Καταδικάζουν τον Πούτιν, όχι όμως και το πετρέλαιό του. Σφοδρή κριτική ασκούν οι εφοπλιστές Βαγγέλης Μαρινάκης, Γιάννης Αλαφούζος και Γιάννης Βαρδινογιάννης μέσω των τηλεοπτικών τους σταθμών εναντίον του αιματηρού πολέμου που έχει εξαπολύσει ο Βλαντίμιρ Πούτιν εναντίον της Ουκρανίας. Και όμως, είναι οι ίδιοι που στέλνουν δεξαμενόπλοιά τους στη Ρωσία αυτές τις μέρες προκειμένου να εφοδιαστούν –το καθένα– με δεκάδες χιλιάδες βαρέλια πετρελαίου, τα οποία μετέπειτα καταπλέουν σε όλες τις γωνιές του πλανήτη. Το κέρδος τους είναι άγνωστο, ωστόσο, όπως καταγγέλλει στο Documento το ευρωπαϊκό παράρτημα της Greenpeace, «υπάρχουν σοβαρές πιθανότητες» αισχροκέρδειας όσων εφοπλιστών αυτές τις μέρες φορτώνουν το ρωσικό πετρέλαιο.
Αλλωστε, το σίγουρο είναι σύμφωνα με την Greenpeace ότι όσοι εφοπλιστές συνεχίζουν αυτές τις ημέρες να αγοράζουν πετρέλαιο από τη Ρωσία «χρηματοδοτούν τον πόλεμο του Πούτιν». Αυτή είναι η υποκρισία: να αγοράζεις το πετρέλαιο εκείνου που χαρακτηρίζεις «αιμοσταγή δικτάτορα» επειδή… έτσι είναι οι δουλειές. Το κέρδος άλλωστε δεν γνωρίζει σύνορα. Ούτε φυσικά η πλειονότητα των Ελλήνων εφοπλιστών που αυτές τις ημέρες έχει στείλει συνολικά περίπου 60 τάνκερ στη Ρωσία. Ομως σχεδόν κανένα από αυτά δεν φέρει ελληνική σημαία. Δεν υπάρχει… πατριωτισμός στο κέρδος.
Στη Ρωσία οι Ελληνες μεγαλοεφοπλιστές
Η Greenpeace του Ηνωμένου Βασιλείου οργάνωσε προ ολίγων ημερών καμπάνια, σκοπός της οποίας ήταν η δημοσιοποίηση όλων των δεξαμενόπλοιων που πηγαίνουν στη Ρωσία τις τελευταίες ημέρες προκειμένου να φορτώσουν πετρέλαιο. Στο πλαίσιο αυτής της καμπάνιας δημιουργήθηκε ο λογαριασμός Russian Tanker Tracker, όπου καταγράφονται όλα τα επίμαχα τάνκερ, πότε έφυγαν από τη Ρωσία, όπως και πού κατευθύνονται. Το Documento σταχυολόγησε τη λίστα των συγκεκριμένων τάνκερ και διαπίστωσε ότι σημαντικό μέρος τους ανήκει σε ελληνικές εφοπλιστικές οικογένειες.
Πέραν των εφοπλιστών-ιδιοκτητών τηλεοπτικών σταθμών, στη λίστα συμπεριλαμβάνονται –τα στοιχεία έχουν συλλεχθεί μέχρι το απόγευμα της περασμένης Παρασκευής– κάποια από τα μεγαλύτερα εφοπλιστικά ονόματα της Ελλάδας: Μαρτίνος, Οικονόμου, Φράγκου, Τσάκος, Προκοπίου, Διαμαντίδης, Λαιμός, Κασιδόκωστας-Λάτσης, Αγγελόπουλος. Τα τάνκερ τους κατευθύνονται σε όλες τις γωνιές της Ευρώπης, της Απω Ανατολής, της Αμερικής, ακόμη και της Αφρικής.
«Ματωμένα χρήματα» μας σκοτώνουν
Παρά τα ασταμάτητα ρεπορτάζ των τελευταίων ημερών από τους ελληνικούς τηλεοπτικούς σταθμούς σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία, υπάρχει μια είδηση που… παράπεσε. Πριν από λίγες ημέρες ο Ολεγκ Ουστένκο, οικονομικός σύμβουλος του προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, προχώρησε σε καταγγελτικές δηλώσεις εναντίον της Ελλάδας. Δηλώσεις που δεν ακούστηκαν στη χώρα μας.
Συγκεκριμένα ο Ουστένκο δήλωσε σχετικά με τα εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου που εξακολουθούν κάθε ημέρα να φεύγουν από τη Ρωσία ότι «μιλάμε για τη χρηματοδότηση της Ρωσίας με ματωμένα χρήματα που χρησιμοποιούνται για να ταϊστεί η στρατιωτική μηχανή που σκοτώνει τον λαό μου. Χρειαζόμαστε ένα ολοκληρωτικό εμπάργκο. Ολα τα ρωσικά λιμάνια πρέπει να κλείσουν».
«Η ελληνική κυβέρνηση να απαγορεύσει τις αποστολές»
Σε σχετικό ρεπορτάζ της αμερικανικής εφημερίδας «New York Times» αναγράφεται ότι «η Ουκρανία εκτιμά πως τα ρωσικά λιμάνια θα συνεχίσουν να εξάγουν την ημέρα τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο βαρέλια αδιύλιστου πετρελαίου και άλλων παραγώγων πετρελαίου τις επόμενες εβδομάδες – μια σημαντική μείωση από 4 έως 5 εκατ. βαρέλια αδιύλιστου πετρελαίου που χειρίζονταν συνήθως πριν από την εισβολή, όταν οι Ρώσοι παραγωγοί κέρδιζαν 700 εκατ. δολάρια την ημέρα από το πετρέλαιο και το αέριο».
Το εντυπωσιακό σημείο της συνέντευξης του Ουστένκο όμως ήταν τα πυρά που εξαπέλυσε ενάντια στους Ελληνες εφοπλιστές, αφού, όπως αναγράφεται στο επίμαχο ρεπορτάζ, «άσκησε κριτική στις ελληνικές ναυτιλιακές εταιρείες συγκεκριμένα, οι οποίες, όπως είπε, κατέχουν πολλά από αυτά τα τάνκερ που συνεχίζουν να μεταφέρουν πετρέλαιο από τα ρωσικά λιμάνια. Κάλεσε την ελληνική κυβέρνηση να απαγορεύσει αυτές τις αποστολές και επίσης κάλεσε τη γερμανική κυβέρνηση να οδηγήσει την Ευρωπαϊκή Ενωση προς ένα φυσικό εμπάργκο πετρελαίου και να σταματήσει να πληρώνει τη Ρωσία για αέριο…».
Φυσικά οι δηλώσεις του Ουστένκο δεν έπαιξαν στους τηλεοπτικούς σταθμούς των ιδιοκτητών τους που μεταφέρουν ρωσικό πετρέλαιο. Εξαίρεση ήταν η «Καθημερινή» που δημοσίευσε αποσπάσματα της συνέντευξης Ουστένκο. Ξέχασε βέβαια να συμπεριλάβει και το απόσπασμα στο οποίο ο σύμβουλος του Ζελένσκι –που εξαίρει καθημερινά ο όμιλος Αλαφούζου– στοχοποιεί τα ελληνικά τάνκερ. Κάποιος κακοπροαίρετος θα υποψιαζόταν ότι αυτό έγινε στοχευμένα επειδή τρία από αυτά τα δεξαμενόπλοια ανήκουν στον Γ. Αλαφούζο.
Greenpeace: «Χρηματοδοτούν τον Πούτιν»
Σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στο Documento η Σίλβια Παστορέλι, υπεύθυνη εκστρατείας του τομέα Κλίματος και Ενέργειας του ευρωπαϊκού παραρτήματος της Greenpeace, δήλωσε ότι «η ΕΕ μόνο το 2019 βλέπουμε πως πλήρωσε 55 δισ. ευρώ για ρωσικό πετρέλαιο. Και ξέρουμε ότι αυτά είναι χρήματα που εξακολουθούν να χρηματοδοτούν την πολεμική μηχανή του Πούτιν». Σχετικά με το ενδεχόμενο να καταγράφονται φαινόμενα αισχροκέρδειας αναφορικά με την αγοραπωλησία του ρωσικού πετρελαίου που μεταφέρουν τα δεξαμενόπλοια, η κ. Παστορέλι ανέφερε ότι «φυσικά και υπάρχει αυτή η πιθανότητα και πιστεύω πως είναι κάτι που ερευνάται αυτήν τη στιγμή». Αντίστοιχα, σχολίασε ότι «υπάρχει μια πιθανότητα» να καταγράφονται μεγάλες αυξήσεις τόσα στα ναύλα των συγκεκριμένων τάνκερ όσο και στα ασφάλιστρά τους.
Σε ανακοίνωση που εξέδωσε το διεθνές παράρτημα της Greenpeace αναφέρεται ότι μέχρι τις 11 Μαρτίου είχαν εντοπιστεί «τουλάχιστον 148 υπερδεξαμενόπλοια που μεταφέρουν πετρέλαιο και αέριο από τη Ρωσία από την αρχή της εισβολής του Πούτιν στην Ουκρανία». Τα 69 εξ αυτών «κατευθύνονται στην Ευρώπη. Παρότι κάποιες χώρες έχουν εξαγγείλει εμπάργκο στην άφιξη ρωσικών πλοίων, το ρωσικό εμπόρευμα συνεχίζει να καταφτάνει μέσω πλοίων που έχουν καταχωρηθεί σε άλλες χώρες».
«285 εκατ. ευρώ την ημέρα για ρωσικό πετρέλαιο»
Είναι επίσης ενδεικτικό ότι βάσει όσων ανέφερε η Ρόζι Ρότζερς, επικεφαλής Ενέργειας του παραρτήματος της Greenpeace στο Ηνωμένο Βασίλειο, «ο τεράστιος αριθμός των δεξαμενόπλοιων που πλέουν στις θάλασσές μας μεταφέροντας ρωσικό πετρέλαιο και αέριο είναι ένα απτό σημάδι της εξάρτησής μας σε ορυκτά καύσιμα και απόδειξη ότι αυτή είναι η μεγαλύτερη συνεισφορά στο πολεμικό σεντούκι του Πούτιν. Η Ευρώπη πρόκειται να στείλει έως και 285 εκατ. ευρώ την ημέρα για ρωσικό πετρέλαιο, γεγονός που ενισχύει την πολεμική της προσπάθεια, ενώ οι λογαριασμοί μας συνεχίζουν να ανεβαίνουν στα ύψη».
Αξίζει να σημειωθεί ότι σε ρεπορτάζ της βρετανικής εφημερίδας «Guardian» αναφέρεται πως η Ρωσία είναι η δεύτερη χώρα παγκοσμίως σε εξαγωγές μετά τη Σαουδική Αραβία. Σχεδόν το μισό της ποσότητας πετρελαίου που εξάγει η Ρωσία «πηγαίνει στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η οποία στηρίζεται στη Ρωσία σε ποσοστό 27% για τις εισαγωγές της και σε ποσοστό 15% για τη συνολική της κατανάλωση. Το Ηνωμένο Βασίλειο είναι λιγότερο εξαρτώμενο, αφού εισήγαγε 4,7 εκατ. τόνους ρωσικού πετρελαίου το 2021, που αντιπροσωπεύει λιγότερο από το 10% της συνολικής του κατανάλωσης».
«Περισσότερα από 65 εκατ. βαρέλια»
Αντίστοιχα, σε ρεπορτάζ του Reuters αναφέρεται πως «περισσότερα από 65 εκατ. βαρέλια ρωσικού ακατέργαστου πετρελαίου εκτιμάται ότι είναι φορτωμένα σε 90 δεξαμενόπλοια, τα οποία δεν έχουν φτάσει ακόμη στους προορισμούς τους». Είναι χαρακτηριστικό –βάσει του ίδιου δημοσιεύματος– ότι παρά την απαγόρευση που έχουν εκδώσει οι ΗΠΑ σχετικά με την εισαγωγή ρωσικού πετρελαίου, «επτά από αυτά τα δεξαμενόπλοια, με 5 εκατ. βαρέλια πετρελαίου, ανέφεραν τις θέσεις τους καθώς κατευθύνονταν προς τις ΗΠΑ».
Στο ίδιο μήκος κύματος, βάσει μελέτης που δημοσίευσε η βελγική ΜΚΟ Μεταφορά και Ενέργεια, η Ρωσία «έλαβε για εξαγωγές πετρελαίου τον περασμένο χρόνο από την Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο 104 δισ. δολάρια». Αξίζει να σημειωθεί ότι βάσει της επίμαχης μελέτης η Ελλάδα βρίσκεται στην ένατη θέση μεταξύ των μελών της ΕΕ αλλά και του Ηνωμένου Βασιλείου αναφορικά με την εισαγωγή ακατέργαστου πετρελαίου, βάσει στοιχείων του 2020. Στην ίδια μελέτη αναφέρεται ότι «μεταξύ 4% και 8% των αποθεμάτων πετρελαίου της Ευρώπης προέρχεται από ρωσικούς αγωγούς».
Μεγάλος κερδισμένος οι ΗΠΑ
Από την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί διεθνώς λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία ιδιαίτερα ωφελημένες είναι οι ΗΠΑ, τις οποίες το διεθνές ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters χαρακτηρίζει «μεγάλες νικήτριες της κρίσης εφοδιασμού της Ευρώπης». Σύμφωνα με τον διεθνή Τύπο, οι ΗΠΑ εξάγουν όγκους ― ρεκόρ υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ευρωπαϊκή Ενωση για τρίτο συνεχόμενο μήνα. Φαίνεται μάλιστα πως τους τελευταίους μήνες έχουν εκτρέψει αρκετές δεκάδες φορτία στην Ευρώπη, ενώ αρχικά προορίζονταν για χώρες της Ασίας.
Οι τιμές πάντως του LNG έχουν εκτοξευτεί από τη ρωσική εισβολή και μετά, φτάνοντας σε υψηλά όλων των εποχών, όπως σημειώνουν αναλυτές. Σύμφωνα με τους ίδιους, το LNG των ΗΠΑ έχει δει την αξία του σχεδόν να δεκαπλασιάζεται μέσα στον τελευταίο χρόνο, πράγμα που δικαιολογεί και το γεγονός ότι αυξάνεται διαρκώς ο αριθμός των τάνκερ μεταφοράς LNG που συνωστίζονται στον κόλπο του Μεξικού για να φορτώσουν και να μεταφέρουν το προϊόν ανατολικά, δηλαδή προς την Ευρώπη.
Δήθεν εμπάργκο, μη κυρώσεις και υποκρισία
Ενδεικτική της υποκρισίας που επικρατεί αυτές τις ημέρες είναι και η… δήθεν επιβολή εμπάργκο του Ηνωμένου Βασιλείου σε δεξαμενόπλοια που ελέγχονται από τη Ρωσία ή που φέρουν ρωσική σημαία. Μόνο που στη συντριπτική τους πλειονότητα αυτά τα δεξαμενόπλοια που μεταφέρουν το ρωσικό πετρέλαιο δεν ελέγχονται από ρωσικές εταιρείες. Το εμπάργκο του Ηνωμένου Βασιλείου, σημειώνει ο «Guardian», δεν έχει αξία αφού «δεν συμπεριλαμβάνει την προέλευση του εμπορεύματος και ισχύει μόνο για ρωσικές εταιρείες και πλοία με ρωσική σημαία».
Από την πλευρά της η ΕΕ, που έχει στηλιτεύσει με κάθε τρόπο τη Ρωσία τον τελευταίο μήνα, δεν έχει λάβει ακόμη κάποια σχετική απόφαση. Παρότι αυτό ενδεχομένως είναι σωστό, προκειμένου να μην επηρεαστεί η ενεργειακή αυτάρκεια της Ευρώπης, η μη λήψη μέτρων σχετικά με την απαγόρευση μεταφοράς ρωσικού αερίου δείχνει τουλάχιστον μια… ανακολουθία σχετικά με αντιρωσικές δηλώσεις που πραγματοποιούν κορυφαίοι Ευρωπαίοι παράγοντες. Ή μάλλον δείχνει υποκρισία. Βαθιά!
Ενδεικτικό της υποκρισίας είναι και το γεγονός ότι η αγγλική έκδοση της ιστοσελίδας της «Καθημερινής» του Γ. Αλαφούζου έχει δημοσιεύσει τις τελευταίες ημέρες δύο ρεπορτάζ σχετικά με ελληνικά τάνκερ που φορτώνουν πετρέλαιο από τη Ρωσία.
Στο ένα δημοσίευμα εξ αυτών, που δημοσιεύτηκε στις 24 Φεβρουαρίου, αναφέρεται ότι το υπουργείο Ναυτιλίας προειδοποίησε τα ελληνικά δεξαμενόπλοια να αποχωρήσουν από τη Ρωσία και την Ουκρανία, ενώ στο άλλο δημοσίευμα περιγράφεται πώς το ελληνικό δεξαμενόπλοιo «Elli» παρέμενε ακινητοποιημένο στο Γιβραλτάρ έχοντας κατεύθυνση τις ΗΠΑ.
Φυσικά, η ιστοσελίδα ιδιοκτησίας του Γ. Αλαφούζου δεν έχει γράψει τίποτε για τα δεξαμενόπλοια συμφερόντων του που φορτώνουν αυτές τις ημέρες ρωσικό πετρέλαιο.