Η Ελληνική Ένωση Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών τίμησε τον διεθνή σκηνοθέτη Θεόδωρο Τερζόπουλο. Ολόκληρη η πολιτική ομιλία του.
Στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Ιδρύματος B&E Γουλανδρή το θέατρο είχε σήμερα την τιμητική του. Η Ελληνική Ένωση Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών απένειμε, εκτός από τα 17 βραβεία και τους 2 επαίνους στις παραστάσεις και καλλιτέχνες που ξεχώρισε ( από τον Οκτώβριο του 2023 μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2024), το Μεγάλο Βραβείο του Θεάτρου στον διεθνή θεατράνθρωπο Θεόδωρο Τερζόπουλο «για την πλούσια, ακάματη πορεία του εδώ και 40 χρόνια, η οποία αποκρυσταλλώνεται στην παλλαϊκής αποδοχής ‘Ορέστεια’».
Όταν ο Θεόδωρος Τερζόπουλος πήρε το λόγο καταχειροκροτούμενος διερωτήθηκε, στη σύντομη αλλά βαθιά πολιτική ομιλία του για το ρόλο του θεάτρου σήμερα, στην εποχή που «ο πτωχοποιημένος πολίτης άγεται και φέρεται από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, από δίκτυα ενημέρωσης και από εταιρείες διαμόρφωσης της κοινής γνώμης» . Στην εποχή των κοινωνικών δικτύων, του φιλελευθερισμού και της παγκοσμιοποίησης «μπορεί το θέατρο να αφουγκραστεί το SOS που εκπέμπει η εποχή μας;» «Μπορεί να λειτουργήσει ως ένα εργαστήρι συνύπαρξης μιας πολλαπλότητας διαφορετικοτήτων; Μπορεί να γεφυρώσει τις σχολές, τις γλώσσες , τις εποχές, τις τάσεις χωρίς να λάβει υπόψη του το σύγχρονο τραύμα;». Το τραύμα που αιμορραγεί, όπως τόνισε, «και μας καλεί να ανακατασκευάσουμε τον Μύθο».
Στο κλείσιμο της ομιλίας του ο Θεόδωρος Τερζόπουλος, επέλεξε να αναφερθεί στο συγκλονιστικό γεγονός της νύχτας της 22ας Οκτωβρίου του 2019 «όταν μέσα στη νεκρική ησυχία της απαγόρευσης κυκλοφορίας στο Σαντιάγο της Χιλής μια σοπράνο βγήκε στο μπαλκόνι και τραγούδησε συγκλονιστικά το τραγούδι του Victor Jara «Το δικαίωμα να ζεις ειρηνικά» με τους κατοίκους να χειροκροτούν. Ο αντίκτυπος εκείνου του τραγουδιού, όπως είπε, ήταν τεράστιος αφού «το γεγονός μεταδόθηκε σαν ηλεκτρικό ρεύμα από γειτονιά σε γειτονιά μέχρι που έγινε «ένα συλλογικό σύνθημα διεκδίκησης». Και ο «προβολέας της ζωής φώτισε το μέλλον ενώ ο προβολέας του θεάτρου παραπλανητικά συνεχίζει να φωτίζει τον εαυτό του».
Τον βραβευθέντα προλόγισε η Αντιπρόεδρος της Ένωσης Κριτικών Θεάτρου και Παραστατικών Τεχνών Ιωάννα Μπλάτσου, αναφερόμενη στον «οικουμενικό» σκηνοθέτη και στη δύναμη του θεάτρου του ως «αποταμιευτήριο ατομικής και συλλογικής μνήμης, κεφάλαιο υψηλής αισθητικής και πυξίδα σύγχρονου φιλοσοφικού προβληματισμού».
Το Μεγάλο Βραβείο Θεάτρου φιλοτέχνησε και πρόσφερε αφιλοκερδώς ο εικαστικός Θάνος Κυριακίδης (Blind Adam)
Ολόκληρη η ομιλία του Θεόδωρου Τερζόπουλου
«Μπορεί το θέατρο να αφουγκραστεί το sos που εκπέμπει η εποχή μας; Αγωνιά για την ανθρώπινη κατάσταση όπως αυτή διαμορφώνεται τον 21ο αιώνα;
Ο πολίτης άγεται και φέρεται από πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα, από δίκτυα ενημέρωσης και εταιρείες διαμόρφωσης της κοινής γνώμης. Τα μέσα κοινωνικής
δικτύωσης, όσο και αν διευκολύνουν, αποτελούν το μεγάλο άλλοθι της επικοινωνίας, γιατί προσφέρουν την απαραίτητη απόσταση ασφαλείας από τον Άλλον. Οι σύγχρονοι άνθρωποι δεν συνυπάρχουν, ένα διάχυτο αίσθημα φόβου απέναντι στον Άλλον, τον διαφορετικό, κυριαρχεί στις σκέψεις και τις πράξεις τους.
Πτωχοποιημένοι πολίτες των σύγχρονων μητροπόλεων, έγκλειστοι στα κελιά της εικονικής πραγματικότητας, περιχαρακωμένοι στην ασφυκτική ιδιώτευσή τους.
Ένας παράλληλος κόσμος, προκατασκευασμένος για να μπορούν οι άνθρωποι να ζουν με υποκατάστατα. Ένας κόσμος με ρομποτοποιημένες υπάρξεις μέσα σε ένα
ολοκληρωτικό σύστημα ελέγχου και καταστολής σε όλο το φάσμα της ζωής. Ο μηχανισμός της λήθης εγκαθιδρύθηκε.
Η παγκοσμιοποίηση και ο νεοφιλελευθερισμός δεν επιθυμούν τη δημιουργική συνάντηση της μνήμης με τον χρόνο, του μύθου με τον λόγο, αλλά αντιθέτως
καθυποτάσσουν αυτές τις θεμελιώδεις αρχές σε ένα εξουσιαστικό, περιοριστικό σύστημα.
Μπορεί το θέατρο να λειτουργήσει ως ένα εργαστήρι συνύπαρξης μιας πολλαπλότητας διαφορετικοτήτων;
Μπορεί να γεφυρώσει τις γλώσσες, τις σχολές, τις εθνικές παραδόσεις, τις εποχές, τις τάσεις, χωρίς να λάβει υπόψιν το σύγχρονο τραύμα;
Ερωτήματα που συνήθως δεν απαντώνται γιατί τελικά το θέατρο υπάρχει και μακροημερεύει λόγω των αναπάντητων ερωτημάτων.
Το τραύμα αιμορραγεί και μας καλεί να ανακατασκευάσουμε τον Μύθο. Όπως λέει ο Χάινερ Μύλλερ, «ο μύθος είναι ένα σώρευμα, μια μηχανή, στην οποία μπορούν διαρκώς να προσαρτώνται κι άλλες μηχανές και μεταφέρει την ενέργεια ώσπου η αυξανόμενη ταχύτητα να ανατινάξει τον κύκλο του πολιτισμού», θα πρόσθετα τον κύκλο της βαρβαρότητας. Θα ήθελα να αναφερθώ στο συγκλονιστικό γεγονός της νύχτας της 22ας Οκτωβρίου του 2019, όταν μέσα στη νεκρική ησυχία της απαγόρευσης της κυκλοφορίας στο Σαντιάγο της Χιλής, μια σοπράνο βγήκε στο μπαλκόνι και τραγούδησε συγκλονιστικά το τραγούδι του Victor Jara «Το δικαίωμα να ζεις ειρηνικά». Οι κάτοικοι βγήκαν στα παράθυρα, στα μπαλκόνια και χειροκροτούσαν με επευφημίες. Το γεγονός, σαν ηλεκτρικό ρεύμα, μεταδόθηκε από γειτονιά σε γειτονιά, η σοπράνο συνέχισε να τραγουδάει, οι επευφημίες πολλαπλασιάστηκαν μέχρι που έγιναν ένα ρυθμικό σύνθημα διεκδίκησης. Η μυλλερική μηχανή δημιουργήθηκε, ο προβολέας της ζωής φώτισε το μέλλον, ενώ ο προβολέας του θεάτρου παραπλανητικά συνεχίζει να φωτίζει τον εαυτό του.»
