Τα_x000D_
Βαλκάνια εδώ και αρκετές δεκαετίες ήταν και σε έναν βαθμό παραμένουν η_x000D_
πυριτιδαποθήκη της Ευρώπης: πόλεμοι, διαμελισμός ενός κράτους (Γιουγκοσλαβία),_x000D_
μειονότητες που αμφισβητούν τα σύνορα, έλλειψη σεβασμού στην καλή γειτονία. Σε_x000D_
αυτή την πολύπαθη περιοχή οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας Αλέξης Τσίπρας, της_x000D_
Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ, της Ρουμανίας Βιορίκα Νταντσίλα και ο πρόεδρος της_x000D_
Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς επιχειρούν να στείλουν ηχηρό μήνυμα με όχημα το_x000D_
ποδόσφαιρο ότι η «εκρηκτική» χερσόνησος στο νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης_x000D_
γυρίζει σελίδα.
Οι τέσσερις ηγέτες κίνησαν ήδη τις διαδικασίες για να διεκδικήσουν από κοινού οι χώρες τους τη διοργάνωση του Παγκόσμιου Κυπέλλου του 2030. Κίνηση που, εφόσον ευοδωθεί, θα είναι η απόδειξη ότι τα Βαλκάνια παύουν να είναι ο απόλυτα αρνητικός πρωταγωνιστής της Ευρώπης…
Οι πολιτικοί το αποφάσισαν, ωστόσο η διεκδίκηση ενός Mουντιάλ παίζεται στη σκακιέρα της FIFA που βάζει και τους όρους του παιχνιδιού, ανεξάρτητα αν στο τέλος τους καταπατά η ίδια, όπως συνέβη με την πρόσφατη διοργάνωση στη Ρωσία και με το επόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο, αυτό του 2022, που θα φιλοξενηθεί στο πιο πλούσιο κράτος του κόσμου, το Κατάρ.
Τα κριτήρια
Το Documento αποκαλύπτει τι προσμετράται και σε ποιο ποσοστό από τους αξιωματούχους της FIFA στους φακέλους που καταθέτουν οι υποψήφιες χώρες για τη διοργάνωση ενός τουρνουά:
1. Τα γήπεδα στην τελική απόφαση είναι το ισχυρότερο κριτήριο με ποσοστό που φτάνει το 35%. Ο φάκελος πρέπει να περιέχει δώδεκα σύγχρονα γήπεδα ελάχιστης χωρητικότητας 40.000 θέσεων για όλη τη διοργάνωση και τουλάχιστον ένα γήπεδο 80.000 θέσεων για το εναρκτήριο παιχνίδι και τον τελικό. Τα στάδια πρέπει να καλύπτονται με σκέπαστρα στις κεντρικές εξέδρες, να διαθέτουν VIP θέσεις και επάρκεια στους χώρους εργασίας των ΜΜΕ.
Η χώρα μας έχει το ΟΑΚΑ, το οποίο πρέπει να ανακατασκευαστεί με υψηλό οικονομικό κόστος, ενώ δεν υπάρχει άλλο γήπεδο τουλάχιστον 40.000 θέσεων. Τη συγκεκριμένη ανάγκη θα καλύψει η Νέα Τούμπα, η κατασκευή της οποίας είναι σε πολύ πρώιμο στάδιο. Το «Γ. Καραϊσκάκης» έχει επίσημη χωρητικότητα 32.115 θεατές, ενώ το νέο γήπεδο της ΑΕΚ υπολογίζεται σε 30-32.000 θέσεις.
2. Τα αεροδρόμια και γενικά οι μεταφορές στη σχετική «πίτα» αξιολόγησης καταλαμβάνουν ποσοστό 13%. Στην Αθήνα το αεροδρόμιο «Ελ. Βενιζέλος» καλύπτει τις απαιτήσεις της FIFA, αλλά στη Θεσσαλονίκη θα πρέπει να αναβαθμιστεί το στενάχωρο «Μακεδονία». Και αυτή είναι μια καλή ευκαιρία…
3. Στην επόμενη βαθμίδα εντάσσονται τρεις κατηγορίες με ποσοστό 10%: α) τα εγγυημένα έσοδα από εμπορικά και τηλεοπτικά δικαιώματα, β) τα έσοδα από την πώληση των εισιτηρίων και γ) το κόστος της διοργάνωσης για τη FIFA. Μπορεί, για παράδειγμα, μια υποψήφια χώρα να δηλώσει ότι δεν θα ζητήσει χρήματα για τις υπηρεσίες που θα προσφέρουν για την ασφαλή διεξαγωγή της διοργάνωσης οι άντρες της αστυνομίας.
4. Το επόμενο κριτήριο με ποσοστό 7% αφορά την τεχνολογία και το κέντρο μετάδοσης των αγώνων. Κάθε χώρα οφείλει να έχει τουλάχιστον έναν δορυφόρο προκειμένου να εγγυηθεί την τηλεοπτική μετάδοση των παιχνιδιών σε όλο τον κόσμο.
5. Με ποσοστό 6% ακολουθούν: α) Η διαμονή των αποστολών, των επισήμων, των διαιτητών και των θεατών. Οι ξενοδοχειακές υποδομές πρέπει να είναι υψηλής ποιότητας και η ελάχιστη απαίτηση από τη FIFA είναι 55.000 δωμάτια. β) Οι προπονητικές εγκαταστάσεις για τις ομάδες. Στον φάκελο πρέπει να προτείνονται 72 προπονητικά κέντρα, από τα οποία θα επιλεγεί ένα για κάθε ομάδα.
6.Τελευταίο με ποσοστό 3% είναι η ύπαρξη χώρων για την τοποθέτηση των Fan Fests της FIFA για τους φιλάθλους. Τέτοιοι χώροι δημιουργούνται με στήριξη από τον ιδιωτικό επιχειρηματικό τομέα και πρέπει να βρίσκονται σε κεντρικούς χώρους.
Στήριξη υποψηφιότητας
Για να προχωρήσει και να έχει επιτυχία μια υποψηφιότητα (θεωρητικά) πρέπει να έχει επίσης: α) απόλυτη στήριξη της εκάστοτε κυβέρνησης αλλά και των πολιτών, η οποία πι- στοποιείται μέσα από δημοσκοπήσεις, β) σταθερή κοινωνία και οικονομία, γ) έντονο ενδιαφέρον των πολιτών της χώρας για το ποδόσφαιρο, δ) άρτιες ιατρικές υποδομές. Ολα αυτά έγιναν αέρας κοπανιστός στην ανάθεση των Παγκόσμιων Κυπέλλων στη Ρωσία και στο Κατάρ.
Το Α και το Ω που μετράει για τη FIFA είναι το χρήμα (ρούβλια, πετροδόλαρα, ευρώ ή ό,τι άλλο τους… κάτσει) και όλα τα άλλα φτιάχνονται. Τον τελικό λογαριασμό πληρώνουν οι πολίτες της χώρας κι αυτό στην Ελλάδα το βιώσαμε με τον χειρότερο τρόπο. Μετά τη διοργάνωση των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 άρχισε και η αντίστροφη μέτρηση για να γονατίσει οικονομικά η χώρα μας…
Για τη διοργάνωση του Μουντιάλ του 2030 υπάρχει ήδη κοινή υποψηφιότητα Αργεντινής, Παραγουάης και Ουρουγουάης, ενώ η ομοσπονδία της Ιρλανδίας γνωστοποίησε ότι (παρά το Brexit) θα σταθεί στο πλευρό των Αγγλίας, Σκωτίας, Ουαλίας και Β. Ιρλανδίας στην περίπτωση που αποφασίσουν να διεκδικήσουν το ιστορικό τουρνουά, καθώς συμπληρώνονται 100 χρόνια από το παρθενικό.
Στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1930 οικοδέσποινα ήταν η Ουρουγουάη, οπότε εκτιμάται ότι οι χώρες της Λατινικής Αμερικής θα έχουν σοβαρό προβάδισμα έναντι οποιουδήποτε συνυποψήφιου. Τα ίδια βέβαια ακούγονταν και για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1996, οι οποίοι διεξάχθηκαν στην Ατλάντα και όχι στη γενέτειρά τους…
Σκέψεις για τη διεκδίκηση του Μουντιάλ του 2030 κάνουν από κοινού οι κυβερνήσεις της Αλγερίας, της Τυνησίας και του Μαρόκου.
Είναι πολλά τα αγκάθια…
H εγγύηση πολιτικής σταθερότητας είναι –θεωρητικά– όρος εκ των ων ουκ άνευ για το κονκλάβιο της FIFA. Στην περιοχή η οποία παραδοσιακά αποκαλείται «μπαρουταποθήκη της Ευρώπης», το εμπόδιο μπορεί να αποδειχτεί πιο υψηλό από όσο πιάνει το γυμνό μάτι. Ακόμη και αν ο δείκτης σταθερότητας στα Βαλκάνια αξιολογηθεί με υψηλό βαθμό την τετραετία της διεκδίκησης (2020-24), ουδείς μπορεί να αποκλείσει αναζωπύρωση μετώπων στα έξι χρόνια που θα ακολουθήσουν μέχρι τη σέντρα.
Ας μην ξεχνάμε ότι οι Σέρβοι με τους Αλβανούς βγήκαν πρόσφατα στα χαρακώματα λόγω του ποδοσφαίρου. Το drone που προσγείωσε λάβαρο της Μεγάλης Αλβανίας στον αγωνιστικό χώρο του σταδίου του Βελιγραδίου πριν από έναν αγώνα για τα προκριματικά του Euro 2016 προκάλεσε εντονότατο διπλωματικό επεισόδιο. Καλύτερα να μη μιλήσουμε για τα ανδραγαθήματα των δικών μας εθνοκάπηλων παλικαράδων στα πρόσφατα (και σε παλαιότερα) παιχνίδια της εθνικής ομάδας.
Στο έγγραφο της FIFA που αναλύει τις προδιαγραφές των υποψηφίων για την ανάληψη Παγκόσμιου Κυπέλλου χωρών, το κεφάλαιο «Κυβερνητική στήριξη» περιλαμβάνει και άλλα αγκάθια, ειδικά για την ταλαιπωρημένη από το μεταναστευτικό Ελλάδα. Ομαλή διαδικασία σε όσους επισκέπτες χρειάζονται βίζα για να περάσουν τα σύνορα. Αδειες εργασίας δίχως διακρίσεις. Τήρηση της εργατικής νομοθεσίας. Φοροαπαλλαγές για τη FIFA και συγκεκριμένους συνεργάτες της. Πάταξη της μαύρης αγοράς των εισιτηρίων.
Και φυσικά ασφάλεια. Πολλή ασφάλεια. «Με αποκλειστική ευθύνη της διοργανώτριας χώρας, σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές και με δικά της έξοδα», όπως ξεκαθαρίζεται στην μπροσούρα.
Καμένη στον χυλό των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004 και με ζεστά στις μέρες μας τα σκάνδαλα με το C4I, η Ελλάδα θα κληθεί να ανοίξει ξανά το κεφάλαιο «Εξοπλισμός ασφαλείας», με πρόσθετους ωστόσο πονοκεφάλους, οι οποίοι προκύπτουν από την ακροδεξιά τρομοκρατία και τα εθνικιστικά κινήματα, εγχώρια και… γειτονικά.
Ουδείς γνωρίζει πώς θα διαμορφωθεί η πολιτική κατάσταση στην περιοχή μέσα στα επόμενα δώδεκα χρόνια. Κι αυτό χωρίς να ανοίξουμε συζήτηση για τον καθαρά γηπεδικό χουλιγκανισμό, ο οποίος ανθεί στη βαλκανική χερσόνησο, ή για τους εισαγόμενους ταραξίες των εκάστοτε Μουντιάλ.
Επεσε γέλιο στο Κατάρ
Η διοργανώτρια χώρα ενός Παγκόσμιου Κυπέλλου είναι υποχρεωμένη, σύμφωνα με τον κανονισμό της FIFA, «να ασπαστεί δημόσια τα παγκοσμίως αναγνωρισμένα από τον ΟΗΕ ανθρώπινα δικαιώματα καθώς και τις διεθνείς προδιαγραφές εργασίας». Στο Κατάρ πρέπει να γέλασαν πολύ όταν διάβασαν τις παραπάνω παραγράφους. Προβλέπεται ανεξάρτητη μελέτη που θα προσαρμόζει τις απαιτήσεις στα δεδομένα της χώρας (διότι άλλη π.χ. η θέση της γυναίκας στον αραβικό κόσμο και άλλη στη Δύση), αλλά δεν αναφέρεται τίποτε για εκατόμβη εργατών ή για ασύδοτη πολιτική των κατασκευαστικών εταιρειών απέναντι στους εργάτες.
Οσο για την ελευθερία του Τύπου, δεν πέρασε δίμηνο από τον βιασμό και τη δολοφονία της δημοσιογράφου Βικτόρια Μαρίνοβα στη Βουλγαρία. Η ίδια χώρα αρνείται πεισματικά (μαζί με άλλες επτά ευρωπαϊκές) να συνυπογράψει τη Συνθήκη της Κωνσταντινούπολης ενάντια στην ενδοοικογενειακή βία και την κακοποίηση των γυναικών. Η Ελλάδα την επικύρωσε με καθυστέρηση μόλις τον περασμένο Ιούνιο.
Στο μνημόνιο της FIFA γίνεται εκτενής αναφορά και στο κεφάλαιο «Αειφορία» (Sustainability) με δικλίδες που θεωρούνται αυτονόητες στη δυτική Ευρώπη ή στις ΗΠΑ, αλλά παραμένουν κενό γράμμα στην Ελλάδα και στις άλλες βαλκανικές χώρες. Προσβασιμότητα για ανθρώπους με αναπηρίες. Περιβαλλοντική αυτάρκεια των σταδίων από τη μέρα του σχεδιασμού και της θεμελίωσης μέχρι την πλήρη λειτουργία τους. Μείωση και ανακύκλωση των σκουπιδιών και αποβλήτων. Εξοικονόμηση ενέργειας και νερού. «Πράσινες» συγκοινωνίες.
Και το πιο δύσκολο για τον θεριακλή Ελληνα (και Σέρβο και Βούλγαρο και Ρουμάνο): πλήρης απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους χώρους. Εμείς βεβαίως επιτρέπουμε το τσιγάρο ακόμη και στα κλειστά γήπεδα, πόσο μάλλον στα ανοιχτά ποδοσφαιρικά…
Βασιλειάδης: «Αν μας συμφέρει, θα βγούμε μπροστά»
Ο υφυπουργός Αθλητισμού Γιώργος Βασιλειάδης μίλησε στο Documento για την πρόθεση της χώρας μας να συνδιεκδικήσει το Μουντιάλ του 2030: «Η Ελλάδα έχει ταλαιπωρηθεί από το χαμένο όραμα του 2004. Με τα νέα δεδομένα που έχουν διαμορφωθεί μετά την κρίση θα επιχειρήσουμε να βάλουμε τη χώρα μας στον παγκόσμιο αθλητικό χάρτη. Αυτό θα γίνει με προσεκτικές κινήσεις που θα είναι απόλυτα κοστολογημένες. Εχουμε απευθυνθεί σε τεχνοκράτες και αν μας συμφέρει η συνδιοργάνωση του Mουντιάλ, θα βγούμε μπροστά. Η περιοχή μας αλλάζει, η Ελλάδα μπορεί να γίνει το επίκεντρο θετικής αναφοράς σε όλη την υφήλιο».