Αγνοούν τις ασφαλιστικές εισφορές που θα κληθούν να πληρώσουν από την 1.1.2017 και μετά, οι εκατοντάδες χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι (δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι).
Μπορεί να έχει θεσμοθετηθεί ότι από την παραπάνω ημερομηνία, ξεκινάει η επιβολή ασφαλιστικών εισφορών στο 20% του ετήσιου εισοδήματος, μόνο για κύρια ασφάλιση, όμως ακόμα το οικονομικό επιτελείο «ψάχνεται» για να βρει, σε ποια εισοδήματα θα γίνει η καταβολή των εισφορών για την επόμενη χρονιά. Στο παραπάνω ποσοστό, αν προστεθεί το 6,95% για υγεία, και ειδικά για αυτοαπασχολούμενους, 7% για επικούριση και 4% για εφάπαξ, τότε γίνεται αντιληπτό ότι το τελικό ύψος των εισφορών κυμαίνεται από 26,95% έως 38,95% του ετήσιου εισοδήματος, στη χειρότερη περίπτωση…
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι ο ίδιος ο διοικητής του ΟΑΕΕ κ. Δημήτρης Τσακίρης, δεν έχει κρύψει την ενόχλησή του για την καθυστέρηση έκδοσης της σχετικής εγκυκλίου, σε «κλειστή» σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε προ ημερών στο υπουργείο Εργασίας, παρουσία και του αρμόδιου υφυπουργού κ. Τάσου Πετρόπουλου.
Με δεδομένο ότι τα εισοδήματα του 2016, θα υποβληθούν μέσω της φορολογίας, στη διάρκεια του επόμενου έτους, εξετάζεται το σενάριο, τουλάχιστον κατά το α’ εξάμηνο του 2017, να αξιοποιηθούν τα δηλωθέντα εισοδήματα του 2015 και στο β’ εξάμηνο να γίνει ο υπολογισμός των εισφορών σύμφωνα με τα φετινά εισοδήματα.
Πάντως, παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε μόλις ενάμιση μήνα πριν από την έλευση του νέου έτους, η σχετική εγκύκλιος δεν έχει δημοσιοποιηθεί και οι ελεύθεροι επαγγελματίες βρίσκονται στην άγνοια. Μια εγκύκλιος που είναι απαραίτητη, καθώς πρέπει να ξεκαθαριστεί ακόμα, με ποια περιοδικότητα θα καταβάλλονται οι ασφαλιστικές εισφορές (κάθε μήνα, δίμηνο, τρίμηνο ή κάθε εξάμηνο).
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην ειδική επιτροπή που έχει συσταθεί από υπηρεσιακούς παράγοντες των υπουργείων Οικονομικών και Εργασίας, έχουν υπάρξει ερωτήματα για το τι θα συμβεί με όσους ελεύθερους επαγγελματίες ή αυτοαπασχολούμενους έχουν προβεί σε έναρξη επιτηδεύματος εντός του 2016, άρα δεν έχουν εισοδήματα του 2015, από τα οποία να προκύψει το ποσοστό των ασφαλιστικών εισφορών που πρέπει να καταβάλλουν.
Επίσης, η επιτροπή φαίνεται να έχει καταλήξει ότι οι ασφαλιστικές εισφορές που έχουν καταβληθεί θα αλλάζουν, με κίνδυνο να ζητούνται αναδρομικά ποσά, εάν μετά από φορολογικό έλεγχο διαπιστωθεί ότι το δηλωθέν εισόδημα, ήταν μικρότερο από το πραγματικό.
ΟΕ, ΕΕ, μονοπρόσωπες ΙΚΕ με μέλη ΔΣ
Οι αλλαγές στον τρόπο καταβολής ασφαλιστικών εισφορών επηρεάζουν σαφώς και όσους ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους έχουν προσωπικές εταιρίες (ΟΕ και ΕΕ), όσους είναι μέλη ΕΠΕ, αλλά και εκείνους που διαχειρίζονται μονοπρόσωπες ΙΚΕ, αλλά και τα μέλη των διοικητικών συμβουλίων σε ανώνυμες εταιρίες.
Πρέπει να αποσαφηνιστεί, εάν στις παραπάνω περιπτώσεις η ασφάλιση θα γίνεται με όρους μισθωτής απασχόλησης ή όχι. Επίσης, πρέπει να ξεκαθαρίσει ο τρόπος προσδιορισμού του εισοδήματος για όσους ασφαλίζονται σε κεφαλαιουχικές εταιρίες. Επιπλέον, άγνωστο είναι πώς θα προκύπτει με ακρίβεια το εισόδημα σε όσους είναι μέτοχοι με ποσοστό άνω του 3% σε εταιρίες, για να τους επιβληθεί το ποσοστό της εισφοράς που θα πρέπει να καταβάλλουν.
Ξεχωριστή σημασία έχει η ασφάλιση όσων έχουν παράλληλη απασχόληση, δηλαδή πληρώνονται με χρήση δελτίου παροχής υπηρεσιών. Πρέπει να διευκρινιστεί εάν ο εργοδότης θα καταβάλλει τα 2/3 των εισφορών του ασφαλισμένου στην περίπτωση που ο τελευταίος δηλώνει εισόδημα από ένα ή δύο φυσικά ή νομικά πρόσωπα, αλλά και τι θα συμβεί σε περιπτώσεις με περισσότερους εργοδότες.
Ο ΟΑΕΕ στο «κόκκινο»
Όλα τα παραπάνω πρέπει να ξεκαθαρίσουν άμεσα, αν δεν θέλει το υπουργείο Εργασίας να μεταβληθεί ο ΟΑΕΕ στον «μεγάλο ασθενή» του ΕΦΚΑ, τη νέα χρονιά. Το νέο υπερ – ταμείο κύριας ασφάλισης θα αναλάβει να καλύψει το σύνολο των υποχρεώσεων (πχ συντάξεων), αλλά θα πρέπει να εισπράττει και έσοδα, από ασφαλιστικές εισφορές.
Ο ΟΑΕΕ ήδη αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα ρευστότητας, αφού κατά την τρέχουσα χρονιά, κάλυψε μέσα σε εννιά μήνες την ετήσια κρατική επιχορήγηση (834 εκατ. ευρώ) και χρειάστηκε άλλα 350 εκατ. ευρώ, που τα βρήκε από τον «υπο – κουμπαρά» του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ). Το Ταμείο ζει συνέχεια με δανεικά, αφού για να μπορέσει να καταβάλλει συντάξεις έχει δημιουργήσει οφειλή προς τον ΕΟΠΥΥ, της τάξης του 1 δις ευρώ.
Πώς να μην συμβεί κάτι τέτοιο, όταν από τους 701.148 ασφαλισμένους, μόλις οι 163.061 καταβάλλουν κανονικά τις εισφορές τους. Με την εισπραξιμότητα να κυμαίνεται στα επίπεδα του 50%, είναι προφανές ότι η αλλαγή στον τρόπο είσπραξης εισφορών, αποτελεί ένα κρίσιμο «στοίχημα».
Άλλωστε, τα χρέη προς τον ΟΑΕΕ βρίσκονται στα… αστρονομικά επίπεδα των 11 δις ευρώ, με τα 2,7 δις ευρώ από αυτά να προέρχονται από ελεύθερους επαγγελματίες που διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα. Εάν η αλλαγή του τρόπου είσπραξης εισφορών επιδεινώσει την κατάσταση, είναι προφανές ότι ο ΟΑΕΕ θα κινδυνεύει με «λουκέτο» και το εγχείρημα του ΕΦΚΑ με κατάρρευση.
