Με την απομάκρυνση της Πολωνίας και της Ουγγαρίας από την κοινή διακήρυξη της Γρανάδα, σχετικά με το μεταναστευτικό ζήτημα, τελείωσε η σύνοδος των ευρωπαίων ηγετών στην ισπανική πόλη. Επίσης, οι ευρωπαίοι ηγέτες φάνηκαν να έχουν διαφορετικό βαθμό ετοιμότητας για τη διεύρυνση της ΕΕ σε περισσότερες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας.
Στη διακήρυξη αναφέρεται ότι: «Η διεύρυνση είναι μια γεωστρατηγική επένδυση στην ειρήνη, την ασφάλεια, τη σταθερότητα και την ευημερία», όμως σε μελέτη των ευρωπαϊκών θεσμών που είδε το φως της δημοσιότητας την εβδομάδα που πέρασε, η είσοδος εννιά χωρών που είναι υπό ένταξη θα κοστίσει €256 δισεκατομμύρια.
Δικό του σχέδιο ο Μοραβιέτσκι
Ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με δύσκολες εκλογές αργότερα αυτόν τον μήνα, δήλωσε μετά τη σύνοδο κορυφής της Γρανάδας ότι παρουσίασε το δικό του σχέδιο μετανάστευσης.
PM @MorawieckiM in #Granada 🇪🇸: I have outlined our five-point plan. We don't just raise a red flag by saying this is an alert, we put forward a solution to address it. The first point is very strong external border protection. pic.twitter.com/q84oh0AreJ
— Chancellery of the Prime Minister of Poland (@PremierRP_en) October 6, 2023
«Η σύνοδος κορυφής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με κορυφαίο θέμα την παράνομη μετανάστευση, έφτασε στο τέλος της. Έχουμε προειδοποιήσει για αυτό το φαινόμενο. Εξέφρασα τη θέση μας πολύ έντονα και πήρα την απόφαση να βάλω βέτο στο κομμάτι που αφορούσε τη μετανάστευση», δήλωσε ο πολωνός πρωθυπουργός. Το μεταναστευτικό είναι ψηλά στην προεκλογική ατζέντα του λαϊκιστή πολιτικού, που βλέπει την αντιπολίτευση να συγκεντρώνει δυναμική.
Υποτίμηση Μακρόν
Ο Γάλλος πρόεδρος, Εμανουέλ Μακρόν, δήλωσε στη Γρανάδα σήμερα το απόγευμα (6/10) ότι υπάρχει μια αναδυόμενη συναίνεση ότι η Ευρώπη αντιμετωπίζει έναν γεωπολιτικό μετασχηματισμό και πρέπει να βρει καινοτόμες λύσεις.
Στο διχαστικό ζήτημα της μετανάστευσης, ο Γάλλος πρόεδρος υπογράμμισε ότι η λήψη αποφάσεων θα προχωρήσει με ειδική πλειοψηφία. Πριν τη λήξη της συνόδου και την τελική απομάκρυνση Ουγγαρίας και Πολωνίας από το κοινό ανακοινωθέν, ο Μακρόν υποβάθμισε το θέμα της διάστασης άποψης από τους δύο παρίες, σημειώνοντας -κάπως ασαφώς- ότι ο ρόλος των ηγετών είναι να καθορίσουν μια κοινή στρατηγική και να λάβουν αποφάσεις.
Προτροπή Μπέρμποκ για Δυτικά Βαλκάνια
Μπροστά στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Αναλένα Μπέρμποκ ζήτησε την επιτάχυνση των διαδικασιών ένταξης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Η επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία καθιστά μια γεωπολιτική αναγκαιότητα τη διεύρυνση της ΕΕ με την ένταξη των Δυτικών Βαλκανίων», δήλωσε σήμερα από την αλβανική πρωτεύουσα, τα Τίρανα, η Γερμανίδα ΥΠΕΞ, η οποία συνάντησε ομολόγους της από τη Σερβία, το Κόσοβο, τη Βόρεια Μακεδονία, το Μαυροβούνιο, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και την Αλβανία.
«Στο Κίεβο, μπορεί κανείς να αισθανθεί την ανυπομονησία του ουκρανικού λαού για την Ευρώπη. Αυτόν τον ενθουσιασμό μοιράζονται ιδιαίτερα οι νέοι των Δυτικών Βαλκανίων», πρόσθεσε η Μπέρμποκ. Η ίδια συμπλήρωσε ότι πρέπει να εγκαταλειφθεί η «λογική του όλα ή του τίποτα» στη διαδικασία διεύρυνσης της ΕΕ. Αυτές οι χώρες θα πρέπει να ενσωματωθούν οικονομικά στη Δύση ακόμη και πριν γίνουν μέλη της ΕΕ.
Η συνάντηση στα Τίρανα έγινε στο πλαίσιο της αποκαλούμενης Διαδικασίας του Βερολίνου για τα Δυτικά Βαλκάνια, μια πρωτοβουλία που ξεκίνησε η Γερμανία το 2014, με στόχο την προώθηση και την παροχή συμβουλών στα έξι κράτη των Δυτικών Βαλκανίων που δεν είναι ακόμη μέλη της ΕΕ.
Προειδοποιήσεις από φον ντερ Λάιεν
Μιλώντας μετά τη σύνοδο κορυφής της Γρανάδας, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε ότι «η διαδικασία προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση βασίζεται στην αξία» και ότι «δεν υπάρχουν συντομεύσεις».
«Όταν λέμε με βάση τα προσόντα, πρέπει επίσης να εργαστούμε όχι μόνο για τη διαδικασία που βασίζεται στα προσόντα στις υποψήφιες χώρες, αλλά πρέπει επίσης να κάνουμε τη δική μας εργασία ώστε να είμαστε έτοιμοι σε περίπτωση που … οι υποψήφιες χώρες είναι έτοιμες να συμμετάσχουν, ότι είμαστε έτοιμοι να τις υποδεχτούμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα έχουμε την έκθεση της Επιτροπής, την ετήσια έκθεση για την προσχώρηση και την κατάσταση για τις διάφορες υποψήφιες χώρες έως τις αρχές Νοεμβρίου. Αυτό θα μας επιτρέψει στη συνέχεια να κάνουμε απολογισμό και να έχουμε μια τεκμηριωμένη συζήτηση κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου», ανέφερε η πρόεδρος της Κομισιόν. Η οποία Κομισιόν, για να κάμψει τις αντιστάσεις της Ουγγαρίας σχετικά με την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ, εξετάζει το ενδεχόμενο να «ξεπαγώσει» τα κονδύλια που παρακρατεί εξαιτίας της κατάστασης του κράτους δικαίου στη χώρα.
Ξεχωριστά η παράγραφος για τη μετανάστευση
Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ δήλωσε ότι είναι ικανοποιημένος που τα κράτη μέλη σημείωσαν πρόσφατα πρόοδο στο σύμφωνο μετανάστευσης και ασύλου. Ωστόσο, είπε, «είναι σημαντικό να εργαστούμε για την εξωτερική διάσταση της μετανάστευσης και να διασφαλίσουμε ότι η Ευρώπη θα είναι πιο αποτελεσματική στην καταπολέμηση των εγκληματικών ομάδων και των λαθρεμπόρων». Υπάρχει ανάγκη για περισσότερη συνεργασία και δέσμευση με τρίτες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Τυνησίας, για την προστασία των συνόρων της Ευρώπης, ανέφερε ο επικεφαλής του Συμβουλίου.
Επίσης, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, προχώρησε σε δήλωση εκ μέρους των 25 κρατών – μελών, επειδή δεν συγκατέθεσαν η Ουγγαρία και η Πολωνία στην παρακάτω παράγραφο.
«Η μετανάστευση είναι μια ευρωπαϊκή πρόκληση που απαιτεί ευρωπαϊκή απάντηση. Η παράτυπη μετανάστευση πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα με αποφασιστικό τρόπο. Δεν θα επιτρέψουμε στους λαθρέμπορους να αποφασίζουν ποιος θα μπει στην Ε.Ε. Θα συνεχίσουμε να εφαρμόζουμε αποτελεσματικά και γρήγορα όλες τις αποφάσεις μας. Θα επιδιώξουμε μια συνολική προσέγγιση για τη μετανάστευση που συνδυάζει αυξημένη εξωτερική δράση, αμοιβαία επωφελείς ολοκληρωμένες εταιρικές σχέσεις με χώρες προέλευσης και διέλευσης, αντιμετώπιση των βαθύτερων αιτιών της μετανάστευσης, ευκαιρίες για νόμιμη μετανάστευση, αποτελεσματικότερη προστασία των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ, αποφασιστική καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος. εμπορία ανθρώπων και λαθρεμπόριο, εργαλειοποίηση της μετανάστευσης ως υβριδικής απειλής, εντατικοποίηση των επιστροφών και εσωτερικές πτυχές, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, τις αρχές και αξίες της ΕΕ και την προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων».
Υπάρχει επίσης ανάγκη να βελτιωθούν οι επιστροφές μεταναστών που δεν επιτρέπεται να παραμείνουν στην ΕΕ, είπε ο Μισέλ. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα επιστρέψουν στο μεταναστευτικό ζήτημα στην επόμενη συνάντησή τους.
Η διεύρυνση δεν πρέπει να είναι όμηρος θεσμικών ζητημάτων, λέει ο Λιθουανός ηγέτης
Μιλώντας σε συναδέλφους από τα άλλα 26 κράτη μέλη της ΕΕ, ο πρόεδρος της Λιθουανίας, Γκίτανας Ναουσέντα, επέμεινε ότι οι αποφάσεις για τη διεύρυνση δεν θα πρέπει να βαλτώνουν σε θεσμικές συζητήσεις.
«Η διεύρυνση της ΕΕ είναι μια ευκαιρία για την ένωση της ηπείρου. Δεν πρέπει να γίνει όμηρος θεσμικών θεμάτων. Δεδομένης της γεωπολιτικής σημασίας της διαδικασίας διεύρυνσης της ΕΕ, πρέπει πρώτα να λάβουμε αποφάσεις για τη διεύρυνση της ΕΕ και μόνο μετά να μιλήσουμε για θεσμικές μεταρρυθμίσεις. Η Ουκρανία, η Μολδαβία και άλλες χώρες πρέπει να σημειώσουν πρόοδο στην εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων και των συστάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Πρέπει να αξιολογήσουμε σωστά αυτή την πρόοδο και να λάβουμε αποφάσεις για την έναρξη των διαπραγματεύσεων αργότερα αυτό το έτος».
