“Είναι δύσκολο να είσαι γυναίκα στην πολιτική”, δήλωσε η Jéromine Andolfatto, υπεύθυνη πολιτικής και εκστρατείας στο Ευρωπαϊκό Λόμπι Γυναικών.
“Για τα δικαιώματα των γυναικών, οι εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο θα μπορούσαν να αποτελέσουν καμπή – και όχι με την καλή έννοια”, αναφέρει επίκαιρο άρθρο της ευρωπαϊκής ιστοσελίδας Politico:
Με τα ακροδεξιά κόμματα να σημειώνουν σημαντικά κέρδη μεταξύ των ψηφοφόρων σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι δεξιές και ακροδεξιές κομματικές ομάδες στο Ευρωκοινοβούλιο θα καρπωθούν πιθανότατα τα οφέλη. Συγκεκριμένα, η ακροδεξιά ομάδα “Ταυτότητα και Δημοκρατία” (ID) και η δεξιά ομάδα “Ευρωπαίοι Συντηρητικοί και Μεταρρυθμιστές” (ECR) πρόκειται να καταλάβουν περισσότερες έδρες από ποτέ.
Σε τοπικό και εθνικό επίπεδο, τα κόμματα που πρόσκεινται σε αυτές τις ομάδες έχουν επιδιώξει να αμβλύνουν ή να καταργήσουν βασικά δικαιώματα, όπως η πρόσβαση στην άμβλωση και η στοχευμένη νομοθεσία περί αποφυγής διακρίσεων και ισότητας των φύλων.
“Τα προηγούμενα χρόνια … πολλά από αυτά τα δικαιώματα αφαιρέθηκαν ή απειλήθηκαν σημαντικά” σε ορισμένες χώρες της ΕΕ, δήλωσε η Jéromine Andolfatto, υπεύθυνη πολιτικής και εκστρατείας στο Ευρωπαϊκό Λόμπι Γυναικών.
Οι ακροδεξιοί λαϊκιστές έχουν βάλει στο στόχαστρο την “ιδεολογία της αφύπνισης” και αυτά που πολλοί θεωρούν θεμελιώδη δικαιώματα τα τελευταία χρόνια. Το δεξιό κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη της Πολωνίας έθεσε εκτός νόμου τις αμβλώσεις στις περισσότερες περιπτώσεις το 2020, ένα μέτρο το οποίο ο νέος πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ προσπαθεί να ανατρέψει. Εν τω μεταξύ, η κυβέρνηση του Βίτορ Όρμπαν στην Ουγγαρία κατέστησε υποχρεωτική την ακρόαση των καρδιακών παλμών του εμβρύου τους από τις εγκύους πριν αποκτήσουν πρόσβαση στη διαδικασία.
Στην Ιταλία, η δεξιά κυβέρνηση συνασπισμού δέχθηκε πυρά για την αποτυχία της να προστατεύσει τις γυναίκες, καθώς μείωσε τη χρηματοδότηση προγραμμάτων για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας. Το ακροδεξιό κόμμα Vox της Ισπανίας, το οποίο συμμετέχει σε αρκετές κυβερνήσεις συνασπισμού σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο, έχει προχωρήσει στην κατάργηση τμημάτων που είναι επιφορτισμένα με την προώθηση της ισότητας και σε ορισμένες περιπτώσεις έχει επιπλέον αποσιωπήσει κάθε αναφορά στη βία λόγω φύλου ή στα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+.
“Η δεξιά και η ακροδεξιά μπορεί να προσπαθήσουν να αναπαράγουν σε επίπεδο ΕΕ τα περιοριστικά μέτρα που υποστηρίζουν σε εθνικό επίπεδο”, πρόσθεσε η Andolfatto.
Η Gabriele Abels, καθηγήτρια συγκριτικής πολιτικής και ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης στο Πανεπιστήμιο του Tübingen, δήλωσε ότι τα επιτεύγματα της ΕΕ θα μπορούσαν να απειληθούν από ένα συντηρητικά προσανατολισμένο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο θα υπονομεύσει σταδιακά τα δικαιώματα των γυναικών, αντί να τους επιτεθεί ευθέως.
“Εάν υπάρξει μια στροφή προς τα δεξιά στις ευρωεκλογές, αυτό θα επηρεάσει το πόσο υποστηρικτικό θα είναι το επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο [για τα δικαιώματα των γυναικών]”, δήλωσε η ίδια, προσθέτοντας ότι οι περικοπές στη χρηματοδότηση των πρωτοβουλιών για την ισότητα των φύλων και η αποδυναμωμένη νομοθεσία θα μπορούσαν να έχουν καταστροφικά αποτελέσματα.
“Η εφαρμογή [της νέας νομοθεσίας] είναι εξίσου σημαντική”, επισήμανε η Abels. “Πόσο σοβαρά την παίρνουν τα κράτη μέλη; Πόσο σοβαρά θα διερευνήσει το Κοινοβούλιο την εφαρμογή ορισμένων οδηγιών που έχουν ήδη εκδοθεί;”
Η εκπροσώπηση έχει σημασία
Η πιθανή ανατροπή στο Κοινοβούλιο έρχεται μετά από μια νομοθετική περίοδο κατά την οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση σημείωσε σημαντική πρόοδο όσον αφορά την ισότητα των φύλων.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον νερ Λάιεν δημιούργησε ένα ειδικό χαρτοφυλάκιο της Επιτροπής για να καταβάλει προσπάθειες προς την κατεύθυνση της ισότητας των φύλων και των αμοιβών στην ΕΕ.
Εν τω μεταξύ, οι ευρωβουλευτές ψήφισαν νομοθεσία για την προώθηση της διαφάνειας των αμοιβών και της ισότητας στην αγορά εργασίας και βρίσκονται σε καλό δρόμο για την έκδοση οδηγίας για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας, η οποία πρόκειται να αποτελέσει το πρώτο νομικό μέσο που θα παρέχει προστασία σε όλη την ΕΕ στα θύματα βίας λόγω φύλου.
Η Marine-Colline Leroy, υφυπουργός Ισότητας των Φύλων του Βελγίου, δήλωσε ότι η πίεση για τη θέσπιση νομοθεσίας πριν από τις εκλογές του Ιουνίου οφείλεται σε “αίσθηση επείγοντος”, δεδομένου του πιθανού αποτελέσματος.
“Θέλουμε να φτάσουμε όσο πιο μακριά μπορούμε, επειδή δεν ξέρουμε τι θα συμβεί [μετά τις εκλογές]”, δήλωσε, σημειώνοντας ότι η πλήρης δέσμευση για “ένταξη … και ισότητα” ήταν το αντίδοτο στην αυξανόμενη συντηρητική ρητορική.
Η Andolfatto του EWL σημείωσε ότι η παρουσία γυναικών σε ηγετικές θέσεις – η φον ντερ Λάιεν είναι η πρώτη γυναίκα επικεφαλής της Επιτροπής – είναι το κλειδί για την προώθηση της ισότητας των φύλων.
“Το να έχουμε γυναίκες στην εξουσία είναι σημαντικό να εκπροσωπούνται οι γυναίκες σε όλη τους την διαφορετικότητα”, δήλωσε. “Και επιπλέον, γυναίκες, φεμινίστριες ή προοδευτικές ηγέτες μπορούν να λειτουργήσουν ως εμπόδιο για την προστασία αυτών των σκληρά κερδισμένων δικαιωμάτων και να συνεχίσουν να τα επεκτείνουν”.
Η εκπροσώπηση των γυναικών στην ευρωπαϊκή πολιτική έχει βελτιωθεί αλλά παραμένει περιορισμένη. Το 2023, μόνο το ένα τρίτο των εθνικών βουλευτών θα είναι γυναίκες – από 22% το 1999. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τα καταφέρνει οριακά καλύτερα: Το 40 τοις εκατό των νομοθετών είναι γυναίκες.
“Είναι δύσκολο να είσαι γυναίκα στην πολιτική”, δήλωσε η Andolfatto. Σημείωσε ότι η βία θεωρείται τεράστιο εμπόδιο για τις γυναίκες να αποκτήσουν πρόσβαση στην εξουσία ή να παραμείνουν στην εξουσία.
“Η ενασχόληση με καυτά ζητήματα ή απλώς η συμμετοχή στη δημόσια ζωή μπορεί να έχει ως τίμημα τη λεκτική και ψυχολογική βία”, δήλωσε η Lavinia Bianchi, δημοτική σύμβουλος από την ιταλική πόλη Civitanova Marche, η οποία πρόσθεσε ότι τόσο η ίδια όσο και άλλες γυναίκες εκλεγμένες αντιπρόσωποι έχουν δεχθεί λεκτική επίθεση από άλλα μέλη του δημοτικού συμβουλίου και έχουν δεχθεί απειλές στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Δεν υπάρχουν ολοκληρωμένα στοιχεία για το θέμα, αλλά μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2018 σε 145 γυναίκες βουλευτές από 45 ευρωπαϊκές χώρες διαπίστωσε ότι πάνω από το 85% των γυναικών που ερωτήθηκαν είχαν βιώσει ψυχολογική βία και σχεδόν οι μισές είχαν δεχθεί απειλές βιασμού ή σωματικών ξυλοδαρμών. Περίπου μία στις τέσσερις γυναίκες βουλευτές που είχαν πέσει θύματα σεξουαλικής παρενόχλησης κατήγγειλαν το περιστατικό στην αστυνομία.
Μια άλλη έρευνα που διεξήχθη πέρυσι από την Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Δήμων και Περιφερειών σε περισσότερες από 2.000 γυναίκες αιρετές τοπικούς αξιωματούχους διαπίστωσε ότι το ένα τρίτο των ερωτηθέντων είχαν βιώσει κάποια μορφή βίας κατά τη διάρκεια της θητείας τους – αλλά η συντριπτική πλειοψηφία δεν το είχε αναφέρει ποτέ.
Η δημοτική σύμβουλος Bianchi δήλωσε ότι είχε καταγγείλει τις επιθέσεις πολλές φορές, αλλά ποτέ κανείς δεν είχε διωχθεί ποινικά και η κοινή γνώμη αντιδρούσε με αδιαφορία. Σημείωσε ότι το άγχος που ένιωθε την είχε κάνει να σκεφτεί να εγκαταλείψει την πολιτική, διότι “πίστευα ότι δεν ανήκα σε ένα τέτοιο [βίαιο] σύστημα”.
Ακόμη και όταν η βία δεν έχει ως αποτέλεσμα οι γυναίκες να εγκαταλείψουν την πολιτική, εξακολουθεί να επηρεάζει την καθημερινή τους ζωή, καθώς τους ενσταλάζει τον φόβο να μιλήσουν και να ασκήσουν ελεύθερα την εντολή τους.
“Η βίωση βίας οδηγεί τις γυναίκες να σκέφτονται ότι πρέπει να το βουλώσουν, ότι πρέπει να παραιτηθούν από το να μιλούν δημόσια – και αυτό είναι πολύ τρομακτικό, γιατί χρειαζόμαστε αυτές τις φωνές”, δήλωσε η Abels.
Κινητοποίηση για τα δικαιώματα των γυναικών
Η κινητοποίηση των ψηφοφόρων για τα δικαιώματα των γυναικών ενόψει των εκλογών είναι δύσκολη, δήλωσαν τόσο οι πολιτικοί όσο και οι ακτιβιστές.
“Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν ορισμένες συντηρητικές δυνάμεις που θα ήθελαν να ακυρώσουν τα επιτεύγματά μας [για την ισότητα των φύλων]”, δήλωσε η Βέλγος υπουργός Leroy. “Αλλά βλέπω επίσης πολλές προοδευτικές προσωπικότητες αποφασισμένες να υπερασπιστούν τα δικαιώματά μας”.
Η Andolfatto του EWL τόνισε τη σημασία της διάδοσης της ευαισθητοποίησης για τις εκλογές και χαρακτήρισε την ψηφοφορία του Ιουνίου ως ένα υπαρξιακό ζήτημα για την ΕΕ που θα ξεπερνά κατά πολύ τα δικαιώματα των γυναικών.
“Τα δικαιώματα των γυναικών αισθάνονται αρκετά απομακρυσμένο ζήτημα … επειδή υπάρχει η εντύπωση ότι έχουν διασφαλιστεί”, δήλωσε η Andolfatto.
“Εξαρτάται από το είδος της Ευρώπης που θέλετε για το μέλλον. Θέλετε πραγματικά να διασφαλίσετε και να διατηρήσετε αυτό το ευρωπαϊκό σχέδιο, το οποίο υποτίθεται ότι είναι ένα σχέδιο ισότητας, ένταξης, αλληλεγγύης – ή θέλετε να πάτε προς την αντίθετη κατεύθυνση;”
Ο Aitor Hernández-Morales συνέβαλε με το ρεπορτάζ του.
Πηγή: Politico
Κασσελάκης- Ημέρα της Γυναίκας: Δεν είναι ημέρα γιορτής όσο υπάρχει έμφυλη βία και ανισότητες
«Οι γυναίκες να έχουν εξουσία στον εαυτό τους»
Νέος πανεκπαιδευτικός ξεσηκωμός ενάντια στα ιδιωτικά πανεπιστήμια – «Θα βουλιάξει η Αθήνα ξανά»
Κύρτσος: Αμφίβολο αν υπερψηφιστεί η φον ντερ Λάιεν από το Ευρωκοινοβούλιο