Είναι εντυπωσιακό ότι ένα σχηματικό δίλημμα που ακούστηκε από εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές για το έγκλημα στα Τέμπη, «ή τα κέρδη τους ή οι ζωές μας», αποτελεί για πολλούς λόγους «τομή». Ηρθε μαζί με το πάνδημο αίτημα για ασφάλεια στις μεταφορές, με επίκεντρο το έγκλημα στα Τέμπη, αλλά και με αυτό για αξιοπρέπεια στην καθημερινότητα που απαιτεί ψωμί, δικαιοσύνη, ελευθερία. Πρώτη φορά στα μεταπολιτευτικά χρόνια με τόσο ξεκάθαρο τρόπο χιλιάδες άνθρωποι, χωρίς κοινή ιδεολογική προέλευση, έβαλαν στα χείλη τους ένα διαζευκτικό (ή) που ξεχωρίζει την ήρα από το στάρι, αμφισβητώντας συνειδητά ή ενστικτωδώς ότι μπορούν να συνυπάρχουν το κέρδος των λίγων και οι ζωές των πολλών, που απορρίπτουν τα πάνω και κάτω των χρηματιστηριακών προϊόντων, των τραπεζικών αξιογράφων, που δεν θέλουν ως μέλλον τους την πολεμική οικονομία της ΕΕ και των κυβερνήσεων του κεφαλαίου και απαιτούν να μην είναι εμπόρευμα η ανάσα τους. Στις τεράστιες συγκεντρώσεις για το έγκλημα των Τεμπών έβαλαν το επίδικο των αγώνων για δίκιο και καλύτερες συνθήκες ζωής.
Ο κόσμος μοιάζει να έχει προσπεράσει, σχηματικά έστω, το «οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη» που επί χρόνια –τουλάχιστον 23– είχε προβληθεί σαν συμπύκνωση της εποχής της σαρωτικής καπιταλιστικής παγκοσμιοποίησης και παράλληλα αποτύπωνε τις αντιθέσεις στο ελληνικό αριστερό κίνημα. Τώρα δυναμώνει η αντίληψη ότι κέρδος και ζωές με ασφάλεια δεν μπορούν να συνυπάρχουν…
Ηδη ένα κόμμα που δεν αυτοπροσδιορίζεται ως αριστερό, η Πλεύση Ελευθερίας της Ζωής Κωνσταντοπούλου, εμφανίζει τεράστια δημοσκοπικά κέρδη έχοντας ως όχημα τη σκληρή αντιπολίτευση για το έγκλημα των Τεμπών χωρίς προγραμματική εμβάθυνση. Σήμερα, που τα περί αντισυστημικότητας πάνε κι έρχονται χωρίς να εστιάζουν στο περιεχόμενο των πολιτικών επιδιώξεων, μπαίνουν στο κάδρο οι στόχοι των κοινοβουλευτικών κομμάτων της κεντροαριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ, Νέα Αριστερά και υπό διαμόρφωση πολιτικών σχημάτων, ενώ έχει ενδιαφέρον να αναδειχθεί πώς αναπτύσσει τις θέσεις του στο κίνημα το ΚΚΕ και το τι το διαφοροποιεί από άλλες δυνάμεις που έχουν επίσης πρόταγμα αντικαπιταλιστικό).
Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά τις κοινοβουλευτικές πρωτοβουλίες (Προανακριτική Επιτροπή για τον πρώην υφυπουργό Χρήστο Τριαντόπουλο, εκλογή προέδρου της Δημοκρατίας κ.ά.) δεν μπορεί πια να κλείσει η συζήτηση για σύγκλιση ΣΥΡΙΖΑ και Νέας Αριστεράς. Τα στελέχη, τα μέλη και οι φίλοι των δύο κομμάτων της πάλαι ποτέ… κυβερνώσας Αριστεράς αναζητούν χιαστί κριτική, αυτοκριτική. Δεν τους χωρίζουν τείχη ιδεολογικά αλλά πολιτικές επιλογές που συνδέονται με προγραμματικά σημεία για μείζονα θέματα, όπως το ζήτημα των εξοπλισμών που επανέρχεται λόγω των διεθνών εξελίξεων με ΗΠΑ, ΕΕ και Ουκρανία. Ας μην ξεχνάμε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ είχε ψηφίσει τις αμυντικές δαπάνες στον προϋπολογισμό ενώ η Νέα Αριστερά όχι.
Επίσης, ανοιχτό πεδίο είναι το ζήτημα των τραπεζών και τα περί τραπεζικού πυλώνα, που θα είναι επίδικα και στο συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ, με την πλειοψηφία (πρόεδρος Σωκράτης Φάμελλος και οι 87) να είναι υπέρμαχη της ενίσχυσης του δημοσίου στη μετοχική σύνθεση της Εθνικής Τράπεζας αλλά με τη μειοψηφία να επιζητά την επιστροφή στο δημόσιο μίας τουλάχιστον συστημικής τράπεζας (Παύλος Πολάκης κ.ά.). Παράλληλα, στον διάλογο αναδεικνύονται το ζήτημα των μεταφορών και της ενίσχυσης του δημόσιου ελέγχου τους αλλά και τα προβλήματα της καθημερινότητας, όπως το στεγαστικό, η συνταγματική αναθεώρηση με τις θέσεις και τις προτάσεις του κόμματος στην κατεύθυνση προοδευτικών και δημοκρατικών αλλαγών και θέματα σχετικά με τη δικαιοσύνη και τους θεσμούς, την κατοχύρωση εργασιακών και κοινωνικών δικαιωμάτων, τον χαρακτήρα των δημόσιων αγαθών.
Ο εργατολόγος Διονύσης Τεμπονέρας έχει εκφράσει την άποψη της δημιουργίας επιτροπής από τα υφιστάμενα κόμματα του προοδευτικού χώρου για τη διαμόρφωση προγραμματικού πλαισίου συνεργασίας με αντιδεξιά, αντινεοφιλελεύθερη κατεύθυνση για τα μεγάλα ζητήματα. Μάλιστα, στο πλαίσιο της συζήτησης για ασφαλή σιδηρόδρομο και ποιοτικές υπηρεσίες, είναι αναγκαίο να απαντηθεί αν πρέπει ο σιδηρόδρομος αυτός να τεθεί (ξανά) υπό δημόσιο έλεγχο. Κατά την άποψή του πρέπει να υπάρξει επανακρατικοποίησή του.
Αυτή την περίοδο εντείνονται οι προσπάθειες συγκλίσεων του ΣΥΡΙΖΑ με άλλες δυνάμεις, όπως αναδείχθηκε με τις συναντήσεις του Σωκρ. Φάμελλου με τον πρώην υπουργό Νίκο Κοτζιά, επικεφαλής του Πράττω, αλλά και τον περασμένο Δεκέμβριο με τον Πέτρο Κόκκαλη, πρόεδρο του Κόσμος. Κομβικό ρόλο αναμένεται να έχει η Λούκα Κατσέλη, η οποία προτάθηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ και στηρίχτηκε από τη Νέα Αριστερά.
Στις δυνάμεις που καλεί η Κουμουνδούρου να συμπράξουν είναι και το ΠΑΣΟΚ, το οποίο όμως δεν θέλει, και το ΚΚΕ, που ούτε θέλει ούτε έχει πρόγραμμα συμβατό με αυτό της Κουμουνδούρου. Αφήνει εκτός την Πλεύση Ελευθερίας της Ζ. Κωνσταντοπούλου επειδή, όπως λένε, δεν αυτοπροσδιορίζεται ως αριστερό κόμμα, έχει προσωποπαγή δομή και περιορίζεται στη διαμαρτυρία χωρίς να έχει πρόγραμμα για όλα τα θέματα, ενώ αποφεύγει το Κίνημα Δημοκρατίας που έχει επικεφαλής τον Στέφανο Κασσελάκη.
Από την άλλη, ο πρόεδρος της Νέας Αριστεράς Αλέξης Χαρίτσης ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο επιχειρηματολογεί συνεχώς για συνθέσεις και συνεργασία της Αριστεράς με άλλες πολιτικές δυνάμεις, αλλά με προγραμματικό πλαίσιο. Μάλιστα ήταν από τους πρώτους που επισήμαναν ότι για να αντιμετωπιστεί η Δεξιά του Κυριάκου Μητσοτάκη χρειάζεται και στην Ελλάδα ένα Λαϊκό Μέτωπο, όπως έγινε στη Γαλλία. Η Νέα Αριστερά καταθέτει πρόταση για επανακρατικοποίηση και δημιουργία ενιαίου δημόσιου σιδηροδρομικού φορέα, στη λογική ότι ασφαλές τρένο είναι το δημόσιο τρένο.
Το Κίνημα Δημοκρατίας με τους έξι βουλευτές του αναπτύσσει κοινοβουλευτική δράση, παρουσιάζει προτάσεις για τη διαλεύκανση του εγκλήματος των Τεμπών και θεσμικές πρωτοβουλίες για διαφάνεια και δικαιοσύνη. Παράλληλα, ετοιμάζει το πρόγραμμά του. Εχει ενδιαφέρον ότι ο ιδρυτής του κόμματος Στέφ. Κασσελάκης οργάνωσε εκδήλωση με θέμα «Η αστυνομία στην υπηρεσία του πολίτη» στην οποία μίλησαν ο ομότιμος καθηγητής Εγκληματολογίας του ΕΚΠΑ και πρώην υπουργός Γιάννης Πανούσης, ο δικηγόρος Θεόδωρος Μαντάς και ο διδάκτωρ Δημοσίου Δικαίου Βασίλης Μαστρογιάννης.
Όλοι μαζί και ο καθένας μόνος του
Στην Ελλάδα του 2025, στη δεύτερη επέτειο από το έγκλημα των Τεμπών, ήδη μαζί με το ζήτημα των συμμαχιών μεταξύ όμορων ιδεολογικά δυνάμεων, υπάρχει σαν αιώνιο εκκρεμές στην αριστερή και την κομμουνιστική παράδοση η αντιπαράθεση τύπου ανατροπή/μεταρρύθμιση, επαναστατικός δρόμος/δημοκρατικός δρόμος για τον σοσιαλισμό. Το ζήτημα της αντικαπιταλιστικής αποδέσμευσης από την ΕΕ, η στάση απέναντι στο ΝΑΤΟ, τα θέματα του πολέμου, η στάση απέναντι στις πολιτικές του κέρδους αποτελούν πεδίο διαφοροποιήσεων.
Οι δυνάμεις του ΚΚΕ στον φοιτητικό χώρο και στα συνδικάτα πρωτοστατούν στις εκδηλώσεις διαμαρτυρίας για το έγκλημα των Τεμπών, συμβάλλουν και στη Βουλή με πρωτοβουλίες (εξεταστική επιτροπή, κατάργηση του άρθρου 86 του συντάγματος περί ευθύνης υπουργών κ.ά.), ενώ έχουν προκαλέσει αίσθηση αποκαλύψεις του «Ριζοσπάστη» και του 902.gr για μεταφορά νατοϊκών φορτίων στρατιωτικού υλικού μέσω τρένων και μάλιστα εν κρυπτώ! Παράλληλα, το ΚΚΕ προβάλλει ότι οι πολιτικές εξελίξεις μπορούν να είναι προς όφελος του λαού μόνο αν το ίδιο το εργατικό-λαϊκό κίνημα βάλει τη σφραγίδα του σε αυτές, ενώ καλεί να αναπτυχθεί ένα πανελλαδικά συντονισμένο, ενιαίο κίνημα με κοινές θέσεις και στόχους διεκδίκησης ενάντια στον καπιταλισμό, στις κυβερνήσεις, στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ.
Οπως επισημαίνει συνεχώς και ο γγ του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας, χρειάζεται να δυναμώσει ο αγώνας με αντικαπιταλιστική – αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση, αμφισβητώντας την εξουσία του κεφαλαίου που γεννά νέα Τέμπη παντού γύρω μας. Μάλιστα, τονίζει ότι λύση σήμερα δεν είναι να λειτουργήσουν οι πολιτικές εξελίξεις ως μια «βαλβίδα εκτόνωσης» της λαϊκής οργής, βάζοντας τον πήχη σε μια κυβερνητική εναλλαγή ή σε μια αλλαγή του προσώπου του πρωθυπουργού, για να συνεχίζεται απρόσκοπτα η ίδια εγκληματική πολιτική με άλλη κυβέρνηση ή άλλα πρόσωπα. Λύση, σύμφωνα με το ΚΚΕ, είναι να εδραιωθεί η δυσπιστία του λαού απέναντι στην κυβέρνηση, στο αστικό κράτος, στην πολιτική που υλοποιούν καθώς και στις στρατηγικές επιλογές που κάνουν για λογαριασμό της άρχουσας τάξης. Ο Περισσός επιδιώκει να δυναμώσει η αμφισβήτηση απέναντι σε όλα αυτά που είναι και συγκροτούν ουσιαστικά το σύστημα. Σύμφωνα με το ΚΚΕ, σύστημα είναι η οικονομία που βασίζεται σε εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής, που τις κρίσεις του αλλά και την ανάπτυξη για το κεφάλαιο πληρώνει πάντα η εργατική, η λαϊκή πλειοψηφία, σύστημα είναι οι επιχειρηματικοί όμιλοι που κυνηγούν με κάθε τρόπο το μέγιστο κέρδος, σύστημα είναι το σημερινό αστικό κράτος με τους σάπιους θεσμούς και μηχανισμούς του, που δεν μπορούν ποτέ να «εξυγιανθούν», δεν μπορούν να υπηρετήσουν το «δίκαιο» του λαού, σύστημα είναι τα κόμματα του κεφαλαίου και της ΕΕ που κυβέρνησαν και κυβερνούν αυτήν τη χώρα.
Πρόσφατα στο Πάντειο, όπου έγινε μεγάλη εκδήλωση στις 10 Μαρτίου για τα Τέμπη με την παρουσία και της προέδρου του Συλλόγου Συγγενών Θυμάτων Μαρίας Καρυστιανού, μετείχε ο Μάρκος Μπεκρής από το ΠΑΜΕ, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Πειραιά, ο οποίος ανέφερε χαρακτηριστικά ότι το κράτος που δουλεύει ρολόι για τους λίγους, για τους μεγαλοεπιχειρηματίες και τα μεγαλοσυμφέροντα δεν μεταρρυθμίζεται, ανατρέπεται, ενώ σημείωσε ότι πρέπει να μπει στο στόχαστρο η πολιτική του καπιταλιστικού κέρδους, για να μη ζήσουμε άλλο έγκλημα σαν των Τεμπών.
Στην ίδια εκδήλωση ήταν ο ανένταχτος της αντικαπιταλιστικής Αριστεράς δικηγόρος Θανάσης Καμπαγιάννης, που πρότεινε, όπως και άλλοι από τον χώρο της ΑΝΤΑΡΣΥΑ (περιλαμβανομένης και της Κομμουνιστικής Απελευθέρωσης, μετεξέλιξης του ΝΑΡ) ότι πρέπει να υπάρξουν άμεσοι στόχοι αντικαπιταλιστικής πάλης και στο πλαίσιο του αγώνα για να αποδοθούν ευθύνες στους υπαίτιους των Τεμπών αλλά και να δυναμώσει ο αγώνας για μια άλλη πολιτική. Είναι ενδεικτικό ότι έθεσε ως πλαίσιο πάλης το να φύγει η κυβέρνηση της ΝΔ για να αποδοθεί δικαιοσύνη (όχι για να έρθουν οι ίδιες πολιτικές από την πίσω πόρτα ή από την μπροστινή με άλλη αμφίεση) και παράλληλα εστίασε στις αρνητικές επιπτώσεις που έχει η μετατροπή δημόσιων αγαθών σε εμπόρευμα, όπως έγινε με τον σιδηρόδρομο, προτάσσοντας την απόσυρσή του από τη σφαίρα του ιδιωτικού, την επανακρατικοποίηση της Hellenic Train χωρίς αποζημίωση και με έλεγχο από τους εργαζόμενους και τα σωματεία τους.
Ταυτόχρονα, οι δυνάμεις της ΛΑΕ – Ανυπόταχτη Αριστερά και του ΜέΡΑ25 μετέχουν στις κινηματικές διεργασίες και κινούνται στην προσπάθεια να υπάρξει και εκλογικά μια ενωτική απάντηση προσανατολισμένη ταξικά απέναντι στις αντικοινωνικές, νεοφιλελεύθερες πολιτικές. Εχει ενδιαφέρον ότι στις 11 Μαρτίου ο γραμματέας του ΜέΡΑ25 Γιάνης Βαρουφάκης
συναντήθηκε στο Παρίσι με τον Ζαν-Λικ Μελανσόν, ηγέτη της Ανυπότακτης Γαλλίας και επικεφαλής του Νέου Λαϊκού Μετώπου (NFP). Το NFP αποτελεί συμμαχία σοσιαλιστών, οικολόγων, κομμουνιστών και στελεχών της Ανυπότακτης Γαλλίας, που σχηματίστηκε μετά την προκήρυξη πρόωρων κοινοβουλευτικών εκλογών και μετείχε στις εκλογές του Ιουλίου του 2024, σχηματίζοντας τον μεγαλύτερο κοινοβουλευτικό συνασπισμό της Γαλλίας. Οι επαφές θα συνεχιστούν.
Στη χώρα μας, η ενωτική πρωτοβουλία ΜέΡΑ25 – Ανατρεπτική Οικολογική Αριστερά, στην οποία μετέχουν η Λαϊκή Ενότητα – ΑΑ, η πολιτική Κίνηση Ανταγωνιστική Αριστερά και ανένταχτοι της Αριστεράς, επιδιώκει να κατέλθει εκ νέου στις εκλογές και επιχειρεί να διευρύνει τις επαφές της με αριστερές οργανώσεις.
Διαβάστε επίσης
Το Ισραήλ διαλύει την εκεχειρία στη Γάζα – Σφοδροί βομβαρδισμοί με 200 νεκρούς