Αγαπητή μου Ρόζα, Επιστολή δεύτερη μέσα σε λίγες μέρες;
Ούτε ο Απόστολος Παύλος να ήμουν! Ομως το έκρινα σκόπιμο γιατί άλλαξαν κάπως οι συνθήκες. Ελεύθερη κυκλοφορία, μουδιασμένα ρολά καταστημάτων ανεβασμένα, κάποια θετικά μηνύματα για την αναχαίτιση του διαβολοϊού παγκοσμίως, φόβοι στα καθ’ ημάς για επιτάχυνση της διασποράς.
Τι δεν άλλαξε; Εδώ ο ενικός αδυνατεί να αποδώσει την πραγματικότητα. Επιστρατεύω τον πληθυντικό: αγωνία για την οικονομία – διχογνωμίες επιστημόνων και πολιτικών για τον ιό (προέλευση, χρονικός ορίζων για φάρμακα και εμβόλια κ.ά.) – θεωρίες συνωμοσίας, βλακώδεις και οξειδωτικές – διαπιστώσεις για τη συμπεριφορά των κοινωνιών κατά την πανδημία.
Λέω ν’ αρχίσουμε από αυτό το τελευταίο γιατί παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον η αντίδραση της ελληνικής κοινωνίας. Και ν’ αφήσουμε προσώρας τις αναλύσεις για το μέλλον όπως δείχνει να διαμορφώνεται από την πανδημία και την παγκόσμια κρίση. Αναλύσεις σοβαρές αλλά και πλήθος από διανοουμενίστικες χορογραφίες ελαφρότητος.
Για την ελληνική κοινωνία, λοιπόν. Οχι στη βάση της ομοψυχίας, όπως βολικά προβάλλεται από την κυβέρνηση, αλλά από την καταγραφή συγκεκριμένων στοιχείων της εξαιρετικής συμπεριφοράς της. Μιλάμε για την πλειονότητα. Που έβαλε στη θέση τους λογής καταστροφολόγους. Εκείνους που μιλούσαν βιτριολικά για πολτό καθυστερημένων, θρησκόληπτων, βολεμένων και διεφθαρμένων. Λαός-βδέλυγμα, κατά τον θεατρικό συγγραφέα Δημήτρη Δημητριάδη.
Ε λοιπόν αποδείχτηκε εντυπωσιακά το αντίθετο. Ο απείθαρχος λαός πειθάρχησε στα αναγκαία μέτρα. Οι Ελληνες φοβήθηκαν, θορυβήθηκαν και ανησύχησαν. Οπως όλοι στην υφήλιο. Αλλά δεν είδαμε καβγάδες και μαλλιοτραβήγματα στα σουπερμάρκετ. Ούτε προκλητική παράκαμψη των μέτρων. Αυτά παρατηρήθηκαν εν εκτάσει σε… «προηγμένες χώρες» ( Αγγλία, Αυστραλία κ.ά.) και φυσικά στην πάσχουσα Αμερική, όπου δεν έλειψε ούτε ο τσαμπουκάς των όπλων.
Οσοι λοιπόν υποτιμούν τον λαό ή τον καθυβρίζουν από το ύψος του αλαζονικού τους είναι, ας το ξανασκεφτούν. Ειδικά οι εξ αυτών χολερικοί. Αλλά και όσοι νομίζουν ότι μπορούν να εκμεταλλευτούν αυτό το παρήγορο δείγμα σωφροσύνης θεωρώντας ότι οφείλεται αποκλειστικά στη δική τους εγρήγορση για μέτρα. Μιλώ για τους κυβερνώντες. Που όντως δεν τα πήγαν άσχημα σε γενικές γραμμές.
Εκείνοι που προσωπικά με απογοήτευσαν, Ρόζα, είναι ορισμένοι στοχαστές και άνθρωποι του πνεύματος. Αρχίζω από τον Μπερνάρ Ανρί Λεβί. Που αποδίδει την έκταση του θέματος, τα μέτρα και την παγκόσμια ανησυχία στην «αυτοεκπληρούμενη μέθη» των ΜΜΕ!
Θα πεις, Λεβί είναι αυτός. Ενας στοχαστής που «επιδεικνύει την ίδια ανεκδιήγητη άγνοια και την ίδια εκπληκτική θρασύτητα», όπως είχε πει κάποτε ο Πιερ Βιντάλ-Νακέ. Αλλά οποία απογοήτευση: οι κοινοτοπίες του σερβίρονται από ορισμένους ως δείγμα υψηλού στοχασμού.
Δυστυχώς, σχεδόν στο ίδιο μήκος κύματος και ο σπουδαίος Αγκάμπεν αλλά και ο Αντρέ Κοντ-Σπονβίλ. Απερίγραπτες κοινοτοπίες («Είμαστε θνητοί και πριν και μετά τον κορονοϊό») και ρατσιστικές ύβρεις («Σώζουμε τους 80άρηδες αλλά καταστρέφουμε τη νέα γενιά»). Δυστυχώς. Οσο για τον πολύφημο Χαράρι, βαρέθηκα, Ρόζα, να διαβάζω κινδυνολογίες τύπου Ραχήλ Μακρή.
Υπάρχουν, όμως, και θαυμάσιες αναλύσεις για το νυν της κρίσης, την ήττα του νεοφιλελευθερισμού, την επαναδιατύπωση αξιών, τις διεκδικήσεις κ.λπ. Βρήκα, λοιπόν, ένα εξαιρετικό κείμενο και σου το συστήνω ανεπιφύλακτα. Το έγραψε ο Αντώνης Λιάκος προσφάτως στην «Αυγή».
Καλό θα ήταν να το διαβάσουν και εκεί στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αυτό είναι δικό τους θέμα. Σε φιλώ και τα λέμε. Αν χρειαστεί, με… τρίτη επιστολή. Ερρωσο!