Πριν λίγες ημέρες η Καλλιτεχνική Διευθύντρια του ΕΜΣΤ Κατερίνα Γρέγου παρουσίασε το καλλιτεχνικό πρόγραμμα, τις μελλοντικές εκθέσεις και δράσεις, τη νέα πολιτική για τις συλλογές, το εκδοτικό πρόγραμμα και την αποστολή του μουσείου όπως την οραματίζεται.
Μάλιστα σήμερα (13/4) ανακοινώθηκε και η δωρεά 140 σημαντικών εικαστικών έργων στο ΕΜΣΤ από τη συλλογή του Δημήτρη Δασκαλόπουλου (NEON).
Μια εκτεταμένη σειρά μεταρρυθμίσεων, καινοτομιών και νέων εκθεσιακών πρακτικών
αλλάζουν ριζικά τη φυσιογνωμία του και τον πολιτιστικό, καλλιτεχνικό και θεσμικό του
προσανατολισμό.
Το ΕΜΣΤ αποκτά νέα Δήλωση Αποστολής (mission statement), η οποία δίνει έμφαση:
• στον ρόλο του Μουσείου ως φορέα καλλιέργειας της ιστορικής γνώσης και της
πολιτικής κρίσης
• στη θέση του Μουσείου από γεωπολιτική σκοπιά και στον τρόπο που αυτή
διαμορφώνει την πολιτική των συλλογών και των εκθέσεών του
• στη θεσμική υποχρέωση του Μουσείου για την καλλιέργεια βέλτιστων πρακτικών
• στις αρχές που διέπουν το εκθεσιακό και το δημόσιό του πρόγραμμα
Δομικές αλλαγές στη λειτουργία και την οργάνωση του ΕΜΣΤ διασφαλίζουν την
αποτελεσματικότερη και πιο χρηστή διοίκησή του
• Εισάγεται ο θεσμός του Διοικητικού-Οικονομικού Διευθυντή
• Ο ετήσιος προϋπολογισμός του ΕΜΣΤ για πρώτη φορά ανέρχεται στο ποσό των
9.204.854 €
• Καθορίζεται πίνακας αμοιβών του Μουσείου για όλους τους καλλιτέχνες και τους
εργαζόμενους στο πεδίο του πολιτισμού, οι οποίοι θα συνεργάζονται μαζί του
Aλλάζει δομικά η συλλεκτική πολιτική του ΕΜΣΤ και η εκθεσιακή της λογική
• Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στο γεωπολιτικό περιβάλλον της Ελλάδας, τα Βαλκάνια,
την Τουρκία, τη Βόρεια Αφρική και την Μέση Ανατολή, την περιοχή που άλλοτε
λεγόταν Λεβάντε
• Αναδεικνύονται μέσω των έργων νέες αφηγήσεις που στρέφουν την προσοχή
στην ταραχώδη ιστορία της Ελλάδας, στη διασπορά και τον κοσμοπολιτισμό, στις
μειονοτικές φωνές
• Υποστηρίζονται οι νέοι καλλιτέχνες, ιδίως εκείνοι που υπέστησαν κατεξοχήν τις
συνέπειες της οικονομικής κρίσης της τελευταίας δεκαετίας
• Η λογική της μόνιμης και παγιωμένης έκθεσης της συλλογής καταργείται και
αντικαθίσταται με ένα πρόγραμμα επιμελημένων εκθέσεων από την συλλογή
• Εισάγονται θεσμικές μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνουν ένα ολοκληρωμένο
σύστημα διαχείρισης της συλλογής, κώδικα δεοντολογίας στη συνεργασία του
Μουσείου με τους καλλιτέχνες, τις συνεργασίες του Μουσείου με θεσμούς της
Αθήνας και της περιφέρειας για την έκθεση της συλλογής και την αρχιτεκτονική
μέριμνα για τις εκθέσεις.
Το πρόγραμμα των περιοδικών ομαδικών και ατομικών εκθέσεων αποκτά πλέον
εννοιολογική συνοχή και καθορίζεται από τις γενικότερες θεματικές κατευθύνσεις, όπως
περιγράφονται στην Αποστολή του Μουσείου. Ειδικότερα, οι εκθέσεις συμβάλλουν στην
καλλιέργεια ιστορικής γνώσης, στην κατανόηση της γεωπολιτικής θέσης της Ελλάδας,
στην ανάδειξη της σύγχρονης και νεότερης ελληνικής τέχνης και στην ανάπτυξη
της σχέσης του ΕΜΣΤ με την Αθήνα.
Το νέο εκθεσιακό πρόγραμμα του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης θα περιλαμβάνει τις εξής εκθέσεις:
-Statecraft. Διαμορφώνοντας το Κράτος
-Ειρήνη Βουρλούμη: Στον ίδιο χώρο
-Αντώνης Πίττας: jaune, geel, gelb, yellow
-Δημήτρης Τσουμπλέκας: Αμαζόνιος
-Jennifer Nelson: Απόβλητα (Κληρονομιά)
-Stephan Goldrajch: Arbre à Palabres (Το Δέντρο της πλατείας)
-Lawrence Abu Hamdan: Ηχητικός ντετέκτιβ
Statecraft. Διαμορφώνοντας το Κράτος
17.06–30.10.2022
Επιμέλεια: Κατερίνα Γρέγου
Η έκθεση Statecraft. Διαμορφώνοντας το κράτος, με την οποία ξεκινάει το πρόγραμμα
της νέας καλλιτεχνικής διεύθυνσης, εξετάζει τους μηχανισμούς κατασκευής, τη δομή
και την ιδεολογική ρητορική που ενέχει το οικοδόμημα του έθνους και του κράτους.
Αναλύει τα εγγενή τους προβλήματα και τις περιπλοκότητές τους και παρατηρεί τη
σημερινή τους αστάθεια, σε μια εποχή που διαπιστώνουμε, για άλλη μια φορά, την
ανησυχητική άνοδο του εθνικισμού στην Ευρώπη. Παρέχει μια διεισδυτική όψη πέρα
από τις στερεοτυπικές προσεγγίσεις του θέματος και εντοπίζει την κατάχρηση και τα
αδιέξοδα της κρατικής εξουσίας, τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει αυτή στις σημερινές
πολυφυλετικές πλουραλιστικές κοινωνίες, όπως και τη μεταβίβαση των εθνικών εξουσιών
σε υπερεθνικούς οργανισμούς ή πολυεθνικές εταιρείες.
Ειρήνη Βουρλούμη: Στον ίδιο χώρο
Ένας φωτογραφικός διάλογος με τον ζωγράφο Ανδρέα Βουρλούμη
17.06–30.10.2022
Επιμέλεια: Σταμάτης Σχιζάκης
Το Στον ίδιο χώρο είναι ένας καλλιτεχνικός διάλογος που άνοιξε η φωτογράφος Ειρήνη
Βουρλούμη με το ζωγραφικό έργο του παππού της Ανδρέα Βουρλούμη (1910–1999). Η
Ειρήνη Βουρλούμη παραθέτει δικές της φωτογραφίες, τραβηγμένες με κινητό τηλέφωνο
κατά τις περιπλανήσεις της στην πόλη της Αθήνας – ένας φόρος τιμής δίπλα σε έργα
που έκανε ο Ανδρέας Βουρλούμης πάνω από μισό αιώνα πριν: ζωγραφικούς πίνακες,
υδατογραφίες, σχέδια και ποιήματα. Τα μέσα διαφέρουν αλλά ο σκοπός είναι κοινός.
Η έκθεση παρουσιάζει 32 ζεύγη φωτογραφιών και ζωγραφικών έργων που έχει επιλέξει
η ίδια η Ειρήνη Βουρλούμη. Η αντιπαραβολή των φωτογραφιών με τα ζωγραφικά έργα
επικεντρώνεται θεματικά στην καταγραφή της πόλης της Αθήνας και της καθημερινής
ζωής της, αλλά περιλαμβάνει και τη σύνδεση συναισθηματικών καταστάσεων με
χρωματικές και μορφολογικές λεπτομέρειες σε τοπία και εσωτερικούς χώρους. Μέσα
από τον συσχετισμό των εικόνων η φωτογράφος δημιουργεί γέφυρες μεταξύ της
μεταπολεμικής Αθήνας, όπως την αποτύπωσε στα γρήγορα σχέδιά του ένας ιστορικής
σημασίας ζωγράφος και της ίδιας πόλης σήμερα, όπως την καταγράφει η ίδια στις δικές
τις περιπλανήσεις. Από τις εικόνες αυτές αναδύεται ο διαχρονικός χαρακτήρας της
πόλης, από την αρχιτεκτονική και το τοπίο ως τη ζωή των κατοίκων της, αλλά και μια
εναλλακτική γενεαλογία απεικόνισης του αστικού τοπίου.
Αντώνης Πίττας: jaune, geel, gelb, yellow
Πράξεις μοντερνισμού με τον Αντώνη Πίττα και τον Theo van Doesburg
Παρέμβαση στη συλλογή του EMΣΤ (2ος όροφος)
17.06–30.10.2022
Επιμέλεια: Δάφνη Βιτάλη
Ο Αντώνης Πίττας ασχολείται εδώ και καιρό με τη διερεύνηση της εικαστικής γλώσσας
και κληρονομιάς του μοντερνισμού και την υπόσχεσή του για έναν καλύτερο, πιο
ισότιμο και δημοκρατικό κόσμο για όλους. Εντούτοις, η σφοδρή επιθυμία για πλήρη
ανανέωση συνέβαλε επίσης στην ολοκληρωτική καταστροφή. Το 2019 ο Πίττας ήταν
φιλοξενούμενος καλλιτέχνης στην οικία Van Doesburg, το πάλαι ποτέ σπίτι και στούντιο
του Theo van Doesburg, λίγο έξω από το Παρίσι. Η διαμονή του συνέπεσε με τις ευρείας
κλίμακας διαμαρτυρίες του κινήματος των κίτρινων γιλέκων στη Γαλλία. Παρόλο που οι
διαδηλώσεις έδειχναν να έχουν κοινό οπτικό παρονομαστή τα κίτρινα γιλέκα, τα κίνητρα
των διαδηλωτών που απαιτούσαν αλλαγές ήταν πολλά και ιδιαιτέρως διαφορετικά
μεταξύ τους. Ο Πίττας πέρασε από τον φλέγοντα χαρακτήρα των διαδηλώσεων έξω
στους δρόμους, στο ιστορικό πλαίσιο και την ιδιωτική σφαίρα της οικίας Van Doesburg.
Η επιλογή του αυτή τον ώθησε να εξετάσει την κληρονομιά του μοντερνισμού μέσα από
ένα πολιτικό πρίσμα. Το έργο του Πίττα βασίστηκε σε μια επιλογή από έργα σε χαρτί
του Van Doesburg, από τη μεγάλη συλλογή του Centraal Museum της Ουτρέχτης, της
πόλης στην οποία γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Ολλανδός καλλιτέχνης.
Jennifer Nelson: Απόβλητα (Κληρονομιά)
Μια δημόσια πραγμάτευση του απωθημένου
Artist at Work / Πρότζεκτ εν εξελίξει, Μάρτιος–Σεπτέμβριος 2022
Για ένα χρόνο η Jennifer Nelson συνέλεγε τις συσκευασίες και τα υλικά απόβλητα της
οικογένειάς της. Ο όγκος και η μάζα που προέκυψε από αυτήν τη διαδικασία υπερβαίνει
κατά πολύ το μέγεθος και το βάρος του σώματος της καλλιτέχνιδας. Για τους επόμενους
6 μήνες, η Nelson θα δημιουργήσει με αυτά τα υλικά απορρίμματα γλυπτικές μορφές που
να μπορεί να τις φοράει στο σώμα της και να τις κουβαλά μαζί της. Η διαδικασία αυτή
αντιπαραβάλλει ευθέως τα υλικά απόβλητα ενός ατόμου με τη σωματική του κλίμακα.
Πόσα σκουπίδια παρήγαγα εγώ; Συνιστά επίσης μια μορφή λογοδοσίας — επωμίζεται
κανείς κυριολεκτικά το βάρος των συνεπειών του τρόπου ζωής του.
Δημήτρης Τσουμπλέκας: Αμαζόνιος
We are sailing with a corpse in the cargo
ΕΜΣΤ Extra Muros
05.05–03.07.2022
Ο Αμαζόνιος βρίσκεται στο ρέμα Πολυδρόσου. Είναι ένα πολυδιάσταστο έργο του
Δημήτρη Τσουμπλέκα, που εκτυλίσσεται στο παλιό εργαστήριο του Νίκου Κεσσανλή και
της Χρύσας Ρωμανού, στο κτήμα τους στο Μαρούσι. Αποτελείται από φωτογραφίες
μεγάλου μεγέθους (απεικονίζουν τον χώρο και το τοπίο που τον περιβάλλει, νεκρές
φύσεις τοποθετημένες στο εργαστήριο, αρχιτεκτονικές λεπτομέρειες), από γλυπτικές
κατασκευές (αναπάντεχες συναρμογές αντικειμένων που κυρίως βρέθηκαν στο
εργαστήριο, παλιών υλικών ζωγραφικής, οργανικών υλικών από την περιοχή), καθώς και
από μια εγκατάσταση στον χώρο και δύο επιτόπιες προβολές βίντεο.
Stephan Goldrajch: Arbre à Palabres
(Το Δέντρο της πλατείας)
15.12.2021–31.05.2022
Φουαγιέ ΕΜΣΤ
Το Arbres à Palabres (Το Δέντρο της πλατείας) του Stephan Goldrajch είναι ένα δέντρο
φτιαγμένο από κομμάτια πλεκτών, υφαντών και κεντημάτων, από νήματα πολύχρωμα
και κουρέλια σε ποικίλα μοτίβα και συνθέσεις. Το έχουν δημιουργήσει άνθρωποι
διαφορετικών ηλικιών και κοινωνικών ομάδων που ζουν ή εργάζονται στις γειτονιές γύρω
από το Μουσείο, αλλά και ένοικοι σε οίκους ευγηρίας ή πρόσφυγες σε παρακείμενες
δομές. Το Δέντρο της πλατείας αντλεί την έμπνευσή του από τα δέντρα που βρίσκονται
συνήθως στις πλατείες των αφρικανικών χωριών και αποτελούν το κέντρο της δημόσιας
ζωής και της παραγωγής του λόγου της κοινότητας: τόποι συνάντησης και ανταλλαγής
ιδεών, τόποι μετάδοσης της μνήμης, όπου οι μεγαλύτεροι αφηγούνται ιστορίες στα
παιδιά, αλλά και χωροθετημένοι θεσμοί στους οποίους λαμβάνονται οι σημαντικές
δημόσιες αποφάσεις
Lawrence Abu Hamdan: Ηχητικός ντετέκτιβ
Αμφιθέατρο ημιορόφου
17.06–30.10.2022
Το ΕΜΣΤ έχει τη χαρά να παρουσιάσει τα έργα του Lawrence Abu Hamdan, ο οποίος
γεννήθηκε το 1985 στο Αμμάν της Ιορδανίας και πλέον ζει και εργάζεται στη Βηρυτό.
Ο Abu Hamdan είναι ένας ηχητικός ντετέκτιβ· μέσα από τις οπτικοακουστικές
εγκαταστάσεις, τα βίντεο, τις περφόρμανς, τη φωτογραφία, τα δοκίμια και τις
διαλέξεις του, καθώς και μέσα από τη χρήση διαφορετικών ειδών ήχου, εξερευνά
την πολιτική επίδραση της ακρόασης και του ήχου στα ανθρώπινα δικαιώματα και το
νόμο. Το ενδιαφέρον του για τον ήχο και την πολιτική προέρχεται από το παρελθόν
του ως μουσικού παραγωγού και δημιουργού DIY μουσικής. Οι ηχητικές έρευνες του
καλλιτέχνη έχουν χρησιμοποιηθεί ως αποδεικτικά στοιχεία στο Δικαστήριο Ασύλου και
Μετανάστευσης του Ηνωμένου Βασιλείου, καθώς και για την υποστήριξη οργανώσεων
όπως η Διεθνής Αμνηστία. Στο ΕΜΣΤ θα παρουσιαστούν επιλεγμένα κινηματογραφικά του
έργα, τα οποία εξερευνούν τις θεματικές των αμφισβητούμενων συνόρων, της ιθαγένειας
και της ελευθερίας μετακίνησης. Πρόκειται για την πρώτη ατομική έκθεση του Lawrence
Abu Hamdan στην Ελλάδα.
Δείτε εδώ όλο το υλικό για την επόμενη περίοδο στο ΕΜΣΤ:
