Σάλος για τις «επιτελικές» τοποθετήσεις «γαλάζιων» διευθυντών και αρχιφυλάκων με υπογραφή Σοφίας Νικολάου
Στα χαρτιά έχει μείνει η εξαγγελία για το περιβόητο «επιτελικό κράτος» που μετά βαΐων και κλάδων είχε εξαγγείλει πριν από περίπου έναν χρόνο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Μετά το μνημείο αναξιοκρατίας και κομματικών τοποθετήσεων στις διοικήσεις των νοσοκομείων και δημόσιων οργανισμών η κυβέρνηση Μητσοτάκη ήρθε να επιβεβαιώσει τη μη τήρηση των προσχημάτων και στις τοποθετήσεις αρχιφυλάκων καθώς και διευθυντών στα σωφρονιστικά ιδρύματα. Αναξιοκρατία, κομματικές τοποθετήσεις, αλλά και ευτράπελα όπως «διορισμοί» που ακυρώθηκαν μέσα σε λίγες ώρες, συνθέτουν το παζλ των τοποθετήσεων που αποφάσισε η γενική γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής Σοφία Νικολάου σύμφωνα με τις καταγγελίες της Ομοσπονδίας Σωφρονιστικών Υπαλλήλων Ελλάδος (ΟΣΥΕ) αλλά και της αντιπολίτευσης (ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝΑΛ). Σε αρκετές περιπτώσεις τοποθετήθηκαν πρόσωπα δίχως την αντίστοιχη εμπειρία ή πρόσωπα τα οποία κατά το παρελθόν έχουν απασχολήσει τόσο τα ΜΜΕ όσο και τη Δικαιοσύνη, όπως ο νέος αρχιφύλακας των φυλακών Αλικαρνασσού. Η «αριστεία» του «επιτελικού κράτους» πνίγεται στα θολά νερά του κομματικού κράτους σε ακόμη έναν τομέα της δημόσιας διοίκησης.
Ενα από τα πρόσωπα που αναβαθμίστηκαν με τις πρόσφατες αποφάσεις Νικολάου ήταν και ο Νίκος Ριζωτάκης. Υπάλληλος ΔΕ Φύλαξης με βαθμό Β΄, τοποθετήθηκε προϊστάμενος στο Τμήμα Φύλαξης του καταστήματος κράτησης Αλικαρνασσού. Συνδικαλιστικό στέλεχος της ΝΔ με την παράταξη της ΔΑΚΕ, έγινε γνωστός στο πανελλήνιο το 2008 όταν ενεπλάκη στην αποφυλάκιση του Ζαχαρία Λαγουδάκη. Ο 33χρονος τότε κρατούμενος λίγες μέρες μετά την έξοδό του από τη φυλακή σκότωσε στο Ρέθυμνο τον 20άχρονο φοιτητή Μάνο Χορευτάκη για «ασήμαντη αφορμή», σύμφωνα με δημοσιεύματα. Ο Λαγουδάκης είχε καταδικαστεί το 1998 σε ισόβια κάθειρξη για ακόμη μία ανθρωποκτονία και εξέτιε την ποινή του στις φυλακές Αλικαρνασσού.
Στις 29 Αυγούστου 2007 ο τότε διευθυντής της φυλακής Αλικαρνασσού πρότεινε την υπό όρους απόλυση Λαγουδάκη προς το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών. Δύο μέρες μετά στις φυλακές ξεσπά εξέγερση. Σε αυτήν φέρεται, σύμφωνα με δημοσίευμα των «Νέων» στις 5 Ιουλίου 2008, να πρωτοστατεί ο Λαγουδάκης. Για τον λόγο αυτό φέρεται επίσης να τιμωρείται από το πειθαρχικό συμβούλιο της φυλακής, με αποτέλεσμα με το υπ’ αριθμόν 383/24.10.2007 βούλευμα η πρόταση του τότε διευθυντή για την αποφυλάκισή του να απορριφθεί.
Εκεί ξεκινά και η εμπλοκή του Ριζωτάκη. Στέλνει επιστολή προς το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Ηρακλείου στις 12 Νοεμβρίου 2007. Το ίδιο κάνει και συνάδελφός του. Στην επιστολή αναφέρει ότι ο Λαγουδάκης δεν είχε καμία εμπλοκή στην εξέγερση. Το αρμόδιο συμβούλιο ακύρωσε την πειθαρχική ποινή που του είχε επιβληθεί. Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα, τρεις ημέρες μετά και συγκεκριμένα στις 6 Δεκεμβρίου 2007 ο Ζαχ. Λαγουδάκης καταθέτει αίτηση αποφυλάκισης. Η αίτηση γίνεται δεκτή και επικυρώνεται με το υπ’ αριθμόν 20/23.01.2008 βούλευμα του Συμβουλίου Εφετών Κρήτης.
Δολοφονία για ένα πεταμένο… σουβλάκι
Τέσσερις μήνες μετά ο Λαγουδάκης δολοφονεί τον Χορευτάκη. Η δολοφονία έγινε για ασήμαντη αφορμή. Ηταν ξημερώματα της Παρασκευής 16 Μαΐου 2008 όταν ο Χορευτάκης επέστρεφε μαζί με δύο φίλους του από τη νυχτερινή τους διασκέδαση στο Ρέθυμνο. Κάποια στιγμή η παρέα περνάει έξω από ένα σουβλατζίδικο. Ενας από τους θαμώνες πετά προς τα έξω ένα μισοφαγωμένο σουβλάκι. Ο Χορευτάκης μπαίνει στο μαγαζί και ζητεί ήρεμα τον λόγο. Στην κουβέντα επεμβαίνει ο Λαγουδάκης. Σύμφωνα με δημοσιεύματα της εποχής, αρχίζει να σπρώχνει τον φοιτητή και να τον απειλεί με μαχαίρι. Περαστικοί χωρίζουν τους δύο άντρες και συνιστούν στον Χορευτάκη να απομακρυνθεί λόγω της επικινδυνότητας του δράστη. Οι τρεις φίλοι απομακρύνονται. Οχι όμως και ο Λαγουδάκης. Πηγαίνει εξαγριωμένος προς το μέρος τους. Με το μαχαίρι στα χέρια επιτίθεται στον Χορευτάκη. Ο άτυχος φοιτητής υψώνει μια καρέκλα για να αμυνθεί. Μάταια όμως. Ο δολοφόνος κατάφερε να τον σκοτώσει και να βυθίσει στο πένθος την οικογένεια του νεαρού.
Ξανά ισόβια και δικαστική εμπλοκή για Ριζωτάκη
Η δολοφονία Χορευτάκη και η διάσταση που έλαβε στα ΜΜΕ η υπόθεση προκάλεσαν την παρέμβαση της Δικαιοσύνης αλλά και της ηγεσίας του τότε υπουργείου Δικαιοσύνης. Με απόφαση του τότε υπουργού Σωτήρη Χατζηγάκη ο Ριζωτάκης παραπέμφθηκε στο Πρωτοβάθμιο Υπηρεσιακό Πειθαρχικό Συμβούλιο. Είχε προηγηθεί η διενέργεια ΕΔΕ για τις συνθήκες αποφυλάκισης του Λαγουδάκη. Η ΕΔΕ διαπίστωνε ευθύνες του Ριζωτάκη και του συναδέλφου του. Ανέφερε επίσης ότι «ο αρχιφύλακας έπεσε στο δόκανο του Λαγουδάκη» και ότι είχε «ξεγελαστεί». Τελικά ο Ριζωτάκης τιμωρήθηκε πειθαρχικά από την υπηρεσία του. Στη συνέχεια όμως ο ίδιος αθωώθηκε, σύμφωνα με πληροφορίες του Documento.
Εκτός από το πειθαρχικό σκέλος ο Ριζωτάκης και ο συνάδελφός του παραπέμφθηκαν και στην ποινική Δικαιοσύνη. Πρωτόδικα το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Ηρακλείου καταδίκασε τους δύο σωφρονιστικούς υπαλλήλους επειδή έκρινε ότι με τις επιστολές τους προς το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Ηρακλείου, οι οποίες είχαν ευνοϊκό περιεχόμενο, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην αποφυλάκιση του Λαγουδάκη. Σε δεύτερο βαθμό όμως αθωώθηκαν από το εφετείο, μετά την άσκηση έφεσης που κατέθεσαν κατά της πρωτόδικης απόφασης.
Προφανώς έπειτα από τόσα χρόνια ο Ν. Ριζωτάκης έχει πλούσια εμπειρία και δεν κινδυνεύει να «ξεγελαστεί» από κρατούμενους όπως ο Λαγουδάκης, οπότε και κρίθηκε κατάλληλος να εκτελέσει χρέη αρχιφύλακα.
Στέλεχος ΝΟΔΕ και διοικήσεις χωρίς εμπειρία
Η περίπτωση του «γαλάζιου» Ριζωτάκη είναι μόνο μία από τις επιλογές της Σ. Νικολάου, όχι όμως και η μοναδική που προκάλεσε αντιδράσεις. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα στο σωφρονιστικό κατάστημα Λάρισας, τη δεύτερη μεγαλύτερη φυλακή της χώρας. Στη θέση του αρχιφύλακα προάχθηκε ο Κωνσταντίνος Παπαθανασίου, που σύμφωνα με πληροφορίες διαθέτει λιγότερη εμπειρία από τον προηγούμενο αρχιφύλακα, ο οποίος υποβιβάστηκε σε απλό φύλακα. Ο Παπαθανασίου είναι σύμφωνα με δημοσιεύματα πρόεδρος της ΔΑΚΕ ΚΚ Λάρισας. Μάλιστα σε διάφορα δημοσιεύματα εμφανίζεται να συμμετέχει στην κοπή πίτας του τομέα δικαιοσύνης της ΝΟΔΕ Λάρισας μαζί με άλλα τοπικά στελέχη του κυβερνώντος κόμματος.
Η τοποθέτηση προσώπων που δεν διαθέτουν την ίδια εμπειρία με τους προκατόχους τους δεν τελειώνει όμως εδώ. Για παράδειγμα, στο κατάστημα κράτησης των Ιωαννίνων η πρώην διευθύντρια και ο αρχιφύλακας υποβιβάστηκαν σε απλούς υπαλλήλους. Στη θέση τους σύμφωνα με πληροφορίες τοποθετήθηκαν πρόσωπα δίχως την ανάλογη εμπειρία. Κατά το παρελθόν οι συνθήκες κράτησης στη φυλακή έχουν προκαλέσει ουκ ολίγες φορές την καταδίκη από ευρωπαϊκά δικαστήρια και η προηγούμενη διοίκηση είχε κάνει πολλή δουλειά ώστε να βελτιωθεί η λειτουργία της σε πολλά.
Στο αγροτικό κατάστημα κράτησης της Κασσάνδρας υποβιβάστηκε σε απλό υπάλληλο ένα πρόσωπο που ήταν από τους αρχαιότερους διευθυντές φυλακών με πολυετή εμπειρία και πανεπιστημιακό πτυχίο. Χωρίς ιδιαίτερη εμπειρία ήταν και τα πρόσωπα που επιλέχθηκαν σύμφωνα με τις ίδιες πηγές και στις φυλακές Κέρκυρας αλλά και Δομοκού.
Πυρά κατά της γενικής γραμματέα από τους σωφρονιστικούς υπαλλήλους
Οι τοποθετήσεις και οι προαγωγές της Σ. Νικολάου προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων στις τάξεις των σωφρονιστικών υπαλλήλων.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η ομοσπονδία τους ΟΣΥΕ εξέδωσε μέσα σε τέσσερις μέρες δύο ανακοινώσεις, ενώ ανακοινώσεις κατά των κυβερνητικών επιλογών εξέδωσαν τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ όσο και το ΚΙΝΑΛ.
Η πρώτη ανακοίνωση της ΟΣΥΕ με ημερομηνία 12 Ιουνίου ήταν κόλαφος για τη γενική γραμματέα, καθώς σε αυτή γινόταν λόγος για κατάργηση «κάθε έννοιας αξιολογικής και αξιοκρατικής κρίσης» και «παλαιοκομματική συμπεριφορά».
«Το επιτελικό κράτος στις Φυλακές τελικά αποκαλύφθηκε. Επί έντεκα μήνες αρνιόταν πεισματικά να κάνει κρίσεις Δ/ντών και Τμηματαρχών που έχουν να γίνουν από το 2010. Για αρκετό διάστημα πειραματίστηκε τοποθετώντας απλούς μα ημέτερους υπαλλήλους στη θέση Διευθυντών και Αρχιφυλάκων, ενώ ταυτόχρονα, καρατόμησε κριμένους Δ/ντές και Αρχιφύλακες και τους υποβίβασε σε απλούς υπαλλήλους.
Χθες [σ.σ.: στις 11/6/2020] κόντρα στις διατάξεις του Ν. 4369/2016 και κάθε έννοια αξιολογικής και αξιοκρατικής κρίσης, προχώρησε σε συνολική “διευθέτηση” του θέματος τοποθετώντας νέους Διευθυντές και Τμηματάρχες σε όλες τις Φυλακές της Χώρας
Αν εξαιρέσουμε κάποια προσχήματα που κρατήθηκαν στις Φυλακές του Συγκροτήματος Κορυδαλλού, οι τοποθετήσεις στις περισσότερες από τις Φυλακές της περιφέρειας είναι μνημείο αναξιοκρατίας και επιλογής ημετέρων» αναφερόταν χαρακτηριστικά.
Στην ίδια ανακοίνωση επισημαινόταν πως «ακόμα και κάποια στελέχη της ΔΑΚΕ θεωρώντας ότι τέτοιες πρακτικές τους ξεπερνούν, αισθάνθηκαν την ανάγκη να διαχωρίσουν τη θέση τους μιλώντας για παλαιοκομματικές συμπεριφορές και αυτό τους τιμά».
Τα ευτράπελα συνεχίστηκαν. Τέσσερις μέρες μετά η ΟΣΥΕ εξέδωσε και δεύτερη ανακοίνωση. Αφορμή στάθηκε η ορθή επανάληψη που απεστάλη για τις τοποθετήσεις διευθυντών και αρχιφυλάκων, προκαλώντας ξανά την αντίδραση των σωφρονιστικών υπαλλήλων.
Υπάλληλοι έγιναν διευθυντές μόνο για λίγες μέρες. Αλλοι έγιναν αρχιφύλακες για μόλις μία ημέρα. Το «επιτελικό κράτος» σε όλο του το μεγαλείο με την ΟΣΥΕ να κάνει λόγο για «κομματική πελατεία».
«Ισως κάποιοι θεώρησαν υπερβολική την κριτική μας και όσα είπαμε για το επιτελικό κράτος στις Φυλακές. Ούτε εμείς είναι η αλήθεια περιμέναμε ότι θα δικαιωνόμασταν τόσο γρήγορα!
Νοσοκομεία και διοικητές προσφυγικών
Δεν είναι βέβαια η πρώτη φορά που η κυβέρνηση της ΝΔ προχωρά σε αναξιοκρατικές και κομματικές τοποθετήσεις στον κρατικό μηχανισμό. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα με τις τοποθετήσεις των 32 νέων διοικητών των προσφυγικών δομών, καθώς αρκετοί από τους διοικητές ήταν είτε πολιτευτές είτε κομματικά στελέχη της ΝΔ χωρίς καμία εμπειρία στο αντικείμενο της μετανάστευσης. Είχε προηγηθεί το φιάσκο του περασμένου Νοεμβρίου με τις τοποθετήσεις «άριστων» διοικητών και στα νοσοκομεία της χώρας. Και εκεί τοποθετήθηκαν μία σειρά από κομματικά στελέχη και πολιτευτές της ΝΔ με τις αντιδράσεις ακόμη και στο κυβερνών κόμμα να είναι ουκ ολίγες. Είναι χαρακτηριστικό ότι μετά τον σάλο που προκλήθηκε από την ανακοίνωση του πρώτου καταλόγου με τους νέους διοικητές των νοσοκομείων από το Υπουργείο Υγείας στις 23 Δεκεμβρίου ανακοινώθηκε νέος αναλυτικός κατάλογος καθώς υπήρξαν παραιτήσεις.
Σε κάθε περίπτωση όμως, η ζημιά είχε γίνει στην κυβέρνηση, με τον πρωθυπουργό να είναι εκτεθειμένος καθώς προεκλογικά είχε δηλώσει πως «δεν πρόκειται να ανεχθώ πολιτευτές διοικητές νοσοκομείων».
