Ζοφερές εικόνες από κοινούς θαλάμους νοσοκομείων στους οποίους, ελλείψει κρεβατιών σε μονάδες εντατικής θεραπείας (ΜΕΘ), νοσηλεύονται διασωληνωμένοι ασθενείς αποκαλύπτει το Documento. Οι φωτογραφίες από το Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Νίκαιας που εξασφαλίσαμε και φέρνουμε σήμερα στο φως είναι αποκαλυπτικές και απολύτως ενδεικτικές της κατάστασης που έχει προκληθεί στα δημόσια νοσοκομεία λόγω της εγκληματικής διαχείρισης της κυβέρνησης. Ασθενείς με κορονοϊό ή άλλες σοβαρές παθήσεις παραμένουν καθηλωμένοι και διασωληνωμένοι σε κρεβάτια κοινών θαλάμων αναμένοντας εναγωνίως να βρεθεί έστω μία κλίνη σε ΜΕΘ. Ασφαλώς το φαινόμενο παρατηρείται στα περισσότερα νοσοκομεία της χώρας και πολύ περισσότερο σε αυτά της Αττικής, τα οποία έχουν προ πολλού ξεπεράσει τα όριά τους, αφού δεν διαθέτουν κενά κρεβάτια στις ΜΕΘ.
Από τις εικόνες προκύπτει πέραν πάσης αμφιβολίας ότι, όπως εδώ και καιρό καταγγέλλουν γιατροί και νοσηλευτές, γίνεται επιλογή των ασθενών οι οποίοι θα νοσηλευτούν σε ΜΕΘ, γεγονός το οποίο σημαίνει ότι επιλέγεται και ποιος ασθενής θα πεθάνει, δεδομένου ότι οι εκτός ΜΕΘ διασωληνωμένοι είναι πολύ πιθανότερο να χάσουν τη μάχη για τη ζωή. Η μαρτυρία του γιατρού, αναισθησιολόγου – εντατικολόγου Αχιλλέα Κούμπου είναι αποκαλυπτική: «Διασωλήνωσα» λέει, «έναν άνθρωπο 53 ετών, ο οποίος μέχρι δύο ώρες πριν τη διασωλήνωσή του ήταν κινητικός. Ο άνθρωπος αυτός χρειάζεται οπωσδήποτε ΜΕΘ. Αν δεν εισαχθεί θα πεθάνει».
Τα ντοκουμέντα από την εγκληματική διαχείριση και το γεγονός ότι το ιατρικό προσωπικό κάνει την υπέρτατη αλλά ίσως ύστατη προσπάθεια να κρατήσει ζωντανούς τους νοσηλευόμενους υπό συνθήκες αδιανόητες οδήγησαν στα τέλη της περασμένης εβδομάδας το σωματείο των εργαζομένων του Θριάσιου νοσοκομείου να προβεί σε αναφορά προς τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου. Ζήτησε τη διερεύνηση των συνθηκών νοσηλείας των ασθενών και την κλήση προς κατάθεση των υπεύθυνων αρμόδιων οργάνων καθώς «πιθανώς θα αναδειχθούν ευθύνες και ποινικού ενδιαφέροντος». Κατά πληροφορίες, παρέμβαση της εισαγγελίας προτίθενται να ζητήσουν και οι εργαζόμενοι στο ΨΝΑ Δρομοκαΐτειο.
Στο Documento επιλέξαμε να δημοσιοποιήσουμε τις φωτογραφίες –καλύπτοντας ασφαλώς τα πρόσωπα των ασθενών– προκειμένου να γίνει αντιληπτό το μέγεθος της εν εξελίξει τραγωδίας και να καταδειχτεί ότι, εκτός από τους ασθενείς Covid, χάνονται καθημερινά άνθρωποι και από άλλες παθήσεις, οι οποίες είναι αδύνατον πια να αντιμετωπιστούν από το ΕΣΥ, το οποίο η κυβέρνηση έχει μετατρέψει σε σύστημα αντιμετώπισης μίας και μοναδικής νόσου. Η δυστοπική κατάσταση που έχει διαμορφωθεί είναι αποτέλεσμα της αλλοπρόσαλλης, ανεύθυνης και τελικώς εγκληματικής πολιτικής της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η οποία εμφανώς ανήμπορη να διαχειριστεί την κατάσταση προχωρά εσπευσμένα σε άρση ορισμένων περιορισμών ενώ ο αριθμός των κρουσμάτων και των διασωληνωμένων σπάει κάθε ρεκόρ.
Οι πρωτοφανείς εικόνες ακόμη και για τα δεδομένα του διαχρονικά προβληματικού, εξαιτίας κυβερνητικών επιλογών και μνημονίων, Εθνικού Συστήματος Υγείας φέρνουν την κυβέρνηση και προσωπικά τον πρωθυπουργό προ των ευθυνών τους και διαψεύδουν κατηγορηματικά τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος προ μόλις δύο μηνών κάλυπτε τον αναπληρωτή υπουργό Υγείας Βασίλη Κοντοζαμάνη, σύμφωνα με τον οποίο οι γιατροί ήταν οι μοναδικοί υπεύθυνοι για τη μη διασωλήνωση ορισμένων ασθενών. Ο Μητσοτάκης με ύφος αλαζονικό έναντι των πολιτών σημείωνε τότε ότι οι ισχυρισμοί περί επιλογής ασθενών οι οποίοι θα είχαν πρόσβαση σε μονάδα εντατικής θεραπείας θα είχαν βάση μόνο στην περίπτωση που δεν θα επαρκούσαν τα κρεβάτια, κάτι το οποίο κατά τον ίδιο δεν ίσχυε. Δυστυχώς, η πραγματικότητα τον εξέθεσε.
Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι το 2020 καταγράφηκαν στην Ελλάδα πάνω από 135.000 θάνατοι, περίπου 11.000 περισσότεροι από το 2019. Από αυτούς 4.838 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους λόγω του κορονοϊού. Με άλλα λόγια και σύμφωνα με όσα έχει αναφέρει ο πρώην αναπληρωτής υφυπουργός Υγείας Παύλος Πολάκης, πέθαναν περίπου 6.000 περισσότεροι άνθρωποι το 2020 σε σχέση με το 2019 από άλλα νοσήματα, εξαιτίας της αδυναμίας του ΕΣΥ να τους θεραπεύσει.
Η επιλογή των ασθενών
Σύμφωνα με στοιχεία που έχει στη διάθεσή του το Documento, μέχρι το απόγευμα της Παρασκευής παρέμεναν διασωληνωμένοι εκτός ΜΕΘ πάνω από 60 ασθενείς Covid, ενώ τους 100 ξεπερνούσε ο συνολικός αριθμός των διασωληνωμένων ασθενών σε κοινούς θαλάμους. Ενδεικτικό είναι ότι την Τρίτη οι ασθενείς που χρειάζονταν ΜΕΘ ανέρχονταν σε 124 και την Πέμπτη σε 135. Γιατροί και νοσηλευτές βρίσκονται σε τέλμα και, παρά τις προσπάθειες διάψευσης όσων επισημαίνουν ότι γίνεται επιλογή ασθενών, είναι εκείνοι που τελικώς καλούνται να επιλέξουν ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει. «Επισήμως δεν δικαιούμαστε να επιλέγουμε ασθενείς. Αυτό δεν είναι κάτι που συμβαίνει τώρα, πάντοτε οι ΜΕΘ στην Ελλάδα ήταν πολύ λίγες. Είναι χρόνιο πρόβλημα που δεν το έχουν δημιουργήσει οι γιατροί αλλά οι συνθήκες. Είναι λίγα τα κρεβάτια για τις ανάγκες μας σύμφωνα και με τα ευρωπαϊκά standards» λέει στο Documento η εντατικολόγος του Γενικού Κρατικού Νοσοκομείου της Νίκαιας Γεωργία Κωνσταντοπούλου και εξηγεί ότι ακόμη και η ύπαρξη της λίστας αναμονής για κλίνες ΜΕΘ επισημοποιεί την επιλογή ασθενών.
Η περιγραφή της δεν αφήνει το παραμικρό περιθώριο παρερμηνείας και καταδεικνύει το μέγεθος του προβλήματος: «Την επιλογή την κάνει το συμβούλιο. Κάθε πρωί οι γιατροί κάνουμε συμβούλιο κατά το οποίο συζητάμε τόσο για τα περιστατικά όσο και για το αν μπορούμε να πάρουμε κάποιο περιστατικό σε περίπτωση που έχουμε κενό κρεβάτι ΜΕΘ. Είναι μια συλλογική απόφαση και η τελική απόφαση αν δεν συμφωνήσουμε μεταξύ μας λαμβάνεται από τον διευθυντή της κλινικής. Είναι ανήθικο να επιλέγουμε, δεν είμαστε θεοί για να επιλέγουμε ποιος θα ζήσει και ποιος θα πεθάνει, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε αλλιώς. Μας αναγκάζουν. Η επιλογή γίνεται βάσει του προσδόκιμου ζωής, της ηλικίας, των νοσηροτήτων ή αν κάποιος ασθενής έχει κάτι πολύ οξύ το οποίο χρειάζεται άμεσα αντιμετώπιση».
Οι συνέπειες
Την ώρα που στους διαδρόμους των νοσοκομείων συντελείται μια πρωτοφανής σε καιρό ειρήνης τραγωδία, τα διαρκώς αυξανόμενα προβλήματα με πρώτιστο την έλλειψη κλινών σε ΜΕΘ δυσχεραίνουν δραματικά την κατάσταση. Μέχρι την Παρασκευή η ηλεκτρονική πλατφόρμα διαχείρισης κλινών ΜΕΘ μετρούσε πάνω από 100 ασθενείς, η κατάσταση των οποίων κρινόταν σοβαρή και απαιτούσε εντατική θεραπεία, αλλά δεν υπήρχε διαθέσιμο κρεβάτι στο νοσοκομείο όπου νοσηλεύονταν. Οι συγκεκριμένοι ασθενείς καταγράφονται σε ειδική λίστα αναμονής και αναμένουν τη στιγμή της λύτρωσης, την εύρεση δηλαδή ενός κρεβατιού σε ΜΕΘ. Μέχρι τότε παραμένουν σε κοινούς θαλάμους νοσηλείας με τους κινδύνους για την υγεία τους να είναι προφανείς. Ο αναισθησιολόγος – εντατικολόγος στο Θριάσιο νοσοκομείο Αχιλλέας Κούμπος δεν μασάει τα λόγια του. «Αν διασωληνωθεί ένας ασθενής σε θάλαμο, περιμένουμε πότε θα πεθάνει. Και θα πεθάνει σύντομα» λέει στο Documento.
Στο ίδιο κλίμα και η εντατικολόγος Γεωργία Κωνσταντοπούλου εξηγεί τι ακριβώς παρέχεται σε έναν νοσηλευόμενο σε ΜΕΘ ασθενή και τι στερείται κάποιος διασωληνωμένος σε κοινό θάλαμο, πολλώ δε μάλλον σε διάδρομο. «Στη ΜΕΘ» αναφέρει η γιατρός, «δεν προσφέρονται μόνο κρεβάτι και αναπνευστήρας. Στη ΜΕΘ υπάρχει εξειδικευμένο προσωπικό και γίνονται όλες οι απαραίτητες για τη ζωή του ασθενούς ενέργειες».
«Στις μονάδες αυτές» συνεχίζει, «υπάρχουν ειδικές αντλίες μέσω των οποίων χορηγούνται φάρμακα σε διαφορετικές δοσολογίες. Επιπλέον τα ζωτικά όργανα του ασθενούς παρακολουθούνται διαρκώς, πράγμα που δεν μπορεί να συμβεί σε έναν απλό θάλαμο. Στις ΜΕΘ υπάρχει επίσης δυνατότητα άμεσης παρέμβασης αν υπάρξει οξύ περιστατικό, κάτι που είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί σε κοινό θάλαμο, δεδομένου ότι δεν υπάρχει άμεση πρόσβαση σε όσα χρειάζονται ώστε να αντιμετωπιστεί ένα περιστατικό, ούτε βεβαίως υπάρχει το κατάλληλο προσωπικό».
«Στις ΜΕΘ» εξηγεί η εντατικολόγος του νοσοκομείου της Νίκαιας, «μία νοσηλεύτρια παρακολουθεί τρεις ασθενείς. Στους κοινούς θαλάμους αντιθέτως μπορεί δύο ή τρεις νοσηλευτές να παρακολουθούν ολόκληρη την κλινική». Για να γίνει κατανοητή η διαφορά αρκεί να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με τους γιατρούς των δημόσιων νοσοκομείων, ένας νοσηλευτής μπορεί να επισκέπτεται τους ασθενείς ενός κοινού θαλάμου ανά δύο ή και τρεις ώρες. Με άλλα λόγια, ένας ασθενής που θα είναι διασωληνωμένος σε κοινό θάλαμο αφενός θα στερείται όλων των παραπάνω ιατρικών υπηρεσιών, αφετέρου δεν θα βρίσκεται υπό τη στενή παρακολούθηση του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού, όπως απαιτεί η κατάσταση της υγείας του. «Οταν διασωληνώνονται οι ασθενείς στους ορόφους παραμένουν υπό την ευθύνη των γιατρών που τους είχαν αναλάβει εξαρχής. Ο εντατικολόγος θα περάσει όσες φορές μπορέσει ώστε να δώσει κάποιες οδηγίες αλλά δεν μπορεί να βρίσκεται διαρκώς εκεί. Δεν φτάνουμε ούτε για τις ΜΕΘ» εξηγεί η κ. Κωνσταντοπούλου, σημειώνοντας ότι ο γιατρός ο οποίος παρακολουθεί τον νοσηλευόμενο εκτός ΜΕΘ αφενός είναι ανεκπαίδευτος, αφετέρου έχει υπό την επίβλεψή του δεκάδες ακόμη νοσούντες. «Οι διασωληνωμένοι αφήνονται πραγματικά στην τύχη τους» καταλήγει εμφανώς προβληματισμένη η εντατικολόγος.
Πώς φτάσαμε ως εδώ
Οπως εξηγούν οι γιατροί, η διασωλήνωση είναι το τελευταίο βήμα για τη θεραπεία καθώς είναι προτιμότερο να αντιμετωπιστεί το όποιο περιστατικό στις κλινικές ώστε να αποφευχθεί η διασωλήνωση. Αυτό άλλωστε πράττουν πολλές ευρωπαϊκές χώρες, έχοντας καταφέρει να μειώσουν τις εισαγωγές στις ΜΕΘ παρά την αύξηση των κρουσμάτων τους. «Σημασία έχει να αποφύγουμε τη διασωλήνωση. Το βάρος στο εξωτερικό έχει δοθεί στις παθολογικές και πνευμονολογικές κλινικές οι οποίες υποστηρίζουν τους ασθενείς ώστε να την αποφύγουν. Αυτό γίνεται με πολλούς τρόπους. Με την επάρκεια σε εξειδικευμένο προσωπικό, στις υποδομές και στις συσκευές υψηλής ροής οξυγόνου, οι οποίες μειώνουν σε πολύ μεγάλο βαθμό την εισαγωγή σε ΜΕΘ» εξηγεί ο αναισθησιολόγος – εντατικολόγος Αχ. Κούμπος. «Εγινε πρόβλεψη για να αυξήσουμε τις ΜΕΘ πάση θυσία και αφήσαμε χωρίς προσωπικό και χωρίς εξοπλισμό τις κλινικές».
«Η διασωλήνωση και η μηχανική υποστήριξη του ανθρώπου έχουν αποτέλεσμα όχι τη θεραπεία του αλλά την ξεκούρασή του. Του δίνουν χρόνο δηλαδή ώστε να δράσουν πάνω του οι θεραπείες και να απομακρυνθεί το αίτιο που τον έφερε σε αυτή την κατάσταση» διευκρινίζει η εντατικολόγος Γεωργία Κωνσταντοπούλου και εξηγεί ότι «γι’ αυτό δεν έχει έννοια να σωληνώνονται και οι ασθενείς που η βασική αιτία που τους οδηγεί στη διασωλήνωση είναι μη αναστρέψιμη».
