Μέσω εφαρμογών στα κινητά ή φυλλαδίων, προσφέρονται οδηγίες για το χτίσιμο καταφυγίων, τη συγκέντρωση τροφίμων και τη ζωή χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα, σε περίπτωση που συμβούν τα χειρότερα, στη Γερμανία αλλά και σε σκανδιναβικές χώρες, σύμφωνα με τον Guardian.
Στη Γερμανία βρίσκεται υπό διαμόρφωση ένα application με στόχο τον εντοπισμό του κοντινότερου καταφυγίου σε περίπτωση επίθεσης. Στη Σουηδία διαμοιράζεται εγχειρίδιο 32 σελίδων με τίτλο «Εάν έρθει η κρίση». Πάνω από μισό εκατομμύριο Φινλανδοί έχουν «κατεβάσει» έναν λεπτομερή οδηγό για αντιμετώπιση κρίσεων.
Μπορεί η προοπτική μίας γενικευμένης πολεμικής σύγκρουσης στην Ευρώπη να φαντάζει μακρινό σενάριο για πολλούς, όμως ορισμένες χώρες λαμβάνουν σοβαρά υπόψιν τα πάντα. Σύμφωνα με τον όρο που χρησιμοποίησε ο υπουργός Άμυνας της Γερμανίας, Μπόρις Πιστόριους, όλα γίνονται ώστε ο πληθυσμός να καταστεί «kriegsfähig», δηλαδή… έτοιμος για πόλεμο.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αυξήσει σημαντικά τις εντάσεις στη Βαλτική, ωθώντας τη Φινλανδία και τη Σουηδία σε προετοιμασίες. Η στρατιωτική ικανότητα δεν είναι το μόνο προαπαιτούμενο: πρέπει και οι πολίτες να είναι έτοιμοι.
Ο σουηδικός οδηγός επιβίωσης
«Ζούμε σε αβέβαιους καιρούς. Οι ένοπλες συγκρούσεις διεξάγονται στη γειτονιά μας. Η τρομοκρατία, οι κυβερνοεπιθέσεις και η παραπληροφόρηση χρησιμοποιούνται για να μας επηρεάσουν», αναφέρει ο πρόλογος του σουηδικού φυλλαδίου επιβίωσης, το οποίο είναι επίσης διαθέσιμο στα αγγλικά.
Στο εγχειρίδιο υπογραμμίζεται η ανάγκη συλλογικής αντίστασης, σε περίπτωση που η χώρα δεχθεί επίθεση. «Άπαντες πρέπει να κάνουν ό,τι τους αναλογεί για να υπερασπιστούν την ανεξαρτησία της Σουηδίας και τη δημοκρατία μας. Είστε όλοι μέρος του συνολικού σχεδίου για την προστασία της χώρας».
Οι Σουηδοί έχουν… διαβάσει και στο παρελθόν παρόμοια φυλλάδια. Το πρώτο διαμοιράστηκε στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, ενώ το πιο πρόσφατο παραθέτει οδηγίες για τα συστήματα προειδοποίησης, τα καταφύγια, την ηλεκτρονική προστασία αλλά και τη χρήση τουαλέτας εάν δεν υπάρχει νερό.
Παράλληλα προτείνει στους πολίτες να έχουν αποθηκεύσει μεγάλες ποσότητες με νερό στα σπίτια τους, ελέγχοντας ετησίως εάν είναι ακόμη πόσιμο, να διαθέτουν πολλές κουβέρτες, ζεστά ρούχα και εναλλακτικές πηγές θέρμανσης. Επίσης, στις προτάσεις συμπεριλαμβάνονται τα ραδιόφωνα που λειτουργούν με μπαταρίες και η αποθήκευση τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνες που μπορούν να παρασκευαστούν γρήγορα.
Οι αντιδράσεις μεταξύ των πολιτών ποικίλλουν. Ο 36χρονος κομμωτής Τζόνι Χαμούν από τη Σόλνα, είπε ότι «είναι καλό να είμαστε προετοιμασμένοι», ωστόσο πρόσθεσε ότι «παρά το γεγονός πως το εγχειρίδιο ήταν μια καλή ιδέα», εν τούτοις δεν έχει γίνει σημείο συζήτησης.
«Στο κομμωτήριο δεν έχω ακούσει πολλούς να συζητάνε γι’ αυτό. Μόνο ένας είπε ότι το έχει. Δεν φαίνεται να αγχώνονται». Κάτι που επεσήμανε και η Μένα Αγιάν, υγειονομικός εξέφρασε ανησυχία για το γεγονός πως πολλοί Σουηδοί δεν φαίνεται να αγχώνονται.
«Γνωρίζουμε τι θα πει πόλεμος»
Έχοντας ζήσει από πρώτο χέρι το τι σημαίνει ένοπλη σύγκρουση στη Σομαλία, είπε στον Guardian ότι αισθάνεται τρόμο. «Φοβάμαι γιατί ξέρω τι θα πει πόλεμος. Έχω επιβιώσει», ανέφερε, προσθέτοντας ότι έχει αποθηκεύσει νερό, τρόφιμα, μπαταρίες και κεριά στο σπίτι της.
Η ίδια προσπαθούσε επίσης να σκεφτεί πώς θα προετοίμαζε τα πέντε παιδιά της, χωρίς να τα τρομοκρατήσεις. «Για τους ανθρώπους από τη Σομαλία, τη Συρία, το Ιράκ, οποιαδήποτε συζήτηση για πόλεμο στη Σουηδία είναι τραυματική», είπε.
«Όσοι έχουμε βιώσει τον πόλεμο, δεν νιώθουμε καλά. Ανησυχούμε πολύ γιατί γνωρίζουμε τι θα συμβεί και εδώ. Στον πόλεμο έχουμε χάσει συγγενείς, κάποια παιδιά θα εξαφανιστούν».
Προσπαθούσε επίσης να σκεφτεί πώς θα το έλεγε στα πέντε παιδιά της χωρίς να τα τρομάξει. Για τους ανθρώπους από τη Σομαλία, τη Συρία ή το Ιράκ, η συζήτηση για τις συγκρούσεις στη Σουηδία ήταν τραυματική, είπε.
«Εμείς που έχουμε περάσει πόλεμο, δεν είμαστε καλά. Ανησυχούμε πολύ, γιατί αν υπάρξει πόλεμος ξέρουμε τι θα συμβεί. Στον πόλεμο έχουμε χάσει συγγενείς, κάποια παιδιά θα εξαφανιστούν».
Και η Φατίμα Μοχάμεντ, επικοινωνιολόγος, δήλωσε ότι πολλές οικογένειες σε φτωχότερες περιοχές δεν είχαν τρόφιμα για την καθημερινή επιβίωση, πόσο μάλλον για να τα αποθηκεύσουν, ενώ άλλες προσπαθούσαν να μάθουν πού βρίσκονται τα τοπικά τους καταφύγια.
Είπε ότι θα ήθελε να είναι διαθέσιμες περισσότερες πληροφορίες και να μην σταματά η πληροφόρηση σε ένα εγχειρίδιο.
«Όσπρια σε κονσέρβα, μπάρες και ξηροί καρποί»
Ένα παρόμοιο φυλλάδιο έχει διανείμει σε 2,6 εκατ. νοικοκυριά και η διεύθυνση πολιτικής προστασίας της Νορβηγίας.
«Ζούμε σε έναν ολοένα και πιο ταραγμένο κόσμο», αναφέρει, που επηρεάζεται από την κλιματική αλλαγή, τις ψηφιακές απειλές και «στη χειρότερη περίπτωση, από πολεμικές ενέργειες».
Το νορβηγικό φυλλάδιο συμβουλεύει τους ανθρώπους, για παράδειγμα, να κρατούν τουλάχιστον για μια εβδομάδα τρόφιμα που δεν χαλάνε, όπως «ψωμάκια, κονσερβοποιημένα όσπρια και φασόλια, κονσερβοποιημένα σάντουιτς, ενεργειακές μπάρες, αποξηραμένα φρούτα, σοκολάτα, μέλι, μπισκότα και ξηρούς καρπούς».
Η Νορβηγία συμβουλεύει επίσης τους κατοίκους να προμηθεύονται βασικά φάρμακα -συμπεριλαμβανομένων των δισκίων ιωδίου, σε περίπτωση πυρηνικού συμβάντος- και, όπως και η Σουηδία, συστήνει στους πολίτες να έχουν πολλές τραπεζικές κάρτες και να διατηρούν στο σπίτι τους έτοιμο απόθεμα μετρητών.
«Θα επιβιώνατε για 72 ώρες;»
Στη Φινλανδία, ένας μακροσκελής διαδικτυακός οδηγός με τίτλο: «Προετοιμασία για έκτακτα συμβάντα και κρίσεις» προσφέρει στους κατοίκους πληροφορίες και συμβουλές για οτιδήποτε, από διακοπές νερού έως πυρκαγιές, την κατάρρευση του διαδικτύου ή «πιο μακροπρόθεσμες κρίσεις… όπως στρατιωτικές συγκρούσεις».
Μέσω της ιστοσελίδας 72tuntia.fi, η Φινλανδία – η οποία μοιράζεται σύνορα 1.340χλμ. με τη Ρωσία – ρωτά τους πολίτες της ευθέως: «Θα επιβιώσετε 72 ώρες;» σε μια σειρά από καταστάσεις κρίσης, καλώντας τους να υποβάλουν τόσο τις δεξιότητές τους όσο και τις προμήθειές τους σε μια σειρά δοκιμασιών.
Η ιστοσελίδα παρέχει συμβουλές για την ενίσχυση της ψυχολογικής ανθεκτικότητας «ώστε να αυξήσετε την ικανότητά σας να αντεπεξέρχεστε σε δύσκολες συνθήκες», τη βελτίωση της προσωπικής ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και την προστασία σε εσωτερικούς χώρους («Σφραγίστε πόρτες και παράθυρα. Ανοίξτε το ραδιόφωνο. Περιμένετε ήρεμα οδηγίες»).
Η Σούβι Άκσελα μέλος της ένωσης γυναικών για ετοιμότητα σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης (Nasta), η οποία συμμετέχει στην επιτροπή εμπειρογνωμόνων για τις 72 ώρες, δήλωσε ότι η επιτροπή εξέτασε το ενδεχόμενο να αυξήσει τη σύσταση της Φινλανδίας για την αποθήκευση τροφίμων σε προμήθειες μιας ολόκληρης εβδομάδας, όπως έκαναν η Σουηδία και η Νορβηγία.
Αλλά τελικά, η επιτροπή αποφάσισε να μην το πράξει, επειδή τα μηνύματα των 72 ωρών έχουν εδραιωθεί στο μυαλό των Φινλανδών. «Οι 72 ώρες έχουν γίνει σήμα κατατεθέν εδώ στη Φινλανδία, οπότε δεν θέλαμε να το χαλάσουμε αυτό. Αλλά αυτό είναι μόνο το ελάχιστο».
Ο πόλεμος στην Ουκρανία αποτέλεσε «αφύπνιση» για μία χώρα που έτσι κι αλλιώς φαινόταν προετοιμασμένη εδώ και καιρό. «Οι γυναίκες είχαν εγγραφεί σε μαθήματα ετοιμότητας, τα ραδιόφωνα με μπαταρίες είχαν ξεπουλήσεικαι ερωτήσεις όπως «πόσο νερό έχετε στο σπίτι;» ή «έχετε σόμπα κατασκήνωσης;» είχαν γίνει «πιο συνηθισμένες».
Έλεγχος στα καταφύγια
Εν τω μεταξύ, η Γερμανία επικεντρώνεται στην αύξηση του αριθμού των καταφυγίων, μετά από επίσημη εκτίμηση ότι η χώρα των 84 εκατομμυρίων κατοίκων διαθέτει λιγότερα από 600, τα οποία μπορούν να φιλοξενήσουν μόλις 480.000 άτομα.
Πολλά ψυχροπολεμικά καταφύγια έχουν διαλυθεί λόγω της πεποίθησης ότι δεν θα χρειάζονταν πλέον, αλλά το Βερολίνο έχει βάλει μπρος ένα εθνικό σχέδιο καταφυγίων υπό την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Προστασίας του Πολίτη, συμπεριλαμβανομένης μιας τηλεφωνικής εφαρμογής γεωγραφικού εντοπισμού.
Οι ειδικοί προβλέπουν ότι ένας πόλεμος είναι πιθανός μέσα στην επόμενη πενταετία και η αναζήτηση έχει ξεκινήσει για κάθε δομή που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί αν συνέβαινε κάτι τέτοιο, συμπεριλαμβανομένων των σταθμών του μετρό και των υπογείων δημόσιων γραφείων, σχολείων και δημαρχείων.
Τα γερμανικά νοικοκυριά έχουν κληθεί να προσαρμόσουν τα δικά τους υπόγεια, γκαράζ ή αποθήκες ή να συντηρήσουν παλιά καταφύγια, ενώ οι κατασκευαστές κατοικιών θα υποχρεωθούν νομικά να συμπεριλάβουν ασφαλή καταφύγια στα νέα σπίτια – όπως έχει ήδη κάνει η Πολωνία.
Πηγή: Guardian
Διαβάστε επίσης
Θέατρο σκιών με γνωστούς πρωταγωνιστές