• «Είναι δυνατόν να θεωρήσω εγώ αξιόπιστη µια κυβέρνηση που επιτρέπει να δοθούν λεφτά στο Documento; Αν είναι δυνατόν».
• «Και κλαίγεσαι τώρα γιατί δεν σου δίνει ο Πέτσας. Καλά έκανε και δεν σου δίνει».
Με αυτές τις από τηλεοράσεως εξωφρενικές και εξόφθαλµα ποινικά κολάσιµες αποστροφές του την άνοιξη του 2020, όταν δηλαδή η κυβέρνηση µοίραζε αφειδώς και µε απολύτως αδιαφανείς διαδικασίες περίπου 20 εκατ. ευρώ µέσω της λίστας Πέτσας ακόµη και σε ανύπαρκτα µέσα ενηµέρωσης, ο υπουργός Ανάπτυξης Αδωνης Γεωργιάδης επιβεβαίωνε εκείνο που άπαντες µη αφελείς είχαν εξαρχής αντιληφθεί:
Αφενός ότι το Documento αποκλείστηκε από την καµπάνια «Μένουµε σπίτι» µε πολιτική απόφαση, την οποία υλοποίησε ο Στέλιος Πέτσας, αφετέρου ότι το κριτήριο διανοµής του δηµόσιου χρήµατος δεν ήταν σε καµιά περίπτωση η αξιοπιστία ή η δηµοφιλία του κάθε Μέσου, όπως ισχυριζόταν ο αρµόδιος υπουργός, αλλά η ενίσχυση εκείνων που διάκεινται φιλικά προς την κυβέρνηση και στηρίζουν εδώ και χρόνια το εκάστοτε «γαλάζιο» αφήγηµα. Η δήλωσή του αυτή όµως αποτελεί και παραδοχή ποινικής και αστικής ευθύνης, αφού αποκαλύπτει πέραν πάσης αµφιβολίας ότι η κυβέρνηση και προσωπικά ο Στ. Πέτσας διαχειρίστηκαν αυθαίρετα το δηµόσιο χρήµα και απέκλεισαν οι ίδιοι το Documento εκδικητικά και χωρίς το παραµικρό κριτήριο αντικειµενικότητας και όχι η εταιρεία Initiative στην οποία είχαν αναθέσει τη διαχείριση της καµπάνιας.
Τούτο εξάλλου έχει πρακτικά επιβεβαιώσει και η Initiative. Ο επικεφαλής Μιχάλης Γκάλγκος σε ερώτηση του Documento δήλωνε άγνοια για τα κριτήρια επιλογής των ΜΜΕ και επικαλείτο σύµφωνο εµπιστευτικότητας µε την κυβέρνηση.
Το γεγονός ότι εκτός του υπουργού Ανάπτυξης και αντιπροέδρου της Ν∆ «πετυχηµένη» χαρακτήρισε τη λίστα Πέτσα και η βουλευτής Σοφία Βούλτεψη, αλλά και το ότι στο Documento δεν δόθηκε ερώτηση στη ∆ιεθνή Εκθεση Θεσσαλονίκης απλώς πιστοποιούν ότι η κυβέρνηση και προσωπικά ο πρωθυπουργός θα προτιµούσαν την εφηµερίδα ανενεργή και τους εργαζόµενους σε αυτήν άνεργους. Το σκάνδαλο της λίστας Πέτσα είναι τέτοιου µεγέθους που έως και o δηµοσιογραφικός όµιλος Μαρινάκη αρνήθηκε να εισπράξει χρήµατα καταγγέλλοντας αδιαφανείς διαδικασίες, ενώ και ο δηµοσιογραφικός οργανισµός Φιλιππάκη (εφηµερίδες «Εστία», «∆ηµοκρατία» και «Espresso») κατέθεσε ασφαλιστικά µέτρα για τον τρόπο που επιλέχθηκαν τα ΜΜΕ στα οποία διανεµήθηκε το κονδύλι των 20 εκατ. ευρώ. Παρά ταύτα, ουδείς απολογήθηκε, την ίδια στιγµή που στην Αυστρία ο πρώην πια καγκελάριος Σεµπάστιαν Κουρτς υπέβαλε την παραίτησή του απλώς και µόνο επειδή υπήρξε υπόνοια προσπάθειας χειραγώγησης των ΜΜΕ µέσω κρατικής χρηµατοδότησης.
Εξάλλου, και για να γίνει πλήρως αντιληπτό το µέγεθος του σκανδάλου, προσφάτως το ∆ιεθνές Ινστιτούτο Τύπου (IPI) σηµείωσε σε έκθεσή του ότι η λίστα των 1.232 ΜΜΕ που χρηµατοδοτήθηκαν στο πλαίσιο της καµπάνιας για τον κορονοϊό περιλάµβανε «200 ιστοσελίδες που δεν ήταν καταχωρηµένες στα µητρώα διαδικτυακών ΜΜΕ, ενώ κάποιες εξ αυτών ήταν ανύπαρκτες, ανενεργές ή επρόκειτο για σκοτεινά µπλογκ µε καθόλου ή ελάχιστους αναγνώστες». Το IPI παρατηρούσε επιπλέον ότι «τα κριτήρια επιλογής των ΜΜΕ που θα λάµβαναν κρατική χρηµατοδότηση κατά τη διάρκεια της πανδηµίας απέχουν πολύ από την αντικειµενικότητα ή τη δικαιοσύνη. Στην καλύτερη περίπτωση ήταν αυθαίρετα και στη χειρότερη είχαν σχεδιαστεί για να τιµωρήσουν ΜΜΕ που αναφέρονται αρνητικά στην κυβέρνηση».
Είναι δε ιδιαίτερα ενδιαφέρον ότι η αυστριακή εφηµερίδα «Der Standard» αµέσως µετά την παραίτηση Κουρτς φιλοξένησε άρθρο στο οποίο αναφέρεται πως «η ελληνική κυβέρνηση κατηγορείται ότι διέθεσε πάρα πολλά χρήµατα σε φιλικά διακείµενα ΜΜΕ παρεµποδίζοντας επικριτικά Μέσα από την πρόσβαση σε χρηµατοδότηση». «Η λίστα περιείχε µια σειρά φίλα προσκείµενων στην κυβέρνηση εφηµερίδων, ενώ αποκλείονταν άλλες σηµαντικές αλλά επικριτικές εφηµερίδες» σηµείωνε η αυστριακή καθηµερινή εφηµερίδα.
Χρήµατα σε διακινητές fake news
Σε µια πρώτη –εκ του αποτελέσµατος πλήρως αποτυχηµένη– προσπάθειά του να ξεγλιστρήσει από τις ευθύνες του και να απαντήσει στο επίµονο ερώτηµα κάθε δηµοκρατικού πολίτη για τον αποκλεισµό του Documento από την καµπάνια για τον κορονοϊό ο πρώην κυβερνητικός εκπρόσωπος και νυν αναπληρωτής υπουργός Εσωτερικών Στ. Πέτσας είχε ισχυριστεί ότι δεν δόθηκαν χρήµατα στην εφηµερίδα επειδή µετέδιδε fake news για τον κορονοϊό. Πέραν βεβαίως του γεγονότος ότι από την πρώτη στιγµή το Documento είχε καλέσει µέσω πρωτοσέλιδών του τους πολίτες να συµµορφώνονται µε τις οδηγίες των ειδικών, η εταιρεία στην οποία ο Στ. Πέτσας είχε αναθέσει τη διανοµή 20 εκατ. ευρώ κρατικού χρήµατος χρηµατοδότησε και Μέσα τα οποία πράγµατι διακινούσαν ψευδείς και επικίνδυνες θεωρίες.
Το παράδειγµα της ιστοσελίδας vimaorthodoxias.gr, η οποία εισέπραξε 3.000 ευρώ µεταξύ άλλων και για να µεταδίδει άρθρα σύµφωνα µε τα οποία ο κορονοϊός δεν διασπείρεται µε τη θεία µετάληψη, δεν είναι µοναδικό. Χαρακτηριστικότερο όλων είναι ίσως το παράδειγµα του τηλεοπτικού σταθµού Βεργίνα TV, ο οποίος εισέπραξε 20.000 ευρώ. Πρόκειται για σταθµό στον οποίο εργάζεται ο Στέργιος Καλόγηρος, κουµπάρος του Αδ. Γεωργιάδη, ο οποίος έχει αναφέρει δηµοσίως ότι ο κορονοϊός είναι δηµιούργηµα του Μπιλ Γκέιτς και των Κινέζων και ότι ο ιδρυτής της Microsoft µαζί µε τον Τζορτζ Σόρος και τους ∆ηµοκρατικούς στις Ηνωµένες Πολιτείες προσπαθούν να επιβάλουν τον εµβολιασµό για να αποκοµίσουν κέρδη δισεκατοµµυρίων.
Λεφτά για «γαλάζιους» συγγενείς και φίλους
Μεταξύ όσων εισέπραξαν χρήµατα από τη λίστα Πέτσα ήταν, όπως είχε αποκαλύψει το Documento, και ο κουµπάρος του και βουλευτής της Ν∆ Ανδρέας Πάτσης. Το παντελώς άγνωστο και µηδενικής επισκεψιµότητας σάιτ της συζύγου του Ανδρ. Πάτση έλαβε συνολικά 3.720 ευρώ µαζί µε τον ΦΠΑ, ενώ 10.000 ευρώ καθαρά εισέπραξε ο δηµοσιογραφικός όµιλος της συζύγου τού επίσης «γαλάζιου» βουλευτή Φώντα Μπαραλιάκου. Η εταιρία Initiative, η οποία ανέλαβε να µοιράσει το δηµόσιο χρήµα, έδωσε το παραπάνω ποσό στον ιστότοπο και στην εφηµερίδα «Ολύµπιο Βήµα» της Πιερίας, συµφερόντων της Μελίνας Κοροµήλη, συζύγου του βουλευτή Πιερίας της Ν∆.
Ασφαλώς το ποσό για ένα ιστορικό έντυπο δεν ακούγεται µεγάλο, αν ωστόσο αναλογιστεί κανείς ότι τα ίδια χρήµατα εισέπραξε η ιστοσελίδα efsyn.gr, η οποία διαβάζεται ηµερησίως από πολύ περισσότερο κόσµο, αντιλαµβάνεται κανείς τις κυβερνητικές προθέσεις. ∆εν είναι άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι ο λεγόµενος αντιπολιτευόµενος Τύπος εισέπραξε µόλις το 1,2% του συνολικού ποσού που διατέθηκε για την καµπάνια «Μένουµε σπίτι». Είναι ενδεικτικό ότι όλα τα αντιπολιτευόµενα Μέσα µαζί –από τον τηλεοπτικό σταθµό Kontra µέχρι την «Αυγή» και την «Εφηµερίδα των Συντακτών»– χρηµατοδοτήθηκαν µε ποσό 190.715 ευρώ, την ώρα που η ιστοσελίδα athensvoice.gr, η οποία έχει αναγνωσιµότητα παρόµοια µε του documentonews.gr, εισέπραξε µόνη της 180.000 ευρώ.
Παράλληλα, χρήµατα εµφανίζονται να εισέπραξαν ακόµη και ο κλειστός από το 2017 Βήµα FM καθώς και ο µη υπαρκτός τηλεοπτικός σταθµός ΕΝΑ Μαγνησίας, αλλά και τουλάχιστον πέντε blogspots, δηλαδή όχι κανονικές ιστοσελίδες, τα οποία έχουν ελάχιστη αναγνωσιµότητα. Είναι παράλληλα ενδιαφέρον ότι η κυβέρνηση χρησιµοποίησε την ιδιωτική εταιρεία Initiative προκειµένου να χρηµατοδοτήσει ακόµη και τη δηµόσια ΕΡΤ. Με άλλα λόγια, το προσαρµοσµένο στις ανάγκες του «επιτελικού κράτους» δηµόσιο χρησιµοποίησε µεσάζοντα για να χρηµατοδοτήσει τον ίδιο τον εαυτό του.
Η περίπτωση του Μένιου Φουρθιώτη
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ασφαλώς και η περίπτωση του Μένιου Φουρθιώτη, τον οποίο η κυβέρνηση επιχείρησε να χρηµατοδοτήσει µέσω της λίστας Πέτσα, κατόπιν ωστόσο δηµοσιευµάτων του Documento που αποκάλυπταν το σκάνδαλο υπαναχώρησε και τα χρήµατα που προορίζονταν για τον κατηγορούµενο –πλέον– για κακουργήµατα παρουσιαστή δεν εκταµιεύτηκαν. Ή, ορθότερα, δεν εκταµιεύτηκαν στο σύνολό τους. Στην αρχική λίστα την οποία είχε δώσει στη δηµοσιότητα ο Στ. Πέτσας βρίσκονταν µεταξύ άλλων δύο ιστότοποι συµφερόντων του Μ. Φουρθιώτη.
Ο πρώτος µε την επωνυµία protieidisinews.blogspot.com είχε δηµιουργηθεί µόνο λίγες ηµέρες προτού η κυβέρνηση αποφασίσει να µοιράσει τα 20 εκατ. ευρώ του δηµόσιου χρήµατος. Το εν λόγω blog ήταν κενό περιεχοµένου και ξεκίνησε να τροφοδοτείται µε ειδήσεις µεταχρονολογηµένα µετά τη δηµοσίευση της λίστας. ∆ιαφήµιση επρόκειτο να πάρει και το σάιτ apokaliptikalive.gr, επίσης συµφερόντων Φουρθιώτη, το οποίο στην πραγµατικότητα δεν υπήρχε, αφού αν κάποιος δοκίµαζε να το επισκεφτεί µεταφερόταν αυτοµάτως σε άλλον ιστότοπο µε όνοµα apodikseislive.gr. Τελικώς ο Μ. Φουρθιώτης εισέπραξε µόνο 6.000 ευρώ, όχι για τις παραπάνω ιστοσελίδες αλλά για τον επίσης συµφερόντων του ραδιοφωνικό σταθµό Party FM.
Η εξαγορά των Μέσων στην πράξη
Σηµαντικό είναι και το κονδύλι που εκταµιεύτηκε για τα ΜΜΕ που την εποχή εκείνη διατηρούσε ο δηµοσιογράφος Θανάσης Μαυρίδης. Εισέπραξε 120.000 ευρώ για το liberal.gr και για τη χαµηλής αναγνωσιµότητας εφηµερίδα «Φιλελεύθερος», η οποία ούτε έξι µήνες µετά, τον Οκτώβριο του 2020, έβαλε λουκέτο. Συµπτωµατικά ίσως πρόκειται για τον εκδότη ο οποίος σε άρθρο του χαρακτήριζε τον Κυριάκο Μητσοτάκη «Μωυσή», ενώ στην ιστορία έχει µείνει και άρθρο το οποίο φιλοξενήθηκε στο liberal.gr µε τίτλο «Από τι υλικό είναι φτιαγµένος ο Κυριάκος Μητσοτάκης».
Η διαχρονική συµπάθεια ΜΜΕ προς τον Κυρ. Μητσοτάκη φαίνεται να ενισχύθηκε µε τη χρηµατοδότησή τους µέσω της λίστας Πέτσα. Ετσι, µπορεί το Mega, για παράδειγµα, να µη δέχτηκε το ποσό που του αναλογούσε, αλλά ο Νίκος Ευαγγελάτος, ο οποίος για τα σάιτ συµφερόντων του εισέπραξε πάνω από 220.000 ευρώ, µετέδωσε ως είδηση στην εκποµπή του «Live news» το κατ’ οίκον κούρεµα του Στ. Πέτσα κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown.
Παράλληλα, µια σειρά από ιστοσελίδες οι οποίες είδαν τους λογαριασµούς τους να φουσκώνουν εν µέσω πανδηµίας φρόντισαν να παρουσιάσουν ως είδηση το γεγονός ότι η εταιρεία την οποία είχε ιδρύσει η σύζυγος του πρωθυπουργού Μαρέβα Γκραµπόφσκι κατασκεύαζε µάσκες για τον κορονοϊό. Πρόκειται για τα ίδια Μέσα που σιωπούν συστηµατικά µπροστά στις αποκαλύψεις του Documento για τις επί χρόνια ψευδείς δηλώσεις περιουσιακής κατάστασης του Κυρ. Μητσοτάκη και για τις εξόφθαλµες παρανοµίες της συζύγου του, η οποία µέχρι πρότινος παρέµενε, δίχως η σχετική νοµοθεσία να επιτρέπει κάτι τέτοιο, ιδιοκτήτρια και βασική µέτοχος εταιρείας µε έδρα στο εξωτερικό.
Τα χρήµατα της λίστας Πέτσα ως επιβράβευση
Σηµαντικά ποσά από τη λίστα Πέτσα εισέπραξαν σχεδόν όλα τα ΜΜΕ που µε τον ένα ή τον άλλο τρόπο ενίσχυσαν προεκλογικά αλλά και κατά τη διάρκεια της «γαλάζιας» διακυβέρνησης τον Κυρ. Μητσοτάκη. Πρόκειται για µέσα ενηµέρωσης τα οποία ως επί το πλείστον διά της αρθρογραφίας τους είχαν µετατρέψει τον πρωθυπουργό ακόµη και σε Ουίνστον Τσόρτσιλ ή σε τσιτάχ που κατασπάρασσε το ζαρκαδάκι ή αλλιώς τον Αλέξη Τσίπρα. Ο χαρακτηρισµός βέβαια που έχει µείνει στη µνήµη των περισσότερων δεν είναι άλλος από εκείνον που χρησιµοποίησε αρθρογράφος του protagon.gr (εισέπραξε 50.000 ευρώ) για να περιγράψει τα γεγονότα του Εβρου τον Μάρτιο του 2020.
Σε µια περίοδο κατά την οποία ακόµη και πολίτες έσπευδαν στα ελληνοτουρκικά σύνορα του Εβρου για να αντιµετωπίσουν την –κατά το κυβερνητικό αφήγηµα– «εισβολή µεταναστών» γινόταν λόγος για το «έπος του Εβρου» το οποίο παροµοιαζόταν µε… τις µάχες του ελληνικού στρατού στο αλβανικό µέτωπο και την περήφανη νίκη απέναντι στα στρατεύµατα της φασιστικής Ιταλίας. Σύµφωνα πάντως µε το εν λόγω άρθρο, ο Κυρ. Μητσοτάκης είχε µετατραπεί σε αρχιστράτηγο ενός απόλυτα ηθικού για το ελληνικό δηµόσιο αίσθηµα εθνικού αµυντικού πολέµου.
Τέλος, ακόµη και ιστορικές εφηµερίδες σηµαντικής αναγνωσιµότητας, όπως τα «Νέα», είχαν κυκλοφορήσει µε πρωτοσέλιδο, δηλαδή µε κεντρικό θέµα τους, το 24ωρο του Κυρ. Μητσοτάκη εν µέσω πανδηµίας και µε φωτογραφία του πρωθυπουργού να παρακολουθεί τηλεόραση στο Μέγαρο Μαξίµου.