Στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής ατζέντας βρίσκεται το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Πέραν του πώς θα αξιοποιηθούν οι πόροι του για την Ελλάδα, τα 750 δις που διαθέτει συνολικά το Ταμείο είναι ανεπαρκέστατα για την πρωτοφανή κατάσταση που βιώνει η Ευρώπη. Ενώ οι ΗΠΑ διέθεσαν 4 τρις δολάρια το 2020-2021 και ετοιμάζουν πλάνο 2,3 τρις επενδύσεων σε υποδομές για τα επόμενα 6-7 χρόνια.
Και ενώ οι πλούσιοι Βόρειοι μπορούν να χρηματοδοτήσουν δικά τους εθνικά επενδυτικά σχέδια, αυτή η δυνατότητα δεν υπάρχει για τις χώρες του Νότου και της Περιφέρειας, που θα βγουν ακόμα πιο υπερχρεωμένες από την πανδημία. Πόσο μάλλον όταν ακόμα και σε αυτά που θα δοθούν, ένα μεγάλο μέρος θα είναι δάνεια που θα φορτωθούν στα συσσωρευμένα χρέη.
Κι όλα αυτά υπό τον φόβο επαναφοράς σε δυο χρόνια των στραγγαλιστικών δημοσιονομικών απαιτήσεων του Συμφώνου Σταθερότητας. Η ευρωπαϊκή ηγεσία αντιμετωπίζει άλλη μια κρίση προσαρμοζόμενη στο λαϊκιστικό και ουσιωδώς αντιευρωπαϊκό τμήμα του εκλογικού σώματος ορισμένων βορειοευρωπαϊκών χωρών, που αρνούνται πεισματικά να αποδεχτούν την πραγματικότητα της κοινής αγοράς και της νομισματικής ένωσης με χώρες και λαούς που περιφρονούν. Ήδη μπαίνουν από αυτές τις χώρες εμπόδια στην έναρξη του Ταμείου, όπως η προσφυγή του ακροδεξιού κόμματος AfD κατά του Ταμείου στο Γερμανικό Συνταγματικό Δικαστήριο.
Στη χώρα μας έχουμε ένα σχέδιο μιας ιδεοληπτικής και εμμονικής κυβέρνησης που δεν καταλαβαίνει τι έρχεται. Το Σχέδιο «Ελλάδα 2.0» καταρτίστηκε χωρίς την παραμικρή συζήτηση με την κοινωνία. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη το ετοίμασε στα κρυφά και το γνωστοποίησε σε Γερμανούς βουλευτές, πριν το μάθουμε στην Ελλάδα! Το αντιμετώπισε, δηλαδή, σαν ένα ακόμα μνημόνιο, με τις ίδιες μεθόδους, το ίδιο έλλειμμα δημοκρατικής νομιμοποίησης, τους ίδιους συμβούλους-συνομιλητές και προφανώς τις ίδιες κατευθύνσεις.
Η κυβέρνηση Τσίπρα διοργάνωσε περιφερειακά αναπτυξιακά συνέδρια, καταγράφοντας και ενσωματώνοντας τις απόψεις όλων των κοινωνικών φορέων, συνήθως με αντίπαλη πολιτική ταυτότητα. Οι σημερινοί κυβερνώντες έχουν συνομιλητές τους παλιούς συμβούλους της τρόικας, εκείνους που επί χρόνια διαμοιράζουν τα ευρωπαϊκά κονδύλια και τα ολιγαρχικά συμφέροντα που στηρίζουν φανατικά τη ΝΔ και απομυζούν δημόσιους πόρους και δάνεια, που θα αναλάβουν να αποπληρώσουν οι Έλληνες πολίτες.
Το Σχέδιο αυτό δεν απαντά σε κανένα από τα σημερινά επείγοντα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας. Δηλαδή, την επιβίωση χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, την υπερχρέωση των νοικοκυριών και τη φτωχοποίηση εκατοντάδων χιλιάδων εργαζομένων που βρίσκονται σε αναστολή και πολλοί από αυτούς θα βρεθούν στην ανεργία ή την υποαπασχόληση.
Θυμίζω πως πρόκειται για Ταμείο ανάκαμψης και όχι ΕΣΠΑ. Δηλαδή, για θεσμό που στήνεται για την αντιμετώπιση μιας κρίσης, που προέκυψε ξαφνικά και έπληξε επιχειρήσεις και απασχόληση πανευρωπαϊκά. Ακόμα περισσότερο στην Ελλάδα, που έβγαινε από μια τρομερή ύφεση και βασίζεται περισσότερο στις υπηρεσίες, τον τουρισμό και τις μικρές επιχειρήσεις.
Η κυβέρνηση υπόσχεται μόλις 180.000 θέσεις εργασίας σε έξι χρόνια, ενώ επί ΣΥΡΙΖΑ, χωρίς Ταμείο Ανάκαμψης και με μνημόνιο, δημιουργήθηκαν σχεδόν 370.000 θέσεις εργασίας! Αυτό συμβαίνει, γιατί η ΝΔ δεν ενδιαφέρεται για τη μείωση της ανεργίας. Δεν προγραμμάτισαν πρώτα ένα στόχο απασχόλησης, και άρα ανάκαμψης βασισμένης στην εργασία, ώστε να δώσουν βάρος στα επενδυτικά σχέδια, που αυξάνουν την εγχώρια προστιθέμενη αξία. Προτεραιότητά τους είναι να μοιράσουν τα έτοιμα λεφτά που βρήκαν, στους δικούς τους ανθρώπους, όπως έκαναν πάντα.
Η πράσινη μετάβαση αφορά μετρημένες στα δάχτυλα επιχειρήσεις και δεν εμπλέκει νοικοκυριά, ενεργειακές κοινότητες, αγρότες. Γενικά, η πρόσβαση στα κονδύλια γίνεται αποκλειστικά μέσω τραπεζών με τραπεζικά κριτήρια. Ζητούν δηλαδή από εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρηματίες που ούτε απέξω απ’ τις τράπεζες δεν τολμούν να περάσουν μετά από 10 χρόνια λιτότητας και ασφυκτικής υπερχρέωσης, να πάνε στις τράπεζες και να μπουν στα προγράμματα του Ταμείου.
Αυτό δηλαδή που σε άλλες χώρες θα γίνει μέσω των Αναπτυξιακών Τραπεζών, για να εξασφαλιστούν ευνοϊκότεροι όροι χρηματοδότησης για τις μικρότερες επιχειρήσεις, η κυβέρνηση το μεθοδεύει με τρόπο αποκλεισμού. Ενώ ζητάει από τις μικρές επιχειρήσεις να εξασφαλίζουν το 20% της επένδυσης από ίδιους πόρους. Μετά από τρία μνημόνια πιστεύουν ακόμα οι κυβερνώντες ότι οι μικρομεσαίοι έχουν λεφτά στην άκρη!
Εκκαθάριση της οικονομίας θέλουν να κάνουν, όχι ανάκαμψη. Και εκτός από εκκαθάριση κάνουν και μνημόνιο, εφόσον ο μηχανισμός πληρωμής είναι ίδιος με αυτόν των μνημονίων και όχι του ΕΣΠΑ. Οι εκταμιεύσεις συνδέονται όχι μόνο με υλοποίηση επενδύσεων, αλλά και με υλοποίηση μη αναστρέψιμων «μεταρρυθμίσεων», όπως αυτές που προωθούν, για να κάνουν ακόμα πιο ευέλικτη την αγορά εργασίας, που είναι ήδη από τις πιο ελαστικές στην Ευρώπη. Ακριβώς όπως όταν είχαμε την τρόικα. Γιατί αυτό είναι το σχέδιο των τεχνολαϊκιστών σε Αθήνα και Βρυξέλλες: Οι εκλογές να μην αλλάζουν τίποτα.
Η κυβέρνηση Μητσοτάκη ονειρεύεται μια νέα Ολυμπιάδα 2004, με πράσινο επίχρισμα, και επειδή το αποτύπωμα στην εγχώρια παραγωγή και την απασχόληση θα είναι μηδαμινό, μας οδηγούν σε νέα χρεοκοπία. Με πιο καθαρό αέρα ίσως.
Ο Γιάννης Μπουρνούς είναι αναπληρωτής τομεάρχης Εξωτερικών με ευθύνη τις Ευρωπαϊκές Υποθέσεις,
Βουλευτή Ν.Λέσβου του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία