Τα εµπόδια της εκεχειρίας στη Γάζα

Παρά τη συνεχιζόµενη σφαγή χιλιάδων αµάχων και την καταστροφή του 70% των υποδοµών στη Λωρίδα της Γάζας, η ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση δεν φαίνεται να φτάνει στο τέλος της και η προοπτική εκεχειρίας την περίοδο του Ραµαζανιού φαίνεται να είναι µάλλον µακρινή παρά την οµοφωνία της «διεθνούς κοινότητας» για την επείγουσα αναγκαιότητά της. ∆ύο είναι τα βασικά εµπόδια: το πρώτο οι εκ διαµέτρου αντίθετες αφετηρίες της Χαµάς και του Ισραήλ ως προς την επόµενη µέρα στη Γάζα και το δεύτερο η αδυναµία των ΗΠΑ και άλλων δυνάµεων, κυρίως περιφερειακών, να επιβάλουν την εκεχειρία.

Η Χαµάς από την πλευρά της βλέπει την εκεχειρία ως µέρος µιας σταδιακής διαδικασίας αποχώρησης των ισραηλινών δυνάµεων από τη Λωρίδα της Γάζας, µε την επιστροφή των εκτοπισµένων στο βόρειο τµήµα της Λωρίδας και στην πόλη της Γάζας και την ανάληψη της ανασυγκρότησης και της ανοικοδόµησης από µια διοίκηση στην οποία θα συµµετέχουν οι ισλαµιστικές οργανώσεις µε σηµαντικό ρόλο. Χώρες όπως η Σαουδική Αραβία και τα Εµιράτα θεωρούν ως προϋπόθεση για την αποφασιστική συµµετοχή τους στην ανοικοδόµηση της Γάζας την αποχώρηση του ισραηλινού στρατού από τη Λωρίδα. Από την άλλη πλευρά είναι εχθρικά διακείµενες προς τη Χαµάς και επιθυµούν η διοίκηση της Λωρίδας της Γάζας να αναληφθεί από µια ενισχυµένη και αναµορφωµένη Παλαιστινιακή Αρχή. Η κίνηση του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχµούντ Αµπάς να ορίσει νέο πρωθυπουργό τον τεχνοκράτη Μοχάµαντ Μουστάφα θεωρήθηκε περισσότερο κίνηση εσωτερικής ανακατάταξης στην οµάδα του Αµπάς παρά πρωτοβουλία πραγµατικής ανανέωσης και ανασυγκρότησης της Παλαιστινιακής Αρχής. Βρισκόµαστε ακόµη µακριά από τη συγκρότηση µιας παλαιστινιακής ηγεσίας που θα ενοποιήσει τις διαφορετικές οργανώσεις.

Το Ισραήλ από την πλευρά του δεν έχει καµία πρόθεση να αποχωρήσει στρατιωτικά από τη Γάζα. Με βάση τις δηλώσεις Ισραηλινών αξιωµατούχων ο ισραηλινός στρατός αναµένεται να παραµείνει στη Γάζα για µεγάλο χρονικό διάστηµα µετά την ολοκλήρωση της εξουδετέρωσης της Χαµάς. Για το Ισραήλ η εκεχειρία θα πρέπει να έχει σύντοµη διάρκεια και να αφορά την απελευθέρωση των οµήρων µέσω ανταλλαγής τους µε Παλαιστίνιους πολιτικούς κρατούµενους στις ισραηλινές φυλακές. Προφανώς δεν επιθυµεί την επανάκαµψη της Χαµάς στη διοίκηση της Γάζας ούτε την ανάληψη της διοίκησης από την Παλαιστινιακή Αρχή. Προσπαθεί να προσεταιριστεί αρχηγούς φυλών και µεγάλων οικογενειών στη Γάζα µε το δέλεαρ του ελέγχου της διανοµής της ανθρωπιστικής βοήθειας. Ανάλογες προσπάθειες έχουν γίνει και στο παρελθόν από το Ισραήλ αλλά χωρίς επιτυχία.

Η Ουάσινγκτον έχει βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση. Αδιαφορώντας στην ουσία για το παλαιστινιακό, θεωρώντας το αποµεινάρι του παρελθόντος, δεν έκανε τίποτε στις τελευταίες δεκαετίες για να αποτρέψει µια εκρηκτική κλιµάκωση της διαµάχης Ισραήλ – Παλαιστινίων. Η υπερδύναµη αντί να έχει αποτρέψει τη σύγκρουση είναι αναγκασµένη να τη διαχειριστεί. Σε µια πολύ δύσκολη φάση, λόγω της παρατεταµένης προεκλογικής περιόδου, ο Μπάιντεν δεν µπορεί να αποξενώσει το εβραϊκό λόµπι, τους χρηµατοδότες και τα ΜΜΕ που αυτοί επηρεάζουν. ∆εν µπορεί, κατά συνέπεια, να πιέσει το Ισραήλ µε πειστικό τρόπο, αναστέλλοντας δηλαδή τη ροή της στρατιωτικής βοήθειας, ακόµη κι αν το ήθελε. Η στάση αυτή δηµιουργεί εικόνα αδυναµίας της Ουάσινγκτον στους συµµάχους της στην περιοχή και ενισχύει τη θέση που αναπτύσσεται από χώρες του «παγκόσµιου νότου» και δυνάµεις όπως η Κίνα, η Ινδία και η Ρωσία ότι ο δυτικός «κανόνας» της παγκόσµιας οργάνωσης θα πρέπει να αναθεωρηθεί.

Ετικέτες