Κάποτε ήταν η ατμομηχανή της ευρωπαϊκής οικονομίας, όμως πλέον, όπως καταδεικνύουν οι εξελίξεις, το παραγωγικό μοντέλο της πνέει τα λοίσθια και η Γερμανία μαζί με την κραταιά αυτοκινητοβιομηχανία της έχουν γίνει οι μεγάλοι ασθενείς της Ευρώπης. Ενδεικτικό της κατάστασης στην οποία έχουν περιέλθει η γερμανική οικονομία και το… υπουργείο Οικονομικών με τον φιλελεύθερο Κρίστιαν Λίντνερ στο τιμόνι του είναι ότι, στην προσπάθειά της η κυβέρνηση να κρύψει το πρόβλημα κάτω από το χαλάκι, άρχισε να παρουσιάζει ροπή προς τα… Greek statistics.
Την ώρα που κλάδοι ολόκληροι αλλά και εργαζόμενοι στην αυτοκινητοβιομηχανία είτε έχουν ήδη προχωρήσει μες στην εβδομάδα σε απεργία είτε σχεδιάζουν απεργιακές κινητοποιήσεις, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι το τρίτο τρίμηνο του 2024 πέτυχε ανάπτυξη 0,2% του ΑΕΠ. Παράλληλα όμως αναθεώρησε επί τα χείρω την επίσημη ανακοίνωσή της για την ανάπτυξη του δεύτερου τριμήνου: συρρίκνωση του ΑΕΠ από 0,1% σε 0,3%.
Την ίδια ώρα η Volkswagen ανακοίνωσε πτώση των κερδών της κατά 60% ως αποτέλεσμα της πτώσης των πωλήσεων στην Κίνα. Η μεγαλύτερη αυτοκινητοβιομηχανία της Γερμανίας εστίασε στις… τεράστιες δυσκολίες που αντιμετωπίζει καθώς ετοιμάζεται να κλείσει πρώτη φορά εργοστάσια στη Γερμανία. Οπως ανακοίνωσε στους εργαζομένους, εξετάζει το ενδεχόμενο να κλείσει τρία εργοστάσια που εξυπηρετούν την εγχώρια αγορά και να μειώσει τις αμοιβές τους. Ο γερμανικός κολοσσός παραμένει μεν κερδοφόρος, αλλά τα κέρδη προ φόρων μειώθηκαν σε 2,4 δισ. ευρώ το τρίμηνο Ιουλίου – Σεπτεμβρίου, από 5,8 δισ. ευρώ ένα χρόνο νωρίτερα.
Μέχρι πρόσφατα η συνταγή επιτυχίας της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας ήταν τα ακριβά premium μοντέλα που έχουν και υψηλά περιθώρια κέρδους. Περισσότερα από τα τρία τέταρτα αυτών των αυτοκινήτων εξάγονται, με σχεδόν ένα στα πέντε να κατευθύνεται στην αγορά της Κίνας. Οι αναλυτές επικρίνουν καιρό τώρα την υπερβολική εξάρτηση από την Κίνα και έχουν υπολογίσει ότι η αγορά της premium κατηγορίας, η οποία περιλαμβάνει οχήματα εκτός δρόμου, σπορ και SUV που κοστίζουν πάνω από 100.000 ευρώ, πρόκειται να συρρικνωθεί κατά τουλάχιστον 9%.
Ο εξ ανατολών κίνδυνος
Παράλληλα με τα παραπάνω, σημαντικό ρόλο στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη Volkswagen αλλά και γενικά στη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία παίζει το γεγονός ότι η Κίνα πήρε τη θέση της Ιαπωνίας που ήταν ο μεγαλύτερος παγκοσμίως εξαγωγέας νέων αυτοκινήτων με ιδιαίτερη έμφαση στην ηλεκτροκίνηση. Η BYD, η Nio, η SAIC, η Great Wall και η Chery κατασκευάζουν πιο προηγμένα ηλεκτρικά αυτοκίνητα με κόστος 30% χαμηλότερο των ευρωπαϊκών αυτοκινητοβιομηχανιών. Η άνοδος των εγχώριων εμπορικών σημάτων έχει μειώσει απότομα τις πωλήσεις των ευρωπαϊκών, αμερικανικών και ιαπωνικών αυτοκινητοβιομηχανιών στην Κίνα, η οποία τα τελευταία χρόνια ήταν η μεγαλύτερη και πιο προσοδοφόρα αγορά για κολοσσούς όπως η Volkswagen, η Mercedes-Benz και η BMW. Η μείωση αυτή έχει αντίκτυπο σε όλες τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες και είναι ενδεικτικό ότι την περασμένη Τρίτη στις απεργίες που προκήρυξε το συνδικάτο των εργαζομένων στις μεταλλοβιομηχανίες IG Metall συμμετείχαν πάνω από 250 εργαζόμενοι στο απειλούμενο με λουκέτο εργοστάσιο της Volkswagen στο Οσναμπρίκ, στη βορειοδυτική Γερμανία, όπως και εργαζόμενοι σε άλλο εργοστάσιο που παράγει Porsche στη Στουτγάρδη.
Δυσμενείς συνθήκες
Οι απεργίες κηρύσσονται εν μέσω συλλογικών διαπραγματεύσεων που αφορούν μισθούς και άλλους όρους εργασίας για περίπου 3,9 εκατομμύρια εργαζόμενους στην αυτοκινητοβιομηχανία και σε άλλους κλάδους μεταποίησης στη Γερμανία αλλά και εν μέσω δυσμενών συνθηκών για τη γερμανική οικονομία. Το συνδικάτο ζητά αύξηση 7% στους μισθούς σε διάστημα δώδεκα μηνών, ενώ οι εργοδότες έχουν προτείνει κλιμακωτή αύξηση 3,6%, σε δύο στάδια, σε διάστημα 27 μηνών. Σε περίπτωση αδιεξόδου οι απεργίες θα γιγαντωθούν.
Σύμφωνα με αναλυτές, ένα επιπλέον πρόβλημα που αντιμετωπίζει το παραγωγικό μοντέλο της Γερμανίας είναι το ακριβό κόστος ενέργειας κατασκευής αυτοκινήτων και η χώρα είναι αδύνατο να παραμείνει ανταγωνιστική όταν η ενέργεια κοστίζει περισσότερο από ό,τι στις ανταγωνίστριες ΗΠΑ, στον Κόλπο ή στην Ασία. Το γεγονός ότι οι ευρωπαϊκές χώρες υιοθέτησαν πολιτική ενεργειακής μετάβασης χωρίς να μπορούν να διασφαλίσουν χαμηλές τιμές ενέργειας έχει εκ των πραγμάτων αντίκτυπο στη μεταποίηση αλλά και τη βιομηχανική παραγωγή συνολικά.
Ολα τα παραπάνω, ακόμη και η ενεργειακή πολιτική που υποτίθεται ότι αποτελούσε σημαντικό κομμάτι για την κυβέρνηση συνεργασίας Σοσιαλδημοκρατών – Πρασίνων – Φιλελεύθερων του καγκελάριου Ολαφ Σολτς, προφανώς και απασχολούν την κεντρική πολιτική σκηνή. Είναι ξεκάθαρο ότι ανεξάρτητα από τις πολιτικές που υιοθετεί η κυβέρνηση, η πορεία συρρίκνωσης της γερμανικής οικονομίας δεν είναι εύκολο να αναστραφεί. Η άνοδος της ακροδεξιάς αλλά και η εναλλακτική επιλογή της Ζάρα Βάγκενκνεχτ σε σημαντικό βαθμό είναι αποτέλεσμα αυτής της αποτυχίας, αλλά και της κακής οικονομικής προοπτικής με τις επιλογές της κυβέρνησης Σολτς.
Είναι ενδεικτικό ότι η Βάγκενκνεχτ, που έχει καταφέρει να αποσπάσει σημαντική θέση στην πολιτική ζωή της χώρας μετά τη διάσπαση από το κόμμα της Αριστεράς (Die Linke), εστιάζει μεγάλο κομμάτι της ρητορικής της στη φτηνή ενέργεια –ακόμη και από τη Ρωσία– και στην αναδημιουργία μιας «εθνικής οικονομίας».
Διαβάστε επίσης
Εκλογές ΗΠΑ: Πότε θα ξέρουμε αν νίκησε η Χάρις ή ο Τραμπ – Τι ισχύει στην περίπτωση… ισοπαλίας
Η χρυσή μπίζνα του Πιτσιλή, ο στημένος διαγωνισμός και οι άνθρωποι του Κυριάκου