Γεμάτος παγίδες ο δρόμος για την πέμπτη αξιολόγηση από τους θεσμούς, οι οποίοι ζητούν εξονυχιστική ενημέρωση για την υλοποίηση μεταρρυθμίσεων που απαιτούν σκληρές αποφάσεις
Μάχη με μια σειρά από δύσκολες προαπαιτούμενες δράσεις έχει να δώσει η κυβέρνηση στην προσπάθειά της να αποφύγει κακοτοπιές και καθυστερήσεις στον δρόμο προς την επαναδιαπραγμάτευση των δημοσιονομικών στόχων.
Οι θεσμοί, ενόψει της πέμπτης αξιολόγησης, περιμένουν πλήρη ενημέρωση για την πορεία υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων, οι περισσότερες από τις οποίες είναι «ουρά» των μνημονιακών προγραμμάτων.
Η μεγαλύτερη δυσκολία στην επίτευξη του στόχου που θέτει η κυβέρνηση είναι το γεγονός ότι στην πλειονότητά τους τα 13 προαπαιτούμενα τα οποία θα πρέπει να υλοποιήσει έρχονται σε αντίθεση με την προσπάθειά της να δείξει ότι η οικονομία έχει επιστρέψει στην κανονικότητα.
Ο στόχος υλοποίησης της πέμπτης αξιολόγησης χωρίς γκρίνιες από τους θεσμούς γίνεται ακόμη πιο δύσκολος. Ορισμένα από τα προαπαιτούμενα, κληρονομιά της προηγούμενης κυβέρνησης, είναι εκκρεμότητες των μνημονίων, γεγονός που σημαίνει ότι κρύβουν σκληρές πολιτικές αποφάσεις. Μερικά από αυτά είναι η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών, οι οποίες θα φέρουν αυξήσεις στον ΕΝΦΙΑ και σε μια σειρά από φόρους στα ακίνητα, η επιτάχυνση των πλειστηριασμών κ.ά.
Η ολοκλήρωση της πέμπτης αξιολόγησης θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη καθώς εάν οι θεσμοί δώσουν το πράσινο φως σχετικά με την ομαλή πορεία της ελληνικής οικονομίας, η κυβέρνηση θα μπορέσει να το χρησιμοποιήσει ως επιχείρημα προκειμένου να ξεκινήσει νωρίτερα η συζήτηση για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Παρ’ όλα αυτά, η λίστα των προαπαιτούμενων δράσεων είναι μακρά και κρύβει παγίδες καθώς περιλαμβάνει:
Μη εξυπηρετούμενα δάνεια: Η διαδικασία ολοκλήρωσης και ψήφισης από τη Βουλή του προγράμματος «Ηρακλής» δίνει δείγματα ότι η κυβέρνηση επιδιώκει λύση, αλλά δεν δίνει απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα, γεγονός που προκαλεί ανησυχία στους θεσμούς. Είναι ενδεικτικό ότι οι θεσμοί επιμένουν πως ο «Ηρακλής» είναι μόνο ένα κομμάτι της συνολικής λύσης που θα πρέπει να δοθεί και επισημαίνουν ότι δεν είναι ικανοποιημένοι με τον ρυθμό μείωσης των «κόκκινων» δανείων. Το γεγονός αυτό προοιωνίζεται δύσκολες αποφάσεις τόσο για την προστασία της πρώτης κατοικίας όσο και για την επιτάχυνση των πλειστηριασμών.
Προστασία πρώτης κατοικίας: Οι θεσμοί, αν και δεν συμφωνούν, έκαναν τα στραβά μάτια στην απόφαση της κυβέρνησης να παρατείνει το ισχύον πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας έως τα τέλη Απριλίου του 2020. Ωστόσο, οι τεχνοκράτες των θεσμών διαμήνυσαν ότι αυτή θα είναι η τελευταία παράταση σε οποιαδήποτε μορφή προστασίας της πρώτης κατοικίας, καθώς επιμένουν ότι δεν βοηθά να δημιουργηθεί «κουλτούρα πληρωμών».
Ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί ακινήτων: Οι δανειστές επιμένουν ότι θα πρέπει να βρεθούν τρόποι για να επιταχυνθούν οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί. Όπως επανειλημμένα έχουν αναφέρει, η κυβέρνηση θα πρέπει να φροντίσει να βρεθεί λύση ώστε να αυξηθεί το ενδιαφέρον και να περιοριστεί η ακύρωση ή η αναστολή των διαδικασιών.
Αντικειμενικές τιμές: Θα πρέπει μέσα στην άνοιξη να έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία επέκτασης του αντικειμενικού συστήματος σε 3.000 περιοχές σε πρώτη φάση και εν συνεχεία να ολοκληρωθεί η αναθεώρηση των αντικειμενικών τιμών. Ταυτόχρονα θα πρέπει να προχωρήσει η ολοκλήρωση και εφαρμογή ενός νέου πλαισίου για τον υπολογισμό των αντικειμενικών τιμών.
Δημόσια οικονομική διαχείριση: Επιτάχυνση των διαδικασιών και λήψη επιπλέον μέτρων προκειμένου να ολοκληρωθεί η νέα μέθοδος παρακολούθησης των δαπανών του δημοσίου.
Ληξιπρόθεσμα δημοσίου: Παρά τις περί του αντιθέτου δεσμεύσεις, και αυτή η κυβέρνηση δείχνει να χάνει τη μάχη με την αποπληρωμή των ληξιπρόθεσμων οφειλών του δημοσίου προς τους ιδιώτες. Γι’ αυτό τον σκοπό θα πρέπει να συγκροτηθεί ειδική επιτροπή παρακολούθησης της πορείας αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών και να ενημερώνει με εκθέσεις την ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών.
Φορολογική διοίκηση: Στο μέτωπο της μάχης κατά της φοροδιαφυγής η ΑΑΔΕ θα πρέπει να στελεχωθεί με επιπλέον 12.500 άτομα. Συνολικά, οι θεσμοί έχουν εκφράσει την ικανοποίησή τους σχετικά με την πρόοδο των συμπληρωματικών μέτρων που συμφωνήθηκαν για τη διευκόλυνση της επίτευξης μελλοντικών στόχων προσλήψεων.
Αγορά εργασίας: Οι θεσμοί επιμένουν στην εφαρμογή συγκεκριμένων πολιτικών και τη συνεργασία μιας σειράς θεσμικών οργάνων προκειμένου να εντοπιστεί και να καταπολεμηθεί η αδήλωτη εργασία, η οποία καταγράφει ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά στην Ελλάδα.
Δικαιοσύνη: Εφαρμογή τριετούς σχεδίου δράσης για τη Δικαιοσύνη με στόχο την ηλεκτρονική κατάθεση νομικών εγγράφων σε όλα τα δικαστήρια, αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία υποβολής προσφορών μέχρι το τέλος του 2019.
Αδειοδότηση επενδύσεων: Άμεση έκδοση όλων των απαιτούμενων εγγράφων και σχετικών εφαρμοστικών πράξεων προκειμένου να ολοκληρωθεί η μεταρρύθμιση.
Ενέργεια: Εφαρμογή των μέτρων τα οποία συμφωνήθηκαν κατά τη διάρκεια της αξιολόγησης του συστήματος ΝΟΜΕ ώστε να ολοκληρωθούν οι συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις στον ενεργειακό τομέα.
Ιδιωτικοποιήσεις: Το χρονοδιάγραμμα προέβλεπε ολοκλήρωση μέχρι το τέλος του 2019 των κινήσεων σε Εγνατία, ΔΕΠΑ, περιφερειακούς λιμένες Αλεξανδρούπολης και Καβάλας, «Ελ. Βενιζέλος», ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ. Εχει συμφωνηθεί αναλυτικός σχεδιασμός για κάθε κίνηση και καταγράφεται η πρόοδος που έχει γίνει.
Δημόσια διοίκηση: Ολοκλήρωση του ολοκληρωμένου συστήματος διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού μέχρι το τέλος του 2019. Συνολική καλή πρόοδος όσον αφορά την ολοκλήρωση των ψηφιακών οργανογραμμάτων (περίπου για το 50%) και των περιγραμμάτων θέσεων εργασίας (για 140.788 επί συνόλου 192.878). Οσοι δεν ενταχθούν δεν θα είναι σε θέση να μετάσχουν στο πρόγραμμα κινητικότητας ή να εξασφαλίσουν την πρόσληψη νέου μόνιμου προσωπικού.