Σκίτσα που φωτίζουν την πραγματικότητα, συγκινούν και αφυπνίζουν από 32 Έλληνες και 9 Πορτογάλους γελοιογράφους. Μετά τις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες εκθέσεις «Μετέωρο Βήμα» για το προσφυγικό και «Sweet Europe» για την Ευρώπη (η οποία μάλιστα είχε δεχτεί «επικρίσεις» από στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στις Βρυξέλλες και στην Αθήνα) η Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων στρέφει φέτος τη ματιά της στο θέμα του πολέμου.
Συνολικά θα εκτεθούν 160 έργα, ενώ στον χώρο θα βρίσκονται κάθε μέρα μέλη της Λέσχης για να ενημερώνουν και να ξεναγούν το κοινό. Η φετινή έκθεση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του σπουδαίου σκιτσογράφου Βαγγέλη Παυλίδη που έφυγε από τη ζωή πριν από λίγο καιρό. «Έφυγε νέος, ανεξαρτήτως ηλικίας, όπως όλοι οι γελοιογράφοι», ανέφερε η ανακοίνωση της Λέσχης.
Γιατί όμως αυτό το θέμα; «Φιλοδοξούμε η έκθεση «Πόλεμος Α.Ε. – War S.A.» να αποτελέσει μια φιλειρηνική, διεθνιστική κραυγή αγωνίας και συμπαράστασης. Αρνούμαστε να σιωπήσουμε μπροστά στα καραβάνια των προσφύγων και στεκόμαστε με αλληλεγγύη απέναντι στα παιχνίδια εξουσίας και τις ξένες επεμβάσεις των μεγάλων δυνάμεων στις ζωές των ανθρώπων», λένε οι ίδιοι οι διοργανωτές.
Ένας ακόμα στόχος είναι να συστήσουν στο κοινό δημιουργούς από όλο τον κόσμο. Στη φετινή διοργάνωση θα δώσουν το παρών σκιτσογράφοι από την Πορτογαλία, μια χώρα με τεράστια παράδοση στο πολιτικό σκίτσο.
Η εφημερίδα Documento ζήτησε από δημιουργούς να γράψουν για το θέμα του πολέμου. Πηγή έμπνευσης για αρκετούς αποτέλεσαν αφίσες του Μάη του ’68, λογοτεχνικά κείμενα, διαφορετικά γεγονότα και εικόνες. Ολοι όμως συμφωνούν σε ένα πράγμα: ότι δεν μπορούν να σιωπήσουν μπροστά στην πραγματικότητα.
Σάκης Κουτσαντάς (Documento)
What About Love. Aν δεν κάνεις ειρήνη μέσα σου, δεν μπορείς να κάνεις με κανέναν. Ο πόλεμος γίνεται επειδή υπάρχει ανασφάλεια και ανησυχία για τα κεκτημένα και για όσα μπορείς να αποκτήσεις χωρίς να είναι στην πραγματικότητα δικά σου. Και οι απώλειες; Και η αξία της ανθρώπινης ζωής; Ελάχιστη σημασία έχεις εσύ κι εγώ μπροστά στις αποφάσεις των μεγάλων που με το πάτημα ενός κουμπιού σου στερούν την ευκαιρία να δεις παιδιά και εγγόνια, πράσινα δάση, γαλάζιο ουρανό και ελεύθερη γη. Αυτά που τους χωρίζουν είναι μηδαμινά σε σχέση με αυτά που ενώνουν εμάς τους υπόλοιπους. Μαζί μπορούμε τα πάντα. Αρκεί να δεις ότι εγώ είμαι εσύ και τα προβλήματα που έχω εγώ σήμερα αύριο θα χτυπήσουν και την δική σου πόρτα. Μαζί πολεμάμε τον πόλεμό τους.
Πάνος Ζάχαρης (σκιτσογράφος, δημιουργός κόμικς)
Δεν βγάζουν όλα τα σκίτσα γέλιο ή έστω χαμόγελο. Κι αυτό γιατί τα σκίτσα έχουν ως πρώτη ύλη τη ζωή που είναι πικρή. Σε κάποιες γωνιές του κόσμου αβίωτη. Οταν μετά από ώρες σκέψεις βρίσκεις το εύρημα για ένα σκίτσο , συνήθως χαμογελάς ικανοποιημένος. Όχι όταν σκιτσάρεις βόμβες και παιδιά, στο ίδιο καρέ. Δεν ξέρω αν κάνουμε κάτι, σημαντικό, μιλώντας για τον πόλεμο. Αλλωστε, παραφράζοντας τους στίχους των υπέροχων «Κοινών Θνητών» όσα λόγια και να πω, όσα σκίτσα και να φτιάξω, στράφι θα πάνε αν τον κόσμο δεν αλλάξω. Τουλάχιστον όμως δεν σιωπούμε.
Μιχάλης Κουντούρης (Εφημερίδα των Συντακτών, Σχεδία)
Αντί σχολίου, ένα απόσπασμα από Το Σκάκι του Χόρχε Λουίς Μπόρχες (σε μετάφραση Δημήτρη Καλοκύρη)
Ασθενικός βασιλιάς, λοξός αξιωματικός,
φρενιασμένη βασίλισσα, πύργος ευθύς, πολυμήχανος στρατιώτης
απάνω στην ασπρόμαυρη πορεία
ψάχνει ο ένας τον άλλο και συγκρούονται σ’ επίμονη μάχη.
Δεν ξέρουν πως το σίγουρο χέρι του παίχτη
τους ρυθμίζει τη μοίρα,
δεν ξέρουν πως μια τρομαχτική νομοτέλεια
ελέγχει τις αποφάσεις και τη διαδρομή τους
Παναγιώτης Μήλας (www.catisart.gr)
Ακόμη κι αν κόψουν όλα τα λουλούδια, η Άνοιξη θα έλθει». Σαν σήμερα πριν από 50 χρόνια, 13 Μαΐου 1968, έγινε στο Παρίσι η μεγαλύτερη συγκέντρωση μετά την απελευθέρωση του 1944. Εκατοντάδες χιλιάδες εργάτες, ενώθηκαν με δεκάδες χιλιάδες φοιτητές και μαθητές. Σαν αύριο, 14 Μαΐου 1968, οι εργάτες της γαλλικής Sud Aviation, του εργοστασίου αεροπλάνων, σήκωσαν οδοφράγματα στις εισόδους. Όμως αύριο, 14 Μαΐου 2018, η Λέσχη των Ελλήνων Γελοιογράφων σηκώνει τα ρολά του Μετρό Συντάγματος για την έκθεση War S.A. – Πόλεμος Α.Ε. Τότε ήταν το Βιετνάμ. Σήμερα η Συρία. Τα συνθήματα του Μάη ’68 παραμένουν τα ίδια. Οι γελοιογράφοι παραμένουν πάντα μαχητικοί. Δεν κάνουν «εκπτώσεις». Δεν κάνουν συμβιβασμούς. Στηρίζουν πάντα τους αδυνάτους και ελέγχουν τους κυβερνώντες. Όπως οι συνάδελφοί μου, υποστηρίζω ότι «η ομορφιά είναι στην ειρήνη». Ολοι μαζί διεκδικούμε τη «διαρκή ευτυχία». Σύνθημά μου το: «Don’t war… Be happy»…
Βασίλης Παπαγεωργίου (Πριν, Ημεροδρόμος)
Πάντα ήταν πεποίθησή μου ότι δουλειά του γελοιογράφου είναι να μην προσποιείται ότι όλα βαίνουν καλώς. Με όχημα το χιούμορ και την υπερβολή διανύει την απόσταση μεταξύ πραγματικότητας και αλήθειας, δυο πράγματα όχι πάντα ταυτόσημα, μια και μεσολαβούν «πραγματικότητες» και «αλήθειες». Ο Πόλεμος είναι δύσκολο θέμα αλλά είναι η ώρα να εκφράσουμε την αλληλεγγύη μας στα θύματά του, να ερμηνεύσουμε αιτίες, να θρηνήσουμε αποτελέσματα και να τονίσουμε ότι τα γεγονότα στη γειτονιά μας επιδρούν πάνω μας, θέλουμε-δε θέλουμε. Έτσι σχεδίασα τέσσερα σκίτσα που υποδηλώνουν σιωπή και καταγράφουν συμβολικά τα σχετιζόμενα με τον πόλεμο σε κάθε γωνιά του πλανήτη.
Μαρία Τζαμπούρα (freelance, σκιτσογράφος)
Νομίζω ότι ο Σελίν στο βιβλίο του «Ταξίδι στην άκρη της νύχτας» τα λέει καλύτερα από εμένα:
«… ήμουν παιδί τότε, με φόβιζε η φυλακή. Είναι γιατί δεν γνώριζα ακόμη τους ανθρώπους. Δεν θα ξαναπιστέψω πότε πια όσα λένε, όσα σκέφτονται. Τους ανθρώπους και μόνο αυτούς πρέπει να φοβάσαι, πάντοτε. Πόσο καιρό έπρεπε να βαστήξει η μανία τους για να σταματήσουν ξέπνοα, επιτέλους, αυτά τα τέρατα; Πόσο καιρό μπορεί να βαστήξει μια κρίση σαν κι αυτή; Μήνες; Χρόνια; Πόσο; Μπορεί και με το θάνατο όλου του κόσμου, όλων των παλαβών; Ίσαμε το στερνό; Κι αφού τα γεγονότα έπαιρναν τέτοια απελπιστική τροπή, αποφάσισα να τα παίξω όλα για όλα, να επιχειρήσω το έσχατο διάβημα, το ύψιστο, και να δοκιμάσω εγώ, ολομόναχος, να σταματήσω τον πόλεμο! Τουλάχιστον, στη γωνιά όπου βρισκόμουν».
Ακριβώς το ίδιο προσπάθησα να κάνω κι εγώ από τη δική μου γωνιά, στο χαρτί, με τα σκίτσα μου.
Βαγγέλης Χερουβείμ (Η Αυγή)
Οχι άδικα, προσάπτεται συχνά η μομφή σε όσους έχουν δημόσιο λόγο ή έστω κάποιο βήμα δημοσιότητας, πως δε μιλούν αρκετά-αν δε σιωπούν κιόλας-για τις ρίζες της σύγχρονης κακοδαιμονίας. Στον τόπο του ο καθένας ή στον πλανήτη ολόκληρο, δεν αρκεί να τραγουδάει όμορφα τραγούδια για τη φτώχεια, το άδικο, τη βία και το θάνατο των άλλων. Εχουν αιτίες όλα αυτά, έστω και δυσανάγνωστες. Οταν συζητούσαμε εμείς οι σκιτσογράφοι για το θέμα της φετινής μας έκθεσης, δεν ήταν εύκολο να επιλέξουμε αν θα μιλήσουμε για το Χρήμα, τα Fake News ή κάποιο άλλο θέμα με πλανητικό ενδιαφέρον, επίκαιρο. Νομίζω οτι η τελική μας επιλογή να προκρίνουμε το θέμα “Πόλεμος Α.Ε” δυστυχώς θα δικαιώνεται συνέχεια. Οι πένες έχουν ευθύνες. Και αυτές που υπογράφουν αποφάσεις θανάτου. Μα και εκείνες που τις κριτικάρουν, τις ξεσκεπάζουν ,βοηθούν έστω και λίγο τους υπόλοιπους ανθρώπους να τις διακρίνουν…
Συμμετέχουν:
Από τη Λέσχη Ελλήνων γελοιογράφων (www.cartoonists.gr)
Βαγγέλης Παυλίδης, Τάσος Αναστασίου, Κώστας Βλάχος, Δημήτρης Γεωργοπάλης, Κώστας Γρηγοριάδης, Σπύρος Δερβενιώτης, Dranis, Πάνος Ζάχαρης, Πέτρος Ζερβός, John Antono, Γιάννης Ιωάννου, Μιχάλης Κουντούρης, Σάκης Κουτσαντάς, Ηλίας Μακρής, Πάνος Μαραγκός, Παναγιώτης Μήλας, Βασίλης Μητρόπουλος, Παναγιώτης Μητσομπόνος, Εφη Ξένου, Σπύρος Ορνεράκης, Αλέξια Οθωναίου, Βασίλης Παπαγεωργίου, Ανδρέας Πετρουλάκης, Κωνσταντίνος Ρουγγέρης, Κώστας Σκλαβενίτης, Soloup, Soter, Στάθης Σταυρόπουλος, Ηλίας Ταμπακέας, Μαρία Τζαμπουρά, Δημήτρης Χαντζόπουλος, Βαγγέλης Χερουβείμ
Από την Πορτογαλία:
Antonio, Carlos Brito, Andre Carrilho, Cristina Sampaio, Vasco Gargalos, Jorge Goncalves, Maia, Rodrigo De Matos, Cristiano Salgado
Οργάνωση :
Λέσχη Ελλήνων Γελοιογράφων σε συνεργασία με τη Βουλή των Ελλήνων, την Περιφέρεια Αττικής,την ΣΤΑ.ΣΥ. Α.Ε.και το Μορφωτικό Ίδρυμα της Ένωσης Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών
Info:
Εκθεση Γελοιογραφίας «Πόλεμος Α.Ε.»
Εκθεσιακός Χώρος Μετρό Συντάγματος
15 έως 20 Μαΐου 2018
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Τρίτη 15 Μαΐου στις 10:30 το πρωί
Ωρες λειτουργίας: 9.00 – 21.00
Είσοδος ελεύθερη
