Συνομιλίες με το αρχαίο και το σημερινό

Συνομιλίες με το αρχαίο και το σημερινό
Η Χλόη Ακριθάκη φωτογραφίζει τον Βασίλη Γεροδήμο ενόσω δημιουργεί στο εργαστήριό του

O Βασίλης Γεροδήμος επεξεργάζεται μεθοδικά τα δώρα των ονείρων και τα απαθανατίζει σε κατασκευές από ξύλα, χαρτιά, μάρμαρα και άλλα υλικά, ο Σπύρος Μαντζαβίνος παρουσιάζει έναν χορό από πρόσωπα και σώματα, ενώ ο Πάρις Κούτσικος μας ξεναγεί στον δικό του κήπο των επίγειων απολαύσεων

Είναι εξόχως ενδιαφέροντα και διεγείρουν νου και αισθήσεις η συνάντηση του αναπάντεχου με το πειραγμένο συμμετρικό, η ανταλλαγή χειραψιών ανάμεσα σε αχαλίνωτους συνειρμούς και το έρμα της ακρίβειας.

Ο Βασίλης Γεροδήμος (Aρτα, 1977) διακονεί τελεσφόρα τη δυναμική αυτής της συνάντησης, αυτής της ανταλλαγής χειραψιών, καθώς επεξεργάζεται μεθοδικά τα δώρα των ονείρων και τα απαθανατίζει σε κατασκευές καμωμένες από ξύλα, χαρτιά, μάρμαρα και άλλα υλικά που συλλέγει εδώ κι εκεί, τα οποία ταξινομεί και αρχειοθετεί.

Στην Eleftheria Tseliou Gallery παρουσιάζει το εικαστικό «μυθιστόρημα» με τον τίτλο «Κομμός – Σ’ ένα τοπίο», ένας τίτλος εύγλωττος για τις καταστατικές προθέσεις του δημιουργού με την τριπλή του σημασιοδότηση: 1. Είδος ασυνέχειας στο μάρμαρο είναι ο κομμός, λέξη προερχόμενη από το ρήμα κόβω. 2. Παραπομπή στην αρχαία τραγωδία, καθόσον κομμός ήταν είδος θρηνητικού τραγουδιού που αδόταν από τον χορό. 3. Το «Σ’ ένα τοπίο» κλείνει με νόημα το μάτι στην ομότιτλη αβανγκάρντ σύνθεση «In a landscape» του ρηξικέλευθου Τζον Κέιτζ (John Cage, 1912-1992). Ετσι, ο Γεροδήμος συνομιλεί δημιουργικά με την παράδοση και την πρωτοπορία, με το αρχαίο και το σημερινό, με το φαντασιακό και το λελογισμένο. Επιτρέπει στον θεατή να πλάσει εντός του τη δική του αφήγηση, να ξετυλίξει συνειρμούς, να αναθυμηθεί, λόγου χάρη, τους δραματικούς στίχους του Γιάννη Ρίτσου: «Αλλοι μετέφεραν τη νύχτα κομμάτια απ’ τα μάρμαρα/ τα ’φτιαχναν σκαμνιά ή χτίζαν το τζάκι τους. Βρήκαν/ κι έναν στρατιώτη που ’χε κρύψει κάτω απ’ το μαξιλάρι του/ το μαρμάρινο χέρι του εκπτώτου με σφιγμένα δάχτυλα/ σαν κάτι να ’κρυβε, σαν κάτι να κρατούσε ακόμη απ’ την παλιά εξουσία του/ ή από μιαν άλλη – την αιώνια εξουσία του θανάτου. Τι μπορείς να πιστέψεις/ μέσα σε τόσες διηγήσεις;»· και να προσδώσει έτσι (όπως έκανα εγώ) μια καίρια πολιτική διάσταση στην εργασία του Βασίλη Γεροδήμου.

Καπνιστές, εραστές, πότες, σκακιστές αλλά και νύμφες και μορφές της μυθολογίας εμπλέκονται στο χαρακτικό πάνθεον που στήνει με σέβας και ευγενική αυθάδεια ο πολύτροπος (χαράκτης, σκηνοθέτης, συγγραφέας, ζωγράφος) Σπύρος Μαντζαβίνος (γενν. 14/04/1995).

Στην αίθουσα Art Project Space παρουσιάζει έναν χορό από πρόσωπα και σώματα που παραπέμπουν τόσο στη μυθολογία και την τραγωδία (νύμφες, Παν, Οιδίπους, Ζευς, Τρωικός Πόλεμος) όσο και στη λογοτεχνία (οι θρυλικοί «Φτηνοφαγάδες» του Τόμας Μπέρνχαρντ, ο Νικολάι Γκόγκολ), ενώ δεν απουσιάζουν τα παίγνια (τραπουλόχαρτα, σκακιέρες).

Επίσης, παραπέμποντας στα δημοτικά τραγούδια και τα παραμύθια ο Μαντζαβίνος φαντασιώνεται και πλάθει κουκουβάγιες, σαλίγκαρους, γάτους, κάβουρες, κριάρια, με τρόπους που φέρνουν στον νου παιδικές ζωγραφιές αλλά και το «Βιβλίο των φανταστικών όντων» του Μπόρχες. Θα έλεγα ότι πρόγραμμα-πρόταγμα του καλλιτέχνη είναι η επαναφορά της μυθολογικής αύρας στην καθημερινή ζωή και, παράλληλα, το μπόλιασμα της μυθολογίας με συμβάντα αντλημένα από την καθημερινότητα.

Στο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα παρουσιάζεται η ενότητα LETTERDOM που υπογράφει ο Πάρις Κούτσικος (Φλωρεντία, 1967), αποτελούμενη από επανεπινοήσεις των 26 γραμμάτων του λατινικού αλφάβητου και δύο λέξεις που συνοψίζουν την αισιόδοξη κοσμοθεώρησή του, DREAM και AWAY, καλώντας μας ευφρόσυνα να γίνουμε ονειροπόλοι και ονειρευτές. Βγάζοντας τους κυνόδοντες και τα γαμψά νύχια της απειλής από το ανοίκειο, ο Κούτσικος μας καλοδέχεται και μας ξεναγεί στον δικό του «κήπο των επίγειων απολαύσεων», διορθώνοντας τον Ιερώνυμο Μπος, ήτοι εξαλείφοντας τη δυσοίωνη διάσταση και προσφέροντας μιαν ευοίωνη προοπτική.

Κατασκευάζοντας ένα νέο αλφάβητο, ο καλλιτέχνης εισηγείται μια νέα προσέγγιση της γλώσσας, καθώς καθένα από τα 26 γράμματα, που έχει ζωγραφίσει με μολύβι, συντίθεται από ετερόκλητα υλικά, από συναντήσεις απροσδόκητων στοιχείων που παραπέμπουν τόσο στον κόμη του Λοτρεαμόν όταν όριζε το όμορφο ως την απρόοπτη συνάντηση μιας ομπρέλας και μιας ραπτομηχανής πάνω σε ένα τραπέζι ανατομίας όσο και στις παραδοξολογικές κατασκευές του Εσερ.

Με τέτοιες συνθετικές κινήσεις ο Κούτσικος εξερευνά την αξία του μεμονωμένου γράμματος και διατείνεται εικαστικά ότι το γράμμα είναι απεριόριστα πρόσφορο για κάθε λογής συνδυασμούς, αρκεί να το φορτίσεις και πάλι με αρχέγονες σημασίες, με μνήμες χαμένες στα βάθη του ασυνείδητου, με εικόνες αντλημένες από το παλλόμενο σύμπαν των ονείρων.

Face Control

Γνώρισα πρώτα τη μαμά του, τη λαμπρή σκηνογράφο και ενδυματολόγο Ερση Δρίνη, μετά τον ίδιο, πάνε τρεις δεκαετίες τώρα, στην Κυψέλη, στις ηρωικές εποχές των πρωτοποριακών εκδόσεων Οξύ. Στήσαμε μαζί την επιθεώρηση «Propaganda, για την πραγμάτωση της τέχνης και της φιλοσοφίας» κι ακόμη ένα λεύκωμα για τον Μάη του ’68, ένα (βραβευμένο) ποιητικο-εικαστικό βιβλίο, το «Ω!», και την post-situationniste σειρά πειραματικών έργων «Φωτοβολίδες» και στιγμή δεν έπαψα να σέβομαι το ήθος, την ακεραιότητα και την επινοητικότητα αυτού του δαιμόνιου γραφίστα και δημιουργού που ακούει στο όνομα Πάρις Κούτσικος και με τιμά με την υπέροχη φιλία του.

Documento Newsletter