Η TUI, η Ντόρα, η επιτροπή και οι ταξιδιωτικές οδηγίες για την… ασφαλή Ελλάδα
«Ελάτε στην Ελλάδα» ήταν το μήνυμα που απηύθυνε προς τους τουρίστες ο Κυριάκος Μητσοτάκης στα μέσα Ιουνίου με φόντο το μαγευτικό ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης. Στην ομιλία του είχε αναφερθεί στο ελληνικό καλοκαίρι που «είναι άποψη» και στην Ελλάδα που «είναι ανοιχτή», αφού «το γεγονός ότι μπορούμε να έχουμε τουριστική περίοδο φέτος είναι αποτέλεσμα σκληρής δουλειάς». Δεν δίστασε μάλιστα όχι απλώς να υπεραμυνθεί της απόφασης τα τεστ να μην είναι υποχρεωτικά για όσους εισέρχονται στη χώρα, αλλά και να διακηρύξει ότι η δειγματοληπτική λήψη τους σε περιορισμένο αριθμό ανθρώπων γίνεται «για να υπάρχει μια ασφάλεια. Σε 4.000 τεστ είχαμε μόνο δύο θετικούς και μάλιστα ασυμπτωματικούς. Δεν νιώθουμε ότι υπάρχει κάποιος ιδιαίτερος κίνδυνος και αν υπάρξει τοπικά κίνδυνος, υπάρχει η υγειονομική υποδομή για να τον αντιμετωπίσουμε». Μάλιστα σε ερώτηση αν φοβάται το ενδεχόμενο ενός νέου lockdown είχε προτρέψει «να μη χαλάμε αυτή την υπέροχη βραδιά». Η βραδιά του μπορεί να μη χάλασε, αλλά η πραγματικότητα τον διέψευσε.
Πιέσεις και παλινωδίες
Η αντίστροφη μέτρηση για την κατακόρυφη αύξηση των κρουσμάτων είχε μόλις ξεκινήσει: η κυβέρνηση προχωρούσε σε ανεξέλεγκτο άνοιγμα των συνόρων χωρίς υγειονομικά
πρωτόκολλα για τους τουρίστες. Οπως είχε παραδεχτεί σε συνέντευξή της η Ντόρα Μπακογιάννη, ο λόγος που δεν γίνονταν περισσότερα τεστ στους τουρίστες είναι ότι δεν το δέχτηκαν οι εταίροι μας και οι αεροπορικές εταιρείες, η δε Deutsche Welle έγραφε ότι ο μεγαλύτερος tour operator TUI απείλησε την ελληνική κυβέρνηση με ακύρωση όλων των ταξιδιών του προς Ελλάδα λόγω της καραντίνας 36 ωρών που προβλεπόταν αρχικώς για τους νεοαφιχθέντες που υποβάλλονταν σε δειγματοληπτικό τεστ.
Οι επικίνδυνες παλινωδίες –αν δεν οδήγησαν, σίγουρα συνέβαλαν τα μέγιστα ώστε να χαθεί πλήρως ο έλεγχος της πανδημίας– γίνονται αντιληπτές από ένα ακόμη γεγονός: όπως αποκάλυψε το Documento προ δύο εβδομάδων, οι συμμετέχοντες επιστήμονες στην ειδική επιτροπή του υπουργείου Υγείας προσαρμόζονται εν μέσω πανδημίας στα διλήμματα της εκτελεστικής εξουσίας. Οπως έχει καταγγελθεί στο Documento, η θέση των επιστημόνων για το άνοιγμα του τουρισμού άλλαξε αίφνης έπειτα από παρέμβαση του γενικού γραμματέα του υπουργείου Υγείας. Συγκεκριμένα, ο Παναγιώτης Πρεζεράκος εμφανίζεται να δήλωσε ότι σε περίπτωση που υιοθετούνταν η πρόταση της επιτροπής για τεστ στους τουρίστες 72 ώρες προτού περάσουν τα ελληνικά σύνορα, «ο τουρισμός θα πήγαινε κατά διαόλου». Ετσι, η επιβεβλημένη ανάγκη για τεστ, στην οποία επέμεναν οι ειδικοί, παραμερίστηκε προκειμένου να ανοίξει ο τουρισμός, ο οποίος τελικά, εκτός από το δραματικό όπως φαίνεται αποτέλεσμα σε υγειονομικό επίπεδο, απέφερε στην Ελλάδα και λιγότερα χρήματα από εκείνα που εκ των πραγμάτων θα χαθούν από το νέο lockdown.
Ταξιδιωτικές οδηγίες
Παρά τον σχετικά χαμηλό αριθμό κρουσμάτων της Ελλάδας τους καλοκαιρινούς μήνες, υπήρξαν χώρες που εξέδωσαν ταξιδιωτική προειδοποίηση εξαιτίας –κυρίως– του πολύ χαμηλού αριθμού τεστ που διενεργούνταν στη χώρα μας. Η πρώτη εξ αυτών ήταν η Κύπρος, η οποία από την 1η Αυγούστου εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία βάσει της οποίας η Ελλάδα συγκαταλεγόταν στις χώρες που σύμφωνα με την τότε επιδημιολογική εκτίμηση κινδύνου… έχρηζε προσοχής για όσους θα την επισκέπτονταν. Λίγες μέρες αργότερα όμως, στις 6 Αυγούστου, η Κύπρος κατέταξε την Ελλάδα στην ταξιδιωτική κατηγορία Β από την Α εξαιτίας του αυξημένου αριθμού κρουσμάτων από ταξιδιώτες που επέστρεψαν στην Κύπρο από διάφορες περιοχές της Ελλάδας. Εξέλιξη που είχε αποτέλεσμα να καθίσταται υποχρεωτικό το τεστ κορονοϊού το πολύ 72 ώρες προ της αναχώρησης για όσους ταξίδευαν από την Ελλάδα προς την Κύπρο, κάτι που ισχύει μέχρι σήμερα.
Την επόμενη μέρα, 7 Αυγούστου, η Ελλάδα συμπεριλήφθηκε στις «ζώνες κινδύνου» και των ΗΠΑ. Το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) κατέταξε την Ελλάδα στο επίπεδο «υψηλού κινδύνου» και εξέδωσε ταξιδιωτική οδηγία προς όσους Αμερικανούς σκέφτονταν να ταξιδέψουν στην Ελλάδα να το «ξανασκεφτούν». Υπήρξε μάλιστα η παραίνεση αν είναι δυνατόν να ακυρώσουν το προγραμματισμένο ταξίδι τους προς την Ελλάδα, εκτός και αν ήταν απολύτως απαραίτητο. Είναι ενδεικτικό ότι το CDC προειδοποίησε ότι σε περίπτωση που κάποιος αρρωστήσει ενόσω βρίσκεται στην Ελλάδα, ενδεχομένως να μη λάβει επαρκή ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Στις 8 Σεπτεμβρίου το υπουργείο Εξωτερικών της Ολλανδίας εξέδωσε με τη σειρά του ταξιδιωτική οδηγία βάσει της οποίας τα ελληνικά νησιά τοποθετήθηκαν στην πορτοκαλί λίστα με αποτέλεσμα να επιβάλλεται στους Ολλανδούς που επέστρεφαν από αυτά να μείνουν σε καραντίνα στο σπίτι τους για δέκα μέρες. Αυτό προκάλεσε την αντίδραση της Ενωσης Ξενοδόχων Νομού Σάμου, η οποία εξέφρασε την αντίθεσή της μέσω επιστολής. Η πρέσβειρα της Ολλανδίας Στέλλα Ρόνερ-Γκρούμπασιτς τοποθετήθηκε δημόσια στην επιστολή, εκθέτοντας την ελληνική κυβέρνηση για τον πολύ χαμηλό αριθμό τεστ που διενεργούνταν στα ελληνικά νησιά. Οπως δήλωσε χαρακτηριστικά η πρέσβειρα της Ολλανδίας, «οι ταξιδιωτικές οδηγίες υπάρχουν για να μπορούμε να εγγυηθούμε την ασφάλεια και την υγεία των Ολλανδών υπηκόων. Η συγκεκριμένη οδηγία βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι οι ελληνικές αρχές διενεργούν ελάχιστα τεστ Covid στα νησιά. Επομένως δεν υπάρχουν διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τον ακριβή αριθμό των μολύνσεων εκεί».