημερώσει τους πολίτες [Ρεπορτάζ]

Με δημοσιεύματα σε ιστότοπους στα τέλη Ιουλίου ενημερώθηκε το αθηναϊκό κοινό για την έναρξη λειτουργίας του θερινού σινεμά υπό την ονομασία Cine Πολεμικό Μουσείο. Όπως έσπευσαν να μας πληροφορήσουν, «την ιδέα και τη διεκπεραίωση του θερινού σινεμά» είχαν οι επιχειρηματίες Πάνος Παπαδάκος, Γιώργος Τσιτόπουλος και Τάσος Τζαρήμας οι οποίοι προέρχονται από τον χώρο της εστίασης. Σε δήλωσή του μάλιστα ένας εκ των ιδιοκτητών, ο Γιώργος Τσιτόπουλος, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Είμαστε μια ωραία ομάδα ανθρώπων που σκεφτήκαμε να υλοποιήσουμε αυτό το εγχείρημα με αρωγό της όλης προσπάθειας τη διοίκηση του Πολεμικού Μουσείου. Υπήρχε ένας ανεκμετάλλευτος χώρος και αποφασίσαμε να συνδυάσουμε την αξιοποίηση του χώρου με τον πολιτισμό».

Ωστόσο μέχρι και την έναρξη λειτουργίας του θερινού σινεμά –ενώ δηλαδή είχαν προηγηθεί αρκετοί μήνες μέχρι να ολοκληρωθούν οι κατασκευές– κανένα δημόσιο έγγραφο δεν φαινόταν να εξηγεί με ποιον τρόπο και με ποιους όρους έγινε αυτή η συμφωνία. Για άλλη μια φορά το δημόσιο προχώρησε σε σύμπραξη με ιδιώτες παραχωρώντας τον δημόσιο χώρο προς εκμετάλλευση αφήνοντας αναπάντητα ερωτήματα. Τα κριτήρια με τα οποία επιλέχθηκαν οι συγκεκριμένοι ιδιώτες (Atene Palace) για να τους παραχωρηθεί ο χώρος ώστε να τον εκμεταλλευτούν εμπορικά παρέμεναν –μέχρι πριν από λίγες ημέρες– μυστήριο. 

Ερωτήματα για το νέο θερινό σινεμά του Πολεμικού Μουσείου

Το αφεντικό τρελάθηκε! 1.833 ευρώ τον μήνα 

Η συνεργασία μεταξύ της εταιρείας Atene Palace Catering IKE και του Πολεμικού Μουσείου Αθηνών έχει ξεκινήσει από τον Φεβρουάριο του 2018 με τη σύναψη αποκλειστικής σύμβασης έπειτα από σχετικό δημόσιο διαγωνισμό. Η σύμβαση αφορούσε τη δημιουργία κυλικείου στον εσωτερικό χώρο του μουσείου. Εκ μέρους του μουσείου υπογράφει τη συγκεκριμένη σύμβαση, όπως και τις άλλες που ακολουθούν, ο Αναστάσιος Λιάσκος, πρόεδρος του ΔΣ, τέως υφυπουργός Τουριστικής Ανάπτυξης (2004-2006) και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας (2000-2009). Για την ιστορία να σημειώσουμε ότι είναι η πρώτη φορά που τοποθετήθηκε πολιτικό πρόσωπο στο ΔΣ του μουσείου, ενώ ο προηγούμενος πρόεδρος παύτηκε τον Ιούλιο του 2020 πριν από τη λήξη της θητείας του. 

Η Atene Palace παρουσιάζει ως δραστηριότητά της «υπηρεσίες τροφοδοσίας συνεστιάσεων – εκδηλώσεων (catering) σε επαγγελματικούς χώρους, καθώς και παραγωγή και διάθεση έτοιμων γευμάτων (catering)». Το 2019 η εταιρεία τοποθέτησε μια ειδική κατασκευή, ένα αναπαλαιωμένο αυτοκίνητο Citroen Van-αντίκα, που λειτούργησε ως εξωτερικό κυλικείο, σε μια «προσπάθεια ανάδειξης και ανανέωσης του Πολεμικού Μουσείου». Το 2020 υπογράφτηκε συμφωνία εκ νέου αποκλειστικής χρήσης του φουαγέ του αμφιθεάτρου του μουσείου. 

Όπως φαίνεται, αυτή η συνεργασία ευδοκιμεί μες στα χρόνια με τέτοιον τρόπο ώστε η διοίκηση του μουσείου να επιφυλάξει την έκπληξη ενός δώρου στην Atene Palace: της παραχώρησε δημόσιο χώρο 1.800 τ.μ., ιδιοκτησίας του Πολεμικού Μουσείου, προκειμένου να δημιουργήσει ένα θερινό κινηματογράφο με αναψυκτήριο. Στη συνεδρίαση της 27ης Ιανουαρίου 2022 το ΔΣ αποφάσισε ομόφωνα για το εμβόλιμο θέμα, εκτός ημερήσιας διάταξης, όπως αναφέρεται, τροποποιώντας την από 7.2.2018 σύμβαση. Όπως αναφέρει η συμφωνία, η κατασκευή θα ολοκληρωνόταν με έξοδα του αναδόχου, οι δε μόνιμες εγκαταστάσεις μετά τη λήξη της σύμβασης θα αποτελούν περιουσιακό στοιχείο του μουσείου.

Στη σύμβαση της 23ης Φεβρουαρίου συμφωνήθηκε το ετήσιο μίσθωμα: 12.000 ευρώ ή 6% (πώς άραγε προέκυψε το εν λόγω ποσοστό;) επί των ακαθάριστων εσόδων (όποιο είναι μεγαλύτερο) για τη λειτουργία του αναψυκτήριου και 10.000 ευρώ ή 10% επί των ακαθάριστων εσόδων (όποιο είναι μεγαλύτερο) για το θερινό σινεμά. Το μουσείο λοιπόν θα εισπράττει 1.833 ευρώ τον μήνα για χώρο που εκτείνεται σε μια από τις πιο ακριβές οδούς της Αθήνας, τη Βασιλίσσης Σοφίας. Με το εισιτήριο του Cine Πολεμικό Μουσείο να κοστίζει 12 ευρώ (όταν στα υπόλοιπα θερινά σινεμά κυμαίνεται στα 7,5-8 ευρώ) και το παιδικό 7 ευρώ προφανώς τα έσοδα της εταιρείας θα ξεπερνούν κατά πολύ τα 1.833 ευρώ τον μήνα. Το κόστος έχει ήδη προκαλέσει αντιδράσεις εάν υπολογίσουμε ότι αν κάποια οικογένεια με δύο παιδιά θελήσει να παρακολουθήσει μια ταινία, θα χρειαστεί να ξοδέψει τουλάχιστον 38 ευρώ.

Θα όφειλε όμως εάν όχι ο ιδιώτης, τουλάχιστον η διοίκηση του μουσείου να συμμεριστεί την οικονομική δυσχέρεια των πολιτών και να μη συμβάλει στη δημιουργία ενός χώρου που θα απευθύνεται στην ελίτ της πόλης. Εκτός εάν κάτι τέτοιο έχουν κατά νου.

Το επιχείρημα που χρησιμοποιεί το υπουργείο Εθνικής Άμυνας (ΥΕΘΑ) για την έγκριση της λειτουργίας του θερινού κινηματογράφου-αναψυκτηρίου είναι ότι αποτελεί σημαντικό γεγονός για την εξωστρέφεια και προώθηση του Πολεμικού Μουσείου, ενώ εντοπίζει τα οφέλη στην περαιτέρω ανάδειξη της τοποθεσίας και του ιστορικού κτιρίου του Πολεμικού Μουσείου μέσω ενός καλαίσθητου χώρου και στην αύξηση της επισκεψιμότητας του μουσείου – φυσικά δεν πρόκειται να αφήσουμε τη λεπτομέρεια της ασύγχρονης λειτουργίας των δύο χώρων (το μουσείο είναι ανοιχτό έως τις 19.00 ενώ το σινεμά λειτουργεί αποκλειστικά βραδινές ώρες) να χαλάσει την ωραία ιστορία. 

Το υπουργείο Πολιτισμού δεν ξέρει, δεν γνωρίζει

Αυτό δε που παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον είναι η αγωνία του ΥΕΘΑ για την εν λόγω εταιρεία. Στις 2 Σεπτεμβρίου ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Νίκος Χαρδαλιάς απαντώντας στη σχετική ερώτηση της αντιπολίτευσης που ζητούσε να διευκρινιστούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες υλοποιήθηκε η επιχείρηση Cine Πολεμικό Μουσείο, απάντησε ότι «η επιλογή του αναδόχου γίνεται καθώς αυτός έχει ήδη την εκμετάλλευση του καφέ Πολεμικού Μουσείου που βρίσκεται σήμερα σε λειτουργία και η επιλογή άλλου αναδόχου για τη λειτουργία αναψυκτήριου θα αποτελούσε αθέμιτο ανταγωνισμό»!  

Άκρατος προστατευτισμός από τους απηνείς διώκτες όσων υπερασπίζονται στη χώρα τα τελευταία φέουδα της «σοβιετίας»; Aναρωτιόμαστε από πότε η κεντρική κυβέρνηση ενδιαφέρεται να προστατέψει μια εταιρεία από τον… ανταγωνισμό παρακάμπτοντας το δημόσιο συμφέρον που επιτάσσει ο φορέας να προχωρήσει σε δημόσιο διαγωνισμό ώστε να επιτύχει την καλύτερη συμφωνία.

Επιπλέον αναρωτιόμαστε γιατί για να πληροφορηθούν οι πολίτες αυτές τις «λεπτομέρειες» χρειάστηκαν επτά μήνες και κοινοβουλευτική ερώτηση προς το ΥΕΘΑ. Για ποιο λόγο η διοίκηση του μουσείου «ξέχασε» να αναρτήσει τις συμβάσεις στη Διαύγεια –η απόφαση του ΔΣ της 27ης Ιανουαρίου αναρτήθηκε στο Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο Δημοσίων Συμβάσεων μόλις στις 16.08.2022– και στους υπόλοιπους ιστότοπους κοινοποίησης των δημόσιων συμβάσεων, οι οποίες αναρτήθηκαν μετά την αναφορά του θέματος; Είναι προαιρετική και επιλεκτική η δημοσιότητα; 

Σύμφωνα με το ΥΕΘΑ δεν απαιτήθηκε καμία άδεια για τη λειτουργία θερινού κινηματογράφου – αναψυκτήριου από το ΥΠΠΟΑ και το ΚΑΣ «καθόσον για τη διαμόρφωση του χώρου και των ελαφρών ημιμόνιμων κατασκευών δεν πραγματοποιήθηκαν εκσκαφές, ενώ η γειτνίαση με το Βυζαντινό Μουσείο και κατ’ επέκταση η συνεργασία με το επιστημονικό προσωπικό που το στελεχώνει αποτέλεσε εξ ορισμού παράγοντα ελέγχου ενδεχόμενης πρόκλησης οχλήσεων στους παρακείμενους χώρους ιστορικού ενδιαφέροντος».

Από τη μεριά του βέβαια το υπουργείο Πολιτισμού δεν φαίνεται να αποκλείει την απαίτηση χορήγησης άδειας αλλά υποδηλώνει άγνοια για τις εν λόγω εργασίες: «Δεν έχει υποβληθεί ούτε εκκρεμεί προς εξέταση αίτημα εγκατάστασης και λειτουργίας του εν θέματι θερινού κινηματογράφου, προκειμένου οι υπηρεσίες να εκφράσουν τις απόψεις τους, σύμφωνα με τις προβλεπόμενες διατάξεις του N. 4858/2021 Κύρωση Κώδικα νομοθεσίας για την προστασία των αρχαιοτήτων και εν γένει της πολιτιστικής κληρονομιάς». Κατά την ανέγερση μάλιστα δεν αναρτήθηκε αριθμός οικοδομικής άδειας πάρα μόνο μια επιγραφή που ανέφερε την ημερομηνία υπογραφής της σύμβασης με το μουσείο.