Δύο χρόνια μετά το δυστύχημα των Τεμπών και το αδόκητο τέλος 57 συνανθρώπων μας τα αφηγήματα που περιορίζουν τις ευθύνες και βγάζουν λάδι όλους όσοι συμμετείχαν σε ένα συλλογικό έγκλημα δεν μπορούν πια να σταθούν. Είναι πλέον σαφές πως, εκτός από την ανύπαρκτη τηλεδιοίκηση και πέρα από τις ευθύνες του σταθμάρχη που τοποθετήθηκε με ρουσφέτι –και στο ανθρώπινο λάθος του οποίου επιχειρήθηκε να φορτωθεί όλη η ευθύνη–, εκείνο που απομάκρυνε τα ευρήματα του εγκλήματος και συγκάλυψε τους υπαιτίους ήταν το εσπευσμένο μπάζωμα στον χώρο του δυστυχήματος.
Το παραδέχτηκε στο πόρισμά του ρητά και ο ίδιος ο Εθνικός Οργανισμός Διερεύνησης Αεροπορι κών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ), αναγνωρίζοντας ότι χάθηκαν πολύτιμα στοιχεία. Νωρίτερα ο αντεισαγγελέας εφετών Λάρισας Λάμπρος Τσόγκας σε γραπτή απάντησή του προς τους αρμόδιους υπουργούς στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου ξεκαθάριζε πως η απομάκρυνση 300 κυβικών χώματος από τον χώρο του δυστυχήματος και η επίστρωση με πίσσα και χαλίκια προχώρησαν χωρίς καμία εισαγγελική παραγγελία, δηλαδή παράνομα: «Για την απόληψη χωμάτων στο σημείο σύγκρουσης των τρένων (σ.σ.: το μπάζωμα) δεν προηγήθηκε παραγγελία ούτε από τον διευθύνοντα την Εισαγγελία Εφετών Λάρισας ούτε από τον διευθύνοντα την Εισαγγελία Πρωτοδικών Λάρισας».
Ηδη άλλωστε από τον Απρίλιο του 2024 η εισαγγελέας εφετών Λάρισας Αικατερίνη Μάτση με την υπ’ αριθμόν 43/2024 διάταξή της, που οδήγησε στην ποινική δίωξη του πρώην περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κωνσταντίνου Αγοραστού, του γγ Πολιτικής Προστασίας Βασίλη Παπαγεωργίου, του αστυνομικού διευθυντή Λάρισας Αγάπιου Χαρακόπουλου και του συντονιστή πυροσβεστικών δυνάμεων Ευάγγελου Φαλάρα, διαπίστωνε ότι με το μπάζωμα συντελέστηκε «απομάκρυνση σημαντικών αποδεικτικών στοιχείων από τον τόπο του εγκλήματος, ώστε να καθίσταται δυσχερής αν όχι αδύνατη η πλήρης συγκέντρωση και αξιοποίηση όλων των ευρημάτων».
Το δεύτερο μελανό σημείο προκύπτει από το ότι μέχρι και σήμερα ο ειδικός εφέτης ανακριτής για τα Τέμπη Σωτήρης Μπακαΐμης δεν έχει διατάξει έρευνα για την ανεύρεση της ουσίας που προκάλεσε την πυρκαγιά η οποία ακολούθησε τη σύγκρουση, παρότι το αφήγημα της πρόκλησης της πυρκαγιάς από τα έλαια σιλικόνης των δύο μηχανών, επιβατικής και εμπορικής αμαξοστοιχίας, έχει πλέον καταρριφθεί πανηγυρικά.
Μια σειρά παραλείψεων, ξεκινώντας από τις ελλιπείς αναλύσεις δειγμάτων του Γενικού Χημείου του Κράτους και συνεχίζοντας με τη μη διενέργεια τοξικολογικών και ιστολογικών εξετάσεων σε νεκρούς και τραυματίες από τους ιατροδικαστές των Τεμπών, είχαν αποτέλεσμα να μην έχουν απαντηθεί ακόμη τα εύλογα ερωτήματα σχετικά με το τι προκάλεσε τελικά την πυρόσφαιρα στον τόπο του δυστυχήματος.
Αντίθετα, ο δημόσιος διάλογος επικεντρώθηκε για εβδομάδες σε τρία –μη πιστοποιημένα, ακόμη, ως προς την αυθεντικότητά τους– βίντεο από την εμπορική αμαξοστοιχία, τα οποία κατέθεσε ετεροχρονισμένα η Interstar Security, εταιρεία σεκιούριτι του ΟΣΕ.
Το ίδιο μάλιστα διάστημα που εμφανίστηκαν αυτά, στις αρχές Φεβρουαρίου, αποκαλυπτόταν ότι εκατοντάδες χιλιάδες άλλα τεκμήρια (βίντεο, ηχητικά και ψηφιακά αρχεία των δύο πρώτων 24ώρων της προανάκρισης) δεν εντάχθηκαν ποτέ στη δικογραφία.
Τα σημεία που εκτροχίασαν την έρευνα
Το Documento συγκεντρώνει τα θολά σημεία της έρευνας για τα Τέμπη και τις παραλείψεις και παρεμβάσεις που οδήγησαν σε παραπλανητικές υποθέσεις την ανάκριση. Αρχής γενομένης από την επόμενη ημέρα του δυστυχήματος, όταν δημοσιεύτηκαν παραποιημένα ηχητικά αποσπάσματα μεταξύ του μηχανοδηγού και του σταθμάρχη, που αφορούσαν όμως διαφορετικό συρμό.
Η μυστική σύσκεψη και η απόφαση για το μπάζωμα
Τι ακριβώς συνέβη τις πρώτες ώρες και μέρες μετά το δυστύχημα –συγκεκριμένα στις 2.30 και 4.30 τα ξημερώματα της 1ης Μαρτίου 2023– κατά τις δύο έκτακτες συνεδριάσεις του Συντονιστικού Οργάνου Πολιτικής Προστασίας (ΣΟΠΠ), οι οποίες συνήλθαν έπειτα από αίτημα του συντονιστή Πυροσβεστικών Υπηρεσιών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας Ευάγγ. Φαλάρα; Και τι στη συνέχεια, στη μυστική σύσκεψη που φέρεται να έλαβε χώρα στις 3 Μαρτίου, στην οποία φέρεται να αποφασίστηκε τελικά το μπάζωμα του χώρου;
Ως γνωστόν, ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ Χρήστος Τριαντόπουλος είχε αποδώσει στην πυροσβεστική την ευθύνη για το μπάζωμα, ενώ ο συντονιστής Θεσσαλίας Ευάγγ. Φαλάρας αρνήθηκε στο documentonews.gr ότι ζήτησε εκχωμάτωση. Σύμφωνα με πρόσφατη διαρροή εσωτερικής έκθεσης της εταιρείας Hellenic Train στους datajournalists.co.uk, στέλεχος της εταιρείας φέρεται να υποστηρίζει ότι ο γγ του υπουργείου Μεταφορών Γιάννης Ξιφαράς ήταν εκείνος που του διαμήνυσε στις 3 Μαρτίου ότι «το κατεστραμμένο τροχαίο υλικό πρέπει να απομακρυνθεί το συντομότερο δυνατόν». Στο μεταξύ, σύμφωνα με την «Κυριακάτικη Δημοκρατία», ο προϊστάμενος εγκαταστάσεων συντήρησης τροχαίου υλικού της Hellenic Train Αντώνης Μοσχόπουλος στην ένορκη κατάθεση στις 13/01/2025 αμφισβήτησε τα πρακτικά της πρώτης συνεδρίασης του ΣΟΠΠ την 1η Μαρτίου, δηλώνοντας πως λανθασμένα καταγράφηκε σε αυτά ως «εκπρόσωπος του ΟΣΕ» ενώ, όπως υποστήριξε, δεν ήταν καν παρών.
Τι συνέβη μετά την αλλοίωση του πεδίου;
Κατά παράβαση του νόμου και των ισχυόντων πρωτοκόλλων, δεν έγιναν ποτέ καταγραφή και περιγραφή της ύλης και των πειστηρίων που μεταφέρθηκαν, ενώ παραλείφθηκε ο χαρακτηρισμός των αντικειμένων και του χώρου ως πειστηρίων. Ο αρχιπυροσβέστης ΜΠ Ευάγγελος Αλεξανδρής, νομικός εκπρόσωπος της ΑΜΚΕ Anubis Coldcase K9 Team, τον οποίο κάλεσε να συνδράμει την έρευνα ο πραγματογνώμονας Ελευθέριος Νικολιδάκης, καταγράφει αναλυτικά στην έκθεσή του τη «διασκόρπιση, παραποίηση και αλλοίωση των αποδεικτικών στοιχείων».
Οι ιατροδικαστές δεν μετέβησαν στο πεδίο και δεν έκαναν ιστολογικές και τοξικολογικές εξετάσεις
Σύμφωνα με τις ανωμοτί εξηγήσεις που είχαν δώσει ως ύποπτοι οι τρεις ιατροδικαστές της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Λάρισας (οι σε βάρος τους μηνύσεις αρχειοθετήθηκαν), κλήθηκαν τις πρώτες πρωινές ώρες της 1ης/03/2023 στο νεκροτομείο του Γενικού Νοσοκομείου Λάρισας όπου είχαν ήδη μεταφερθεί οι σοροί των νεκρών. Ετσι, δεν έλαβαν ποτέ γνώση του τόπου και του τρόπου ανεύρεσης των σορών, ώστε να βοηθήσουν την προανακριτική αρχή με τη χαρτογράφηση και τη φωτογράφηση επί του πεδίου.
Ταυτόχρονα, όπως είχε ήδη αποκαλύψει το Documento από τις 5/03/2023, ενώ σε όλες τις σορούς έγιναν νεκροψία, νεκροτομή και εργαστηριακές εξετάσεις για τις ταυτοποιήσεις τους μέσω DNA, πέραν του μηχανοδηγού, σε καμία δεν έγιναν τοξικολογικές, ιστολογικές ή άλλες εξετάσεις. Αν είχαν γίνει, θα προσδιορίζονταν με ακρίβεια τα αίτια θανάτου όσων δεν σκοτώθηκαν από την πρόσκρουση και ποιες ήταν τελικά οι χημικές ουσίες που προκάλεσαν την πυρκαγιά.
Ακόμη, ερωτήματα προκύπτουν ως προς τα εξής:
• Γιατί δεν έγινε διαφορική διάγνωση σε όσους έφτασαν στο νοσοκομείο με εγκαύματα, προκειμένου να διαπιστώσουν ποιας προέλευσης είναι αυτά;
• Γιατί κατέφτασε ολόκληρη ομάδα ιατροδικαστών από την Αθήνα, που όμως δεν υπέγραψε τις ιατροδικαστικές εκθέσεις;
• Είχε προηγηθεί εισαγγελική εντολή που θα τους επέτρεπε να παρίστανται στη διαδικασία;
• Και γιατί τελικά, παρά το πλήθος των ιατροδικαστών, ανέλαβε να αναλύσει 30 σορούς η δόκιμη ιατροδικαστής Χρυσαυγή Κούση; Οπως προκύπτει επίσης, η νεκροψία έγινε ανάποδα, διενεργήθηκε δηλαδή στις σορούς προτού αναγνωριστούν.
Δεν εξετάστηκαν ούτε οι πυροσβέστες
Οι αρμόδιοι ανακριτικοί υπάλληλοι δεν φρόντισαν για εργαστηριακή – ιστολογική εξέταση ούτε των τραυμάτων των πυροσβεστικών υπαλλήλων ούτε καν της στολής τους. Η εργαστηριακή αυτή εξέταση, πέραν της σημασίας της για την όποια προκληθείσα βλάβη της υγείας των πυροσβεστών, θα αποκάλυπτε με μεγάλη ακρίβεια το χημικό στοιχείο που προκάλεσε το φαινόμενο της πυρόσφαιρας.
Η αυτοψία της μίας σελίδας
Οι δικαστικοί πραγματογνώμονες Απόστολος Βασιλάκος και Σταύρος Μπατζόπουλος, που διορίστηκαν για τη διερεύνηση των αιτίων της σύγκρουσης και της έκρηξης, ήταν υπάλληλοι της περιφέρειας, χωρίς κανείς από τους δύο να έχει γνώσεις χημικού. Στις 19/06/2023 σε γνωμοδότησή τους απέκλεισαν την ύπαρξη εύφλεκτων υλικών, όπως αρωματικών υδρογονανθράκων ή χημικών διαλυτών στην εμπορική αμαξοστοιχία, κάτι που αναιρέθηκε στη συνέχεια και από τον οργανισμό διερεύνησης (ΕΟΔΑΣΑΑΜ).
Κατέληξαν επίσης στο συμπέρασμα ότι η σύγκρουση προήλθε μόνο από ανθρώπινο λάθος και έλλειψη υποδομών ελέγχου της σιδηροδρομικής κυκλοφορίας, ενώ έκριναν ότι η πρόκληση της πυρόσφαιρας οφειλόταν στην πυροδότηση ελαίων μετασχηματιστών της εμπορικής αμαξοστοιχίας από ηλεκτρικές εκκενώσεις που δημιουργήθηκαν από την κοπή καλωδίων υψηλής τάσης. Ο ανακριτής Σωτ. Μπακαΐμης ουδέποτε τους έδωσε εντολή να διερευνήσουν τα αίτια της πυρκαγιάς.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η πυροσβεστική, που είχε την προανακριτική ευθύνη διερεύνησης του συμβάντος, αρχικά κατέθεσε έκθεση αυτοψίας μόνο μίας σελίδας. Επανήλθε συμπληρωματικά μόνο έπειτα από σχετικό έγγραφο του ανακριτή για περισσότερα στοιχεία. Τελικά η συλλογή δειγμάτων από τον τόπο του δυστυχήματος έγινε 29 ημέρες μετά το συμβάν, με μόνο αρμόδιο επιστημονικά για την όλη διαδικασία το Γενικό Χημείο του Κράτους (ΓΧΚ).
Τα έλαια σιλικόνης, οι παραλείψεις του Γενικού Χημείου του Κράτους
Τι συνέβη όμως με τις χημικές αναλύσεις του αποδεικτικού υλικού; Βασιζόμενοι επιλεκτικά και μονομερώς σε μελέτη τριών Κινέζων καθηγητών, το ΓΧΚ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η έκρηξη-πυρκαγιά οφειλόταν στο έλαιο σιλικόνης, λιπαντικό των μηχανών των δύο αμαξοστοιχιών. Το συμπέρασμα έχει έκτοτε καταρριφθεί πανηγυρικά, την περασμένη Πέμπτη μάλιστα και από τους ειδικούς του ΕΟΔΑΣΑΑΜ.
Παρότι εντοπίστηκαν αρκετοί χημικοί οργανικοί διαλύτες (ξυλόλιο, τολουόλιο, βενζόλιο, εξάνιο, επτάνιο κ.ά.) σε ένα δείγμα, δεν γίνεται αναφορά αν είναι σε ξηρή βάση ή όχι – είναι δυνατό δηλαδή η τιμή του 0,35 mg/Kg να ήταν τελικά 0,875 mg/Kg, δηλαδή πάνω από διπλάσια.
Εκτός δικογραφίας 649.000 κατασχεθέντα αρχεία
Οπως πρόσφατα διαπίστωσαν συγγενείς των θυμάτων, για ανεξήγητο μέχρι σήμερα λόγο και ενώ ο ειδικός ανακριτής των Τεμπών Σωτ. Μπακαΐμης από τις 14/03/2023 είχε ζητήσει την κατάσχεση ηχητικών και ψηφιακών αρχείων και βίντεο από τις πρώτες δύο μέρες του δυστυχήματος (28 Φεβρουαρίου και 1η Μαρτίου 2023), δεν ενέταξε ποτέ αυτό το υλικό στη δικογραφία, με αποτέλεσμα να μην έχουν πρόσβαση σε αυτά ούτε οι συγγενείς.
Τα τρία βίντεο και η αλαλούμ επικοινωνία ΟΣΕ – ανακριτή
Ταυτόχρονα εμφανίστηκαν ετεροχρονισμένα τρία βίντεο προερχόμενα από την Interstar Security, εταιρεία σεκιούριτι του ΟΣΕ, τα οποία –σύμφωνα με τον δικηγόρο της εταιρείας Βασίλη Καπερνάρο– εντοπίστηκαν πρόσφατα έπειτα από «ενδελεχέστερη έρευνα» που έκανε η Interstar και τραβήχτηκαν από δύο σημεία, «τα οποία δεν ζητήθηκαν ποτέ και δεν αποτελούν Σιδηροδρομικό Σταθμό». Ωστόσο, επί 14 μέρες μετά το δυστύχημα οι δύο δικαστικοί πραγματογνώμονες είχαν παραλείψει να έρθουν σε επικοινωνία (μέσω ΟΣΕ) με την Interstar, με αποτέλεσμα στις 16 Μαρτίου, όταν θυμήθηκε ο Απ. Βασιλάκος να ζητήσει τα αρχεία καταγραφής βίντεο, αυτά να έχουν διαγραφεί.
Ανακολουθίες στην επιθεώρηση της εμπορικής αμαξοστοιχίας
Τέλος, ερωτήματα προκαλεί και το γεγονός ότι ελεγκτής υπάλληλος του ΟΣΕ που κατέθεσε ότι είδε και έλεγξε την εμπορική αμαξοστοιχία στον Εμπορικό Σταθμό Θεσσαλονίκης αναφέρει στο επίσημο βιβλίο κινήσεων του ΟΣΕ ότι αυτό έγινε μία ώρα και περίπου είκοσι λεπτά προτού η αμαξοστοιχία αυτή εμφανιστεί στον εμπορικό σταθμό.
Διαβάστε επίσης:
ΟΗΕ: «Βαθειά ανησυχία» για την αλλαγή κατεύθυνσης των ΗΠΑ μετά την επιστροφή Τραμπ
Αυστρία: Ο συντηρητικός Κρίστιαν Στόκερ νέος καγκελάριος επικεφαλής τρικομματικής κυβέρνησης
Ουκρανία: «Κάποιος πρέπει να πιέσει τον Ζελένσκι να κάνει ανακωχή» – Νέα αντίδραση από τη Ρωσία
Ουκρανία: Η Βρετανία αφήνει ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα – «Δεν υπάρχει συμφωνία για εκεχειρία»
Ο ελληνικός λαός κατέθεσε πρόταση µοµφής – Γιατί ήμασταν όλοι έκει