Με μια απροσδόκητη απόφαση της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες μπήκε λουκέτο –όπως φαίνεται– προσωρινό, στη δομή φιλοξενίας προσφύγων στην Τήλο.
«Η Τήλος θέλει τους πρόσφυγες. Υπάρχουν ολόκληρες οικογένειες εκεί έξω που υποφέρουν». Με αυτά ακριβώς τα λόγια η δήμαρχος της Τήλου Μαρία Καμμά-Αλιφέρη συνοψίζει στο Documento την κοσμοθεωρία ενός ολόκληρου νησιού. Μια κοσμοθεωρία που βασίζεται στην αλληλεγγύη και την ανθρωπιά. Μόνο τυχαίος δεν είναι άλλωστε ο χαρακτηρισμός που απέδωσε στο κυκλαδίτικο νησί το BBC σε παλαιότερο ρεπορτάζ του. Παρουσίαζε την Τήλο ως το πιο φιλόξενο μέρος στην Ευρώπη για τους πρόσφυγες. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τη συμβολή του νησιού στην προσφυγική κρίση από την αρχή της μέχρι και σήμερα; Τις υπεράνθρωπες προσπάθειες των κατοίκων για να σώσουν με όποιες δυνάμεις διέθεταν τους θαλασσοδαρμένους πρόσφυγες; Οι ίδιοι αυτοί άνθρωποι είναι εκείνοι που αγωνίζονται και τώρα για να συνεχιστεί το πρόγραμμα ESTIA στο νησί τους ώστε να βοηθήσουν όσο περισσότερους πρόσφυγες μπορούν.
Δυναμική κινητοποίηση
«Τη στιγμή που το τυροκομείο και η κτηνοτροφική μονάδα με την ΚοινΣΕπ προχωρούσαν, δεν αντιλαμβανόμαστε την απόφαση που ελήφθη» επισημαίνει η κ. Καμμά, η οποία μας ενημερώνει ότι την περασμένη εβδομάδα έφυγαν και οι τελευταίες οικογένειες προσφύγων που βρίσκονταν στο νησί. «Δεν ήθελαν να μετακινηθούν. Είχαν παιδιά. Ήταν πολύ δύσκολο» τονίζει η δήμαρχος. Η δημοτική αρχή δεν αντιμετώπισε την είδηση για το κλείσιμο της δομής φιλοξενίας προσφύγων με σταυρωμένα τα χέρια. Αντιθέτως, υπήρξε άμεση κινητοποίηση. Όπως πληροφορείται το Documento, έγιναν αλλεπάλληλες επαφές με το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, την Ύπατη Αρμοστεία καθώς και τη ΜΚΟ Solidarity Now. Υπενθυμίζουμε πως την εποπτεία και τη διαχείριση της δομής στην Τήλο έχουν η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ και η Solidarity Now. Τελικά, όπως όλα δείχνουν, έπειτα και από σχετική παρέμβαση της κυβέρνησης, η δομή θα παραμείνει ανοιχτή. Μάλιστα εξετάζεται το ενδεχόμενο να υπάρξει χρηματοδότηση και από το υπουργείο.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Documento, σύσσωμη η ηγεσία του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής επενέβη για να μην κλείσει οριστικά η δομή στην Τήλο. Σε σύσκεψη που έγινε μεταξύ του υπουργού Δημήτρη Βίτσα, του γενικού γραμματέα υποδοχής Ανδρέα Γκουγκουλή και του γενικού γραμματέα μεταναστευτικής πολιτικής Μιλτιάδη Κλάπα αποφασίστηκε να υπάρξει επίσημη κινητοποίηση προκειμένου να ανασταλεί η απόφαση για λουκέτο. Το υπουργείο ζήτησε από την Υπατη Αρμοστεία να συνεχιστεί το πρόγραμμα ESTIA στην Τήλο και τον επόμενο χρόνο, το 2019.
Μάλιστα για το θέμα αυτό ο γενικός γραμματέας μεταναστευτικής πολιτικής Μιλτ. Κλάπας έστειλε σχετική επιστολή προς τον Φιλίπ Λεκλέρκ, αντιπρόσωπο του ύπατου αρμοστή του ΟΗΕ (Φιλίπο Γκράντι) για τους πρόσφυγες στην Ελλάδα. «Κατανοώντας τις όποιες διαχειριστικού επιπέδου ενστάσεις εκ μέρους σας, παρακαλώ για την αναστολή της απόφασης για διακοπή του στεγαστικού προγράμματος που υλοποιείται στον Δήμο Τήλου στο πλαίσιο του ESTIA το επόμενο έτος» αναφέρεται χαρακτηριστικά στην επιστολή.
«Προσπαθούμε να εντάξουμε τους πρόσφυγες στην κοινωνία μας. Τα όσα λέγονται περί κοντέινερ και για τη δομή εδώ είναι δικαιολογίες. Τα σπιτάκια αυτά δεν είναι μόνιμα. Είναι για τους αιτούντες άσυλο αλλά και για εκείνους που δεν πληρούν της προϋποθέσεις» Μαρία Καμμά-Αλιφέρη Δήμαρχος Τήλου
Νέα αρχή
Σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει στο Documento η δήμαρχος Τήλου Μ. Καμμά, θα χρειαστεί αρκετός καιρός ακόμη προκειμένου να υλοποιηθεί η συνέχιση του προγράμματος. Η δήμαρχος όμως μιλάει και για μια νέα αρχή. «Προσπαθούμε να εντάξουμε τους πρόσφυγες στην κοινωνία μας. Τα όσα λέγονται περί κοντέινερ και για τη δομή εδώ είναι δικαιολογίες. Τα σπιτάκια αυτά δεν είναι μόνιμα. Είναι για τους αιτούντες άσυλο αλλά και για εκείνους που δεν πληρούν της προϋποθέσεις. Το κέντρο πρέπει να συνεχίσει ως χώρος προσωρινής φιλοξενίας. Εχει σχολείο, καλλιτεχνικές δραστηριότητες, ίντερνετ και υπολογιστές». «Γιατί να μη μένουν εδώ αντί π.χ. στη Μόρια ή στον πρόχειρο καταυλισμό στα παλαιά σφαγεία στη Ρόδο;» αναρωτήθηκε η κ. Καμμά. «Θέλουμε να φέρουμε πρόσφυγες στην Τήλο. Να τους μιλήσουμε για εμάς. Δεν είναι ανθρώπινο να ζουν έτσι» συμπλήρωσε.
Αναφερόμενη στο τυροκομείο και στην κτηνοτροφική μονάδα που βρίσκονται στα σκαριά (έχουν ήδη αγοραστεί ζώα) τα οποία θα λειτουργήσουν υπό τη μορφή ΚοινΣΕπ με μετόχους στο εγχείρημα πρόσφυγες, δήλωσε: «Στην ΚοινΣΕπ οι πρόσφυγες δεν θα είναι υπάλληλοι. Θα είναι μέτοχοι. Θα είναι και δική τους. Απορώ γιατί συνέβη όλο αυτό. Φτάσαμε να μην έχουμε πρόσφυγες».
Τι υποστηρίζει η άλλη πλευρά
Από την άλλη μεριά, η Solidarity Now επισημαίνει ότι οι συνθήκες στη χώρα άλλαξαν μετά το κλείσιμο των συνόρων. «Μιλάμε πλέον για ένα πρόγραμμα ένταξης και στέγασης (σ.σ.: ESTIA). Υπάρχει μακροπρόθεσμο πλάνο για μετεγκατάσταση των προσφύγων σε διαμερίσματα. Δεν μπορείς να κρατάς στο νησί ανθρώπους που δεν θέλουν να μείνουν. Εμείς ακούμε τις ανάγκες και τις προτεραιότητές τους. Τους ρωτήσαμε. Όταν λάβουν το στάτους πρόσφυγα και κινούνται ελεύθερα στη χώρα μπορούν αν επιθυμούν να επιστρέψουν στην Τήλο» αναφέρει η Σοφία Ιωάννου, διευθύντρια του τμήματος επικοινωνίας της Solidarity Now.