Βασιλική Δημητρέλη,
Μαιευτήρας Γυναικολόγος
Ειδικός στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή
Μονάδα ΥΓΕΙΑ IVF ΕΜΒΡΥΟΓΕΝΕΣΙΣ
Κάθε γυναίκα όταν ονειρεύεται την εγκυμοσύνη της, την φαντάζεται σαν μια περίοδο «μαγική», χωρίς ιδιαίτερες αγωνίες και άγχη. Νομίζει ότι τα πάντα θα είναι ιδανικά, χωρίς προβλήματα και τις περισσότερες φορές αυτό γίνεται.
Όμως η εγκυμοσύνη κάποια στιγμή έρχεται και τότε κάποια πράγματα αρχίζουν να μην είναι «μαγικά». Η ναυτία, οι εμετοί του πρώτου τριμήνου, η συχνοουρία, η εύκολη κόπωση και η νύστα κατακλύζουν την έγκυο και την κάνουν να νοιώθει έντονα αδύναμη, ίσως και άρρωστη κάποια στιγμή. Τότε όλοι γύρω της αρχίζουν να την αντιμετωπίζουν σαν άρρωστη. Ο σύντροφος, οι συγγενείς, οι φίλοι, την υπερπροστατεύουν και αυτό συνήθως τη φοβίζει. Στη συνέχεια μέσα από τις κοινωνικές της επαφές, έρχεται να αντιμετωπίσει τις εμπειρίες άλλων γυναικών, οι οποίες τις περισσότερες φορές περιγράφουν πιθανά προβλήματα που βίωσαν στις δικές τους εγκυμοσύνες, άσχετα από την έκβασή τους. Έτσι η έγκυος αρχίζει να φοβάται ότι θα της συμβεί κάτι παρόμοιο. Πολύ εύκολα απευθύνεται και ψάχνει απαντήσεις στις διάφορες ιστοσελίδες, σερφάροντας στο ίντερνετ.
Με αυτόν τον τρόπο, «τα άγχη» μιας εγκύου πολλαπλασιάζονται στη καθημερινότητα της. Αναζητά πληροφορίες, όχι πάντα σε αξιόπιστες πηγές, προσπαθώντας να αντλήσει όση περισσότερη γνώση μπορεί. Αυτό βέβαια δυστυχώς δεν θα μπορέσει να γίνει σε απόλυτο βαθμό και τελικά θα αυξήσει τις ανασφάλειές της. Σε κάποιες περιπτώσεις άθελα της, θα αμφισβητήσει ακόμα και το γιατρό της. Εννοείται ότι όταν το άγχος είναι δημιουργικό ή έστω αγγίζει τα όρια του μέγιστου προληπτικού ελέγχου, δεν αποτελεί πρόβλημα. Όταν όμως φτάνει σε σημείο να μας αλλάζει τελείως τον τρόπο της ζωής μας και ότι κάνουμε να γίνεται υπό την κυριαρχία του, τότε τα πράγματα γίνονται δύσκολα.
Η έγκυος παύει πλέον να βλέπει την εγκυμοσύνη ως δώρο καθώς φοβάται μονίμως ότι κάτι θα της συμβεί, κάτι θα πάει «στραβά».
Ο ρόλος του γιατρού σε όλη αυτή την πορεία της εγκυμοσύνης οφείλει να είναι υποστηρικτικός και καθησυχαστικός. Ο γυναικολόγος φυσικά δεν μπορεί να παρεκκλίνει από την σωστή ενημέρωση όπως και από το να συστήσει το πλάνο των εξετάσεων που απαιτείται. Αυτό δημιουργεί βέβαια καινούργιες ερωτήσεις-άγχη, αλλά με υπομονή εξηγεί και προσπαθεί συνήθως να οριοθετεί την έγκυο και το περιβάλλον της στα σωστά πλαίσια των πρωτοκόλλων παρακολούθησης της κύησης.
Ευτυχώς η εγκυμοσύνη τις περισσότερες φορές εξελίσσεται φυσιολογικά και τα «άγχη» αλλάζουν αντικείμενο ανάλογα με τις εβδομάδες εγκυμοσύνης. Όσο προχωράει ο καιρός συνήθως περιορίζονται. Η σχέση εγκύου-γυναικολόγου δυναμώνει, τον εμπιστεύεται πλέον και αυτό συνήθως την ηρεμεί. Αν δεν συμβεί αυτό η έγκυος νοιώθει μετέωρη, φοβισμένη και ανασφαλής. Αναζητά συνεχώς άλλες λύσεις, άλλους γιατρούς και στο τέλος παραμένει με ένα αίσθημα ανικανοποίητου. Σε αυτή τη φάση κινδυνεύει να κάνει επιλογές μόνο με συναισθηματικό κριτήριο.
Ολοκληρώνοντας αυτήν την επικοινωνία, μέσα από το συγκεκριμένο άρθρο, αν είχα την δυνατότητα να απευθυνθώ σε όλες τις έγκυες, θα τους έλεγα τα εξής:
Κορίτσια μην σπαταλάτε τις ημέρες της εγκυμοσύνης σας. Όσα παιδιά κι αν κάνετε καμία εγκυμοσύνη δεν γυρνάει πίσω. Καλοδεχθείτε αυτό που σας συμβαίνει. Νιώστε την ευτυχία της νέας ζωής που μεγαλώνει μέσα σας και αφήστε απ΄ έξω τα κουτάκια της λογικής σας. Αξιοποιήστε αυτό το χρονικό διάστημα για καλές-θετικές σκέψεις, καλές-όμορφες στιγμές. Μην μεταφέρετε άθελα σας τα «άγχη», τους φόβους και τις ανασφάλειές σας στα παιδιά σας. Αυτά θα σας επιστραφούν αργότερα, όταν τα παιδιά αυτά θα μεγαλώνουν. Αφήστε τους γιατρούς σας να αγχώνονται για την πορεία και την εξέλιξη της εγκυμοσύνης σας. Δείξτε τους εμπιστοσύνη και αυτό θα τους φέρει πιο κοντά σας, κατανοώντας σας καλύτερα. Εκφράστε τους φόβους και τις αγωνίες σας σε αυτούς που έχουν αποδεδειγμένα τη γνώση, για να μπορέσουν σωστά να σας ενημερώσουν και να σας καθοδηγήσουν. Εσείς οφείλετε στον εαυτό σας και στο παιδί σας, να βιώσετε την περίοδο της εγκυμοσύνης ως ένα μοναδικό και ανεπανάληπτο γεγονός.
