Χρήσιμες πληροφορίες για τη διαδικασία των εκλογών της εβδόμης Ιουλίου 2019 δίνει το υπουργείο Εσωτερικών, με τη μορφή ερωταπαντήσεων.
1. Πότε και για ποιες εκλογές ψηφίζουμε;
Οι προσεχείς βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν την Κυριακή 7 Ιουλίου 2019.
Η ψηφοφορία διαρκεί από τις 7:00 το πρωί έως τις 7.00 το απόγευμα.
2. Η ψήφος είναι υποχρεωτική;
Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος σύμφωνα με την εκλογική νομοθεσία είναι υποχρεωτική.
3. Ποιοι απαλλάσσονται από την άσκηση του εκλογικού τους δικαιώματος;
Από την υποχρεωτική άσκηση του εκλογικού δικαιώματος απαλλάσσονται νόμιμα όσοι την ημέρα της ψηφοφορίας θα βρίσκονται στο εξωτερικό και όσοι έχουν υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας τους.
4. Πού μπορώ να ψηφίσω;
Οι ψηφοφόροι ψηφίζουν σε εκλογικά τμήματα που καθορίζονται εγκαίρως με αποφάσεις των αρμοδίων περιφερειακών αρχών.
5. Πώς θα μάθω πού ψηφίζω;
Οι εκλογείς μπορούν να μάθουν πού ψηφίζουν:
Διορισμός Δικαστικών Αντιπροσώπων
Οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής και οι αναπληρωτές τους, διορίζονται από το Α΄ Τμήμα του Αρείου Πάγου μεταξύ των προσώπων που αναφέρονται στο άρθρο 68 της νομοθεσίας για την εκλογή βουλευτών, όπως αυτό τροποποιήθηκε και ισχύει.
Αν εξαντληθεί ο αριθμός και των διορισμένων αναπληρωτών αντιπροσώπων της δικαστικής αρχής σε κάποια εκλογική περιφέρεια και παραμείνουν εκλογικά τμήματα χωρίς αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής, ο οικείος έφορος μπορεί να διορίσει στα τμήματα αυτά αντιπροσώπους της δικαστικής αρχής από τα πρόσωπα που αναφέρονται στην παρ. 3 του άρθρου 68 του πδ/τος 26/2012 όπως τροποποιήθηκε και ισχύει και στην παρ. 4 του ίδιου άρθρου, όπως ισχύει.
Στην ίδια περίπτωση είναι δυνατή και η χρησιμοποίηση αντιπροσώπων ή αναπληρωτών από άλλες εκλογικές περιφέρειες, τους οποίους διαθέτει με εντολή του ο έφορος της εκλογικής περιφέρειας στην οποία διορίστηκαν, ύστερα από αίτηση του εφόρου της περιφέρειας στην οποία πρόκειται να χρησιμοποιηθούν. Οι μεταβολές αυτές ανακοινώνονται αμέσως στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και στους οικείους Εισαγγελείς Πρωτοδικών.
Τα πρόσωπα που διορίζονται ως έφοροι και τακτικοί ή αναπληρωτές αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής,
- Ειδοποιούνται
από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και οφείλουν να βρίσκονται στον τόπο
του διορισμού τους δύο (2) ημέρες πριν από την ψηφοφορία, δηλαδή την 4η Ιουλίου
2019. - Με την
άφιξή τους, ειδοποιούν αμέσως τον Εισαγγελέα της περιφέρειάς τους και τον
οικείο Περιφερειάρχη.
Ταυτόχρονα, οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής υποχρεούνται να αναφέρουν με το ταχύτερο μέσο στον οικείο έφορο, την άφιξη και την ανάληψη των καθηκόντων τους.
Για την υποστήριξη του έργου των εφορευτικών επιτροπών τους, στην Περιφέρεια Αττικής και την Περιφερειακή Ενότητα Θεσσαλονίκης θα οριστούν από δύο γραμματείς.
Άφιξη Δικαστικών Αντιπροσώπων
Ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής, οφείλει να βρίσκεται στον τόπο ψηφοφορίας το αργότερο την προηγούμενη ημέρα της ψηφοφορίας, δηλαδή την 6η Ιουλίου 2019, προκειμένου να παραλάβει στο κατάστημα ψηφοφορίας, από το δήμαρχο, το εκλογικό υλικό που θα έχει αποσταλεί από τον Αντιπεριφερειάρχη και να ελέγξει την πληρότητά του (άρθρο 78 παρ.1 του πδ/τος 26/2012).
Εφεξής ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής ευθύνεται ο ίδιος για την ασφαλή διαφύλαξη του υλικού.
Άσκηση καθηκόντων των Δικαστικών Αντιπροσώπων
Οι αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής ψηφίζουν στο εκλογικό τμήμα στο οποίο ασκούν τα καθήκοντά τους, τους υποψήφιους της περιφέρειας, στην οποία υπάγεται εκλογικά αυτό το εκλογικό τμήμα.
Οι έφοροι, οι αναπληρωτές τους, οι αναπληρωτές αντιπρόσωποι της δικαστικής αρχής, που δεν άσκησαν τα καθήκοντα τους, καθώς και όσοι δικαστικοί και εισαγγελικοί λειτουργοί μετέχουν στην εκλογική διαδικασία, εφόσον έχουν οριστεί με σχετική απόφαση του οικείου εφόρου, ψηφίζουν σε εκλογικό τμήμα της έδρας του εφόρου, που ορίζεται από αυτόν, τους υποψήφιους της εκλογικής περιφέρειας στην οποία υπάγεται το ανωτέρω εκλογικό τμήμα.
Οι ανωτέρω ψηφίζουν μόνο εφόσον είναι γραμμένοι σε εκλογικό κατάλογο δήμου του Κράτους. Για το σκοπό αυτό υπογράφουν υπεύθυνη δήλωση στην οποία αναφέρεται ο δήμος που είναι γραμμένοι.
Η εφορευτική επιτροπή αναθέτει καθήκοντα γραμματέα, για τη σύνταξη των πρακτικών της, σε υπάλληλο δημόσιο ή δημοτικό ή υπάλληλο νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου, που είναι υποχρεωμένος να τα εκτελέσει. Αν τούτο δεν είναι εφικτό, η εφορευτική επιτροπή αναθέτει καθήκοντα γραμματέα σε εκλογέα ή σε τακτικό ή αναπληρωματικό μέλος της.
Στην περίπτωση που για οποιοδήποτε λόγο δεν υπάρχει γραμματέας εφορευτικής επιτροπής, δεν παρακωλύεται καθόλου το έργο της, διότι ο ίδιος ο αντιπρόσωπος της δικαστικής αρχής ή ο προεδρεύων της επιτροπής μπορεί και να εκτελέσει καθήκοντα γραμματέα.
Ποιοι είναι εκλόγιμοι
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 55 παρ.1 του Συντάγματος και του άρθρου 29 του π.δ. 26/2012, εκλόγιμοι είναι πολίτες Έλληνες και Ελληνίδες (ο τρόπος και ο χρόνος απόκτησης της Ελληνικής ιθαγένειας δεν επιδρούν περιοριστικά στην υποβολή υποψηφιότητας) που:
α) έχουν συμπληρώσει κατά την ημέρα της εκλογής, δηλαδή στις 7 Ιουλίου 2019, το 25ο έτος της ηλικίας τους. Με βάση την παράγραφο 2 του άρθρου 29 του π.δ.26/2012, η ηλικία των υποψηφίων αποδεικνύεται από την εγγραφή στο μητρώο αρρένων ή το δημοτολόγιο δήμου. Αν για τη συμπλήρωση της ηλικίας πρέπει να βεβαιωθεί – εκτός από το έτος – και η ημερομηνία γέννησης, αυτή αποδεικνύεται μόνο με ληξιαρχική πράξη γέννησης, και
β) δεν έχουν στερηθεί το δικαίωμα του εκλέγειν. Σχετικές με την προϋπόθεση αυτή, είναι οι διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 51 του Συντάγματος και του άρθρου 5 του π.δ.26/2012, σύμφωνα με τις οποίες στερούνται του δικαιώματος του εκλέγειν:
• όσοι βρίσκονται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, σε πλήρη στερητική δικαστική συμπαράσταση.
• όσοι στερήθηκαν το δικαίωμα αυτό, λόγω αμετάκλητης ποινικής καταδίκης, για κάποιο από τα εγκλήματα που ορίζονται στον ποινικό και στο στρατιωτικό ποινικό κώδικα, για όσο χρόνο διαρκεί αυτή η στέρηση.
Πρόταση υποψηφίων
Κατάρτιση και ανακήρυξη συνδυασμών
Η πρόταση και η ανακήρυξη των υποψηφίων ρυθμίζονται από τις διατάξεις των άρθρων 32 και 33 του π.δ.26/2012. Η πρόταση υποψηφιότητας είναι γραπτή και υπογράφεται το λιγότερο από δώδεκα (12) εκλογείς της εκλογικής περιφέρειας για την οποία προτείνεται ο υποψήφιος. Την πρόταση πρέπει να αποδεχθεί εγγράφως ο ίδιος ο προτεινόμενος ή ο πληρεξούσιός του. Οι υποψήφιοι έχουν επίσης το δικαίωμα να προτείνουν την υποψηφιότητά τους οι ίδιοι προσωπικά ή με τον παραπάνω πληρεξούσιο τους.
Οι υποψήφιοι συμμετέχουν στην εκλογή είτε σε συνδυασμό είτε ως μεμονωμένοι.
Οι συνδυασμοί μπορεί να είναι συνδυασμοί ενός μόνο κόμματος ή συνασπισμού κομμάτων ή συνδυασμός ανεξαρτήτων (οι οποίοι καταρτίζονται ανά εκλογική περιφέρεια) είτε ως ανεξάρτητοι.
Κωλύματα
Για τα κωλύματα εκλογιμότητας των βουλευτών εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 56 του Συντάγματος και των παραγράφων 1 έως 4 του άρθρου 30 του π.δ. 26/2012 και της παρ. 1 του δέκατου πέμπτου άρθρου του ν. 2196/1994 (Α’ 41).
Για τα κωλύματα υποψηφιότητας στο άρθρο 56 του Συντάγματος αναφέρονται τα εξής:
«Έμμισθοι δημόσιοι λειτουργοί και υπάλληλοι, άλλοι υπάλληλοι του Δημοσίου, υπηρετούντες στις ένοπλες δυνάμεις και στα σώματα ασφαλείας, υπάλληλοι οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, αιρετά μονοπρόσωπα όργανα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, διοικητές, υποδιοικητές ή πρόεδροι διοικητικών συμβουλίων ή διευθύνοντες ή εντεταλμένοι σύμβουλοι νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ή κρατικών νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου ή δημόσιων επιχειρήσεων ή επιχειρήσεων τη διοίκηση των οποίων ορίζει άμεσα ή έμμεσα το Δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος ή επιχειρήσεων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης δεν μπορούν να ανακηρυχθούν υποψήφιοι ούτε να εκλεγούν βουλευτές, αν δεν παραιτηθούν πριν από την ανακήρυξή τους ως υποψηφίων. Η παραίτηση συντελείται με μόνη τη γραπτή υποβολή της. Αποκλείεται η επάνοδος στην ενεργό υπηρεσία των στρατιωτικών που παραιτούνται. Τα ανώτερα μονοπρόσωπα όργανα των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης δεύτερου βαθμού δεν μπορούν να ανακηρυχθούν υποψήφιοι ούτε να εκλεγούν βουλευτές κατά τη διάρκεια της θητείας για την οποία εξελέγησαν, ακόμη και αν παραιτηθούν.
Από τους περιορισμούς της προηγούμενης παραγράφου εξαιρούνται οι καθηγητές των ανώτατων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων. Νόμος ορίζει τον τρόπο της αναπλήρωσής τους. Κατά τη διάρκεια της βουλευτικής περιόδου αναστέλλεται η άσκηση των αρμοδιοτήτων των σχετικών με την ιδιότητα του καθηγητή που εκλέχθηκε.
Δεν μπορούν να ανακηρυχθούν υποψήφιοι, ούτε να εκλεγούν βουλευτές σε όποια εκλογική περιφέρεια υπηρέτησαν ή σε όποια εκλογική περιφέρεια εκτεινόταν η τοπική αρμοδιότητά τους μέσα στους τελευταίους δεκαοκτώ μήνες της τετραετούς βουλευτικής περιόδου:
- Οι
διοικητές, υποδιοικητές, πρόεδροι διοικητικών συμβουλίων, διευθύνοντες και
εντεταλμένοι σύμβουλοι των νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, πλην των
σωματειακών, των κρατικών νομικών προσώπων ιδιωτικού δικαίου και των
δημόσιων επιχειρήσεων ή άλλων επιχειρήσεων τη διοίκηση των οποίων ορίζει
άμεσα ή έμμεσα το Δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος. - Τα μέλη
των ανεξάρτητων αρχών που συγκροτούνται και λειτουργούν κατά το άρθρο 101
Α του Συντάγματος, καθώς και των αρχών που χαρακτηρίζονται με νόμο ως
ανεξάρτητες ή ρυθμιστικές. - Οι
ανώτεροι και ανώτατοι αξιωματικοί των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων
ασφαλείας. - Οι
έμμισθοι υπάλληλοι του Δημοσίου, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και
των επιχειρήσεών τους, καθώς και των νομικών προσώπων και επιχειρήσεων της
περίπτωσης 1 που κατείχαν θέση προϊσταμένου οργανικής μονάδας επιπέδου
διεύθυνσης ή άλλη αντίστοιχη, όπως ειδικότερα νόμος ορίζει. Υπάλληλοι που
αναφέρονται στο προηγούμενο εδάφιο και είχαν ευρύτερη τοπική αρμοδιότητα
υπάγονται στους περιορισμούς της παραγράφου αυτής ως προς εκλογικές
περιφέρειες άλλες από αυτήν της έδρας τους, μόνο εφόσον κατείχαν θέση
προϊσταμένου οργανικής μονάδας επιπέδου γενικής διεύθυνσης ή άλλη
αντίστοιχη, όπως ειδικότερα νόμος ορίζει. - Οι γενικοί
ή ειδικοί γραμματείς υπουργείων ή αυτοτελών γενικών γραμματειών ή
περιφερειών και όσοι ο νόμος εξομοιώνει με αυτούς.
Δεν υπάγονται στους περιορισμούς της παραγράφου αυτής οι υποψήφιοι
βουλευτές Επικρατείας. - Πολιτικοί
υπάλληλοι και στρατιωτικοί γενικά, που έχουν κατά το νόμο αναλάβει
υποχρέωση να παραμείνουν στην υπηρεσία για ορισμένο χρόνο, δεν μπορούν να
ανακηρυχθούν υποψήφιοι ούτε να εκλεγούν βουλευτές όσο χρόνο διαρκεί η
υποχρέωσή τους».
