The Guardian - Τέμπη: «Κανένας κυβερνητικός ελιγμός δεν φαίνεται ικανός να εκτονώσει την κρίση»

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιβίωσε της ψήφου εμπιστοσύνης, αλλά η αίσθηση της συγκάλυψης δυναμώνει δύο χρόνια μετά τον θάνατο 57 ανθρώπων σε μετωπική σύγκρουση, αναφέρει σε άρθρο της η γνωστή βρετανική εφημερίδα «The Guardian».

Η ίδια σημειώνει πως «κανένας κυβερνητικός ελιγμός δεν φαίνεται ικανός να εκτονώσει την κρίση»:

Μέχρι πρόσφατα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο Έλληνας πρωθυπουργός, φαινόταν απρόσβλητος. Ήταν το πρότυπο της ευρωπαϊκής κεντροδεξιάς: ο πολιτικός που είχε κρατήσει τους αντιπάλους σε απόσταση ενώ, αλλού, ο λαϊκισμός είχε κανιβαλίσει τον κυρίαρχο συντηρητισμό- ήταν ο τεχνοκράτης που είχε εγκαινιάσει μια εποχή σταθερότητας και μεταρρυθμίσεων μετά από χρόνια οικονομικής και κοινωνικής κρίσης.

Είκοσι μήνες μετά την έναρξη της δεύτερης θητείας του, ένα κύμα διαμαρτυρίας για ένα σιδηροδρομικό δυστύχημα – σε μια διάσταση που δεν είχε παρατηρηθεί εδώ και δεκαετίες – δεν θα μπορούσε να προβλεφθεί. Ούτε, ίσως, οι κραυγές «παραιτηθείτε!» που αντηχούσαν από το πλήθος έξω από το κοινοβούλιο της Αθήνας την Παρασκευή, καθώς οι βουλευτές που γέμιζαν την αίθουσα με το κόκκινο χαλί στο εσωτερικό της αποκαλούσαν τον Μητσοτάκη «κίνδυνο για τη δημοκρατία» πριν από την ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνησή.

Σε μια σπάνια επίδειξη ενότητας, τέσσερα κόμματα της αριστερής αντιπολίτευσης είχαν υποβάλει την πρόταση, δεσμευμένα από την πεποίθηση ότι η κυβέρνηση δεν είχε αποδεχθεί την ευθύνη για πολλές αστοχίες σιδηροδρομικής ασφάλειας που εντοπίστηκαν από τους ερευνητές. Μετά από τρεις ημέρες σκληρής συζήτησης, η πλειοψηφία του κυβερνώντος κόμματος εξασφάλισε ότι η ψηφοφορία ακολούθησε το δρόμο του πρωθυπουργού. Αλλά οι κατηγορίες για ανικανότητα και παραπλάνηση, η αίσθηση συγκάλυψης από την πλευρά της κυβέρνησης, δεν θα είναι τόσο εύκολο να ελεγχθούν.

Λίγο μετά τις 23:00, στις 28 Φεβρουαρίου 2023, 57 άτομα, κυρίως φοιτητές που ήταν εγγεγραμμένοι στο πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης, έχασαν τη ζωή τους όταν το τρένο τους με προορισμό το βορρά συγκρούστηκε μετωπικά με ένα εμπορικό τρένο στην κοιλάδα των Τεμπών. Ελλείψει αυτοματοποιημένων ελέγχων ασφαλείας, τα τρένα διέσχιζαν για μίλια στην ίδια γραμμή πριν από μια άγρια σύγκρουση. Στην έκρηξη που ακολούθησε, τουλάχιστον επτά θύματα αποτεφρώθηκαν ακαριαία, σύμφωνα με έκθεση 178 σελίδων που δόθηκε στη δημοσιότητα από τις αρχές αεροπορικών και σιδηροδρομικών ατυχημάτων της Ελλάδας την παραμονή της δεύτερης επετείου του ατυχήματος.

Δεν αποκλείστηκε η «πιθανή παρουσία» στο σημείο της συντριβής εξαιρετικά εύφλεκτων χημικών ουσιών – που υποψιάζονται ότι μεταφέρθηκαν λαθραία στο εμπορευματικό τρένο. Τα λείψανα πολλών θυμάτων δεν βρέθηκαν ποτέ, ενισχύοντας τη θλίψη που κυρίευσε το έθνος.

Μέρες πριν από τη συντριβή, ο Κώστας Αχ.Καραμανλής, τότε υπουργός Μεταφορών, είχε σταθεί στο κοινοβούλιο και είχε επιπλήξει την αντιπολίτευση επειδή επαίσχυντα «έθεσε ζητήματα ασφάλειας» στους σιδηροδρόμους του έθνους.

Την περασμένη εβδομάδα η δήλωσή του ήταν πάνω στα πανό των φοιτητών έξω από τη Βουλή. «Είμαστε εδώ ως η φωνή όλων των νεκρών», είπε η Μαριάννα Παπακωνσταντίνου, 18 ετών, που στεκόταν ανάμεσα στις χιλιάδες που συγκεντρώθηκαν έξω από το κτίριο την Παρασκευή (29/2) σε μια ακόμα μεγαλύτερη διαδήλωση που κατέληξε σε μάχες με την αστυνομία. «Είμαστε εδώ γιατί θέλουμε δικαιοσύνη για αυτούς, γιατί άνθρωποι σαν τον Καραμανλή είπαν ψέματα για την κατάσταση των σιδηροδρόμων μας. Η συγκάλυψη είναι τεράστια».

Μια εβδομάδα νωρίτερα, εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί επίσης στην πλατεία Συντάγματος – και σε δεκάδες πόλεις της Ελλάδας και του εξωτερικού. Περιγράφηκε αργότερα ως η μεγαλύτερη έκρηξη αντίδρασης μετά την κατάρρευση της στρατιωτικής χούντας. Οι διαδηλώσεις συγκέντρωσαν ανθρώπους όλων των ηλικιών και πολιτικών πεποιθήσεων σε ένα άνευ προηγουμένου ξέσπασμα δημόσιας οργής για τον χειρισμό της συντριβής από την κυβέρνηση.

Ανάμεσά τους ήταν και κάποτε πιστοί υποστηρικτές του Μητσοτάκη.

Η καταστροφή στα Τέμπη άγγιξε ένα ευαίσθητο σημείο εν μέρει λόγω της ευλάβειας που τρέφουν οι Έλληνες για την οικογένεια. «Θέλουμε δικαίωση για αυτά τα παιδιά γιατί θα μπορούσαν να ήταν και δικά μας», είπε ένας 59χρονος γιατρός που σταυρώθηκε σε ένα αυτοσχέδιο ιερό προς τιμήν των νεκρών. «Όλοι αυτοί οι άνθρωποι μέσα σε αυτό το κτίριο, όλοι αυτοί οι βουλευτές, πρέπει να ξέρουν ότι είμαστε πλέον ενωμένοι και θέλουμε την αλήθεια – και αυτό πρέπει να ξεκινήσει με την εξήγηση της κυβέρνησης για τη βιασύνη της να καθαρίσει τη σκηνή».

Οι αρχές είχαν λάβει εντολή να απομακρύνουν τα συντρίμμια από τον τόπο του δυστυχήματος με μεγάλη ταχύτητα – μια αμφιλεγόμενη κίνηση που τώρα λένε οι ειδικοί ότι «οδήγησε σε απώλεια αποδεικτικών στοιχείων».

Υπερασπιζόμενος την απόφαση κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο Μητσοτάκης είπε ότι η πυροσβεστική υπηρεσία συνέστησε την απομάκρυνση των αμαξοστοιχιών στο πλαίσιο της επιχείρησης διάσωσης. Κατηγόρησε την αντιπολίτευση ότι χρησιμοποιεί την τραγωδία σε έναν «μηδενιστικό συνασπισμό των πρόθυμων».

Αλλά είναι επίσης σαφές ότι, για έναν πολιτικό που συχνά επαινείται για την ικανότητά του να χειρίζεται κρίσεις, ο Μητσοτάκης είχε παρεξηγήσει τη δημόσια οργή για τη σύγκρουση. Καθώς κανένας επίσημος ή κρατικός φορέας δεν έχει λογοδοτήσει για την τραγωδία και δεν έχει ακόμη διεξαχθεί δίκη, οι δημοσκοπήσεις την περασμένη εβδομάδα έδειξαν ότι η συντριπτική πλειοψηφία επιθυμεί πρόωρες εκλογές – ακόμα κι αν το κόμμα του η Νέα Δημοκρατία είναι ακόμα πολύ μπροστά από τους αντιπάλους του.

Δύο χρόνια μετά, ο θυμός για τη σύγκρουση έχει μετατραπεί σε μια πολύ μεγαλύτερη κρίση που κανένας κυβερνητικός ελιγμός δεν φαίνεται ικανός να εκτονώσει. «Η καταστροφή των Τεμπών ενσαρκώνει όλα όσα εξοργίζουν [τους ανθρώπους] για αυτήν την κυβέρνηση», έγραψε ο Αλέξης Παπαχελάς, ο αρχισυντάκτης της συντηρητικής εφημερίδας Καθημερινή, καταδικάζοντας «την αλαζονεία που απορρέει από την απουσία αξιόπιστου αντιπάλου, την έλλειψη ενσυναίσθησης, τη λανθασμένη πεποίθηση ότι κάθε παράβαση μπορεί να εξαλειφθεί με ένα ν αντιπερισπασμό.

Ο Μητσοτάκης μπορεί να εξακολουθεί να θεωρείται ως η μόνη βιώσιμη επιλογή για πολλούς ψηφοφόρους, αλλά, όπως έγραψε ο Παπαχελάς, βαδίζει σε έναν πολύ λεπτό μονοπάτι. «Αντιμετωπίζοντας τέτοιο θυμό και σκεπτικισμό… ο πρωθυπουργός πρέπει να κάνει στον εαυτό του ορισμένες σοβαρές ερωτήσεις σχετικά με τις επιλογές του και τις προσδοκίες που τον έφεραν στην εξουσία».

Πηγή: The Guardian