Η γαστρονομική παλέτα του Αιγαίου έρχεται στο κέντρο της Αθήνας στέλνοντας μήνυμα για να ανακαλύψουμε τους θησαυρούς γεύσεων της χώρας αλλά και να ακούσουμε τις θάλασσες που εκπέμπουν σήμα κινδύνου σε ένα πρότζεκτ στο οποίο είναι χορηγοί επικοινωνίας το Documento και το documentonews.gr.
Ελληνικό νησί σημαίνει τοπία, όμορφες παραλίες και φυσικά παραδοσιακό φαγητό, ιδανικά σε περιβάλλον χαλάρωσης. Οταν αυτά έρχονται –τουλάχιστον σαν αίσθηση– στην Αθήνα με στόχο όχι μόνο την απόλαυση του ουρανίσκου αλλά και την ανάγκη αλλαγής νοοτροπίας για την προστασία του περιβάλλοντος, τότε ο συνδυασμός λέγεται «think globally, act locally».
Στο Μοναστηράκι το 360° Cocktail Bar Restaurant φιλοξενεί ένα ιδιαίτερο φεστιβάλ στο οποίο συμμετέχουν εστιατόρια από διάφορα νησιά τα οποία θα μαγειρέψουν ντόπιες συνταγές με τοπικά προϊόντα. Τα έσοδα που θα συγκεντρωθούν θα διατεθούν στην εθελοντική ομάδα Aegean Rebreath, που έχει βάλει στόχο να βρίσκουμε πάντα καθαρές τις παραλίες και τον ελληνικό βυθό. Αρχίσαμε να ανακαλύπτουμε τα κομμάτια αυτού του ιδιαίτερου γαστρο-οικολογικού παζλ ξεκινώντας από το κέντρο της Αθήνας.
Πώς η οικολογία συνδυάζεται με τη γαστρονομία
Στην επίσκεψή μας στο 360° μιλήσαμε για το φεστιβάλ με τον διευθυντή του Γιώργο Πανάγο. Εν αρχή ην η πρωταρχική σύλληψη της ιδέας. «Γεννήθηκε πριν από έναν χρόνο, αλλά τελικά φέτος καταφέραμε να την υλοποιήσουμε. Θέλαμε να κάνουμε κάτι τόσο για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής από τον δικό μας χώρο εργασίας (εστίαση) όσο και για να γνωρίσει η Αθήνα τις γεύσεις της χώρας μας. Οι ιδιοκτήτες Αλέξανδρος και Χρήστος Αποστολόπουλος ενθουσιάστηκαν με την ιδέα και έτσι ξεκινήσαμε να την κάνουμε πράξη. Πρόκειται για ενέργεια –η οποία τελεί υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων– που βασικό γνώμονα έχει την ανάδειξη της ελληνικής κουζίνας και των ντόπιων προϊόντων, καθώς οι συμμετέχοντες σεφ θα χρησιμοποιούν πρώτες ύλες από τον τόπο τους ή από γειτονικά νησιά».
Πώς συνδυάζονται η μαγειρική, τα νησιά και οι δράσεις της Aegean Rebreath; «Ολα κάπου συναντιούνται, καθώς τα νησιά θα φέρουν τις γεύσεις τους στην Αθήνα και η Aegean Rebreath θα φροντίζει τις θάλασσές μας. Το φεστιβάλ είναι μια αφορμή για να βοηθήσει ο ένας τον άλλο, για να γνωρίσει ο κόσμος τους ελληνικούς θησαυρούς γεύσεων και επιτέλους για να κάνουμε κάτι για το περιβάλλον».
Η μεσογειακή κουζίνα πλέον θεωρείται από τις κορυφαίες στον κόσμο – δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός πως βασικά της στοιχεία αποτελούν τη βάση νέων δημιουργικών γαστριμαργικών ρευμάτων. «Θεωρώ τη μεσογειακή κουζίνα κορυφαία, όπως και την ελληνική. Μιλώντας για το φεστιβάλ, δεν θέλαμε να αφήνει γκουρμέ αίσθηση. Κύρια επιδίωξή μας είναι ο συνδυασμός της ελληνικής παραγωγής και της δημιουργίας. Το σκεπτικό είναι απλό: όταν ταξιδεύω σε ένα νησί και πηγαίνω για φαγητό δεν κοιτάζω καθόλου τον κατάλογο και απλώς ζητάω από τον μάγειρα να μου δώσει αυτό που θεωρεί καλύτερο από τον τόπο του. Αυτό ακριβώς είναι το κόνσεπτ· κάθε νησί να δημιουργήσει πιάτα από τα υλικά που χαρακτηρίζουν τον τόπο. Αναφορικά με τις συμμετοχές, είχα μεγάλη βοήθεια από τον Βασίλη Παπικινό από τη Μήλο, ο οποίος στη συνέχεια με σύστησε στη Μάρω Διακάτου από τη Σύρο και στην πραγματικότητα ο ένας έφερε τον άλλο και φτάσαμε στον τελικό αριθμό των συμμετοχών».
Και μετά τη θάλασσα του Αιγαίου και τα νησιά της να περιμένουμε αναπροσανατολισμό για τη δεύτερη διοργάνωση; «Το σκέφτομαι ήδη, καθώς η επόμενη δράση μπορεί να περιλαμβάνει το Ιόνιο ή τα βουνά και τα δάση, πάντα με επίκεντρο τις τοπικές κουζίνες και τη φροντίδα για το περιβάλλον. Η οικολογική συνείδηση παραμένει στον πυρήνα της σκέψης μας».
Η πρώτη ύλη είναι η βάση της καλής κουζίνας
Η λόγια μαγείρισσα της Σύρου, η σεφ Μάρω Διακάτου, έχει αφιερώσει εδώ και χρόνια τη ζωή της στην έρευνα για την ελληνική γαστρονομία. Οπότε μπορεί να μας καθοδηγήσει στο θολό τοπίο της ντόπιας μαγειρικής. «Εχει διπλή μορφή. Στα καθημερινά νοικοκυριά είναι χαμένη στη μετάφραση, καθώς τα μίντια προβάλλουν ένα είδος μαγειρικής που δεν είναι καθόλου εφικτό – καμία τέχνη δεν μπορεί να σταθεί αν δεν υπάρχει γνώση του υλικού. Τα νοικοκυριά σήμερα –ειδικά οι νέες κοπέλες– απέχουν πολύ από την πρώτη ύλη· αυτό είναι μείζον πρόβλημα. Στον χώρο της εστίασης υπάρχει ένα συνονθύλευμα συνταγών και απόψεων και η τέχνη μας λειτουργεί πλέον σαν αυτοσκοπός. Η αγωνία των σεφ αφορά την προβολή του ονόματός τους και πόσο καλά θα “γράφουν” σε τηλεοράσεις και περιοδικά. Πάντως υπάρχει ένα φως ελπίδας στην επαγγελματική μαγειρική, καθώς από εκεί ξεκινά ο πολιτισμός της γεύσης για να εισδύσει στη συνείδηση του απλού κόσμου. Στο εξωτερικό η περιβόητη γαλλική και η ιταλική κουζίνα έχουν γίνει γνωστές κυρίως χάρη στους επαγγελματίες του είδους, οι οποίοι γνωρίζουν τις πρώτες ύλες και πώς να τις εκμεταλλευτούν και να τις προσαρμόσουν στα πιάτα τους. Στη χώρα μας υπάρχει κόσμος που δεν γνωρίζει τα προϊόντα μας – στη Σύρο όπου ζω οι περισσότεροι ξέρουν το λουκούμι και τίποτε περισσότερο».
Αναφερόμενη στο φεστιβάλ, η Μάρω μάς είπε πως «είναι πολύ σοβαρή η προσπάθεια, κυρίως γιατί γίνεται στο Μοναστηράκι, στο κέντρο της Αθήνας. Είναι σημαντικό να γνωρίσουν όλοι τη γαστρονομική παλέτα της χώρας, εδικά των νησιών. Τα νησιά που συμμετέχουν εκτός από τις παραδοσιακές συνταγές χρησιμοποιούν και τις δικές τους πρώτες ύλες, δίνοντας τη δυνατότητα στον κόσμο να μάθει τον πλούτο του κάθε μέρους. Επίσης, ως κάτοικος νησιού θέλω να τονίσω πως οι δράσεις που έχουν στόχο το περιβάλλον πρέπει να μην είναι πλέον μεμονωμένες και να υπάρχει στήριξη και συνέχεια στο έργο των ανθρώπων που προσπαθούν για το καλό όλων μας».
Κλείνοντας την κουβέντα μας ρωτήσαμε αν τελικά η διατροφή είναι μέρος του πολιτισμού. «Αυτά τα δύο είναι αλληλένδετα, καθώς η διατροφή είναι η εικόνα της ζωής, της καθημερινότητας, αλλά και της οικονομικής ευμάρειας ή της δυσανεξίας. Οταν δεν υπάρχουν οικονομική άνεση και η πολυτέλεια να πετάμε φαγητό η διατροφή έχει να κάνει με την εφευρετικότητα του κόσμου. Η έλξη που ασκεί η ελληνική κουζίνα οφείλεται στο ότι παράγει μικρούς θησαυρούς που έφτιαχναν οι άνθρωποι για να τους προσφέρουν στους οικείους τους. Τα ήθη και τα έθιμα και όλη η κουλτούρα και στάση ζωής περνούν μέσα από τη διατροφή και δεν μπορούμε να διατεινόμαστε ότι υπηρετούμε το ένα χωρίς να έχουμε γνώση του άλλου».
Το περιβάλλον μας χρειάζεται και καλεί σε βοήθεια
Η Aegean Rebreath έχει το δικό της κομμάτι στο παζλ του φεστιβάλ. Μιλήσαμε με τον εκπρόσωπό της Γιώργο Σαρελάκο σχετικά με το πώς συνδυάζονται η οικολογική δράση με τη γαστρονομία. «Μέσα από τις δράσεις μας έχουμε συμπεράνει ότι η χρήση των πλαστικών μίας χρήσης από εστιατόρια και μπαρ συνιστά μεγάλο παράγοντα επιβάρυνσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ως Aegean Rebreath διατηρούμε βάση δεδομένων για όλα τα υλικά που συλλέγουμε και ανελκύουμε και έτσι έχουμε εικόνα για τα νησιά στα οποία έχουμε επιχειρήσει. Το φεστιβάλ είναι μια καλή αφετηρία για να διαδώσουμε το μήνυμα της μείωσης των πλαστικών μίας χρήσης στα καταστήματα εστίασης».
Ολοκληρώνοντας το σχόλιό του συμπλήρωσε πως «η θαλάσσια ρύπανση αφορά όλους μας, καθώς και όλα τα ζωτικά κομμάτια της κοινωνίας αλλά και της οικονομίας. Με αυτό το σκεπτικό δεν θα μπορούσαμε να λείπουμε από ένα τέτοιο γεγονός, καθώς θα μας δοθεί η ευκαιρία να συζητήσουμε με τους ανθρώπους που κινούνται στον συγκεκριμένο χώρο. Στόχος μας είναι να αυξήσουμε τους σταθμούς συλλογής στα νησιά του Αιγαίου και να σταθεροποιήσουμε τη λειτουργία τους».
Πρόγραμμα
17/1 Ανδρος – Sea Satin Nino
19/1 Αντίπαρος – Περαματάκι
22/1 Αίγινα – Σκοτάδης
24/1 Τήνος – Ηταν Ενα Μικρό Καράβι
27/1 Σαντορίνη – Λεύκες
29/1 Σίφνος – Η Ταβέρνα του Μανώλη
31/1 Ικαρία – Marymary
7/2 Σύρος – Μάρω Διακάτου
9/2 Κρήτη – Νυχτερίδα
13/2 Νάξος – Αντάμωμα
15/2 Πάτμος – Μπενέτος
19/2 Ηρακλειά – Araklia
26/2 Κίμωλος – Meltemi View & Taste
28/2 Αμοργός – Τρανζιστοράκι
4/3 Λήμνος – Φλωμάρι
6/3 Μήλος – Αλευρόμηλος
8/3 Σέριφος – Της Καλής
* Κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ και μετά την ολοκλήρωσή του ο πολυχώρος του 360° θα λειτουργεί χωρίς πλαστικά μίας χρήσης