Ο Συράκος Ιωάννης Κεσέν είναι αν μη τι άλλο ένας συγκινητικός νέος άνθρωπος. Εγγονός του μεγάλου κινηματογραφιστή Συράκου Δανάλη, καρπός της ένωσης της κόρης του με τον Λιβανέζο Ζίαντ Κεσέν, ναι μεν μεγάλωσε σε περιβάλλον διανοουμένων, σύντομα όμως στράφηκε προς την εκκλησία. Σπούδασε στο Βατικανό και με τον επαναπατρισμό του χειροτονήθηκε διάκονος αρχικά και μετά ιερέας σε διάφορες μητροπόλεις κάτω από την εργοδοσία «εκπροσώπων του Θεού», για κάποιους από τους οποίους σύντομα αντιλήφθηκε ότι επρόκειτο για ανθρώπους παραδομένους στα πάθη τους και στην εξουσία. Αυτήν τη στιγμή ο Συράκος είναι ένας από τους πιο δραστήριους ακτιβιστές στον χώρο όχι μόνο της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας αλλά και της εκπαίδευσης. Αποτελεί ενεργό μέλος της ΣΟΣΕ (Συμπεριληπτική Ολοκληρωμένη Σεξουαλική Εκπαίδευση), μιας οργάνωσης που βρίσκεται στο στάδιο της διοργάνωσης καμπάνιας προς ενημέρωση των πολιτών. Ηταν και η αφορμή για την ακόλουθη συνέντευξή του.
Πολύς λόγος έγινε τελευταία για τις προσλήψεις 4.000 ιερέων, όπως διέρρευσε αρχικά από την κυβέρνηση. Η δική σας γνώμη έχει σημασία.
Καταρχάς να πούμε ότι το «προσλαμβάνω 4.000 ιερείς» δεν έχει καμία σχέση με το «προσλαμβάνω 4.000 ειδικούς φρουρούς εν μια νυκτί», καθότι για να γίνει κάποιος κληρικός απαιτείται μια διαδικασία. Την περίοδο της κρίσης πολλοί χειροτονήθηκαν ως άμισθοι κληρικοί, μια και το κράτος δεν έδινε επιπλέον θέσεις στις μητροπόλεις. Οι άμισθοι αυτοί, λοιπόν, θα συμπεριληφθούν στο μισθολόγιο μέχρι να συμπληρωθεί ο αριθμός των 4.000 θέσεων.
Ωστόσο, όπως έγραψε η Ελενα Ακρίτα, στη χώρα των 100 νεκρών την ημέρα ο Μητσοτάκης έκανε το αυτονόητο: διόρισε 4.000 παπάδες για να μην πάμε αδιάβαστοι.
Την πρώτη περίοδο της πανδημίας είδαμε πολλούς σημαίνοντες ιεράρχες, όπως τον Κερκύρας, ένα από τα αγαπημένα παιδιά του Χριστόδουλου, με κύρος μέσα στη Σύνοδο, να σηκώνει το λάβαρο με τη λιτανεία του Αγίου Σπυρίδωνα και με τη θεία κοινωνία στον κόσμο ενόσω οι νεκροί αυξάνονταν. Προφανώς η κυβέρνηση για να σιγάσει αυτές τις φωνές και για να «διακονήσει» τους εμβολιασμούς προχώρησε στην κίνηση αυτή. Διόλου τυχαίο που ξαφνικά όλοι οι ιεράρχες μιλάνε υπέρ του εμβολιασμού και μάλιστα είδαμε τον Ιερόθεο της Ναυπάκτου, τον θεολογικό νου της Ιεράς Συνόδου, να σηκώνει το μπράτσο και να κάνει κι αυτός το εμβόλιο. Η εκκλησία δηλαδή αυτήν τη στιγμή στηρίζει την κυβέρνηση στην καμπάνια του εμβολιασμού. Αν θέλετε την προσωπική μου άποψη, αυτό θα έπρεπε να είναι το έργο της εκκλησίας χωρίς να χρηματιστεί. Λαϊκιστί, ο Μητσοτάκης «λαδώνει» τους παπάδες, αλλά το αποτέλεσμα είναι καλό τελικά, ωφελεί. Χαίρομαι εγώ γενικώς όποτε βλέπω έστω έναν ιεράρχη να μιλάει υπέρ του εμβολιασμού.
Τι αποκομίσατε από την τριετή παραμονή σας στο Βατικανό; Είχατε συνειδητοποιημένη σεξουαλική ταυτότητα εκείνο το διάστημα;
Εννοείται πως είχα ήδη από τη Γ΄ γυμνασίου. Να πω ότι ως ημέτερος βρήκα ζεστή αγκαλιά μες στην εκκλησία, όχι ως εξωτερικός που πήγαινε να εξομολογηθεί, αλλά το «δικό μας παιδί που ψάλλει εδώ». Θυμάμαι πως όταν πήγα να το εξομολογηθώ με μεγάλη ενοχή, ένας άγαμος κληρικός μού άνοιξε την καρδιά του ο άνθρωπος, αλλά επαναλαμβάνω ότι ήταν η απάντησή του σε κάποιον «υμέτερο». Γενικά η ατάκα «τα δικά μας παιδιά» δεν είναι μόνο της ΝΔ και των «δικών μας γαλάζιων παιδιών» αλλά κατεξοχήν εκκλησιαστική άποψη! Στο Βατικανό ήμουν σπουδαστής και ενώ οι εκεί καθηγητές ήταν «πάπας και ξερό ψωμί», ήταν και πραγματικοί επιστήμονες που δίδασκαν πράγματα τα οποία δεν διδάσκονται ποτέ εδώ στην Ελλάδα. Να φανταστείτε ότι στη Φιλοσοφική είχα καθηγήτρια που αν της έγραφες το «Πιστεύω», ακόμη και αν δεν είχες απαντήσει σε καμία ερώτηση, σου έβαζε 10! Πολύ γνωστή μάλιστα για τις ακροδεξιές απόψεις της.
Χειροτονηθήκατε άμεσα με την επιστροφή στην Ελλάδα;
Πήγα στρατιώτης και λόγω του βιογραφικού μου έκανα τη θητεία μου δίπλα σε έναν παπά ιστορικό-συνταγματάρχη. Ηταν πολύ δύσκολη όλη αυτή η παράνοια που θα βίωνα στη συνέχεια μεταξύ έθνους, στρατού και εκκλησίας. Ετσι αναζήτησα μέσα μου τη βαθιά θεολογία, που τα νικάει όλα αυτά, είναι οικουμενική, χωρίς σημαίες. Ελεγα πως δεν γίνεται ο λόγος του Θεού να καλύπτεται από τις φωνασκίες και τα εθνικιστικά συνθήματα. Ακουγα τον λόγο του Χριστού πάνω στον σταυρό τη Μεγάλη Παρασκευή, ότι ανοίγει τις απλωμένες παλάμες του για να ενώσει τα διεστώτα, τα δύο άκρα και σαγηνευόμουν. Η ένωση των διεστώτων, των δύο άκρων, με έβαλε εμένα στο ράσο. Ακούω τώρα να με κράζουν και να με βρίζουν οι χριστιανοί: «Είσαι ψεύτης, υποκριτής»! Οχι ρε, δεν είμαι! Αυτά τα διεστώτα θέλω να ενώσω και παραμένω το ίδιο συνεπής!
Δεν πάλευε μέσα σας η σεξουαλική επιλογή σας με τον εκκλησιαστικό συντηρητισμό; Είναι δύο άκρα που δεν αντιμετωπίζονται διανοητικά μόνο, γιατί το ένα έχει να κάνει και με το σώμα.
Πάλευε, ναι, ο πνευματικός μου, όμως, που ήταν open-minded, μου έλεγε ότι αν έχω μια σχέση, δηλαδή διεκδικώ την κανονικότητα μέσα στην ετεροκανονικότητά μου, αυτό το θέλει ο Θεός, δεν είναι πρόβλημα. Να μην έχω όμως σεξουαλική ζωή «από δω κι από κει». Γι’ αυτό δεν αναζήτησα και μιαν άλλη εκκλησία που αποδέχεται τους γκέι. Οι λουθηρανικές εκκλησίες π.χ., που επιτρέπουν τον γάμο μεταξύ δύο αντρών, ευλογούν στην ουσία την κανονικότητά τους και δεν αποδέχονται τη διαφορετικότητά τους. Τους λένε «θα σας κάνουμε ίδιους με μας». Τέλειο είναι για όποιον επιθυμεί τη ζωή αυτή, αλλά όχι και να μου πεις εσύ πώς θα ζήσω εγώ!
Και δεν νιώθατε ενοχές σε σχέση με το λειτούργημά σας;
Οχι, επειδή δεν είχα χειροτονηθεί ακόμη. Ελεγα ωστόσο ότι αυτή η ελευθεριάζουσα ζωή δεν έκανε όχι για μένα, αλλά για το έργο στο οποίο είχα ταχτεί. Δεν πολυεξέταζα αν ήμουν ομοφυλόφιλος. Χειροτονήθηκα
το 2014 από τον μητροπολίτη Κερκύρας και διακόνησα στον Αγιο Σπυρίδωνα. Βρέθηκα σε έναν εμπορικό ναό, όπου υπάρχει ένα λείψανο-κουμπαράς. Κρατούσα το κλειδί του Αγίου Σπυρίδωνα, πέρασα ώρες κοιτώντας τον κι έλεγα: «Είσαι αρχαιολόγος, βλέπεις μια μούμια και πρέπει τώρα να πιστέψεις πως αυτό είναι ένα άφθαρτο λείψανο». Ηθελα να χαστουκίσω τον εαυτό μου σκεπτόμενος ότι η επιστήμη μού λέει άλλα και αυτοί πιστεύουν άλλα. Χιλιάδες Ρώσοι και άλλοι από σλαβόφωνες χώρες έρχονταν και άφηναν στον άγιο δηνάρια και ρούβλια με το τσουβάλι. Και ταυτόχρονα να υπάρχει εντοιχισμένο μέσα στον ιστορικό αυτό ναό ένα κατάστημα από το οποίο άκουγες τα παζάρια για τα εικονίσματα. Ηταν και ο λόγος που μάζεψα τα παιδιά, τα οποία ήξεραν μουσική, και στήσαμε χορωδία μέσα στο κουβούκλιο του λειψάνου. Εμπαινες κι αισθανόσουν κάτι που σίγουρα δεν ήταν το λείψανο, αλλά η δύναμη της τέχνης. Ψέλναμε ωραία βυζαντινά μεγαλυνάρια.
Ηταν εύκολη η παραίτηση;
Τα είχα βρει μέσα μου και δύο μέρες προτού παραιτηθώ με βλέπει χάλια η μάνα μου και με ρωτάει πώς νιώθω. «Ρε μάνα» της κάνω, «τόσοι άνθρωποι μ’ αγαπάνε και μ’ ακολουθούν». Μου απαντάει κι εκεί έδειξε ότι είναι κόρη Συράκου: «Ωραία, πήγαινε την Κυριακή στην εκκλησία και πες τους ότι είσαι γκέι. Να δούμε, θα σ’ αγαπάνε μετά;» Είχε δίκιο, όπως αποδείχτηκε.
Τι σας έκανε μετά την παραίτησή σας να σηκώσετε το λάβαρο της επανάστασης για τα ανομήματα του κλήρου;
Για ένα χρόνο δεν είχα μιλήσει καθόλου. Επειδή είχα γίνει γνωστός ως συντάκτης στον «Εφημέριο», το επίσημο Μέσο της Ιεράς Συνόδου, ή επειδή έβγαινα συχνά στο Ραδιόφωνο της Εκκλησίας, ένας κύριος, πάρα πολύ γνωστός, όχι δημοσιογράφος αλλά πολύ φίλος του Χριστόδουλου, ο οποίος διατηρεί εκκλησιαστικό ιστότοπο, αρχίζει να διαδίδει με ψευδά δημοσιεύματα ότι «Ο Ιάσων ασπάστηκε το Χρυσόμαλλο Δέρας κι έφυγε στο Βατικανό για να γίνει γραμματέας του πάπα της Ρώμης».
Ας μιλήσουμε για την τωρινή εκπαιδευτική σας δραστηριότητα. Είναι το ζενίθ, θα λέγατε, της ακτιβιστικής δράσης σας;
Δεν πιστεύω στη λέξη ακτιβισμός, τη βρίσκω πολύ «φιλελέ». Προτιμώ το «διεκδίκηση έκφρασης και αλήθειας». Είμαι πολύ τυχερός που υπάρχει ο Πέτρος Σαπουντζάκης, ο πρώτος που ξεκίνησε το κίνημα της καταπολέμησης της ομοφοβίας στα σχολεία, ενημερώνοντας αρχικά ΛΟΑΤΚΙ εκπαιδευτικούς και οργανώνοντας στην πορεία το Πολύχρωμο Σχολείο. Εγώ παραμένω ψηφοφόρος του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (συμμετέχει στην ΑΝΤΑΡΣΥΑ) κι έχω να πω ότι ούτε επί ΣΥΡΙΖΑ είχαν γίνει διενέργειες για την ενημέρωση εκπαιδευτικών περί της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία. Ο μικρός Νικόλας Φιλίππου, ως εκ τούτου, που αυτοκτόνησε στην Ηλιούπολη, ήταν μαθητής μιας εκπαιδευτικού ανεκπαίδευτης. Οι τωρινοί είναι όλο λόγια και έχουν εντάξει τη σεξουαλική αγωγή ως υποφάκελο μαθήματος, κάτι που αντιβαίνει τις συμφωνίες της χώρας μας με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Μάλλον δεν το θεωρούν τόσο σημαντικό ή έρχονται σε ρήξη με άλλες δυνάμεις – δεν ξέρω τι να υποθέσω… Το σημαντικό είναι ότι πρέπει να πάψει στην εκπαίδευση και την κοινωνία ο αντρικός ηγεμονικός λόγος, που ορίζει τι είναι κανονικό και τι μη κανονικό. Ενα ΛΟΑΤΚΙ παιδί δεν έχει έτσι κανένα στήριγμα ούτε από τον εκπαιδευτικό ούτε από το σπίτι του. Σιωπά. Δεν μιλά. Γίνεται προβληματικός άνθρωπος ως προς την ψυχοσεξουαλική του ανάπτυξη. Αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα των 4.000 υπό διορισμό παπάδων που διδάσκουν ένα λόγο μη αυτοδιάθεσης του σώματος περνάει ο λόγος της εκκλησίας που είναι μόνο αυτός: «Ανθρωπε, το σώμα σου δεν σου ανήκει. Ανήκει στον Θεό, στον ηγεμόνα, στο κράτος, οπουδήποτε αλλού εκτός από σένα τον ίδιο».
Σε τι στάδιο βρίσκεται αυτήν τη στιγμή η δράση σας;
Με τη δυναμική παρουσία της εκπαιδευτικού από τη Χαλκίδα Ελένης Σκαρπίδου, που έχει δώσει όλο της το είναι στη ΣΟΣΕ, είμαστε στη διενέργεια μιας καμπάνιας για να καταλάβει ο κόσμος. Να πάψουν οι αντιδράσεις γονέων, φονταμενταλιστών και δεξιών καθηγητών που πιστεύουν ότι με αυτές τις σχολικές δράσεις ωθούμε τα παιδιά τους στο σεξ. Και ερωτώ: Τα πάντα είναι σεξουαλικοποιημένα στην κοινωνία. Βλέπεις τηλεόραση και τα πέντε στα δέκα πράγματα έχουν να κάνουν με μια σεξουαλικοποιημένη κατάσταση. Και αγωνιούν αυτοί για το μάθημα της σεξουαλικής αγωγής; Κλαίμε και οδυρόμαστε για τις γυναικοκτονίες. Εξηγήσαμε ποτέ σε κάποιον ότι κανείς δεν ανήκει σε κανέναν;
Εχετε γραφεία, εδρεύετε κάπου;
Υπάρχουν γραφεία, τυπικά σχεδόν, γιατί λειτουργούμε σαν οργάνωση που μετέχει ισότιμα στο δίκτυο των ΛΟΑΤΚΙ οργανώσεων. Σε αυτή την προσπάθειά μας, εκτός από τη στήριξη των ΛΟΑΤΚΙ οργανώσεων που κατανοούν την έννοια της συμπεριληπτικής σεξουαλικής εκπαίδευσης, έχουμε τη στήριξη κι άλλων οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.
Βάλτε εσείς τον επίλογο σε αυτήν τη συνέντευξη.
Πέρασα πολλά χρόνια οραματιζόμενος τη Βασιλεία των Ουρανών. Δεν ξέρω τι θα έρθει, ξέρω μόνο να σας πω αυτή την επιγραφή που βρέθηκε στην Αφροδισιάδα της Μικράς Ασίας: «Φάγε, πίε, αφροδισίων τα τόδε κάτω ώδε σκότος», δηλαδή «φάε, πιες, γλέντα τη ζωή σου, στον θάνατο υπάρχει μόνο σκοτάδι».