Ως πολίτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχετε το δικαίωμα να ζείτε σε άλλη χώρα της Ένωσης και να συνταξιοδοτείτε εκεί. Ωστόσο, πρέπει να γνωρίζετε ότι ισχύουν συγκεκριμένοι κανόνες που μπορούν να επηρεάσουν τις παροχές σας αλλά και σε σχέση με τους φόρους που έχετε υποχρέωση να πληρώνετε.
Κρατικές συντάξεις στο εξωτερικό
Αν έχετε εργαστεί σε διάφορες χώρες της Ε.Ε., μπορεί να έχετε συσσωρεύσει συνταξιοδοτικά δικαιώματα σε καθεμιά απ’ αυτές.
Θα πρέπει να υποβάλετε αίτηση στον συνταξιοδοτικό φορέα της χώρας στην οποία ζείτε ή εργαστήκατε για τελευταία φορά. Αν δεν έχετε εργαστεί ποτέ στη χώρα στην οποία ζείτε, η χώρα υποδοχής σας θα προωθήσει την αίτησή σας στη χώρα όπου εργαστήκατε για τελευταία φορά.
Η χώρα αυτή είναι υπεύθυνη για τη διεκπεραίωση της αίτησής σας και για τη συγκέντρωση όλων των στοιχείων για τις εισφορές που καταβάλλατε σε όλες τις χώρες που εργαστήκατε.
Σε ορισμένες χώρες, ο συνταξιοδοτικός φορέας οφείλει να σας στείλει το έντυπο της αίτησης προτού συμπληρώσετε το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης το οποίο ισχύει στη συγκεκριμένη χώρα. Εάν δεν το λάβετε, επικοινωνήστε με το συνταξιοδοτικό σας φορέα για να μάθετε αν θα σας αποσταλεί αυτόματα.
Πρέπει να ζητάτε πληροφορίες σχετικές με τη σύνταξή σας τουλάχιστον 6 μήνες προτού συνταξιοδοτηθείτε, επειδή η χορήγηση σύνταξης από πολλές χώρες μπορεί να συνεπάγεται χρονοβόρες διαδικασίες.
Τι έγγραφα θα χρειαστείτε
Τα έγγραφα αυτά ποικίλλουν από χώρα σε χώρα, συνήθως όμως πρέπει να δίνετε τα τραπεζικά σας στοιχεία και κάποια στοιχεία ταυτότητας.
Για περισσότερες πληροφορίες, επικοινωνήστε με τον συνταξιοδοτικό φορέα που θα διεκπεραιώσει την αίτησή σας.
Διαφορές στα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης
Σε ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να περιμένετε περισσότερο για να συνταξιοδοτηθείτε από ό,τι σε άλλες.
Μπορείτε να λαμβάνετε τη σύνταξή σας στη χώρα όπου ζείτε (ή εργαστήκατε για τελευταία φορά) μόνον εφόσον έχετε συμπληρώσει τη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης στη χώρα αυτή. Αν έχετε συσσωρεύσει συνταξιοδοτικά δικαιώματα σε άλλες χώρες, το μέρος αυτό της σύνταξής σας θα το λάβετε μόνον αφού συμπληρώσετε τη νόμιμη ηλικία συνταξιοδότησης που προβλέπεται στις χώρες αυτές.
Συνεπώς, έχει σημασία να ενημερωθείτε εκ των προτέρων, από όλες τις χώρες στις οποίες εργαστήκατε, για το τι πρόκειται να συμβεί αν αλλάξετε την ημερομηνία που θα αρχίσετε να λαμβάνετε τη σύνταξή σας.
Αν λάβετε μια σύνταξη νωρίτερα από μια άλλη, αυτό μπορεί να επηρεάσει τα ποσά που θα λάβετε.
Μπορείτε να ζητήσετε περισσότερες πληροφορίες από τον αρμόδιο φορέα της χώρας όπου ζείτε και/ή των χωρών όπου εργαστήκατε.
Περίοδοι επιλεξιμότητας
Σε ορισμένες χώρες της Ένωσης, πρέπει να έχετε εργαστεί ένα ελάχιστο χρονικό διάστημα για να θεμελιώσετε συνταξιοδοτικό δικαίωμα.
Στις περιπτώσεις αυτές, ο συνταξιοδοτικός φορέας πρέπει να λάβει υπόψη του όλες τις περιόδους που εργαστήκατε σε άλλες χώρες της Ε.Ε., σαν να εργαζόσασταν στη χώρα αυτή αδιαλείπτως, προκειμένου να εκτιμήσει κατά πόσον θεμελιώνετε συνταξιοδοτικό δικαίωμα ( αρχή του συνυπολογισμού των περιόδων).
Πώς υπολογίζεται η σύνταξή σας;
Οι συνταξιοδοτικοί φορείς των χωρών όπου εργαστήκατε θα υπολογίσουν τις εισφορές που καταβάλατε στο συνταξιοδοτικό τους σύστημα, τα ποσά που καταβάλατε σε άλλες χώρες, και τον χρόνο που εργαστήκατε στις διάφορες χώρες.
Ο ισοδύναμος συντελεστής Ε.Ε.
Κάθε συνταξιοδοτικός φορέας υπολογίζει το μέρος της σύνταξης που οφείλει να καταβάλει, λαμβάνοντας υπόψη τις περιόδους ασφάλισής σας σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες.
Για τον σκοπό αυτό, προσθέτει τις περιόδους που εργαστήκατε σε διάφορες χώρες της ΕΕ και υπολογίζει πόση σύνταξη θα παίρνατε αν καταβάλλατε εισφορές για όλο το διάστημα στο δικό του συνταξιοδοτικό καθεστώς ( “θεωρητικό ποσό”).
Κατόπιν, το ποσό αυτό αναπροσαρμόζεται, ώστε να αντανακλά τον πραγματικό χρόνο κάλυψής σας στη χώρα αυτή ( “αναλογική παροχή”).
Ο εθνικός συντελεστής
Αν πληροίτε τις προϋποθέσεις για τη θεμελίωση δικαιώματος εθνικής σύνταξης, ανεξαρτήτως των περιόδων ασφάλισής σας σε άλλες χώρες, ο συνταξιοδοτικός φορέας θα υπολογίσει επίσης την εθνική σύνταξη ( “αυτοτελής παροχή”).
Στη συνέχεια, ο εθνικός φορέας θα προβεί σε σύγκριση της αναλογικής με την αυτοτελή παροχή• εσείς θα λάβετε από τη συγκεκριμένη χώρα της Ε.Ε. τη σύνταξη που είναι υψηλότερη.
Η απόφαση κάθε χώρας σε σχέση με την αίτησή σας επεξηγείται σε ειδικό σημείωμα που θα λάβετε, το έντυπο P1.
Καταβολή της σύνταξης
Κάθε χώρα που σας χορηγεί σύνταξη συνήθως καταβάλλει το αντίστοιχο ποσό σε τραπεζικό λογαριασμό στη χώρα διαμονής σας – εφόσον ζείτε σε χώρα της Ε.Ε..
Αν δεν ζείτε σε χώρα της Ε.Ε., ενδέχεται να πρέπει να ανοίξετε τραπεζικό λογαριασμό σε κάθε χώρα της Ένωσης που σας καταβάλλει σύνταξη.
