Την Τατιάνα Ζωγράφου τη γνωρίζω προσωπικά εδώ και μια εικοσαετία από το καλλιτεχνικό ρεπορτάζ. Πρόκειται για συνθέτρια παιδικών τραγουδιών, στους δίσκους της οποίας έχει συμμετάσχει η… εθνική Ελλάδος των τραγουδιστών, από τη Μαρία Φαραντούρη και τον Διονύση Σαββόπουλο μέχρι τον Αλκίνοο Ιωαννίδη, τον Κώστα Θωμαΐδη κ.ά. Στους ίδιους δίσκους είχε συμμετάσχει και η Χορωδία των Αρσακείων Σχολείων, καθόσον η Ζωγράφου εργαζόταν επί 25 χρόνια εκεί ως μουσικοπαιδαγωγός. Ποιος να το φανταζόταν ότι μια νέα συνέντευξη μαζί της δεν θα είχε να κάνει με τέχνη και μουσική αλλά με την απόλυσή της! Ο λόγος; Η Τατιάνα Ζωγράφου δήλωσε στον προσωπικό λογαριασμό της στο Facebook ότι συμπαρίσταται στο αίτημα των αποφοίτων του σχολείου προκειμένου να ληφθεί κάθε απαιτούμενο μέτρο εκ μέρους της διοίκησης ώστε να χυθεί άπλετο φως στο θέμα καταγγελιών για κακοποιητικές συμπεριφορές εκ μέρους εκπαιδευτικών σε βάρος ανηλίκων. Μία μέρα μετά τη συνέντευξη το Αρσάκειο εξέδωσε ανακοίνωση κατηγορώντας τη Ζωγράφου για διασπορά «παντελώς ψευδών και απολύτως συκοφαντικών πληροφοριών», ενώ παράλληλα το ζήτημα των επίμαχων καταγγελιών αναφέρεται ως «υπόθεση της υπογραφής γενικόλογων “καταγγελιών” εκ μέρους ελάχιστης μερίδας αποφοίτων των Αρσακείων Σχολείων».
Δεν είναι πολλές μέρες που δημοσιοποιήσατε στα κοινωνικά δίκτυα την απόλυσή σας από το Αρσάκειο ύστερα από 25 χρόνια μουσικής διδασκαλίας. Δημιουργήθηκε θόρυβος.
Ουσιαστικά κοινοποίησα ένα κείμενο της τέως υπουργού Πολιτισμού Μυρσίνης Ζορμπά και με αυτή την αφορμή έγραψα κι εγώ δυο σειρές, λέγοντας ότι απολύθηκα έπειτα από 25 χρόνια κι ότι όλοι κρινόμαστε απ’ τις πράξεις μας. Ωστόσο, όπως τόνισα και στην αρχική μου ανάρτηση, τις πράξεις μας δεν τις κρίνουν μόνο οι εργοδότες μας.
Ωστόσο μιλάμε για ένα ευαγές εκπαιδευτικό ίδρυμα.
Εγώ έλαβα στις 11 Ιουλίου ένα γράμμα που δεν ήταν εξώδικο αλλά απλή επιστολή. Είχαν κάνει copy/ paste κομμάτια των αναρτήσεών μου οι υπεύθυνοι του σχολείου και η επιστολή επιδόθηκε στο σπίτι μου με δικαστικό κλητήρα. Ζητούσαν να τεκμηριώσω αυτά που γράφω. Απάντησα ζητώντας αποκλιμάκωση της έντασης μεταξύ εμού και του σχολείου και επιχειρηματολογώντας ένα προς ένα πάνω σ’ αυτά που έγραψα. Εγώ δεν έχω τίποτε να τεκμηριώσω, δεν δικάζομαι. Ο,τι σχολίαζα το ανακύκλωνα, καθώς υπήρχε ήδη στη δημοσιότητα. Επίσης ουδέποτε υπήρξα εμπλεκόμενη στη δίκη Λιγνάδη. Αν έπραξα κάτι το οποίο θεωρήθηκε από το σχολείο εναντίον του –κατά τη γνώμη μου, κάκιστα–, ήταν πρωτίστως το καθήκον μου. Και ποιο είναι το καθήκον ενός εκπαιδευτικού; Να βρίσκεται πάντα δίπλα στους μαθητές του, είτε είναι νήπια, δημοτικάκια, παιδιά γυμνασίου, λυκείου είτε απόφοιτες/οι, όπως προέκυψε με την επιστολή των 286+. Είπα απλώς ότι αυτά τα παιδιά τα είχα κάποτε μαθητές μου και θα σταθώ στο πλάι τους.
Το νούμερο των καταγγελιών πάντως είναι λίγο τρομακτικό.
Η διοίκηση του σχολείου οφείλει να απαντήσει κάποια στιγμή και σίγουρα όχι σε μένα αλλά στην κοινωνία. Το μυαλό, ο κοινός νους, δεν είναι φυσιολογικό να πηγαίνει απευθείας στη σκέψη ότι έχουμε να κάνουμε με στυγνούς συκοφάντες όταν υπάρχουν τόσο πολλές καταγγελίες. Κάτι συμβαίνει. Τα σχολεία δεν είμαστε δικαστήρια, αλλά εν προκειμένω έπρεπε να γίνει πειθαρχική έρευνα εντός σχολείου, ώστε και οι καταγγέλλοντες να είναι προστατευμένοι από τους εκπαιδευτικούς, τον πρόεδρο και τη διοίκηση, προκειμένου να νιώσουν ασφάλεια για να ανοίξουν το στόμα τους και να φωτιστεί η υπόθεση.
Παραδόξως εδώ δεν φαίνεται να κυνηγιούνται τα παιδιά που θέλουν να μιλήσουν αλλά οι εκπαιδευτικοί που τα στηρίζουν όπως εσείς.
Και τα παιδιά κυνηγήθηκαν όταν η διοίκηση του σχολείου τα εγκάλεσε
να καταθέσουν επισήμως τις μαρτυρίες τους τεκμηριώνοντας και όχι στο διαδίκτυο, όπως αρχικά έκαναν. Ηταν μια κίνηση που ενώ εκ πρώτης όψεως φαίνεται ως η σοφότερη κίνηση εκ μέρους του σχολείου –μιλώντας με αυστηρά δικονομικούς όρους–, ωστόσο ήταν ιδιαιτέρως προβληματική, αν σκεφτεί κανείς ότι από τη μια στιγμή στην άλλη, μέσα σε ένα βράδυ, οι 286 καταγγελίες έγιναν 400, γεγονός το οποίο όπως καταλαβαίνετε δημιούργησε ντόρο και νέο ζήτημα. Θα ήταν καλή κίνηση ενδεχομένως αν είχαμε δέκα καταγγελίες. Φυσικό είναι, δεν μπορεί να βγαίνει ο καθένας και να συκοφαντεί το σχολείο του. Οι 286 υπογραφές, όμως, πριν καν γίνουν 400, είναι πολύ μεγάλο νούμερο.
Είπατε πριν ότι τοποθετηθήκατε επί της αρχής και ότι δεν γνωρίζατε κάτι.
Διορίστηκα σε αυτό το σχολείο 25 ετών και πρόσφατα έγινα 50 ετών. Ηταν η δεύτερη δουλειά μου, το δεύτερο σχολείο μου· και λέω «μου» επειδή το αγαπάω και ποτέ δεν το εξύβρισα. Εζησα εκεί όλη την εργασιακή ζωή μου. Απ’ όταν διορίστηκα ακουγόταν στους διαδρόμους ότι υπάρχει ένας «πέφτουλας» στον θεατρικό όμιλο. Δηλαδή εγώ η άσχετη, η πρωτοδιοριζόμενη, είχα ακούσει αυτό. Φαίνεται λοιπόν σαν τόσα χρόνια μετά να ξεκαθαρίζει μια υπόθεση. Αν εγώ επίσης άκουγα τέτοια ως κορίτσι 25 ετών, λογικά θα ακούγονταν πολλά στους ίδιους χώρους και θα τα έχουν ακούσει κι άλλοι…
Αυτό δεν επιβεβαιώνουν οι εκατοντάδες καταγγελίες;
Εγιναν αυτές οι καταγγελίες και μπήκαν στο αρχείο. Εδώ υπάρχει ένα σοβαρό θέμα με το σχολείο: η εισαγγελία διερεύνησε τις καταγγελίες με διαταγή της διεύθυνσης του σχολείου. Ακόμη κι αν δεχτούμε ότι αυτός ήταν ο ορθός δρόμος, τι είπε η εισαγγελία; Εκρινε ότι οι μισές δεν συνιστούσαν αξιόποινες πράξεις και οι άλλες, που εμείς οι κοινοί θνητοί δεν τις γνωρίζουμε, έχουν παραγραφεί λόγω του χρόνου που πέρασε. Ερωτώ τώρα: εμείς δεν είμαστε οι Lehman Brothers, είμαστε ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα με τεράστια ιστορία, του οποίου κανένας δεν είναι ιδιοκτήτης. Είμαστε ένα ίδρυμα δημόσιου δικαίου το οποίο προϋπάρχει και κύριο μέλημα των ιδρυτών του, γραμμένο στα καταστατικά, είναι η ανάπτυξη και η σωματική – ψυχική ασφάλεια των μαθητών. Εφόσον τα πρόσωπα των οποίων οι ενδεχόμενες αξιόποινες πράξεις παραγράφηκαν δεν είναι συνταξιούχοι ή δεν έχουν πεθάνει, είναι ΟΚ το σχολείο με αυτό; Ανάμεσα στους κόλπους του σχολείου φαίνεται να υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που είναι εν ενεργεία εκπαιδευτικοί και με κάποιον τρόπο σχετίζονται με τα αδικήματα που παραγράφηκαν. Ειλικρινά σας λέω, δεν ξέρω ποιοι είναι, διότι δημοσιογράφος δεν είμαι. Ξέρω όμως ότι το σχολείο αφού ενημερώθηκε
από την εισαγγελία θα έπρεπε να προβεί το λιγότερο σε αυστηρές συστάσεις και, φυσικά, σε απολύσεις. Ισως τελικά και να έγιναν κάποιες συστάσεις σε κάποιους εκπαιδευτικούς. Ωστόσο τι ακριβώς έγινε με τα αδικήματα εκείνα που παραγράφηκαν λόγω χρόνου; Αν –επαναλαμβάνω– οι άνθρωποι αυτοί εξακολουθούν να είναι ανάμεσά μας, είμαστε ικανοποιημένοι ως εκπαιδευτικό ίδρυμα;
Πολύ σοβαρό αυτό που λέτε.
Το σχολείο, ξέρετε, δεν είναι δικαστήριο και πέρα από το νομικό σκέλος υπάρχει και τεράστιο ηθικό σκέλος. Ηταν τρομερό να χάσω τη δουλειά μου, που έχω δύο παιδιά, με το δεύτερο να είναι έντεκα χρόνων στη Στ΄ δημοτικού συνεχίζοντας στο Αρσάκειο. Κι όταν τηλεφώνησα στο λογιστήριο μου είπαν: «Ισχύει για σας, κ. Ζωγράφου, ό,τι και για τους γονείς». Το σχολείο δηλαδή μου έδωσε μια αποζημίωση με ένα τάδε ποσό και το ένα τέταρτο απ’ αυτό μου το πήρε για τα δίδακτρα της μικρής μου κόρης. Δεν είναι αυτή μια ανάλγητη πράξη που επιβεβαιώνει την εκδικητικότητα του σχολείου στο πρόσωπό μου;
Το παιδί σας όμως συνεχίζει τη φοίτησή του εκεί…
Μερικοί άνθρωποι ακούνε τα παιδιά και πρωτίστως τα δικά τους! Η μικρή μου κόρη βούρκωσε και μας είπε: «Μα μου έχει μείνει μία τάξη μόνο». Δεν της είπαμε ότι είναι υποχρεωμένη να φύγει από το σχολείο επειδή υπάρχει εργασιακό θέμα με τη μητέρα της. Της δώσαμε το δικαίωμα να διαλέξει, χωρίς να είμαστε ευκατάστατοι κιόλας. Δεν ήθελε να χάσει τις φίλες της. Είναι σε ένα εξαιρετικό δημοτικό και έχει εξαιρετικούς καθηγητές. Δεν είπε κανείς ότι επειδή υπήρξαν 400 καταγγελίες το σχολείο αυτό δεν αξίζει. Οπως έγραψε και η Μυρσίνη Ζορμπά: «Δεν υπάρχουν τέλεια σχολεία».
Οι αναρτήσεις σας έγιναν παράλληλα με τη δίκη Λιγνάδη;
Οχι, έγιναν προτού καν αρχίσει. Εχει σημασία, γιατί εγώ δεν γνώριζα τίποτε, κάτι που το σχολείο ήξερε. Δεν κάνω αστυνομικό ρεπορτάζ, είμαι εκπαιδευτικός και συνθέτρια παιδικών τραγουδιών. Ελεος! Τοποθετούμαι πάντα επί της αρχής, διότι όταν αρχίζει η μαυρίλα στα σχολεία έρχεται και το τέλος της δημοκρατίας. Πιστεύω ότι μια σχολική κοινότητα όταν ακούγεται κάτι άσχημο αντιδρά στο πρώτο σοκ με διαφορετικούς τρόπους. Τον τόνο των κινήσεων δίνει πάντα η διοίκηση, ώστε να μπορέσει η όποια κρίση να αντιμετωπιστεί εκ των έσω. Να γίνει ένα πειθαρχικό π.χ., να δούμε τι συμβαίνει, να ανοίξουν κι άλλα στόματα κ.λπ. Οταν διορίστηκα με συγκινούσε μέχρι δακρύων όποτε μίλαγε ο πρόεδρος της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας Γεώργιος Μπαμπινιώτης. Ελεγα πόσο τυχερή είμαι που δουλεύω σ’ ένα σχολείο του οποίου πρόεδρος δεν είναι ένας τεχνοκράτης. Πείτε με αφελή, αλλά εκτιμούσα ότι είχαμε έναν ακαδημαϊκό στη θέση αυτή. Από αυτούς τους μορφωμένους ανθρώπους έχω άλλες απαιτήσεις.
Δεχτήκατε την απόλυσή σας…
Δεν τη δέχτηκα, μου επιβλήθηκε στις 24 Αυγούστου. Εκανα τα νόμιμα και περιμένουμε από κει και πέρα πώς θα αντιδράσει η άλλη πλευρά. Κάθε εργαζόμενος στη χώρα πηγαίνει στην Επιθεώρηση Εργασίας και καταγγέλλει την απόλυσή του ως καταχρηστική ή εκδικητική. Στην περίπτωσή μου αυτά τα δύο ισχύουν. Το σχολείο δηλαδή είναι εκδικητικό απέναντί μου και δεν είχε κανένα λόγο. Δεν αφορά δηλαδή την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, που λέει και η κ. Κεραμέως. Ημουν άψογη, έβγαζα μπροστά το σχολείο, είμαι συνθέτρια και είχα τις χορωδίες των Αρσακείων να συμμετέχουν στους δίσκους μου. Πολλά από τα τραγούδια μου γεννήθηκαν στις εορτές λήξεως του νηπιαγωγείου μας…
Η εκδικητικότητα, όπως λέτε, από πού πηγάζει; Από φόβο;
Θα εμμείνω στο ότι είμαι εκπαιδευτικός. Ας το κρίνουν άλλοι αυτό που με ρωτάτε. Εχασα τη δουλειά μου απ’ αυτή την εκδικητικότητα και είμαι άνεργη τη στιγμή αυτή. Εσπευσαν κάποιοι κακοπροαίρετοι να γράψουν στο Facebook: «Τι ανησυχείτε, κ. Ζωγράφου; Με τέτοια δημοσιότητα θα βρείτε αμέσως δουλειά». Δεν είναι ακριβώς έτσι όταν σε απολύουν 24 Αυγούστου. Τηλεφώνησα σε μερικά σχολεία, των οποίων γνωρίζω προσωπικά τους διευθυντές, και μου είπαν: «Αν μας έπαιρνες ένα μήνα νωρίτερα, θα σε διορίζαμε ως εκπαιδευτικό μας, αλλά τώρα δεν προλαβαίνουμε». Η αλήθεια είναι ότι λαμβάνω τρομερά συγκινητικά μηνύματα. Βρήκα μια part time δουλειά από μια γυναίκα που με έκανε να νιώσω καλά. Ελαβα ένα μήνυμα από μια κυρία η οποία υπήρξε μητέρα νηπίου μου. Μου είπε να πάω στο κέντρο προσχολικής εκπαίδευσης που διατηρεί και να μου δώσει δουλειά. Να φανταστείτε ότι το παιδί της το είχα μαθητή μου πριν από 16 χρόνια!
Με τι θα νιώθατε δικαιωμένη;
Δεν είμαστε όλοι εμπαθείς. Ευτυχώς, για μας τους καλλιτέχνες η μεγαλύτερη ικανοποίηση είναι να ξυπνήσουμε και να φτιάξουμε ένα καινούργιο τραγούδι.
Ενα τελευταίο. Οταν κάνατε τις αναρτήσεις σας γνωρίζατε ότι βρέθηκε στο σπίτι του Δημήτρη Λιγνάδη καταγγελία από πατέρα προς τον πρόεδρο της Φιλεκπαιδευτικής Εταιρείας;
Αυτό δεν το θυμάμαι, νιώθω σαν να το ακούω πρώτη φορά από εσάς τώρα και σοκάρομαι. Εγώ απλώς στην πορεία γράφτηκα στο παρατηρητήριο της δίκης Λιγνάδη και άρχισα συστηματικά να σχολιάζω στον προσωπικό λογαριασμό μου στο Facebook, όπως και πολλοί άλλοι συμπολίτες μας. Δεν πιστεύω στον ασπρόμαυρο κόσμο. Είναι δυνατόν ο ίδιος ο σύλλογος γονέων και κηδεμόνων να υιοθετεί κατευθείαν την πλευρά της διοίκησης; Οι ίδιοι οι γονείς να περιθωριοποιούν τις καταγγελίες 400 παιδιών; Αυτοί οι γονείς είναι άλλοι γονείς από τους γονείς των αποφοίτων μας; Τι πράγματα είναι αυτά;
