Τεχνητό φως στο Παρίσι του φόβου

Ο επισκέπτης που καταφτάνει στο Παρίσι χωρίς να ξέρει τι τον περιμένει νομίζει ότι μπαίνει στο σκηνικό μίας ταινίας φουτουριστικής φαντασίας. Στον ουρανό του Φωτός πετούν ελικόπτερα με προβολείς, ενώ το ιστορικό κέντρο είναι σχεδόν όλο κλειστό, για λόγους ασφαλείας εν όψει της μεθαυριανής Τελετής Έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων.

Οι μοναδικοί πολίτες που έχουν πρόσβαση στο Τροκαντερό και στις όχθες του Σηκουάνα γύρω από τον Πύργο του Άιφελ, εκτός των διαπιστευμένων, είναι οι μόνιμοι κάτοικοι της περιοχής. Ακόμα και εκείνοι, όμως, είναι υποχρεωμένοι να περάσουν από το αστυνομικό τμήμα του οικείου Arrondissement, να αποδείξουν με ντοκουμέντα ότι ζουν στα πέριξ και να λάβουν στο κινητό τους έναν κωδικό QR, εκείνο το τετραγωνάκι ντε, ώστε να περάσουν το μπλόκο.

«Καταντήσαμε να δείχνουμε κωδικούς για να πάμε στο σπίτι μας», διαμαρτύρονται οι Παριζιάνοι. Και επειδή δεν έχουν κάτι να κερδίσουν από το πανηγυράκι της ΔΟΕ και των χορηγών τους, καβαλάνε το πλησιέστερο τρένο TGV και φεύγουν για τις εξοχές. Μη τους είδατε, τον Πιερ και την Μονίκ.

«Τόσο άδειο έχω δει το Παρίσι μόνο τις μέρες του λοκντάουν», έλεγε η οικοδέσποινα Σίλβια στον ξένο δημοσιογράφο που έστησε αντίσκηνο στην ιδιωτική κατοικία της στη Μπελβίλ. Η ίδια είχε στον ώμο σακίδιο. «Φεύγω για διακοπές 20 ημερών», έλεγε. Το ίδιο έπραξαν αμέτρητοι άλλοι συμπολίτες της, ενώ πολλοί επίδοξοι τουρίστες από τρίτες χώρες ανέβαλαν το ταξίδι τους για το 2025. Την πόλη όχι του φωτός, αλλά του τρόμου, δεν θέλουν να τη ζήσουν.

Το μόνιμα ταραγμένο και ατίθασο Παρίσι ζει με τον μύχιο φόβο μίας πολύνεκρης τρομοκρατικής επίθεσης, όπως εκείνη που άφησε πίσω του ποτάμια αίματος και δεκάδες νεκρούς πριν τον Νοέμβριο του 2015 στο Charlie Hebdo και σε πολλά άλλα σημεία της μητρόπολης.

Όποιος σκάσει μύτη στην πόλη ενώ έχει σημανθεί για διασυνδέσεις με «τρομοκρατικές οργανώσεις» μπουζουριάζεται με συνοπτικές διαδικασίες και απελαύνεται. Οι ορδές των διαπιστευμένων περνούν από εξονυχιστικό έλεγχο και υπογράφουν φόρμες που παραχωρούν στις γαλλικές αρχές (και στην Ιντερπόλ) πρόσβαση στα προσωπικά τους δεδομένα. Τα ελικόπτερα πετούν πάνω από τα κεφάλια μας χωρίς σταματημό. Τα διαδικτυακά βίντεο με ισλαμιστικές απειλές για «αίμα απίστων» μπορεί να έχουν γίνει πια ρουτίνα, αλλά αυτές τις μέρες εξετάζονται ενδελεχώς.

Και το κέντρο της πόλης χάσκει κενό από ανθρώπους, για να ελαττωθεί (αν όχι εκμηδενιστεί) ο κίνδυνος βομβιστικής ενέργειας στα 24ωρα που προηγούνται της άφιξης των μεγαλόσχημων. Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης της πόλης, έγινε viral ο …θρήνος ενός εστιάτορα, που είδε τις μπίζνες του να ξεχαρβαλώνονται εξαιτίας των μέτρων ασφαλείας.

«Κάθε μέρα έχω γύρω στις 60 κρατήσεις, αλλά περισσότερες από τις μισές ακυρώνονται. Οι πελάτες ξεκινούν να έρθουν, αλλά δεν μπορούν να πλησιάσουν στο ποτάμι και αναγκάζονται να κάνουν μεταβολή. Ευχαριστώ, Γαλλία μου, ευχαριστώ μαντάμ Ινταλγκό. Πάλι εμείς οι εργαζόμενοι θα πληρώουμε τον λογαριασμό».

Ένα στα πέντε κρεβάτια στο Παρίσι είναι σήμερα κενό, μολονότι ενοικιάζεται σε τιμές λογικές. Η επίσημη στατιστική μιλάει για 81% πληρότητα, ποσοστό όχι υψηλότερο από εκείνο ενός συνηθισμένου Ιουλίου. Τα κέρδη της τουριστικής βιομηχανίας, στην πόλη που σπάει όλα τα ρεκόρ επισκεψιμότητας ακόμα και χωρίς Ολυμπιακούς Αγώνες, θα είναι μηδαμινά.

Η δήμαρχος Ανν Ινταλγκό κολύμπησε στο ποτάμι όπως είχε υποσχεθεί, για να αποδείξει ότι αυτό είναι καθαρό και έτοιμο να υποδεχθεί τους κολυμβητές, αλλά οι κάτοικοι του Παρισιού -ιδίως των γκέτο- είναι μαθημένοι να τσαλαβουτάνε σε θολά νερά. Ποιος θα εκπλαγεί εάν μεθαύριο ανάψει ξανά το φυτίλι των υποβαθμισμένων γκέτο;

Ο αφρικανικής καταγωγής ηθοποιός Ομάρ Σι μπορεί να συγκαταλέγεται στα φαβορί για την αφή στον Βωμό, αλλά δεν παύει να αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα που θέλει τους μετανάστες εγκλωβισμένους στο περιθώριο. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες έχουν τον τρόπο τους για να ρίχνουν φως εκεί όπου συνήθως υπάρχει σκοτάδι. Το τεχνητό φως της Φλόγας, αλλά φως. Και αυτό της Πόλης του Φωτός, άλλωστε, τεχνητό είναι.