Τέμπη: Ο… ξεχασιάρης ανακριτής Μπακαΐμης

Οχι εκατοντάδες ούτε μερικές δεκάδες χιλιάδες, αλλά 649.000 ψηφιακά αρχεία, ηχητικά και βίντεο που είχαν κατασχεθεί και παραδοθεί στον ειδικό εφέτη ανακριτή από τις πρώτες μέρες της ανάκρισης για τα Τέμπη (συγκεκριμένα στις 18 Μαρτίου του 2023) δεν μπήκαν ποτέ στη δικογραφία. Και μάλιστα αυτό ανακαλύφθηκε προ ημερών από τους ίδιους τους συγγενείς των θυμάτων, που μήνυσαν τον Σωτήρη Μπακαΐμη για σοβαρότατες κατηγορίες (παρεμπόδιση Δικαιοσύνης, παράβαση καθήκοντος και υπεξαγωγή εγγράφων), καθώς χάθηκαν επί τόσους μήνες η δυνατότητα να συμπεριληφθούν στην έρευνα και το δικαίωμα να τεθούν υπόψη των διαδίκων. Και αυτό την ώρα που τόσος θόρυβος γίνεται για την ετεροχρονισμένη εμφάνιση των τριών βίντεο της εμπορικής αμαξοστοιχίας που ανακαλύφθηκαν αιφνιδίως από την εταιρεία ασφαλείας Interstar Security.

Τρία βίντεο, όταν λείπουν εκατοντάδες χιλιάδες αρχεία ήχου, εικόνας, έγγραφα που αφορούν την ημέρα του δυστυχήματος και την επομένη.

Αλλά και ως προς τα τρία αυτά βίντεο δεν λέει να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Η εσπευσμένη έκθεση πραγματογνωμοσύνης των Απόστολου Βασιλάκου (μηχανολόγου μηχανικού) και Σταύρου Μπατζόπουλου (ηλεκτρολόγου μηχανικού) ταυτίζει μεν το τρένο που απεικονίζεται με την εμπορική αμαξοστοιχία που συγκρούστηκε με το μοιραίο Intercity, δεν είναι σε θέση όμως να πιστοποιήσει «τη γνησιότητα του βιντεοληπτικού υλικού».

Σύμφωνα με την έκθεσή τους, από την ανάλυση του υλικού «προκύπτει ότι σε αυτό εμφανίζεται η διερχόμενη εμπορική αμαξοστοιχία 63503 που συμμετείχε στο δυστύχημα της 28-2-2023, στο σύνολο της σύνθεσής της και κατά τον χρόνο διέλευσής της». Και διευκρινίζει ότι εμφανίζεται «έμφορτη μόνο με όσα αναγράφονται στην επίσημη λίστα φορτίου», χωρίς να «διακρίνεται» οποιοδήποτε άλλο φορτίο.

Η έκθεση Βασιλάκου – Μπατζόπουλου ξαναστρέφει έτσι την προσοχή στα συμπεράσματα που αναμένονται σχετικά με τη γνησιότητα από τη Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών.

Σε ιδιαίτερα αιχμηρή απαντητική έκθεση στην πραγματογνωμοσύνη Βασιλάκου – Μπατζόπουλου προχώρησαν ο τεχνικός σύμβουλος οικογενειών των θυμάτων Βασίλης Κοκοτσάκης και η επιστημονική ομάδα του. Τονίζουν μάλιστα ότι η έκθεση των δύο πραγματογνωμόνων «δεν πιστοποιεί τη γνησιότητα των βίντεο», που είναι «πιθανότερο να είναι αποτέλεσμα εκ των υστέρων «σκηνοθεσίας παρά αλλοίωσης».

Η ομάδα Κοκοτσάκη επισημαίνει εξάλλου το ξεκάθαρο γεγονός ότι ακόμη και οι δύο πραγματογνώμονες, που όρισε ο ανακριτής, ναι μεν αναφέρουν ότι πρόκειται για πλάνα από την εμπορική αμαξοστοιχία, πλην όμως δεν πιστοποιούν τη γνησιότητα του βιντεοληπτικού υλικού.

Τονίζουν ακόμη ότι οι συντάκτες της είναι εκτός επιστημονικού τους αντικειμένου, πως η μίας μόλις εβδομάδας σύνταξή της «παράγει προχειρότητα», ότι δεν είναι πειστική η ανάλυση των εικόνων και του βίντεο και τεκμηριωμένη η χρονική ανάλυση.

Παράλληλα, ερωτήματα εγείρει και το γεγονός της ταυτότητας του υπαλλήλου που έκανε το «χρυσό λάθος» (όπως είχε χαρακτηριστεί από τον δικηγόρο της Interstar Security Βασίλη Καπερνάρο), ο οποίος κατέβασε το συγκεκριμένο οπτικό υλικό «χωρίς να γνωρίζει τι κατεβάζει», όπως αναφέρθηκε. Εχει εντοπιστεί άραγε ο συγκεκριμένος υπάλληλος (ποιο είναι το ονοματεπώνυμό του;). Και γιατί μέχρι σήμερα δεν έχει κληθεί να καταθέσει;

Η μήνυση των συγγενών

«Πριν από λίγες μέρες μάθαμε ότι 649.000 αρχεία, ηχητικά και βίντεο, που αφορούν τις δύο πρώτες μέρες, τις 28 Φεβρουαρίου και 1η Μαρτίου, κατασχέθηκαν και παραδόθηκαν στον ανακριτή, αλλά δεν υπάρχουν στη δικογραφία» ανέφερε η Μαρία Καρυστιανού, μετά τη μήνυση που κατέθεσε, από κοινού με άλλους συγγενείς θυμάτων, σε βάρος του ειδικού εφέτη ανακριτή, της γραμματέα του Ευαγγελίας Μαντζώνη και κατά παντός υπευθύνου και πρόσθεσε: «Καταλαβαίνετε; Επειτα από δύο χρόνια καθόμαστε και ασχολούμαστε με αμφιβόλου γνησιότητας βίντεο που εμφανίζονται ξαφνικά, όταν βίντεο από τις δύο επίμαχες ημέρες είναι στα χέρια του ανακριτή από την αρχή. Επί δύο χρόνια λοιπόν, καταλαβαίνετε το μέγεθος της συγκάλυψης και της κοροϊδίας από πλευράς του ανακριτή».

Με δεδομένα τα πολύ σοβαρά αδικήματα για τα οποία τον κατηγορούν, θα μπορούσε ο ίδιος ο ανακριτής για λόγους ευθιξίας να προσφύγει στο Τριμελές Συμβούλιο Εφετών, καθώς δεν υποχρεούται να υποβάλει αίτημα αποχής. Εκτός βέβαια αν υποβληθεί αίτηση εξαίρεσής του.

«Εκανε λάθος;»

Σύμφωνα με τη μήνυση κατά Μπακαΐμη, θα πρέπει να διερευνηθεί κατεπειγόντως η «παράλειψή» του να συμπεριλάβει στη δικογραφία όλα τα ψηφιακά πειστήρια, αρχεία ήχου και εικόνας και λοιπά στοιχεία της 28ης Φεβρουαρίου 2023 (ημέρας του δυστυχήματος) και της 1ης Μαρτίου (επόμενης ημέρας) που κατασχέθηκαν κατόπιν των ανακριτικών παραγγελιών: • 94/13.3.2023 της ανακρίτριας Ελένης Σούρλα. • 5/14.3.2023 του ίδιου τη μόλις πρώτη ημέρα που ορίστηκε ειδικός εφέτης ανακριτής της υπόθεσης στη θέση της Ελ. Σούρλα. Συγκεκριμένα, η προκάτοχός του είχε παραγγείλει έρευνα «στις εγκαταστάσεις του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος (ΟΣΕ), της εταιρείας ΕΡΓΟΣΕ και της εταιρείας Hellenic Train». Και κατάσχεση «όλων των ηχητικών καταγραφών που αφορούν τον συντονισμό και τη διαχείριση κυκλοφορίας… για την περιοχή εμβέλειας του τμήματος της σιδηροδρομικής γραμμής Αθήνα –Θεσσαλονίκη» καθώς και «όλων των εγγράφων σε ηλεκτρονική μορφή» που έχουν οι εταιρείες σχετικά με τις προδιαγραφές ασφαλείας των σιδηροδρόμων. Την επόμενη μέρα, στη δική του παραγγελία, ο ανακριτής ζήτησε επιπλέον από τη ΔΕΕ να προβεί «στην κατάσχεση κάθε φορέα ήχου, εικόνας ή ψηφιακών δεδομένων – μορφής» που θα βρεθεί κατά την έρευνα που θα γίνει στο πλαίσιο της παραγγελίας Σούρλα. Οι δύο παραγγελίες ήταν εντός του χρόνου του κρίσιμου δεκαπενθημέρου μετά το δυστύχημα (εντός του οποίου προβλέπεται να τηρούνται τα αρχεία, με βάση τον νόμο περί προσωπικών δεδομένων).

Από τις δύο ανακριτικές παραγγελίες μόνο η παραγγελία Μπακαΐμη είχε ενταχθεί στη δικογραφία – η παραγγελία της Ελ. Σούρλα για ανεξήγητο λόγο δεν βρέθηκε από τους διαδίκους. Διαπιστώνοντας την ύπαρξη της παραγγελίας Μπακαΐμη της 14ης Μαρτίου 2023 στη δικογραφία, όχι όμως και τα στοιχεία τα οποία ζητούσε, οι συγγενείς των θυμάτων αρχικά υπέθεσαν ότι επρόκειτο για παράλειψη της ΔΕΕ να εκτελέσει τις ανακριτικές εντολές. Ετσι, απέστειλαν εξώδικα τόσο στη ΔΕΕ όσο και στη Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής ζητώντας εξηγήσεις. Οπως αποδείχθηκε, οι υπηρεσίες είχαν προχωρήσει άμεσα σε έρευνα και κατασχέσεις. Εστειλαν τα έντυπα κατασχεθέντα στον Σωτ. Μπακαΐμη στις 18 Μαρτίου. Επειτα προχώρησαν σε έκθεση εργαστηριακής πραγματογνωμοσύνης για τα στοιχεία που έχρηζαν ανάλυσης και προσκόμισαν και αυτά στον ανακριτή στις 28 Ιουνίου 2023.

Και το ερώτημα ανακύπτει αβίαστα: Γιατί ο ανακριτής δεν ενέταξε κανένα από αυτά τα στοιχεία στη δικογραφία; Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά τη συνάντηση με πληρεξούσιους δικηγόρους των συγγενών των θυμάτων ο ίδιος, ερωτηθείς σχετικά, φέρεται να δήλωσε ότι το υλικό αφορούσε «άσχετα» με την έρευνα σημεία, αλλά και πως τα στοιχεία «πάρθηκαν από το κέντρο της Αθήνας».

Φέρεται ακόμη να μην απάντησε «τι περιέχουν» τα αρχεία ούτε και τι από αυτά τον ενδιέφερε. Παραμένει άγνωστο αν έχει δει τα αρχεία αυτά. Και, εν πάση περιπτώσει, γιατί δεν τα ενέταξε στη δικογραφία; Τελικά, αυτός ο έμπειρος ειδικός εφέτης ανακριτής έκανε ένα τόσο μεγάλο «λάθος», όπως φέρεται να ομολόγησε σε δικηγόρους , με τη μη ένταξή τους στη δικογραφία;

Τι κατασχέθηκε

Με τις δύο ανακριτικές παραγγελίες Μπακαΐμη και Σούρλα ερευνήθηκαν τα γραφεία (έδρα) της Hellenic Train στην Αθήνα, παρασχέθηκαν στοιχεία στη Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής από τον διευθυντή Συντήρησης Η/Μ Συστημάτων και Ηλεκτροκίνησης του ΟΣΕ Ζαχαρία Στουρνάρα και ερευνήθηκαν το Κέντρο Διαχείρισης Συστήματος του ΟΣΕ στο ΣΚΑ (Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών), τα γραφεία (έδρα) της ΕΡΓΟΣΕ στην Αθήνα και το τμήμα Τηλεπικοινωνιών του ΟΣΕ. Μεταξύ των κατασχεθέντων περιλαμβάνονται:

• 460 καταγραφές ήχου με μεταδεδομένα από σύστημα επισυνδέσεων του ΟΣΕ, καθώς και ένα στιγμιότυπο οθόνης, αλλά και καταγραφές του συστήματος ραδιοσυχνοτήτων του σταθμάρχη Αθηνών τις επίμαχες ημερομηνίες (28/02/2023 και 1/03/2023).

• Ηχητικά δεδομένα των ίδιων ημερομηνιών που αφορούν τις τηλεπικοινωνίες κάθε σταθμού, στον οποίο υπάρχει καταγραφικό, καθώς και υπηρεσιακά τηλέφωνα από το τμήμα τηλεπικοινωνιών του ΟΣΕ.

• Εγγραφα της ΕΡΓΟΣΕ που αφορούν τη συντήρηση και τη λειτουργία των συστημάτων ασφαλείας της εταιρείας στη γραμμή Λάρισας – Θεσσαλονίκης κ.α.

Ανοιχτά ερωτήματα

Σε κάθε περίπτωση, τα αρχεία θα πρέπει να αναλυθούν για να διαπιστωθούν το περιεχόμενο και η κρισιμότητά τους. Οπως δήλωσε η Μ. Καρυστιανού καταθέτοντας τη μήνυση, «δεν τα έχει δει κανείς», αλλά «φαντάζομαι ότι δείχνουν πάρα πολύ σημαντικά πράγματα για να λείπουν από τη δικογραφία».

Μεταξύ των δευτερογενών ερωτημάτων –πέραν των βασικών παραλείψεων Μπακαΐμη– που προκύπτουν είναι και για ποιον λόγο η διάταξη Σούρλα δεν συμπεριλήφθηκε στη δικογραφία ενώ η διάταξη Μπακαΐμη συμπεριλήφθηκε;

Παράλληλα, δημιουργείται πλήθος από ερωτήματα όσον αφορά το γιατί οι συντάκτες των εγγράφων διαβίβασης του κατασχεθέντος υλικού δεν αναφέρθηκαν και στις δύο διατάξεις.

Ετσι:

• Στο διαβιβαστικό κατασχεθέντων πειστηρίων από τη Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής (ΔΑΑ), με ημερομηνία 17 Μαρτίου 2023, που εστάλησαν προς τη ΔΕΕ για εργαστηριακή ανάλυση και κοινοποίηση και στον Σωτ. Μπακαΐμη αναφέρεται ότι τα εν λόγω αρχεία κατασχέθηκαν κατ’ εντολήν της διάταξης Μπακαΐμη (αλλά παραλείπουν τη διάταξη Σούρλα). Σε αυτά βρίσκονται και αρχεία από τον ΣΚΑ του ΟΣΕ (από όπου κατασχέθηκε ηχητικό υλικό). • Παρόμοια παράλειψη (της διάταξης Σούρλα) υπάρχει και στην αποστολή των «έντυπων πειστηρίων» που έγινε από τη ΔΑΑ προς τον Σωτ. Μπακαΐμη την επομένη, στις 18 Μαρτίου 2023, με άλλα λόγια σε εκείνα που εστάλησαν απευθείας χωρίς εργαστηριακή ανάλυση. • Αντιθέτως, η έκθεση εργαστηριακής πραγματογνωμοσύνης της ΔΕΕ, που ολοκληρώνεται στις 28 Ιουνίου 2023, αλλά και το διαβιβαστικό αυτής με παραλήπτες το τμήμα Δίωξης Εγκληματικών Οργανώσεων και Διεθνικών Υποθέσεων της Διεύθυνσης Ασφάλειας Αττικής με κοινοποίηση στο Εφετείο Λάρισας παραλείπει να αναφερθεί στη διάταξη Μπακαΐμη. Φαίνεται έτσι σαν τα ψηφιακά δεδομένα του ΟΣΕ που αναλύθηκαν, οι σκληροί δίσκοι της ΕΡΓΟΣΕ και τα δεδομένα από το σύστημα τηλεπικοινωνιών του ΟΣΕ να είχαν κατασχεθεί μόνο κατά παραγγελία της Ελ. Σούρλα. • Η έκθεση εργαστηριακής πραγματογνωμοσύνης αναφέρει στις παρατηρήσεις ότι «σε περίπτωση που κριθεί απαραίτητα η εκ νέου εργαστηριακή εξέταση προς ανεύρεση σχετικών αρχείων με χρήση εξειδικευμένων ερωτημάτων παρακαλούμε όπως επανέλθετε με νεότερο αίτημά σας». Ωστόσο, τα αρχεία αυτά δεν εντάχθηκαν στη δικογραφία ώστε να διαπιστωθεί αν προκύπτουν άλλα ερωτήματα.

• Τέλος, τι ακριβώς συμβαίνει με τα διαγραμμένα αρχεία, τα οποία είναι «κάποιες χιλιάδες», «χωρίς να διευκρινίζεται αν αυτά ανακτήθηκαν»;

• Σε αυτά τα αρχεία υπάρχουν και πειστήρια που εκ των υστέρων ο Σωτ. Μπακαΐμης αναγκάστηκε να ζητήσει εκ νέου σχετικά με την εμπορική αμαξοστοιχία;

Δυσανεξία στην έρευνα για τη φωτιά

Οπως έχει αποδειχθεί, ο Σωτ. Μπακαΐμης: • Αρνείται πεισματικά, παρά την ύπαρξη των εμπεριστατωμένων τεχνικών εκθέσεων, να διερευνήσει το μείζον ζήτημα της ύπαρξης παράνομου φορτίου χημικών.

• Ζήτησε από τις 10 Απριλίου 2023 την καταστροφή φιαλιδίων αίματος που είχαν ληφθεί για δείγμα DNA, για την ταυτοποίηση των σορών. Με τα συγκεκριμένα δείγματα θα μπορούσαν να γίνουν τοξικολογικές εξετάσεις για να διαπιστωθεί αν ο θάνατος προήλθε από τοξικά αέρια από τη φωτιά ή από τη σύγκρουση.

• Αρνήθηκε το αίτημα γονέα θύματος για εκταφή του παιδιού του προκειμένου να γίνει εξέταση DNA και να διενεργηθούν βιοχημικές εξετάσεις ώστε να διαπιστωθεί η αιτία θανάτου.

01 Ερευνα σε ΟΣΕ, ΕΡΓΟΣΕ και Hellenic Train καθώς και κατάσχεση όλων των ηχητικών καταγραφών
που αφορούν τον συντονισμό και τη διαχείριση κυκλοφορίας στις δύο επίμαχες ημερομηνίες «για την περιοχή εμβέλειας
του τμήματος της σιδηροδρομικής γραμμής Αθήνα –Θεσσαλονίκη» ζητούσε με τη διάταξή της στις 13 Μαρτίου 2023 η Ελένη Σούρλα. Την κατάσχεση «κάθε φορέα ήχου, εικόνας ή ψηφιακών δεδομένων-μορφής» παρήγγειλε στις 14 Μαρτίου ο Σωτήρης Μπακαΐμης, επεκτείνοντας την παραγγελία Σούρλα (οι διατάξεις περιέχονται στη μήνυση κατά Μπακαΐμη)

02 Η Διεύθυνση Ασφάλειας Αττικής απέστειλε στον εφέτη ανακριτή Σωτήρη Μπακαΐμη έντυπα πειστήρια και ανακριτικές εκθέσεις από τα κατασχεθέντα υλικά στις 18 Μαρτίου 2023

03 Στις 4 Ιουλίου 2023 είχαν φτάσει στα χέρια του Σωτήρη
Μπακαΐμη η εργαστηριακή πραγματογνωμοσύνη που έκανε στα ψηφιακά πειστήρια η Διεύθυνση Εγκληματολογικών Ερευνών καθώς και τα ίδια τα κατασχεθέντα αρχεία