Ένα νέο πολλά υποσχόμενο κοίτασμα λιθίου ανακαλύφθηκε στη λίμνη Σάλτον στα νότια της Καλιφόρνιας, στις ΗΠΑ, το οποίο υπολογίζεται να καλύψει το 40% της παγκόσμιας ζήτησης. Η περιοχή στην οποία βρίσκεται η λίμνη ήταν ένα ιδιαίτερα δημοφιλές τουριστικό θέρετρο κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του ’50 και του ’60, όπου παραθέριζε ακόμη και η Μέριλιν Μονρόε.
Έκτοτε, η λίμνη εγκαταλείφτηκε επειδή θεωρήθηκε τοξική και ο τόπος παρήκμασε σε τέτοιο βαθμό που ούτε τα πουλιά δεν πήγαιναν εκεί. Πλέον, η κλιματική κρίση έχει εξωθήσει τις εταιρείες ενέργειας να αναζητήσουν νέες μορφές ενέργειας, όπως είναι η αιολική και η ηλιακή. Πέρα από τα παραπάνω, πολλές προσπάθειες επικεντρώνονται και στη βελτίωση της απόδοσης των μπαταριών ώστε να υπάρξει αποτελεσματικότερη αποθήκευση της ενέργειας.
Σε περιορισμένη διαθεσιμότητα
Σε αυτό το πλαίσιο, μια από τις αποτελεσματικότερες πρώτες ύλες είναι το λίθιο, το οποίο όμως βρίσκεται σε περιορισμένη διαθεσιμότητα. Χιλή, Αυστραλία, Αργεντινή και Κίνα είναι οι μεγαλύτερες παραγωγοί λιθίου στον κόσμο, καθώς οι τέσσερις αυτές χώρες συγκεντρώνουν περισσότερο από το 80% της παγκόσμιας παραγωγής. Η Κίνα ελέγχει περισσότερα από τα μισά κέντρα επεξεργασίας λιθίου στον κόσμο και διαθέτει τα τρία τέταρτα από τα μεγα-εργοστάσια επεξεργασίας λιθίου παγκοσμίως.
Ειδικότερα, οι ΗΠΑ έχουν αναπτύξει αρκετά τη βιομηχανία παραγωγής της ηλεκτροκίνησης με κολοσσούς όπως η Tesla του δισεκατομμυριούχου Ελον Μασκ να λαμβάνουν τη μερίδα του λέοντος σε αυτή την πολλά υποσχόμενη αγορά. Αξίζει να σημειωθεί ότι υπό την προεδρία του Τζο Μπάιντεν έχουν θέσει στόχο να αυξήσουν τις πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων κατά 50% έως το 2030. Το λίθιο, το οποίο πολλοί χαρακτηρίζουν «λευκό πετρέλαιο», είναι το «κλειδί» της μετάβασης στην ηλεκτροκίνηση, καθώς το μετάλλευμα αυτό είναι ικανό να αποθηκεύει μεγάλο ενεργειακό φορτίο αναλογικά με το βάρος του, με τις μπαταρίες λιθίου – ιόντων να χρησιμοποιούνται όχι μόνο σε ηλεκτρικά αυτοκίνητα αλλά και σε κινητά τηλέφωνα και φορητούς υπολογιστές. Συγχρόνως, η παγκόσμια ζήτηση για το συγκεκριμένο μέταλλο αναμένεται να μεγεθυνθεί κατά 40 φορές τα επόμενα 20 χρόνια καθώς η ζήτηση για τεχνολογίες με χαμηλό αποτύπωμα άνθρακα θα έχουν πολύ μεγαλύτερη ζήτηση.
Θα αλλάξει άρδην την εικόνα των αγορών;
Το συγκεκριμένο κοίτασμα πιστεύεται ότι θα αλλάξει άρδην την εικόνα της παγκόσμιας αγοράς καθώς θα καταστήσει τις ΗΠΑ πρώτες στην κατάταξη των χωρών παραγωγών του, καθιστώντας ταυτόχρονα την αμερικανική αγορά πολύ φιλική για περαιτέρω επενδύσεις στην ηλεκτροκίνηση. Η κοντινή απόσταση της αγοράς από την πηγή του λιθίου θα ρίξει την τιμή της μεταφοράς και θα παράγονται πολύ φτηνότερα ηλεκτρικά αμάξια από τις αμερικανικές εταιρείες, μια και δεν θα απαιτείται η μεταφορά του λιθίου από μακρινές περιοχές.
Επομένως, οι αμερικανικές εταιρείες έχουν τη δυνατότητα να είναι ανταγωνιστικότερες έναντι των κινεζικών που έχουν μπει δυναμικά στην αγορά της ηλεκτροκίνησης. Επιπλέον, το λίθιο χρησιμοποιείται για τη διαμόρφωση κραμάτων αλουμινίου και μαγνησίου ώστε να βελτιωθεί η ισχύς και να μειωθεί η βαρύτητά τους. Κράματα και παράγωγα του λιθίου εντοπίζονται στα αεροπλάνα, στον σκελετό των ποδηλάτων, στα τρένα υψηλών ταχυτήτων, σε ειδικά γυαλιά, στα κλιματιστικά, σε άλλες βιομηχανικές χρήσεις και κυρίως στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και στις μπαταρίες. Κατ’ αυτό τον τρόπο οι ΗΠΑ έχουν μια μοναδική ευκαιρία για να καλύψουν τόσο τις εσωτερικές τους ανάγκες όσο και ένα μεγάλο τμήμα των αναγκών του πλανήτη.
Οι προκλήσεις και οι προοπτικές
Οι κάτοικοι της ευρύτερης περιοχής της λίμνης Σάλτον ευελπιστούν ότι εάν οι εξορυκτικές εταιρείες αποφασίσουν να επενδύσουν θα δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας και θα υπάρξουν οι προϋποθέσεις για τη μεγέθυνση της οικονομίας, η οποία βρίσκεται σε πορεία σταθερής αποσύνθεσης καθώς η κάποτε ακμάζουσα τουριστική βιομηχανία της περιοχής παρήκμασε εξαιτίας της τοξικότητας του νερού της λίμνης. Αυτό οφείλεται στην ίδια τη φύση της λίμνης, η οποία δημιουργήθηκε κατά λάθος όταν μηχανικοί «έκοψαν» τις όχθες του ποταμού Κολοράντο το 1905. Σταδιακά η στάθμη του νερού μειωνόταν, ενώ η υψηλή πυκνότητα αλατιού που συγκεντρωνόταν σκότωνε τα ψάρια.
Την ίδια στιγμή, οι ενδιαφερόμενες εταιρείες πιστεύουν ότι με τις νέες μεθόδους εξόρυξης του λιθίου θα καταφέρουν να βγάλουν την πρώτη ύλη από το έδαφος ταχύτερα, μειώνοντας ταυτόχρονα το βαρύ αποτύπωμα που έχει η όλη διαδικασία στο περιβάλλον. Ωστόσο, το μέταλλο εντοπίζεται αρκετά βαθιά μες στο υπέδαφος και για να εξαχθεί ο παραγωγός θα πρέπει να σκάψει ένα πηγάδι βάθους 2,3 χιλιομέτρων. Παρ’ όλες τις τεχνικές προκλήσεις, όπως η υψηλή συγκέντρωση αρσενικού, σεληνίου και κάδμιου που μπορεί να έρθουν απότομα στην ατμόσφαιρα, πιστεύεται ότι η επένδυση μπορεί να αποδώσει περισσότερα από 6.000.000 eV (ηλεκτρονιοβόλτ) έως το 2024 και περισσότερους από 600.000 τόνους λιθίου ανά έτος.
Την ίδια ώρα, η Ευρώπη έχει σημαντικό πρόβλημα και κατά συνέπεια δυσχέρειες στη μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση καθώς το σύνολο του λιθίου που χρησιμοποιείται στη βιομηχανία της προέρχεται από χώρες εκτός ΕΕ. Πρόσφατα πάντως ανακαλύφτηκε κοντά στην περιοχή του Μέλανα Δρυμού, στη Γερμανία, ένα πολύ μεγάλο κοίτασμα. Οπως εκτιμούν ειδικοί, σε βάθος σχεδόν δύο μιλίων βρίσκονται επαρκή κοιτάσματα λιθίου για να καλυφθούν οι ανάγκες για την κατασκευή τουλάχιστον 1.000.000 οχημάτων ετησίως.
