Νέα τάγματα εφόδου ανέλαβαν δράση τελευταία, κυρίως ενάντια σε μετανάστες και πρόσφυγες, όπως αποτυπώνεται στα στοιχεία των αρμόδιων αστυνομικών υπηρεσιών και του Δικτύου Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας.
Η ανεξέλεγκτη δράση ομάδων και ενδεχομένως κρυφών οργανώσεων που στέλνουν στο νοσοκομείο δεκάδες ανυποψίαστους και σπέρνουν τον τρόμο δεν μπορεί να καταγραφεί επακριβώς, καθώς σε πολλές περιπτώσεις τα θύματα δεν παρουσιάζονται στις αρχές – πολλοί δεν έχουν καν νομιμοποιητικά έγγραφα. Παρ’ όλα αυτά, μια απλή ματιά στα υπάρχοντα στοιχεία καταδεικνύει ένα διάστημα έξαρσης μέχρι το πρώτο εννιάμηνο του 2013, όταν και συνελήφθησαν ο ηγετικός πυρήνας και δεκάδες στελέχη της Χρυσής Αυγής, και στη συνέχεια μια περίοδο με περιστατικά περιορισμένης έκτασης, για να επανεμφανιστούν προς το τέλος του 2015 όλο και πιο αιματηρά κρούσματα.
Τρεις είναι οι παράγοντες που οδηγούν στην αύξηση των αιματηρών αυτών επιθέσεων. Αφενός ότι η δίκη της Χρυσής Αυγής άργησε να ξεκινήσει ύστερα από κωλυσιεργίες, επιτρέποντας σε βουλευτές και στελέχη να είναι πλέον εκτός φυλακής λόγω παρέλευσης 18μήνου, ενώ η διαδικασία έχει τελματώσει λόγω της μακράς πορείας της. Οι δράστες είναι πολύ πιθανό να νιώθουν ανενόχλητοι πια και έτσι ξεθάρρεψαν. Από την άλλη, ένα κύμα ακροδεξιάς ρητορικής σαρώνει την Ευρώπη και εκλογικά, γεγονός που δεν αφήνει ανέγγιχτη την ελληνική κοινωνία. Επιπλέον, διόλου αμελητέα είναι τα μηνύματα που στέλνει με την ατζέντα της η ΝΔ, η οποία με ενορχηστρωτή τον αντιπρόεδρο Αδωνη Γεωργιάδη αγγίζει την ακροδεξιά επιστρέφοντας στην εποχή Σαμαρά, με απειλές και πρακτικές εκδίωξης μεταναστών και προσφύγων από τα χωριά, με επιχειρήσεις-σκούπα και ρητορική για ισλαμοποίηση της Ευρώπης.
Τον Σεπτέμβριο του 2013, αμέσως μετά τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα από το μέλος της Χρυσής Αυγής Γιώργο Ρουπακιά και μερικούς μήνες μετά τη δολοφονία του Πακιστανού εργάτη Σαχζάτ Λουκμάν στα Πετράλωνα από δύο Ελληνες που αργότερα αποδείχθηκαν ότι ήταν μέλη της ΧΑ, η Συνήγορος του Πολίτη Καλλιόπη Σπανού στην ειδική έκθεσή της υπό τον τίτλο «Το φαινόμενο της ρατσιστικής βίας στην Ελλάδα και η αντιμετώπισή του» απλώς επιβεβαίωνε ότι τα δύο προηγούμενα χρόνια η γλώσσα της ανεξάρτητης αρχής έβγαλε μαλλιά φωνάζοντας για την αύξηση των φαινομένων ρατσιστικής βίας και ιδίως όσων συνδέονταν με οργανωμένη και συστηματική δράση ακραίων ομάδων σε βάρος μελών ευπαθών ή αποκλεισμένων κοινωνικών ομάδων (αλλοδαπών, Ρομά, ομοφυλόφιλων κ.ά.). Και τι έκανε η πολιτεία; Τίποτε. Χρειάστηκε να χάσει τη ζωή του ο Π. Φύσσας και να λάβει χώρα μια σειρά βίαιων επιθέσεων χρυσαυγιτών προκειμένου οι εισαγγελικές έρευνες να στοιχειοθετήσουν την κατηγορία της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης και η Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία να συλλάβει τον αρχηγό της ακροδεξιάς οργάνωσης, βουλευτές και στελέχη της, ώστε να παραπεμφθούν σε δίκη, η οποία ξεκίνησε στις 20 Απριλίου 2015.
Στη φυλακή η ηγεσία, στο σπίτι οι ρατσιστές
Το πραγματικά ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι με μια προσεκτική ματιά στα στατιστικά στοιχεία θα παρατηρήσει κανείς ότι τις χρονιές που συνέβαιναν τα παραπάνω γεγονότα τα καταγεγραμμένα φαινόμενα ρατσιστικής βίας εμφάνιζαν ενδιαφέρουσα αυξομείωση.
Συγκεκριμένα, όλοι οι δείκτες φαινομένων ρατσιστικής βίας και όλα τα μοντέλα και τα στατιστικά στοιχεία που έχει στη διάθεσή της και επεξεργάζεται η ΕΛΑΣ δείχνουν ότι αμέσως μετά τη δολοφονία Φύσσα παρατηρείται κάμψη των εγκλημάτων με ρατσιστικό κίνητρο, που εν μέρει εξηγείται από το γεγονός ότι μέλη της ΧΑ και συγγενείς ακροδεξιοί χώροι λούφαξαν υπό τον κίνδυνο να οδηγηθούν οριστικά και αμετάκλητα πίσω από τα σίδερα της φυλακής, καθώς τα μεγαλοστελέχη της οργάνωσης όχι μόνο ήταν και παραμένουν κατηγορούμενα, αλλά μπήκαν στη φυλακή και βγήκαν λόγω λήξης του δεκαοκτάμηνου που προβλέπει ο νομοθέτης για προφυλάκιση χωρίς δίκη. Ακόμη και οι ανθρωποκτονίες εμφανίζουν μείωση από το 2014 και μετά, αλλά είναι δύσκολο να αποδείξει κανείς ότι αυτό σχετίζεται με τη δίκη της ΧΑ και έχει ρατσιστικό υπόβαθρο.
Αναθάρρησαν τελευταία
Το πιο τρομακτικό όμως είναι ότι ειδικά από το τέλος του 2015 και μετά παρατηρείται πάλι αύξηση των ρατσιστικών επιθέσεων, η οποία, σύμφωνα με τους ειδικούς που ασχολούνται με το θέμα, αποδίδεται στο γεγονός ότι οι ακροδεξιοί αναθάρρησαν, κοινώς ξαναβγήκαν από το καβούκι τους, με τα ακραία ξενοφοβικά και εθνικιστικά ρεύματα της Ευρώπης να ανεμίζουν τα λάβαρά τους, ενώ και η ΧΑ είχε την ηγεσία της έξω από τη φυλακή λόγω παρέλευσης του δεκαοκτάμηνου της προφυλάκισης χωρίς δίκη.
Η καμπύλη των σχετικών αριθμών είναι απολύτως ενδεικτική, αποδεικνύοντας ότι πίσω από τη συντριπτική πλειονότητα των εγκλημάτων με ρατσιστικό κίνητρο κρύβεται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο η ακροδεξιά ιδεολογία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος της ΕΛΑΣ, κατά το χρονικό διάστημα 2009-12 καταγράφηκαν συνολικά 109 περιστατικά με πιθανολογούμενο ρατσιστικό κίνητρο.
Μόνο το 2013 όμως, που η κρίση είχε χτυπήσει για τα καλά την πόρτα των νοικοκυριών και δη των φτωχών στις φτωχογειτονιές της Αθήνας όπου η ΧΑ και πιθανόν και άλλες οργανώσεις στρατολογούσαν μέλη, καταγράφηκαν 109 περιστατικά (82 στην Αττική, δέκα στη Θεσσαλονίκη και 17 στην υπόλοιπη επικράτεια), με εμπλεκόμενους συνολικά 33 ιδιώτες, 18 οργανωμένες ομάδες, 37 αστυνομικούς και 21 άγνωστους δράστες.
Τον επόμενο χρόνο, μετά τη δολοφονία Φύσσα δηλαδή, τα περιστατικά μειώθηκαν κατά το ήμισυ. Το πρώτο εξάμηνο του 2014 σημειώθηκαν 31 (27 στην Αττική, δύο στη Θεσσαλονίκη και δύο στην υπόλοιπη επικράτεια), ενώ ενεπλάκησαν συνολικά πέντε ιδιώτες, πέντε οργανωμένες ομάδες, 13 αστυνομικοί και οκτώ άγνωστοι δράστες.
Στο μεγαλύτερο μέρος του 2015 καταγράφηκε νέα μείωση των περιστατικών κατά προσφύγων και μεταναστών, αλλά τα στοιχεία από το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας δείχνουν νέα αύξηση, ενώ το 2016 υπήρξε μείωση των καταγραφών επιθέσεων κατά ΛΟΑΤΚΙ ατόμων σε σχέση με το 2015.
Και κατά το 2016 η κατάσταση αρχίζει να αλλάζει, καθώς υπήρξε αύξηση των σοβαρών επιθέσεων με ρατσιστικό κίνητρο και επανεμφάνιση οργανωμένων ομάδων δραστών. Συγκεκριμένα τη χρονιά αυτή υπήρξαν 95 περιστατικά ρατσιστικής βίας με περισσότερα από 130 θύματα. Ειδικότερα, σε 31 περιστατικά στοχοποιήθηκαν μετανάστες ή πρόσφυγες και σε ένα περιστατικό το προσωπικό οργάνωσης και το κτίριο που προοριζόταν για τη φιλοξενία προσφύγων. Σε 57 περιστατικά στοχοποιήθηκαν ΛΟΑΤΚΙ άτομα, ενώ σε πέντε περιστατικά ιεροί ή συμβολικοί χώροι και η εβραϊκή κοινότητα. Επίσης, σε 31 περιστατικά υπήρξαν περισσότερα του ενός θύματα, ενώ σε 54 η επίθεση τελέστηκε από ομάδα.
Η συντριπτική πλειονότητα των περιστατικών έλαβε χώρα στην Αττική, ενώ επανεμφανίστηκαν οι ομάδες περιφρούρησης της γειτονιάς και οι ομάδες κρούσης.
Είναι εξίσου χαρακτηριστικό ότι σε 16 περιστατικά στοχοποιήθηκαν ανήλικοι επειδή ήταν αλλοδαποί ή λόγω του σεξουαλικού τους προσανατολισμού. Οι στόχοι (μετανάστες, ΛΟΑΤΚΙ άτομα, εβραϊκά μνημεία) μιλούν από μόνοι τους.
Σύμφωνα με μαρτυρίες των θυμάτων, σε 65 περιστατικά οι δράστες των επιθέσεων ήταν άντρες, σε δώδεκα ήταν γυναίκες και σε έντεκα η επίθεση προήλθε από μεικτές ομάδες αντρών και γυναικών.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΑΣ, από τη διερεύνηση των περιστατικών προέκυψε ότι η καταγωγή, το χρώμα ή η φυλή αποτέλεσαν κίνητρο σε 48 περιστατικά, η θρησκεία σε 24, ο σεξουαλικός προσανατολισμός σε 14, η ταυτότητα φύλου σε ένα και η αναπηρία σε πέντε!
«Συνήθεις ύποπτοι»
Το σίγουρο είναι ότι η καμπύλη των αριθμών δείχνει αλματώδη αύξηση των ρατσιστικών εγκλημάτων το 2013 μετά τη δολοφονία των Σαχζάτ Λουκμάν και Παύλου Φύσσα, μέχρι και το 2015 παρουσιάζει μείωση και από το 2016 και μετά αυξάνεται εκ νέου. Οι στόχοι των επιθέσεων αυτών είναι οι συνήθεις για τους φασίστες της ΧΑ: πρόσφυγες, αλλοδαποί, άτομα της ΛΟΑΤΚΙ κοινότητας, εβραϊκοί στόχοι. Ολοι, δηλαδή, όσοι έχουν στοχοποιηθεί από τη Χρυσή Αυγή και τους ομοϊδεάτες της εντός και εκτός συνόρων.
Τον Μάρτιο που μας πέρασε η αναπληρώτρια καθηγήτρια του Παντείου Πανεπιστημίου Βασιλική Γεωργιάδου μιλώντας σε εκδήλωση παρουσίασε έρευνα του πανεπιστημίου σε συνεργασία με το Ερευνητικό Κέντρο Αθηνά και αναφερόμενη ιδιαίτερα στην περίοδο της κρίσης στη χώρα μας, υποστήριξε ότι «από το 2011 μέχρι και το 2013 έχουν καταγραφεί κυρίως από τον Τύπο πολλά επεισόδια ξενοφοβικής συμπεριφοράς όπου οι δράστες βρίσκονται στο περιβάλλον της Χρυσής Αυγής» ενώ, σύμφωνα με την ίδια, μετά τη δολοφονία του Π. Φύσσα και την έναρξη της δικαστικής διερεύνησης οι μορφές αυτής της συμπεριφοράς περιορίζονται σημαντικά.
Εξάρσεις και υφέσεις της ακροδεξιάς βίας
2012
154 περιστατικά κατέγραψε το Δίκτυο Καταγραφής Περιστατικών Ρατσιστικής Βίας
12/06: Ομάδα 20-25 ατόμων επιτίθεται σε τέσσερις Αιγύπτιους αλιεργάτες σε μονοκατοικία στο Ικόνιο Περάματος λίγο μετά τις 3 τα ξημερώματα
2013
166 περιστατικά κατέγραψε το Δίκτυο με τουλάχιστον 320 θύματα, κυρίως λόγω της υπόθεσης στη Νέα Μανωλάδα, όπου οι επιστάτες πυροβόλησαν 155 εργάτες γης και τραυμάτισαν 35. Από την ΕΛΑΣ καταγράφονται 109 περιστατικά ρατσιστικής βίας, με εμπλεκόμενους 33 ιδιώτες, 18 οργανωμένες ομάδες, 37 αστυνομικούς και 21 άγνωστους δράστες
17/01: Δολοφονία του Σαχζάτ Λουκμάν στις 3 τα ξημερώματα στα Πετράλωνα από δύο δράστες. Στο σπίτι του ενός βρέθηκε υλικό της Χρυσής Αυγής
17-18/09: Δολοφονία Παύλου Φύσσα από τον Γ. Ρουπακιά στο Κερατσίνι τα μεσάνυχτα υπό πυκνή παρουσία μελών της Χρυσής Αυγής
28/09: Ξημερώματα Σαββάτου η αστυνομία συλλαμβάνει μέλη του ηγετικού πυρήνα και βουλευτές της Χρυσής Αυγής και δεκάδες περιφερειακά στελέχη και μέλη της οργάνωσης
2014
81 περιστατικά ρατσιστικής βίας με περισσότερα από 100 θύματα, σύμφωνα με το Δίκτυο. Σε 46 στοχοποιήθηκαν μετανάστες/στριες ή πρόσφυγες και σε 32 ΛΟΑΤKI άτομα, ενώ σε τρία αντισημιτικά περιστατικά βεβηλώθηκαν ιερός χώρος και σύμβολα
2015
273 περιστατικά ρατσιστικής βίας με περισσότερα από 300 θύματα κατέγραψε το Δίκτυο. Στα 75 στοχοποιήθηκαν μετανάστες/ριες ή πρόσφυγες λόγω εθνικής ή εθνοτικής προέλευσης, θρησκείας ή χρώματος, στα 185 ΛΟΑΤKI και για πρώτη φορά καταγράφηκε περιστατικό κατά μέλους της μουσουλμανικής μειονότητας και δύο κατά παιδιών Ρομά
20/04: Αρχίζει επεισοδιακά η δίκη με 69 στελέχη και μέλη της Χρυσής Αυγής κατηγορούμενα για σωρεία κακουργηματικών και πλημμεληματικών παραβάσεων του ποινικού κώδικα (βούλευμα 215/2015). Δυόμισι χρόνια μετά, η δίκη συνεχίζεται…
2016
95 περιστατικά, πιο σοβαρά πλέον τα περισσότερα, με πάνω από 130 θύματα καταγράφηκαν από το Δίκτυο, ενώ 84 από τις αστυνομικές υπηρεσίες
2017
03/04: Ομάδα 15 ατόμων επιτίθεται και τραυματίζει τέσσερις μετανάστες εργάτες γης στον Ασπρόπυργο
07/10: Επίθεση με σιδερογροθιές δέχθηκαν δύο μετανάστες πακιστανικής καταγωγής στον Ασπρόπυργο από πενταμελή ομάδα
07/10: Λίγες ώρες μετά, ομάδα 20-30 ατόμων τραυματίζει μετανάστη εργαζόμενο στα Πατήσια
11/10: Επίθεση κατά κλιμακίου αφισοκολλητών της ΠΕΜΕΝ από ομάδα 10-12 ατόμων που επέβαιναν σε μοτοσικλέτες έξω από τον Οίκο Ναύτη στον Πειραιά