Σημαντικές αλλαγές στη φορολογία των ακινήτων αναμένεται να ισχύσουν με τον ερχομό του 2019, σύμφωνα με ήδη ψηφισθείσες νομοθετικές ρυθμίσεις αλλά και τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η κυβέρνηση έναντι των δανειστών.
Οι νέες αντικειμενικές αξίες, βάσει των οποίων υπολογίστηκε ο ΕΝΦΙΑ του 2018, θα αρχίσουν να τρέχουν για τον υπολογισμό των φόρων μεταβίβασης, δωρεάς και γονικής παροχής και κληρονομιάς από την 1η Ιανουαρίου 2019 και ήδη πολλοί φορολογούμενοι έχουν σπεύσει στα συμβολαιογραφεία ώστε να αποφύγουν να πληρώσουν αυξημένους φόρους από τις αρχές του χρόνου. Ενα ακόμη κίνητρο είναι ότι θα υπάρξουν άλλοι δύο γύροι αυξήσεων των αντικειμενικών αξιών το 2019 και το 2020.
Υπενθυμίζεται ότι η εναρμόνιση των αντικειμενικών τιμών με τις εμπορικές στην αγορά ακινήτων τον περασμένο Ιούνιο έφερε αναπροσαρμογή των τιμών ζώνης, σε σύνολο 10.216 ζωνών, ως εξής:
-Αυξήθηκαν σε 3.792 ζώνες και οι εν λόγω αυξήσεις αφορούν κυρίως παραθαλάσσιες και νησιωτικές περιοχές που τα τελευταία χρόνια έχουν γνωρίσει σημαντική τουριστική ανάπτυξη, ενώ αυξημένες τιμές ορίστηκαν και σε μεσαίες αλλά αναβαθμισμένες περιοχές των μεγάλων αστικών κέντρων.
-Μειώθηκαν σε 2.122 και αφορούν κατά κύριο λόγο περιοχές της βόρειας Ελλάδας που τα τελευταία χρόνια έχουν χτυπηθεί έντονα από την ύφεση, καθώς και τις φτηνές περιοχές των μεγάλων αστικών κέντρων. Τέτοιες περιοχές είναι η Καλαμαριά και ο Εύοσμος στη Θεσσαλονίκη, το Πόρτο Ράφτη στην ανατολική Αττική, αλλά και η Εκάλη, η Νέα Ερυθραία, η Φιλοθέη και το Παλαιό Ψυχικό.
Επισημαίνεται ότι μόνο σε αυτές τις περιοχές οι φορολογούμενοι περιμένουν το νέο έτος προκειμένου να πραγματοποιήσουν αγορές, δωρεές και γονικές παροχές.
-Σε 4.302 έμειναν σταθερές. Υπενθυμίζεται ότι ο φόρος μεταβί βασης ακινήτων υπολογίζεται με 3% επί της αντικειμενικής αξίας κάθε πωλούμενου ακινήτου και επιβαρύνει τον αγοραστή, ενώ για την αγορά πρώτης κατοικίας δεν επιβάλλεται φόρος αν η αντικειμενική αξία του σπιτιού δεν ξεπερνά τις 200.000 ευρώ για άγαμο και τις 250.000 ευρώ για ζευγάρι. Για κάθε εξαρτώμενο τέκνο μέχρι τα δύο τα παραπάνω όρια απαλλαγής προσαυξάνονται κατά 25.000 ευρώ. Για κάθε επιπλέον τέκνο πέραν του δεύτερου τα όρια προσαυξάνονται περαιτέρω κατά 30.000 ευρώ.
Ο φόρος δωρεάς ακινήτων υπολογίζεται με αφορολόγητο όριο 150.000 ευρώ και συντελεστές 1-10% για δωρεές προς συζύγους, τέκνα ή εγγόνια, με αφορολόγητο όριο 30.000 ευρώ και συντελεστές 5-20% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς δεύτερου βαθμού και με αφορολόγητο όριο 6.000 ευρώ και συντελεστές 20% έως 40% για δωρεές προς λοιπούς συγγενείς και μη συγγενείς.
Εν τω μεταξύ δρομολογείται η ηλεκτρονική υποβολή των δηλώσεων φόρου δωρεών – γονικών παροχών. Το πρώτο βήμα θα γίνει με τη λειτουργία νέας εφαρμογής στο σύστημα ΤAXISnet για την ηλεκτρονική συμπλήρωση και αποστολή δηλώσεων φορολογίας χρηματικών δωρεών και χρηματικών γονικών παροχών.
Φόροι και τέλη
Εκτός από τις αυξομειώσεις στους φόρους μεταβίβασης, γονικής παροχής και κληρονομιάς, αλλαγές θα υπάρξουν και σε 17 φόρους, τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις που επιβάλλονται στην απόκτηση και την κατοχή ακίνητης περιουσίας από την 1η-1-2019, λόγω εφαρμογής νέων αντικειμενικών τιμών σε χιλιάδες περιοχές της χώρας.
Μεταξύ αυτών είναι ο ΦΠΑ 24% στις νέες οικοδομές με εξαίρεση την πρώτη κατοικία, το τέλος ακίνητης περιουσίας (ΤΑΠ) που επιβάλλεται υπέρ των δήμων μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, ο φόρος χρησικτησίας κτισμάτων που υπολογίζεται επίσης με 3% επί των αντικειμενικών αξιών, ο φόρος ανταλλαγής – συνένωσης οικοπέδων, ο φόρος διανομής, τα πολεοδομικά πρόστιμα διατήρησης αυθαίρετων κτισμάτων, το τέλος εγγραφής ακινήτων στο κτηματολόγιο κ.ά.
Αναπροσαρμογή
Βάσει των μνημονιακών δεσμεύσεων, από το καλοκαίρι θα ακολουθήσει ακόμη μία αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων προκειμένου οι φορολογητέες αξίες να εναρμονιστούν με τις πραγματικές. Η τρίτη και τελευταία αναπροσαρμογή θα πραγματοποιηθεί το 2020.
Ηδη το υπουργείο κατέθεσε τροπολογία στη Βουλή με την οποία καθορίζει τη διαδικασία που θα ακολουθείται για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών. Η τροπολογία προβλέπει πως οι ιδιώτες εκτιμητές που προσέλαβε φέτος το υπουργείο Οικονομικών για να προσδιορίσουν τις τιμές ζώνης θα επιστρατεύονται εφεξής για τον καθορισμό των αντικειμενικών αξιών. Σύμφωνα με πληροφορίες και η νέα αναπροσαρμογή θα φέρει τόσο αυξήσεις όσο και μειώσεις στη φορολογητέα αξία των ακινήτων.
Μείωση ΕΝΦΙΑ για 5,4 εκατομμύρια νοικοκυριά
Μείωση της επιβάρυνσης από τον ΕΝΦΙΑ κατά 2,72% έως 30% το επόμενο έτος για περίπου 5,4 εκατομμύρια νοικοκυριά με ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας έως 200.000 ευρώ. Συγκεκριμένα: α) Ο κύριος ΕΝΦΙΑ του έτους 2019 θα μειωθεί κατά 30% για κάθε φυσικό πρόσωπο του οποίου η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας θα ανέρχεται μέχρι του ποσού των 60.000 ευρώ την 1-1-2019. Υπολογίζεται ότι η μείωση αυτή αφορά 3.488.820 φορολογούμενους. β) Για κάθε φυσικό πρόσωπο του οποίου η συνολική αξία της ακίνητης περιουσίας την 1η-1-2019 θα είναι μεγαλύτερη των 60.000 ευρώ το ποσό της μείωσης κατά 30% που αντιστοιχεί στο υπερβάλλον των 60.000 ευρώ τμήμα της αξίας θα μειώνεται κατά 0,7 ευρώ ανά 1.000 ευρώ ακίνητης περιουσίας και σε κάθε περίπτωση δεν θα μπορεί να υπερβεί τα 100 ευρώ. Αναλυτικά:
1.050.319 φορολογούμενοι με ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας από 60.000,01 έως 100.000 ευρώ θα δουν τη συνολική ετήσια επιβάρυνσή τους από τον κύριο ΕΝΦΙΑ να περιορίζεται κατά 21,08%.
588.611 φορολογούμενοι με ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας από 100.000,01 έως 150.000 ευρώ θα δουν τη συνολική ετήσια επιβάρυνσή τους από τον κύριο ΕΝΦΙΑ να περιορίζεται κατά 9,54%.
281.077 φορολογούμενοι με ακίνητη περιουσία συνολικής αξίας από 150.000,01 έως 200.000 ευρώ θα δουν τη συνολική ετήσια επιβάρυνσή τους από τον κύριο ΕΝΦΙΑ να περιορίζεται κατά 2,72%.
