Ξεκινάει η καλύτερη σεζόν για τους βιβλιόφιλους με δεκάδες αξιόλογα βιβλία να ετοιμάζονται αυτή τη στιγμή να φτάσουν στα χέρια των αναγνωστών. Επιλέγουμε μερικούς από τους τίτλους που μόλις κυκλοφόρησαν ή πρόκειται να κυκλοφορήσουν στους επόμενους δύο μήνες.
Ελληνική λογοτεχνία
Η δολοφονία του Κώστα Ταχτσή μέχρι σήμερα παραμένει μυστήριο. Στο μυθιστόρημα «Ποιος σκότωσε τον Κώστα Ταχτσή» (εκδ Πατάκη) ο Φίλιππος Φιλίππου ρίχνει φως στην τελευταία περίοδο της ζωής του συγγραφέα μέσα από τη μελέτη αρχειακού υλικού και μαρτυριών που συνέλεξε.
Κυκλοφόρησε πριν από λίγες μέρες η ανθολογία «Ο άλιωτος» (εκδ. Ροές) στην οποία ο Γιώργος Θάνος έχει συγκεντρώσει διηγήματα από τα μέσα του 19ου αιώνα έως τον Μεσοπόλεμο με θέμα τους βρικόλακες. Πρόκειται για 13 ιστορίες που αντλούν στοιχεία από τις λαογραφικές παραδόσεις της Ελλάδας.
Ο σκεπτικισμός με τον οποίο ο Πέτρος Τατσόπουλος αντιμετωπίζει την οργανωμένη θρησκεία είναι γνωστός. Στο αυτοβιογραφικό βιβλίο του «Το παιδί του διαβόλου» (εκδ. Μεταίχμιο) αρθρώνει με τόλμη τα επιχειρήματά του σχετικά με τον τρόπο που στο όνομα της πίστης εξοβελίζεται κάθε έννοια ορθού λόγου.
Τον Νοέμβριο αναμένεται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Κίχλη η συγκεντρωτική έκδοση του ποιητικού έργου του Αργύρη Χιόνη με τίτλο «Η φωνή της σιωπής – Ποιήματα 1966-2010».
Στον «Θάνατο του συγγραφέα» (εκδ. Ψυχογιός) ο Μανώλης Ανδριωτάκης καταπιάνεται με ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα της εποχής. Συγκεκριμένα ένας συγγραφέας αναζητά από μια Τεχνητή Νοημοσύνη να του γράψει ένα μυθιστόρημα με κεντρικό ήρωα έναν συγγραφέα ο οποίος ζητά από μια Τεχνητή Νοημοσύνη να του συνθέσει το σενάριο ενός παιχνιδιού εικονικής πραγματικότητας.
Σε νέα εμπλουτισμένη έκδοση σε επιμέλεια και με επίμετρο της Χριστίνας Ντουνιά κυκλοφορεί σε λίγες μέρες «Η ερωμένη της» (εκδ. Μεταίχμιο) της Ντόρας Ρωζέττη (ψευδώνυμο). Θεωρείται το πιο τολμηρό ελληνικό μυθιστόρημα του Μεσοπολέμου, καθώς αφηγείται την ερωτική σχέση ανάμεσα σε δύο γυναίκες.
«Ποσειδών» (εκδ. Διόπτρα) είναι ο τίτλος του νέου μυθιστορήματος του Πάνου Δημάκη, τον οποίο γνωρίσαμε μέσα από τις «Δεκαεπτά κλωστές» και «Το ποτάμι των χιλίων τυφλών». Στο νέο βιβλίο του ένας πολύ μεγάλης έντασης σεισμός χτυπάει την Ιθάκη και αλλάζει εντελώς τη ζωή των κατοίκων.
Ξένη λογοτεχνία
Στη σειρά Orbis Literae των εκδόσεων Gutenberg πρόκειται να κυκλοφορήσει το επόμενο διάστημα η «Ιουλία ή Η νέα Ελοΐζa» (μτφρ. Έφη Κορομηλά), το δημοφιλέστερο έργο του Ζαν Ζακ Ρουσό. Σε αυτό το ερωτικό και φιλοσοφικό μυθιστόρημα ο Γάλλος φιλόσοφος εκθέτει τις τολμηρές για την εποχή του απόψεις του πάνω στον έρωτα, την αυτοδιάθεση, τις κοινωνικές διακρίσεις και τη μισαλλοδοξία.
Σύντομα θα είναι διαθέσιμη στα βιβλιοπωλεία η συλλογή διηγημάτων «Το καπέλο του Ρέμπραντ και άλλες ιστορίες» (εκδ. Καστανιώτη, μτφρ. Τόνια Κοβαλένκο) του Μπέρναρντ Μάλαμουντ. Σε αυτή τη συλλογή ο κορυφαίος Αμερικανοεβραίος συγγραφέας του 20ού αιώνα σκιαγραφεί την κοινωνία της εποχής του μέσα από το πρίσμα της τέχνης.
Το «Ragazzi di vita» του Πιερ Πάολο Παζολίνι που είχε μεταφραστεί από τον Βαγγέλη Ηλιόπουλο παλιότερα για τις εκδόσεις Οδυσσέας με τίτλο «Τα παιδιά της ζωής», μεταφράστηκε εκ νέου από τον Γιώργο Κεντρωτή για τις εκδόσεις Gutenberg. Με τον νέο τίτλο «Αλάνια» το μυθιστόρημα ακολουθεί τη ζωή στην υποβαθμισμένη και «σκοτεινή» πλευρά της Ρώμης, κατά τις πρώτες δεκαετίες μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όταν το βιβλίο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1955, ξεσηκώνοντας θύελλα αντιδράσεων για το θέμα και την τολμηρή γλώσσα, κατασχέθηκε. Σήμερα θεωρείται από τα σημαντικότερα έργα της σύγχρονης ιταλικής λογοτεχνίας.
Από τις εκδόσεις Κλειδάριθμος προγραμματίζεται να κυκλοφορήσει το μυθιστόρημα «Δεν είναι ποτάμι» (μτφρ. Αγγελική Βασιλάκου) της Σέλβα Αλμάδα, το οποίο βρέθηκε στη βραχεία λίστα του Διεθνούς Βραβείου Booker 2024. Το ελληνικό κοινό γνώρισε την Αλμάδα πέρυσι τον χειμώνα όταν κυκλοφόρησε από τις ίδιες εκδόσεις το βιβλίο της «Ο άνεμος που σαρώνει».
Ένα βιβλίο που περιμένουν πώς και πώς οι αναγνώστες του Κόρμακ ΜακΚάρθι είναι το βραβευμένο με Πούλιτζερ μυθιστόρημα «Ο δρόμος» το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Gutenberg σε νέα μετάφραση, αυτή τη φορά από τον Γιώργο Κυριαζή. Η ιστορία αφορά έναν πατέρα που διασχίζει με τον μικρό γιο του μια έρημη και κατεστραμμένη Αμερική.
Μια απάντηση στο «Μαγικό βουνό» του Τόμας Μαν, που φέτος συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την έκδοσή του, θεωρείται το «Εμπούσιον» (εκδ. Καστανιώτη, μτφρ. Αναστασία Χατζηγιαννίδη) της Όλγκα Τοκάρτσουκ το οποίο εκτυλίσσεται το 1913 σε ένα σανατόριο της Νότιας Σιλεσίας.
Σύμφωνα με τον γερμανιστή Γκέρο φον Βίλμπερτ στον κόσμο της γερμανόφωνης λογοτεχνίας το απόκοσμο συμβολίζει την απεικόνιση της πραγματικότητας με καινοφανή τρόπο στα τέλη του δέκατου ένατου και στις αρχές του εικοστού αιώνα. Στην έκδοση «Ιστορίες με φαντάσματα» (εκδ. Κίχλη, μτφρ. Αλέξανδρος Σινιόσογλου, Γιάννης Κοιλής) το αλλόκοτο και το απόκοσμο παρουσιάζεται μέσα από ιστορίες των Ούγκο φον Χόφμανσταλ, Τόμας Μαν και Άρτουρ Σνίτσλερ.
Από τη Σύγχρονη Εποχή κυκλοφορούν «Οι άθλιοι» του Βικτόρ Ουγκό. Ο ποιητής Γιώργος Κοτζιούλας (1909-1956) «ξαναγράφει» σε καθαρά και ρέοντα ελληνικά το έργο του Γάλλου ρομαντικού. Η κορυφαία εξαντλημένη εργασία του επανακυκλοφορεί, προσαρμοσμένη γλωσσικά και μεταφραστικά, χωρίς να πειράζεται, όμως, το ύφος του Έλληνα κομμουνιστή δημιουργού.
Σε νέα μετάφραση, αυτή τη φορά από την Κατερίνα Σχινά, κυκλοφορεί το εμβληματικό μυθιστόρημα του Μάλκομ Λόουρι (φωτό) «Κάτω από το ηφαίστειο» (εκδ. Μεταίχμιο). Η υπόθεση εκτυλίσσεται την Ημέρα των Νεκρών στο Κουαουναγουάκ του Μεξικού, όπου ο Τζέφρι Φέρμιν –πρώην πρόξενος, πρώην σύζυγος, αλκοολικός και κατεστραμμένος– ζει την τελευταία του μέρα.
Με νέο βιβλίο του Τζόναθαν Κόου μας βρίσκει το φθινόπωρο. Πρόκειται για το μυθιστόρημα «Η απόδειξη της αθωότητάς μου» (εκδ. Πόλις, μτφρ. Άλκηστις Τριμπέρη), στο οποίο ο Άγγλος συγγραφέας με αφορμή ένα έγκλημα δημιουργεί ένα μωσαϊκό της εποχής χρησιμοποιώντας όπως και στα άλλα έργα του το χιούμορ και τη σάτιρα.
Με τον μυστηριώδη θάνατο της Μέριλιν Μονρόε καταπιάνεται ο Τζέιμς Ελρόι στο βιβλίο του «The Enchanters» (εκδ. Κλειδάριθμος, μτφρ. Αντώνης Καλοκύρης) και χτίζει ένα νουάρ με εύρημα μια αναπάντεχη ανατροπή στα δεδομένα της υπόθεσης.
Το πλουσιότερο και ίσως καλύτερο μυθιστόρημα του Ντον ΝτεΛίλο είναι σύμφωνα με το USA Today ο «Ζυγός» (εκδ. Gutenberg, μτφρ. Αλέξης Καλοφωλιάς). Ο κορυφαίος Αμερικανός συγγραφέας συνδυάζει αληθινά και φανταστικά συμβάντα και φτιάχνει μια ιστορία του Λι Χάρβεϊ Όσβαλντ, του ανθρώπου που δολοφόνησε τον Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι.
Εδώ και λίγες μέρες κυκλοφορούν δύο εκδόσεις με διηγήματα από τις εκδόσεις Στερέωμα που εντάσσονται στη νέα σειρά του εκδοτικού οίκου, με τίτλο Αστερισμοί. Πρόκειται για το «Περιστατικό στη γέφυρα του Άουλ Κρικ» (μτρφ. & επίμετρο Χρήστος Αρμάντο Γκέζος) του Άμπροουζ Μπιρς και την «Κούκλα» (εισαγωγή & μτφρ. Ευαγγελία Κουλιζάκη) της Ντάφνι ντι Μοριέ.
Για τα τέλη Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί η κυκλοφορία του μυθιστορήματος «Η ταχυδρόμος» (εκδ. Ψυχογιός) της Φραντσέσκα Τζανόνι, το οποίο βασίζεται στην αληθινή ιστορία της προγιαγιάς της συγγραφέα, της πρώτης ταχυδρόμου της νότιας Ιταλίας.
Δοκίμιο/ιστορικά/βιογραφίες
Είναι άραγε το κακό ένα είδος τίποτα; Γιατί φαίνεται τόσο λαμπερό και σαγηνευτικό; Γιατί φαντάζει τόσο βαρετή η καλοσύνη; Είναι όντως δυνατό να απολαμβάνουν τα ανθρώπινα όντα την καταστροφή χωρίς κανέναν απολύτως λόγο; Αυτά τα ερωτήματα απασχολούν τον Τέρι Ίγκλτον στη μελέτη του «Περί κακού» (εκδ. Πεδίο) στην οποία αντλεί υλικό από τη λογοτεχνία, τη θεολογία και την ψυχανάλυση, για να υποστηρίξει ότι το κακό δεν αποτελεί απλώς μεσαιωνικό δημιούργημα, αλλά ένα πραγματικό φαινόμενο.
Στα «Μυστικά των λέξεων» (εκδ. Gutenberg, μτφρ. Θεμιστοκλής Χαλκιάς) ο Νόαμ Τσόμσκι συζητά με τον επί χρόνια συνεργάτη του γλωσσολόγο Αντρέα Μόρο για τις γλώσσες και τις ιδιότητές τους, για την ιστορία της επιστήμης, τη μελέτη του εγκεφάλου, τα όρια της τεχνολογίας και τον «υπερβολικό ενθουσιασμό που αναδύεται από τη Σίλικον Βάλεϊ» σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη.
Ο Δημήτρης Κούρτης συγκέντρωσε υλικό γύρω από τη ζωή του συνθέτη, στιχουργού, τραγουδιστή και κιθαρίστα Κωστή Μπέζου (φωτό), ο οποίος συνέδεσε το όνομά του με το ρεμπέτικο τραγούδι αλλά και με χιουμοριστικά, ελαφρά τραγούδια επιθεωρησιακού στυλ – την εποχή που ήταν μέλος του σχήματος «Άσπρα πουλιά». Το βιβλίο δανείζεται τον τίτλο «Πάμε στη Χονολουλού» (εκδ. Αίολος) από το ομώνυμο τραγούδι που πριν από λίγα χρόνια ξαναήρθε στην επικαιρότητα μέσα από μια διαφήμιση.
Στην «Ανατομία της επίδρασης» (εκδ. Gutenberg, μτφρ. Κώστας Αντωνίου), το κύκνειο άσμα του Χάρολντ Μπλουμ, ο σπουδαιότερος κριτικός της αγγλόφωνης λογοτεχνίας, επιστρέφει στους αγαπημένους του συγγραφείς, τον Σαίξπηρ, τον Ουίτμαν, τον Σέλεϊ, τον Γέιτς και πολλούς άλλους, και ανακαλύπτει νέες διασυνδέσεις.
Ο Πολ Ρίτσαρντσον είναι αναπληρωτής καθηγητής Ανθρωπογεωγραφίας στο Πανεπιστήμιο του Μπέρμιγχαμ. Στο βιβλίο του «Μύθοι της Γεωγραφίας» (εκδ. Ψυχογιός) αμφισβητεί τις πρόσφατες δημοφιλείς αναφορές του γεωγραφικού ντετερμινισμού και δείχνει ότι ο τρόπος με τον οποίο αναπαρίσταται ο κόσμος συχνά δεν είναι όπως είναι στην πραγματικότητα.
Ο Ιράντ Μάλκιν είναι ομότιμος καθηγητής Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας και Μεσשּׁγειακής Ιστορίας και Πολιτισμών στο Πανε¬πιστήμιο του Τελ Αβίβ, ενώ μεταξύ άλλων δίδαξε ως επισκέπτης καθηγητής και στο Τμήμα Κλασικών Σπουδών του Πανε¬πιστημίου της Οξφόρδης (2017–2022). Στο βιβλίο του «Ένας μικρός ελληνικός κόσμος – Τα δίκτυα στην αρχαία Μεσόγειο» (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, μτφρ. Έλσα Βιδάλη) εξετάζει τον σχηματισμό των αρχαίων δικτύων, μέσω των οποίων αναδεικνύονταν και διαδίδονταν τα κυριότερα κοινά χαρακτηριστικά του πολιτισμού και της ταυτότητας των Ελλήνων.
Μέσα από το βιβλίο «Ημερολόγια και σημειωματάρια – τα πρώτα χρόνια» (μτφρ. Ανδρέας Αποστολίδης) που θα κυκλοφορήσει σε λίγο καιρό από την Άγρα, οι αναγνώστες έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με τις μύχιες σκέψεις της Πατρίσια Χάισμιθ (φωτό), μιας συγγραφέα που τόλμησε να εκφραστεί με παρρησία για όλες τις πτυχές του βίου της σε μια εποχή που το σημερινό αυτονόητο θεωρούνταν αδιανόητο.
Ο Χέρφριντ Μίνκλερ, καθηγητής Πολιτικής Θεωρίας στο Πανεπιστήμιο Χούμπολντ του Βερολίνου, παρακολουθεί την πορεία του Μαρξ, του Βάγκνερ και του Νίτσε και τους τοποθετεί στην τεράστια τοιχογραφία της εποχής τους, μέσα από το βιβλίο του «Μαρξ, Βάγκνερ, Νίτσε: Ένας κόσμος σε αναταραχή» (εκδ. Διόπτρα, μτφρ. Έμη Βαϊκούση).
Στις 14 Οκτωβρίου επανακυκλοφορούν «Τα σχόλια του Τρίτου» (εκδ. Ίκαρος) του Μάνου Χατζιδάκι, δηλαδή η συλλογή με τα πεντάλεπτα σχόλιά του στο Τρίτο Πρόγραμμα της Ελληνικής Ραδιοφωνίας την περίοδο που ήταν διευθυντής της (Μάιος 1978 – Απρίλιος 1980), μέσα από τα οποία ακτινογραφούσε την εποχή του. Το εντυπωσιακό με τα κείμενα του Χατζιδάκι, και αυτό αφορά και εκείνα της συλλογής «Ο καθρέφτης και το μαχαίρι», είναι ότι σου δίνουν την αίσθηση πως γράφτηκαν σήμερα.