«Ο ελεύθερος Τύπος μπορεί να είναι είτε καλός είτε κακός. Χωρίς ελευθερία, ο Τύπος δεν μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο από κακός» – Αλμπέρ Καμύ.
«Ο καλός δημοσιογράφος, δεν έχει φίλους πολιτικούς και επιχειρηματίες, οι ισχυροί επιδιώκουν την επαφή μαζί του, αλλά τον φοβούνται».
Γιάννης Μαρίνος
Ο Κώστας Βαξεβάνης δημιούργησε την εφημερίδα που ονειρεύεται κάθε δημοσιογράφος: μαχητική αρθρογραφία και αποκαλυπτικό ρεπορτάζ. Κατά τα πρότυπα της αμερικανικής -μεταφορά από την αγγλοσαξονική-δημοσιογραφίας που είναι η καλύτερη στον πλανήτη.
Είναι μια εφημερίδα με νέα παιδιά και παλαιότερους που καλλιεργεί το πάθος στην αποστολή του δημοσιογράφου να αποκαλύπτει αυτό που οι εξουσίες θέλουν να κρύψουν- εξ ου και τον διώκουν όταν το κάνει.
Ατυχώς για την ελληνική δημοσιογραφία η εκδοτική πολιτική του Βαξεβάνη έδωσε μονομερή χαρακτήρα στο εγχείρημά του. Με την έννοια ότι δεν έχει τα ίδια μέτρα και και σταθμά απέναντι στα δυο μεγάλα κόμματα.
Δεν το κρύβει: «Δεν είμαστε η αλήθεια των «ίσων αποστάσεων» και της υποκριτικής ψευδοαντικειμενικότητας, γιατί η δημοσιογραφία είναι μια μάχη σε έναν κόσμο αντιθέσεων και ανισοτήτων». Αλλά δεν παύει να είναι μειονέκτημα στα μάτια του αναγνώστη.
Παντού στον κόσμο τα αξιόπιστα ΜΜΕ έχουν πολιτικό και ιδεολογικό προσανατολισμό. Δεν είναι με όλους. Αλλά στο Documento είναι τόσο ετεροβαρής- ώστε αποβαίνει σε βάρος της δουλειάς του. Παρόλα αυτά γιορτάζοντας τέσσερα χρόνια από την κυκλοφορία του, είναι κατάκτηση για τον ελληνικό Τύπο.
Πάντα με την επιφύλαξη της εκδοτικής μονομέρειας, λίγοι δημοσιογράφοι στις μέρες μας έχουν τα περιθώρια που δίνει ο Βαξεβάνης σε όσους κάνουν ρεπορτάζ για την εφημερίδα του.
Ερευνούν θέματα που σε άλλες εφημερίδες δεν εμφανίζονται καν. Έχουν καλούς και επαρκείς δημοσιογράφους. Αλλά δεν είναι εφημερίδες. Είναι παραρτήματα άλλων δραστηριοτήτων.
Η «δημοσιογραφία του αφεντικού» αντιμετωπίζει τους δημοσιογράφους ως υποχείρια και όργανα των επιδιώξεών του. Πολλοί συμβιβάζονται από ανάγκη. Άλλοι είναι ήδη συμβιβασμένοι από πεποίθηση και ιδιοτέλεια.
Αλλά η δημοσιογραφία ακόμη και όταν υπάρχει τεχνικά, αυτοακυρώνεται όταν υπόκειται σε μπίζνες, στράτευση σε συμφέροντα, ομοιογένεια θεματολογίας, αθέμιτες πρακτικές και υποτίμηση των ηθικών κανόνων.
Όταν παραβλέπει την υποχρέωση που συνοδεύει την αναζήτηση της αλήθειας: τη στήριξη της κοινωνίας και των αδυνάμων έναντι των ισχυρών.
Οι άνθρωποι στο Documento ξεχωρίζουν, όπως προκύπτει από τη δουλειά τους. Έχουν δημοσιογραφική άποψη γι’ αυτό που κάνουν, δεν έχουν εξαρτήσεις από το κρυφά και φανερά ταμεία και στην πορεία δεν θα τους συναντήσουμε με σύμβολα του πλούτου. Ζουν με το μισθό τους. Για την ανοχή της εφημερίδας τους στο ένα από τα δυο μεγάλα κόμματα, δεν ευθύνονται.
Είναι προτιμότερο να υπάρχουν στις εφημερίδες έντιμοι επαγγελματίες , στο πλαίσιο μια ορατής εκδοτικής πολιτικής, παρά διατεταγμένοι υπάλληλοι στο πεδίο της συναλλαγής, της διαμεσολάβησης και του καιροσκοπισμού των κυβερνητικών εναλλαγών.
Το Documento ανήκει στην κατηγόρια των εφημερίδων που θέλουν πρωτίστως να είναι εφημερίδες- όποιες και αν είναι οι πολιτικές επιλογές τους. Από αυτή την άποψη είναι επιτυχημένη εφημερίδα. Περισσότερο από εκδοτικά εγχειρήματα με ευρύτερη κυκλοφορία.
Πλεονεκτεί στο ότι έχει κερδίσει το μίσος της εξουσίας. Ειδικά της τρέχουσας. Είναι τίτλος τιμής για ένα μέσο ενημέρωσης να φροντίζει προσωπικά ο Πρωθυπουργός να μην έχει διαφημιστικούς πόρους, ούτε από τον ιδιωτικό τομέα.
Να ανακοινώνει με σκοταδιστικό θράσος ο κυβερνητικός εκπρόσωπος ότι αποκλείεται από την κρατική χρηματοδότησή. Ή δεν έχει…. δικαίωμα να κάνει ερωτήσεις στις συνεντεύξεις του Πρωθυπουργού.
Προφανώς γιατί ο διαπιστευμένος δημοσιογράφος του δεν θα ρωτούσε με «σκονάκι». Αλλά και γιατί η εφημερίδα ερεύνησε υποθέσεις δημοσίου ενδιαφέροντος που αφορούν προσωπικά τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τη σύζυγο του, τραπεζίτες, επιχειρηματίες και έναν κύκλο παραγόντων που συνδέονται με τη ΝΔ ή την οικογένεια Μητσοτάκη. Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι εκτίει ποινή.
Αδίκως. Ανεξάρτητα από την δικαστική έκβαση αυτών των υποθέσεων ο ρόλος των ανθρώπων της ενημέρωσης είναι να ρίχνουν φως και να ενισχύουν την αποκάλυψη της αλήθειας. Η δημοσιογραφία γίνεται με πληροφορίες και όχι με τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις.
Το Documento είναι ζωντανό κομμάτι της πραγματικής δημοσιογραφίας, . Με τα μειονεκτήματά, τις ελλείψεις, τις εμμονές και τα λάθη του, αυτό που κάνει είναι ρεπορτάζ. Αποκαλύπτει και φωτίζει. Και όπως έλεγε ο Έντισον: «Αυτό που είσαι θα φανεί σ’ αυτό που κάνεις».
Η ελληνική κοινωνία χρειάζεται και άλλα Documentα και όχι εφημερίδες υποτελείς σε επιχειρηματικά συμφέροντα, κόμματα και πολιτικούς. Χρειάζεται αληθινούς δημοσιογράφους, έστω με ιδεολογικό φορτίο, αρκεί να είναι ιδιοτελείς και να μην εμπορεύονται αυτό που κάνουν, εξαπατώντας τον αναγνώστη.
Είναι άλλο η εκδοτική υποστήριξη σε ένα ιδεολογικό ρεύμα, σε μια πολιτική και σε μια παράταξη- όπως κάνουν όλοι οι εκδότες όπου Γης- και άλλο η τυφλή πρόσδεση σε πρακτικές που δεν αφήνουν περιθώριο ούτε για ψήγμα δημοσιογραφίας.
Για την συγκεκριμένη εφημερίδα μπορεί να διατυπώσει κανείς την διαφωνία του, την οργή του ή την αδιαφορία του. Αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να την εντάξει στις εφημερίδες που διασύρουν τη δημοσιογραφία. Είναι προσόν σε περίοδο που τα ΜΜΕ καλλιεργούν τη σήψη και τη διαφθορά, υποστηρίζοντας σάπια και διεφθαρμένα συστήματα, κόμματα και πρόσωπα, ενώ κάποιοι από όσους βάζουν τις υπογραφές τους στα κείμενά τους, είναι οι ίδιοι βουτηγμένοι στα κόλπα και την ανομία.
Όποιος έχει καθαρό μυαλό και πιστεύει στην πολιτική και τη δημοσιογραφία με καθαρά χέρια και καθαρή καρδιά, ξέρει ποιοι στο μιντιακό πεδίο σέβονται τον αναγνώστη και ποιοι τον χειραγωγούν πολιτικά ή τον ευτελίζουν αισθητικά με ημίγυμνο και αγοραίο περιεχόμενο.
Από αυτή την άποψη στα τέσσερα χρόνια που κυκλοφορεί το Documento ασκεί υποδειγματική δημοσιογραφία. Κρίμα που το κάνει μόνο στη μια πλευρά του φεγγαριού.
Πηγή: anoixtoparathyro.gr