Το 2017 αυξάνεται το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών, άρα γίνεται πιο δύσκολη η χρήση τους για συνταξιοδότηση
Νέες πιθανές περικοπές στις κύριες συντάξεις, μονιμοποίηση της μείωσης του ΕΚΑΣ κατά 50% (που ξεκίνησε ήδη) και κίνδυνο να τεθούν και οι επικουρικές συντάξεις και τα εφάπαξ στο κρεβάτι του Προκρούστη φέρνει το 2017 για 2,6 εκατ. συνταξιούχους. Παράλληλα, οι ασφαλισμένοι που πρόκειται να συνταξιοδοτηθούν με το νέο έτος θα πρέπει να γνωρίζουν ότι η εξαγορά πλασματικών ετών θα κοστίζει ακριβότερα. Αυτά είναι τα βασικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν τον χάρτη του ασφαλιστικού συστήματος του 2017. Αναλυτικά οι αλλαγές που έρχονται είναι οι εξής:
Επανυπολογισμός συντάξεων: Εως τον ερχόμενο Σεπτέμβριο οι αρμόδιες υπηρεσίες απονομής συντάξεων όλων των ασφαλιστικών ταμείων, που στο εξής ενσωματώνονται στον Ενιαίο Φορέα Κύριας Ασφάλισης (ΕΦΚΑ), θα πρέπει να επανυπολογίσουν 2,6 εκατ. κύριες συντάξεις. Η σχετική εγκύκλιος, που δόθηκε στη δημοσιότητα παραμονές Χριστουγέννων, ξεκαθαρίζει ότι στο εξής όλες οι αποδοχές των συνταξιούχων θα προκύπτουν ως άθροισμα της εθνικής και της ανταποδοτικής σύνταξης των δικαιούχων. Εάν το ποσό που θα προκύψει από τον επανυπολογισμό είναι μικρότερο από το σημερινό, τότε τίθεται εν ισχύ το μέτρο της προσωπικής διαφοράς και οι συντάξεις διασώζονται, δηλαδή διατηρούνται στα σημερινά επίπεδα. Πρόκειται για μέτρο το οποίο θέλει να καταργήσει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), ώστε να προκύψει και ανάλογη μείωση στις κύριες συντάξεις.
Πλασματικά έτη: Αυξάνεται το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών. Από 1.1.17 τίθεται σε λειτουργία ο ΕΦΚΑ. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να αυξηθεί το κόστος εξαγοράς πλασματικών ετών για τους δημόσιους υπαλλήλους. Εως το τέλος Δεκεμβρίου το κόστος εξαγοράς παραμένει στα παλαιά επίπεδα, δηλαδή στο 6,67% των συντάξιμων αποδοχών. Από 1.1.17, όμως, το κόστος εξαγοράς θα είναι και για το δημόσιο στο 20% επί των συντάξιμων αποδοχών.
ΕΚΑΣ: Από τις 22 Δεκεμβρίου 2016, όταν και χορηγήθηκαν οι συντάξεις Ιανουαρίου, τέθηκε σε ισχύ η νέα μείωση κατά 50% στο ΕΚΑΣ για 250 χιλιάδες χαμηλοσυνταξιούχους. Με τον τρόπο αυτό το υπουργείο Εργασίας εκτιμά ότι θα μειωθεί η δαπάνη για το συγκεκριμένο επίδομα κατά 431 εκατ. ευρώ, όπως έχει καταγραφεί στον προϋπολογισμό του νέου έτους. Αυτό σημαίνει ότι οι νέες κατηγορίες ΕΚΑΣ, μετά τη μείωση κατά 50% και με βάση εισοδηματικά κριτήρια, είναι 115 ευρώ τον μήνα (για ετήσιο εισόδημα έως 7.216 ευρώ), 86,25 ευρώ (για εισόδημα από 7.216,01 ευρώ έως 7.518 ευρώ), 57,50 ευρώ (για εισόδημα από 7.518,01 ευρώ έως 7.720 ευρώ) και 28,75 ευρώ (για εισόδημα από 7.720,01 ευρώ έως 7.972 ευρώ).
Επικουρικές συντάξεις: Κατά το 2016 υπήρξε μείωση στο 20% των επικουρικών συντάξεων, δηλαδή σε περίπου 250.000 δικαιούχους. Το ποσοστό της μείωσης κυμάνθηκε κατά μέσο όρο στα επίπεδα του 10%, αλλά ξεπέρασε το 50% σε κάποιες ακραίες περιπτώσεις. Για το 2017 προβλέπεται μείωση σε επίπεδο δαπάνης κατά 233,9 εκατ. ευρώ, τα οποία μαζί με τα φετινά 114,6 εκατ. ευρώ ανεβάζουν το ποσό στα 348,5 εκατ. ευρώ. Αλλα 26,9 εκατ. ευρώ προβλέπεται ότι θα είναι η εξοικονόμηση από νέες επικουρικές συντάξεις κατά το επόμενο έτος. Επίσης, στον προϋπολογισμό που κατέθεσε προς έγκριση το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ) προβλέπεται έλλειμμα στα επίπεδα των 117 εκατ. ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι εάν δεν καλυφθεί το έλλειμμα από τα αποθεματικά του ταμείου, τότε θα πρέπει να γίνει περικοπή σε ανάλογο ύψος δαπάνης.
Νέες συντάξεις: Μειωμένες έως 30% είναι οι νέες συντάξεις που καταβάλλονται από τον περασμένο Μάιο και μετά. Για το 2017 προβλέπεται εξοικονόμηση δαπάνης για νέες συντάξεις 63 εκατ. ευρώ από τον ιδιωτικό τομέα και 23,4 εκατ. ευρώ από τον δημόσιο τομέα. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι όλες οι νέες συντάξεις που θα προκύψουν κατά το τρέχον έτος θα είναι μειωμένες κατά 10-30%, λόγω του νέου τρόπου υπολογισμού, όπως ορίζεται και στη σχετική εγκύκλιο που δημοσιοποιήθηκε παραμονές Χριστουγέννων. Μεγάλοι χαμένοι είναι όσοι ασφαλισμένοι έχουν πολλά έτη ασφάλισης, καθώς θα πρέπει να αποδεχτούν ότι θα λάβουν σύνταξη σημαντικά μειωμένη σε σχέση με ό,τι υπολόγιζαν.
Συντάξεις χηρείας: Η εξοικονόμηση φτάνει σωρευτικά τη διετία 2016-17 τα 58,7 εκατ. ευρώ, τα οποία επιμερίζονται σε 20,1 εκατ. ευρώ από τον δημόσιο και 38,6 εκατ. ευρώ από τον ιδιωτικό τομέα. Αυτό σημαίνει ότι οι νέες συντάξεις χηρείας θα είναι μειωμένες σε σχέση με τις παλαιότερες, κυρίως λόγω του ορίου που τέθηκε στο νέο Ασφαλιστικό που ορίζει ότι για περιπτώσεις δικαιούχων κάτω των 55 ετών η παροχή θα διαρκεί μόνο για τρία έτη.
Πλαφόν – υψηλές συντάξεις: Η εφαρμογή του νέου πλαφόν για τις υψηλές συντάξεις (άνω των 2.000 ευρώ μεικτά για κύρια σύνταξη και 3.000 ευρώ για άθροισμα) θα αποφέρει το νέο έτος 43,1 εκατ. ευρώ από τον ιδιωτικό τομέα και 89,3 εκατ. ευρώ από τον δημόσιο. Αρα όσοι συνταξιούχοι κατέβαλλαν διπλές εισφορές (π.χ. δικαστικοί) ή βρίσκονταν στην υψηλότερη ασφαλιστική κατηγορία (π.χ. ελεύθεροι επαγγελματίες) και ανέμεναν ανάλογα υψηλή σύνταξη, θα πρέπει να περιοριστούν στα όρια που έθεσε ο νέος νόμος.
Τραπεζοϋπάλληλοι σε προσυνταξιοδοτικό καθεστώς: Οι περικοπές της παροχής υπολογίζονται στα επίπεδα του 21% λόγω εφαρμογής χαμηλότερων συντελεστών. Ως αποτέλεσμα προκύπτει εξοικονόμηση δαπάνης που για το 2016 υπολογίζεται στα επίπεδα των 2,7 εκατ. ευρώ και συνολικά 29,1 εκατ. ευρώ έως το τέλος του 2017. Αρα οι περίπου 11.000 συνταξιούχοι του Ενιαίου Ταμείου Ασφάλισης των Τραπεζοϋπαλλήλων (ΕΤΑΤ) θα υποστούν ανάλογες περικοπές κατά το νέο έτος, μαζί με όσους θα προστίθενται από εκείνους που επιλέξουν να συνταξιοδοτηθούν κατά τη νέα χρονιά.