Από τον Μάρκο Βαμβακάρη και τη Μαρίκα Νίνου μέχρι τον Μανώλη Ρασούλη και τον Κώστα Χατζή, αρκετοί δημιουργοί εμπνεύστηκαν τραγούδια από τις εκλογές
Μπορεί η τέχνη να είναι από μόνη της πολλές φορές ανατρεπτική πράξη ή να δηλώνει πολιτική θέση, αλλά στην ιστορία του ελληνικού τραγουδιού υπήρχαν συνθέτες που εμπνεύστηκαν συγκεκριμένα από το θέμα των εκλογών, την εκλογική διαδικασία ή τη συμπεριφορά των πολιτικών προσώπων. Το ότι το αποτέλεσμα της ψήφου μπορεί να αλλάξει τη ζωή μας προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο το διατύπωσαν πολλοί δημιουργοί, άλλοτε με χιούμορ κι άλλες φορές με πικρία. Ο Μάρκος… υποψήφιος Το 1936, λίγους μήνες πρoτού εγκαθιδρυθεί η δικτατορία του Μεταξά, ο Βαμβακάρης ηχογραφεί το τραγούδι «Ο Μάρκος υπουργός», γνωστό και ως «Οσοι γινούν πρωθυπουργοί». Αν και το τετράστιχο «Βάζω υποψηφιότητα/ πρωθυπουργός να γίνω/ να κάθομαι τεμπέλικα/ να τρώω και να πίνω» είναι αυτό που άντεξε μες στα χρόνια (εκτός από τον Μάρκο το τραγούδησαν η Μοσχολιού και ο Νταλάρας), ο Μάρκος έλεγε και μερικούς άλλους στίχους, που σήμερα αποκτούν χαρακτήρα ιστορικού ντοκουμέντου: «Πάει ο Κονδύλης μας/ πάει κι ο Βενιζέλος/ την πούλεψε κι ο Δεμερτζής/ που θα ’φερνε το τέλος» και αμέσως μετά: «Και για προσέξετε καλά/ Γιαννάκη και Σοφούλη/ μην ξεμπουκάρει ο Σκλάβαινας/ και σας μασήσει ούλοι» (ο Σκλάβαινας ήταν συνδικαλιστής και ηγετικό στέλεχος του ΚΚΕ που δολοφονήθηκε στην Καισαριανή την Πρωτομαγιά του 1944 στα 37 του χρόνια).
Στο νόθο δημοψήφισμα του Παπαδόπουλου το 1973 για να φύγει η μοναρχία η λαϊκή μούσα είχε έμπνευση, η οποία αποτυπώθηκε στη γελοιογραφία του Βασίλη Χριστοδούλου στο πρωτοσέλιδο της «Βραδυνής» που κυκλοφόρησε στις 31 Ιουλίου 1973. «Μαθές δεν εματάγινε/ τέτοιο κουτί ρημάδι/ ΟΧΙ να ρίχνεις το πρωί/ να βγαίνει ΝΑΙ το βράδυ»…
Στη «Ρεζέρβα» του πάλι ο Διονύσης Σαββόπουλος το 1979 καταθέτει τις δικές του «Εκλογές μαντινάδα», φοβούμενος πως μια μέρα κρύα μπορεί και οι φροϋδιστές να ’ρθουν στην εξουσία. Κι αφού λέει κι όλο λέει, για τον Καραμανλή, τον Ανδρέα και τον Φλωράκη, καταλήγει στο εξής στιχούργημα: «Μοιάζει να το ’πε το ΠΑΣΟΚ, ο Σολωμός ή ο Τσάτσος/ θα πω κι εγώ ένα σιγανό μη μας ακούσει μπάτσος/ στα όνειρά μου σας καλώ κι εσάς και την κυρά σας/ κι ελπίζω να καλέσετε κι εμάς απ’ τη μεριά σας».
Παλιότερα ο Σαββόπουλος έβαζε όλους τους πολιτικούς στο ίδιο τσουβάλι, αποκαλύπτοντας –σ’ όσους το έπαιρναν χαμπάρι βέβαια– τη ρηχότατη σχέση του με την πολιτική. Απ’ αυτό μέχρι το πρόσφατο support του στον Μητσοτάκη υπάρχει το κενό… μεταξύ συρμού και αποβάθρας, που λέει πως καλό είναι να διαχωρίζουμε τον δημιουργό απ’ το έργο του. Για να μην τρελαθούμε μ’ αυτά που ακούμε και διαβάζουμε… Γυναίκες και ρουσφέτια Για τη θέση της γυναίκας που απέκτησε δικαίωμα ψήφου τραγούδησε η Μαρίκα Νίνου. Το τραγούδι «Η γυναίκα που ψηφίζει» του Απόστολου Καλδάρα με τη φωνή της ήταν ένα πρώτο πλήγμα στην πατριαρχία που καλά κρατεί μέχρι σήμερα: «Στις εκλογές θα βάλω κάλπη στην Αθήνα/ θα πάρω ψήφους και θα βγω και δημαρχίνα/ στα υπουργεία με τουπέ θα μπαίνω μέσα/ κι έτσι σε όλες τις δουλειές θα ’χω τα μέσα». Κάτι άλλο που έθιξε το συγκεκριμένο λαϊκό τραγούδι ήταν το ρουσφέτι, αυτή η διαχρονική πληγή του έθνους, όχι εν είδει προτροπής σε αντίσταση όσο αποδοχής της κατάστασης.
Στο «Να ’ταν λέει ο κόσμος μια κάλπη», ντουέτο με τη Μαρινέλλα, ο Κώστας Χατζής μελοποίησε τους στίχους της Σώτιας Τσώτου, που απέδιδαν μια ελαφράδα… στη σοβαρότητα της εκλογικής αναμέτρησης: «Να ’ταν λέει ο κόσμος μια κάλπη/ κάθε μέρα και κάτι/ να ’χαμε εκλογές/ να ψηφίζαμε αγάπη/ και να έβγαινε, δες».
Υπάρχει και το τραγούδι «Απλή αναλογική» του Μιχάλη Τερζή σε στίχους Πάνου Φαλάρα που τραγούδησε ο Κώστας Σμοκοβίτης: «Τα λαϊκά συγκέντρωσαν/ σαφώς πλειοψηφία/ και φτιάξανε κυβέρνηση/ με κέφι και σοφία». Εν προκειμένω, στις εκλογές του τραγουδιού κατέβαιναν υποψήφια τα μουσικά όργανα και όχι πολιτικοί με σάρκα και οστά.
Λαγοί με πετραχήλια
Τη δική του οπτική για τις εκλογές με πιο ποιητικό τρόπο έδωσε και ο Μανώλης Ρασούλης στο «Ολα στη ζωή ’ ναι ρόλοι» μέσα από το άλμπουμ «Πότε Βούδας, πότε Κούδας» σε μουσική Πέτρου Βαγιόπουλου: «Ολα στη ζωή ’ ναι ρόλοι/ κι ο καθένας παίζει ένας, δύο, όλοι/ χίλιοι από άμμο σβώλοι/ μπρος στο κύμα της καρδιάς». Ο πάντα ευαίσθητος Ρασούλης.
Αμεσοι και ευθύβολοι ήταν οι στίχοι του Διονύση Τζεφρώνη στο «Γεια και χαρά σας, βρε πατριώτες» από τα «Αγροτικά» του Θωμά Μπακαλάκου με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου: «Μπήκε ο βουλευτής στη Βουλή/ βόλτες από δω κι από κει/ και μην τον είδατε το φίλο το λεβέντη/ απ’ το χωριό μας δεν περνάει ούτε για γλέντι/ και όσα μας είχε τάξει ήταν λαγοί με πετραχήλια». Θυμίζει πραγματικά εκείνη την κωμωδία του παλιού κινηματογράφου με τον βουλευτή που σ’ όλους τους «πελάτες» του έλεγε μονίμως την ίδια φράση: «Θα το τακτοποιήσω».
