Το ενεργειακό υπερόπλο χρησιμοποιεί η Ελλάδα ως βασικό πυλώνα της εξωτερικής πολιτικής της και απάντηση στην τουρκική απειλή. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται η σημερινή συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Εξωτερικής Πολιτικής (ΕΣΕΠ) στις 12:00 υπό τον υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά.
Στη συνεδρίαση, όπου θα συμμετέχει και ο υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, θα συζητηθούν οι ενεργειακές εξελίξεις στην νοτιανατολική Μεσόγειο και η ανάδειξη της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο νευραλγικής σημασίας για ολόκληρη την Ευρώπη.
Διπλωματικές πηγές ανέφεραν ότι μόνο τυχαία δεν είναι η συνεδρίαση του ΕΣΕΠ τη δεδομένη χρονική περίοδο. «Έρχεται σε μία στιγμή που βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη πρωτοβουλίες οι οποίες αναδεικνύουν αφενός τη στρατηγική θέση της χώρας και αφετέρου την ταύτιση των ελληνικών προτεραιοτήτων εξωτερικής πολιτικής για ασφάλεια και σταθερότητα στην περιοχή με τις αντίστοιχες προτεραιότητες όλων των σοβαρών παικτών που δραστηριοποιούνται στην ίδια περιοχή», τόνισαν διπλωματικές πηγές.
Ήδη το προηγούμενο διάστημα ο υπουργός Εξωτερικών είχε σειρά επαφών με επίκεντρο και τα ενεργειακά θέματα. Στις 13 Μαρτίου ο Νίκος Κοτζιάς συναντήθηκε στην Ουάσινγκτον με τον Αμερικανό ομόλογο του και πρώην διευθύνων σύμβουλο του ενεργειακού «γίγαντα» Exxon Mobil, Ρέξ Τίλερσον.
Ο αμερικανός ενεργειακός κολοσσός έχει πολύ ισχυρή παρουσία στα κυπριακά κοιτάσματα και κατά τη συνάντηση συζητήθηκαν τα ενεργειακά σχέδια και τα δίκτυα στην περιοχή. Πιο αναλυτικά, στις 4 Απριλίου, η Κύπρος ανακοίνωσε ότι υπέγραψε συμβόλαιο για την πραγματοποίηση ερευνών στην ΑΟΖ της με τις ExxonMobil, Qatar Petroleum, Total και Eni αντίστοιχα, ολοκληρώνοντας έτσι τον τρίτο γύρο αδειοδοτήσεων, που θα περιλαμβάνει συνολικά 12 γεωτρήσεις στα τεμάχια 6, 8 και 10. Τα έσοδα που εκτιμάται ότι απορρέουν από την υπογραφή των τριών συμβολαίων θα ανέλθουν στα 103,5 εκατ. ευρώ.
Στις 14 Μαρτίου ο υπουργός Εξωτερικών συνομίλησε για περισσότερο από 1,5 ώρα με τον σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του αμερικανού προέδρου, Χέρμπερτ Ρέιμοντ ΜακΜάστερ και τον ενημέρωσε για τις δυνατότητες της Ελλάδας σε θέματα ασφάλειας, ενέργειας και σταθερότητας σε μία ζωτική για τα αμερικανικά συμφέροντα περιοχή. Στη συνάντηση προσήλθε και ο προσωπάρχης του Λευκού Οίκου, Ράινς Πρίμπους.
Στις 3 Απριλίου πραγματοποιήθηκε στο Τελ Αβίβ τετραμερής των Υπουργών Ενέργειας Ελλάδας, Κύπρου, Ισραήλ και Ιταλίας με κύριο αντικείμενο συζήτησης την προαγωγή του σχεδίου για τον μεσογειακό αγωγό φυσικού αερίου και με στόχο τη μεταφορά των αποθεμάτων φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα στην Ανατολική Μεσόγειο – μέσω Κρήτης, Πελοποννήσου και Ιταλίας – προς ευρωπαϊκούς προορισμούς. Στην συνάντηση αυτή συμμετείχε για πρώτη φορά ο αρμόδιος Ευρωπαίος Επίτροπος Κλιματικής Αλλαγής και Ενέργειας, Μιγκέλ Αρίας Κανιέτε, γεγονός που ερμηνεύεται ως ενδιαφέρον της ΕΕ σε ένα έργο που μπορεί να ενισχύσει εντυπωσιακά την ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια της Ευρώπης.
Στο επίκεντρο του ΕΣΕΠ βρίσκονται, μεταξύ άλλων
- Ο διαδρατικός Αγωγός (TAP): Αποτελεί βασικό τμήμα του Νοτίου Διαδρόμου Φυσικού Αερίου, που θα μεταφέρει φυσικό άεριο από την Κασπία στην Ευρώπη και θα τεθεί σε λειτουργία το 2020. Ήδη περίπου το 1/3 ή 250 χλμ. του αγωγού έχουν ολοκληρωθεί, ενώ διερευνάται η προοπτική διάνοιξης τριών νέων σημείων σύνδεσης του TAP στη Βόρεια Ελλάδα, γεγονός που θα οδηγήσει στην περαιτέρω ανάπτυξη του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου στην περιοχή.
- Ο ελληνοβουλγαρικός αγωγός (IGB): η κατασκευή του έργου θα ξεκινήσει το 2018, με ισχυρή δέσμευση της Ε.Ε. να συνδράμει στην επιτάχυνση των τεχνικών διαδικασιών που σχετίζονται με το ΕΣΠΑ.
- Οι σταθμοί υγροποιημένου φυσικού αερίου: Το έργο αναβάθμισης της Ρεβυθούσας προβλέπεται να ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο 2017. Μετά την αναβάθμιση, θα είναι δυνατή η εκφόρτωση και αεριοποίηση μέχρι 7 bcm φ.α./ετησίως, ενώ το λιμάνι θα μπορεί να εξυπηρετεί και πλοία μεγίστου μεγέθους. Παράλληλα, προχωρά με εντατικούς ρυθμούς η κατασκευή σταθμού στην Αλεξανδρούπολη, με την προώθηση της ένταξης του έργου στο τρίτο πακέτο των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος της Ε.Ε. (PCI) και την άμεση ολοκλήρωση των τεχνικοοικονομικών μελετών.
- Ο ρωσοτουρκικός αγωγός: Φαίνεται ότι προχωρά o σχεδιασμός του αγωγού Turkish Stream, μιας ρωσοτουρκικής πρωτοβουλίας σε αντικατάσταση του South Stream που ναυάγησε. Ο αγωγός φιλοδοξεί να τροφοδοτήσει την Ευρώπη με ρωσικό φυσικό αέριο μέσω και της Ελλάδας.
- EuroAsia Interconnector. Στον τομέα του ηλεκτρισμού, προχωράει η διασύνδεση μεταξύ Ισραήλ, Κύπρου, Ελλάδα Η σχετική μεταφορά ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου μήκους 820 ναυτικών μιλίων και ισχύος 2000 MW, θα είναι διπλής ροής, δημιουργώντας έτσι μια σχέση αλληλεξάρτησης των απομονωμένων ενεργειακά αγορών Ισραήλ και Κύπρου, με την αγορά της ΕΕ.
